Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Júk mashınasy. Garaj
Qaraǵandy oblysy, Jezqazǵan qalasy
«№21 jalpy orta bilim beretin mektebi»KMM
Mektepaldy daıarlyq tobynyń jetekshisi:
Syzdykova Jansýlý Serıkovna

Qurastyrý
Taqyryby: Júk mashınasy.
Maqsaty: Qurylys materıaldarymen tanystyrý jáne júk mashınasyn qurastyrý, qurylys materıaldaryn paıdalanýǵa jattyqtyrý. Oılaý qabiletin damytý arqyly sút tasıtyn mashına qurastyra bilýge úıretý.
Kerekti quraldar: ár balaǵa jetkilikti mólsherde qurylys materıaldary, sýretter, álippe - dápteri.
Ádis tásilderi: úlgini taldaý, kórsetý, túsindirý, mashınalardy salystyrý.
Aldyn - ala júrgiziletin jumystar: oıynshyq mashınalarmen oıyn uıymdastyrý. Qala (aýyl) kóshelerine saıahat jasatyp, kólik túrlerin baqylatý.
Sabaqtyń barysy: tárbıeshi birneshe kólik túrleriniń sýretterin kórsetip, qandaı mashınalar ne úshin paıdalanylatynyn áńgimeleıdi (jeńil mashına, avtobýs, sút tasıtyn mashına, t. b.) Osylardyń ishinde júk mashınasyna erekshe toqtalyp, jeke bólikterine taldaý jasaıdy. Qandaı bólikteri bar? Qoraby, kabınasy, dóńgelegi qandaı? Syzba úlgi arqyly sýretti sıpattap aıtqyzyp, álippe - dápterdegi sýretti reti boıynsha qalaı qurastyrý qajettigine toqtalady. Usynylǵan tapsyrmalardy oryndaýǵa baǵyt beriledi. Qurylys materıaldaryn pishinine, kólemine qaraı tańdap alyp, júk mashınasynyń bólikterine sáıkes ornalastyrýǵa usynys ja - saıdy. Álippe - dápterdegi sýretterge taldaý jasalady.
— aldymen eki dóńgelek qoıylady; (sılındr pishindi bóreneler);
— dóńgelektiń ústine plasına ornalastyrylady (juqa taqtaısha);
— kabınasy tórt birdeı qysqa kirpishterden jasalyp, úsheýi qatar qoıylady da, bireýi ortadaǵy kirpishtiń ústine ornalastyrylady;
— ol kirpishterdiń ústine shetin ala tiginen eki kirpish, olardyń ústine kóldeneń eki kirpish ornalastyrylady;
— júk tasıtyn qoraby eki uzyn kirpish, bir qysqa kirpishten quralady;
— balalar is - áreketine basshylyq jasalyp, keıbir balalarǵa kómek kórsetiledi;
— balalardyń ózdiginen derbes shyǵarmashylyqpen áreket etýine baǵyt beriledi;
— 93 oılarynan qosyp, bólikterdi tolyqtyryp, júk mashınasyn talapqa saı qurastyrǵan eńbekter madaqtalyp, erekshe atalyp ótedi.
Otyramyn rólde, Senimen tasımyn,
Motorym, gúrilde. Kómir men tasyńdy.
Oıynshyǵym — mashınam, Taýdaı ǵyp artamyn,
Tart alǵa asyǵa. Bıdaı men arpany.
Balalarǵa kólik túrleriniń paıdasy, ereksheligi, ne úshin qoldanylatynyn áńgimeletip, ózderi biletin taqpaqtar men jumbaqtaryn aıtqyzyp, sabaqty qorytyndylaıdy.
Eskertý: Júk mashınasyn sút tasıtyn mashınaǵa ózgertý úshin qurylys materıalynyń bólikterin aýystyrý arqyly jasalý joldaryn túsindiredi.
Mysaly: júk mashınasynyń qorabyn jasaǵan úsh kirpishtiń ornyna dóńgelek sılındr pishindi qurylys materıaly qoldanylady.


Qurastyrý.
Taqyryby: Garaj.
Maqsaty: Qurylys materıaldarymen jumys jasaý daǵdylaryn qalyptastyrý. Kólemi, pishinine sáıkes keńistikte ornalastyra bilýge jattyqtyrý. Oıynshyq mashınalar kólemine qaraı garaj qurastyrý. Qurastyrý jumysy barysynda josparlaı bilýge, birlesip eńbek etýge tárbıeleý.
Kerekti quraldar: Qurylys materıaldary. Syzba úlgi sýretter. Álippe - dápter. Úlken jáne kishi oıynshyq mashınalar.
Ádis - tásilder: suraq - jaýap, áńgimelesý, sýretter men syzba úlgilerdi taldaý, qurastyrý joldaryn túsindirý, oıyn is - áreketi.
Aldyn - ala júrgiziletin jumys: jaqyn jerdegi garajǵa maqsatty serýen uıymdastyrý.
Sabaqtyń barysy: tárbıeshi balalardan kólik túrlerin aıtýdy suraıdy (avtobýs, troleıbýs, jeńil mashına, poezd, ushaq t. b.) "Jeńil mashınalardy keshke jumystan keıin qaıda qoıady? — degen saýal qoıady. (Jaýaby: garajǵa). Taǵy da qoıylatyn suraqtar: Avtobýstardy she? Troleıbýstar qaıda turady?" (avtobýs, troleıbýs parkterinde). "Kimniń úıinde jeńil mashına bar? Ákelerińmen garajǵa baryp kórdińder me?" t. b.
Balalarǵa jumbaqtar sheshkizip, oılaý qabiletin arttyrady.

Symǵa asylyp,
Júr asyǵyp. (Troleıbýs).

Kúni - túni kóshe kezip zyrlaıdy,
Jolaýshyǵa qyzmet etip tynbaıdy. (Taksı).

Tabanynda joly bar Tóbesinde qoly bar. (Tramvaı).

Tárbıeshi: Balalar, osy jol kólikteriniń báriniń de, adamdardyń turatyn úıi sıaqty oryndary bolady. Ony garaj dep ataıdy. Garaj dep — bir mashına turatyn jerdi, al "avtoturaq" dep ár túrli jáne birneshe transporttyń turatyn jerin aıtady eken. Kelesi sabaqtarda avtoturaqty da qurastyramyz dep, balalar áńgimesin tárbıeshi tolyqtyra kelip búgin qurylys materıaldarynan garaj jasaıtyndaryn aıtady. Ár balaǵa oıynshyq mashına beriledi. Syzba úlgi sýretterge taldaý jasaıdy.

Álippe -dápterdegi úlgige muqıat qaraý usynylady, ondaǵy tapsyrmalardy oryndaýǵa baǵyt beredi. Garaj neden jasalǵan? Qurylys materıaldarynan qabyrǵasyna, tóbesine jáne esikterine qansha kirpishter qoıýǵa bolatynyn anyqtap alady. Kólemin, pishinin, uzyndyǵyn jáne qalaı ornalastyrý kerektigin kelisip alady. Kirpishter sany qurylys materıaldarynyń kólemine sáıkes tańdalady. Eki uzyn kirpishti nemese úsh kirpishti qatar biriniń ústine birin qatar qoıyp — bir qabyrǵasyn, dál osylaı ekinshi qarama - qarsy qabyrǵasyn quraıdy. Eki qysqa kirpishten artqy bóligin qurastyryp qoıady. Tóbesin plasınamen jabady. Esigin eki jaqqa nemese bir jaqqa ashylatyn etip jasaý balanyń qalaýy boıynsha bolady. Garajdy qurastyrý úshin balalarǵa aldyn ala berilgen usaq oıynshyq mashınalardyń kólemine qaraı garaj soǵý eskertiledi. Qurylys daıyn bolǵanda mashınalaryn garajǵa qoıyp, esigin jaýyp oıyn is - áreketine aýysady. Jasalǵan jumysty baǵalaý balalardyń ózderimen birlese otyryp júrgiziledi. Jaqsy oryndalǵan eńbek nátıjesi madaqtalyp qorytyndylanady.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama