InfoHub Logo

8 - 9 synyptar arasynda «Júzden júırik»atty ıntellektýaldyq saıys
Halyq pen halyqty, adam men adamdy teńestiretin nárse - bilim.(M. Áýezov)
Adam meńgermeıtin bilim bar ma?
Joıqyn kúshti tyndyrar kúshiń barda.
Oqy, úıren, jas urpaq, bárin meńger
Alǵa qoıǵan maqsatyń, isiń barda!

İ - kezeń“Shyńǵa shyǵý”
1. Kóbeıý múshelerine neler jatady? (Atalyq pen analyq)
2. Kólemi eń úlken kól? (Kaspıı)
3. Jer betindegi sýǵa tolǵan tabıǵı oıys? (Kól)
4. Kóldiń teńizden aıyrmashylyǵy? (Onyń muhıt pen baılanysy joq)
5. Gúl formýlasy degenimiz ne? (Gúl bólimderiniń bas árippen belgilenýi)
6. Kóbeıý músheleriniń sońǵy damý satysy? (Jemis)
7. Eń tereń kól? ( Baıkal kóli)
8. Qazaqstan kólderiniń irileri? (Kaspıı, Aral, Balqash)
9. Jerdiń sý qabyǵyn ne dep ataımyz? (Gıdrosfera)
10. Muhıt túbinde jer silkinýler men janartaýlar atqylaýy áserinen jyldam taraıtyn kúshti tolqyndar ne dep atalady? (Sýnamı)

İİ - Kezeń“Syzyqtyq dıktant”
“^” – durys “-”- qate
1) Nashar pisken jemis uzaq saqtalady
2 ) úsigen jemisterdiń dámdik qundylyǵy artady
3) Piken jemistiń dámdik sapasy joǵary, ári tátti
4) Shyryndy jemisterdiń shyryny mol, ári jumsaq
5) Shirigen jemister adam ómirin uzartady
6) Jemister hosh ıisti, ári dámdi

İİİ - Kezeń “Ańyzdar”
1. Taý perileri bul gúldi kúni – túni qorǵap, eshkimge julǵyzbaıdy eken. Tek shynaıy súıgen adamdaryna bul gúldi syıǵa beredi. Kúrdeligúldiler tuqymdasyna jatady. Taý shyńynda ósedi, mahabbat, baqyt, erlik sımvoly. Álpınıster saıysynda jeńiske jetken jeńimpazdardy gúldiń altyn músinimen marapattaıdy. (Eńlikgúl)
2. Ańyz boıynsha Adam ata men Haýa ana janattan qýylǵan kezde kún sýytyp ketip, Haýa anany jylytý úshin birneshe qar krıstaldary gúlge aınalypty. Osydan beri Gúl Úmit sımvoly bolyp sanalǵan. Dara jarnaqtylar klasyna jatady. Erte kóktemde gúldeıdi. (Báısheshek)
3. Bul ósimdik “1000 aýrýdyń emi”dep sanalady.
Bul ósimdikti jınar aldynda halqymyz ıilip sálem bergen. Túıetabandar tuqymdasyna jatatyn ýly ósimdik. Halqymyz “pále - jaladan saqtasyn”dep úıdi osy ósimdik pen alastaǵan, kóz tımesin dep ilip qoıǵan (Adyraspan)

İÚ - kezeń “Ósimdik syrlary”
1. Bul jyrtqysh ósimdik fotosıntezden basqa býnaqdenelilermen qorektenedi. Ádemi túsi men jaǵymdy ıisimen býnaqdenelilerdi tartyp, túri ózgergen japyraqtary jándikter qonǵan kezde jabylyp qalady. Bul qandaı ósimdik? (Shybynjut)
2. Beınekórinis boıynsha ósimdikti ata, beınelengen qubylysty ata? (Qutyrǵan qıar)
3. Bul tabıǵatta mańyzy zor birjasýshaly janýar.
Tushshy sý qoımalarynda mekendeıdi? (Kirpiksheli kebisshe )
4. Bul gúlder ishindegi hanshaıymy. Shyǵys elderinde kıeli gúl dep sanaǵan. Gúliniń maıy altyn men baǵalanǵan. Eń alǵash sándik úshin ósirile bastaǵan hosh ıisti gúl. Ejelgi rımdikter mahabbat qudaıy Afrodıtaǵa arnaǵan. (Raýshan)
5. Bul ósimdik Afrıka savannalarynda ósedi, dińiniń jýandyǵy 10 metr. Qulqaıyrǵa óte uqsas aǵash tektes ósimdik. Jemisi jeýge jaramdy qalyń qabyǵy qaǵaz jasaýǵa qoldanylady. (Baobab)

Ú - kezeń “Jumbaq janýar”
1. Ańyz boıynsha bul qustar perishtelerdi kórgende belgili bir dybys shyǵaryp, adamdarǵa belgi beredi eken. Bul qaı qus? (Qoraz)
2. Jyrtqysh qus. Balyq jáne kemirgishtermen qorektenedi. Bul qaı qus? (úki)
3. Bul qus Jańa Zelandıa sımvoldarynyń biri jáne dál osylaı atalatyn ósimdik bar. Jemisin jeýge bolady. Bul qaı qus? (Kıvı)
4. Bul taǵńajaıyp sekirýshi ańǵa quıryǵy denesin birkelki ustaýǵa kómektesedi. Bul qaı janýar (Kengýrý)
5. Eń alyp sý janýary? Kıt

Úİ - Kezeń“ Jumbaq sheshý”
1. Bireýin berdim ony terdim (Tuqym)
2. qar astynda qystady
Aqpen bórkin tystady (Báısheshek)
3. Btaǵy ilgen úlpershek
İshi nárli qyzyl sól
Terip alyp úlgersek (Búldirgen)
4. Sazdaýyt jerde ósedi
Hosh ıisi ańqyǵan
Shıpaly ósimdik desedi (Jalbyz)
5. Aq suńqar qashar jem úshin
Er jigit týar....... (El úshin)
6. qıadaǵyny qyran kóredi
qıadaǵyny jylan........ (Kóredi )
7. Japalaq sıpaǵanmen
Suńqar....... (Bolmas)
8. qyran qustyń balasy
qashsa kelmes........ ( uıaǵa)
9. Aqqý qussyz - kól jetim
Tyńdalmaǵan........ ( Sóz jetim)
10. qus qosaǵymen....... (uıa salady)
11. Qustyń jaıyn............ (Salǵan biler)
Úİİ - kezeń“Bel asar”
1. Adam qolymen ósiriletin ósimdik? (Mádenı)
2. Eń iri jemis? (Asqabaq)
3. Eń tez ósetin ósimdik (Bambýk)
4. Sańyraýqulaqty zertteıtin ǵylym? (Mıkrologıa)
5. Organıkalyq tyńaıtqyshtardy ata? (kóń, qus sańǵyryǵy)
6. Tálimbaq, jylanhana – (Jylan ósiriletin oryn)
7. Jynysty kóbeıýge qandaı jynys jasýshalar qatysady (atalyq - analyq )
uryqtaný degenimiz ne?
(2 túrli jasýshalardyń bir birimen qosylyp zıgota túzilýi)
9. Sýyqtan da bıikten de qoryqpaı taýdyń ushar basynda ósetin ósimdik ( Eńlikgúl)
10. Darajarnaqtylarǵa qandaı ósimdikter jatady (Bıdaı, arpa, tary, júgeri t. b )

Qorytyndy
Marapattaýlar