Jıb-Jısa kúresi
Ana tili 4 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Jıb - Jısa kúresi
Sabaqtyń maqsaty:
1. Avtor týraly túsinik berý. Qajymuqan Muńaıtpasov ómiri jaıly tolyq derektermen tanystyrý.
2. Oqýshylardyń syn turǵysynan oılaý qabiletin, til baılyǵyn damytý.
3. Alyp kúsh ıesin qurmetteýge jáne sportty súıýge baýlý. Oqýshylardy birlesip jumys isteýge, ózara syılaýǵa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: damytpaly sabaq.
Sabaqtyń formasy: toptyq.
Kórnekiligi: ınteraktıvti taqta.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý.
- Oqýshylardyń nazaryn sabaqqa aýdarý. Oqýshylardy topqa bólý.
İİ. Qyzyǵýshylyǵyn oıatý.
Balalar, «Balýan» degen sózdi aıtqanda oılaryńyzǵa ne túsedi, onyń maǵynasyn qalaı túsiner edińder?
Yqtımal jaýaptar nemese sózder:
1. zańǵar kúsh ıesi
2. Batyldyq, alǵyrlyq,
3. Qaıratty, kúshti
4. Otanyn, jerin qorǵaýshy
5. Myqty, qaısar
6. Ójet, tabandy
7. Er, batyr
8. Alyp kúsh
9. Kúsh atasy
10. Erlik
Osy atalǵan ataýlar boıynsha ár top ózderi toptyń atyn anyqtap, jazady.
İİİ. Maǵynany taný:
Qalmaqan Ábdiqadyrovtyń «Jıb - jısa» áńgimesi:
1 - top:
- Avtor týraly málimetti tirek syzba arqyly aıtý
Ábdiqadyrov Qalmaqan (15. 4. 1901, qazirgi Qyzylorda oblysy Shıeli aýdany Shıeli kenti — 30. 4. 1964, sonda) — aqyn, jazýshy, aýdarmashy. Alǵashqy “Syrdarıa” degen óleńi “Eńbekshi qazaq” gazetinde jarıalanǵan (1925). Tuńǵysh óleńder jınaǵy “Jalshy” degen atpen 1928 j. jaryq kórdi[
Ábdiqadyrov aýdarma salasynda da jemisti eńbek etti. Ol Shyǵys ádebıetiniń klasıkteri Ábilqasym Fırdoýsı, Álisher Naýaı óleńderin (1948), qyrǵyz A. Toqombaev, orys jazýshysy V. M. Kojevnıkov shyǵarmalaryn aýdarǵan. Ol tikeleı parsy tilinen tárjimalaǵan “Myń bir túnniń” 4 kitaby úsh ret — 1949, 1955, 1962 j. qaıta basyldy. Ábdiqadyrov aýdarmasy álemdik ádebıettiń altyn qazynasyna jatatyn osy shyǵarmanyń eń úzdik nusqalarynyń biri bolyp tabylady. Jazýshy jaýyngerlik Qyzyl Juldyz ordenimen, marapattalǵan.
2 - top:
- Tirek syzba arqyly Qajymuqan Muńaıtpasulynyń ómirbaıanymen tanysý.
Qajymuqan Muńaıtpasuly (1886 - 1948 jj.) — Qazaq halqynyń tarıhyndaǵy tuńǵysh kásipqoı balýan.
Orasan kúshtiń ıesi, kúrestiń birneshe túrinen álem chempıony atanǵan tuńǵysh qazaq alyby. Teńdessiz ónerimen jer sharyn aralaǵan, 28 memlekette kúreske túsip, 56 medal oljalaǵan Qajymuqandaı myqty HH ǵasyrdyń basynda túrki halyqtarynyń ishinde qazaqta ǵana boldy.
Tarıhı derekterge súıensek, ol 1886 jylǵy 7 sáýirde Aqmola ýezi, Qaraótkel aýylynda dúnıege kelgen.
Qajymuqannyń tuńǵysh ret álemdik deńgeıde kóringen shaǵy — 1906 jyl. Almanıada ótken dúnıejúzilik saıysta ol álem chempıony atanady.
Ol 1948 jyly Ońtústik Qazaqstan oblysy, Bógen aýdany, Lenın týy kolhozynda qaıtys boldy. Temirlan degen aýylda, qabyrynyń basyna eskertkish ornatylǵan.
3 - top:
- Jıb - Jısa kúresi
Japonnyń Jıb - jısa kúresine uqsas qazir «Erejesiz kúres» degen sport túri bar. Bul kúreske shyqqandar aıaqqa - qolyn birdeı jumsap kúresedi. Bir - biriniń denesine zaqym keltirsede jazalanbaıdy.
İV. «Dóńgelek ústel» ádisi
1 topqa. Qajymuqan týraly ne bilemiz?
Bul suraqqa «Dóńgelek ústel» ádisimen jaýap beredi. Toptaǵy ár oqýshy Qajymuqan týraly óz bilgenin jazady. Ár oqýshy bir sóılem jazyp, kezekti oń jaǵynda otyrǵan kelesi oqýshyǵa beredi. Kelesi oqýshy óz bilgenderin jazady, aldyńǵy oqýshynyń jazǵanyn qaıtalamaı kerek.
2 topqa. Tirek sózdermen jumys. Tirek sózder: Qajymuqan, palýan, kúres. Osy sózderdi qatystyra otyryp, toptaǵy balalar shaǵyn áńgime qurastyrady.
3 topqa: Qajymuqanǵa minezdeme berý.
V. Mátinmen jumys:
- Mátindi oqý.
- Jospar qurý
1 bólim: Qajymuqannyń Japon palýany Sar - Kek – Kı - men kezdesýi.
2 bólim: Palýandar arasyndaǵy saıys
3 bólim: Qajymuqannyń jeńisi.
- «Akvarıým» ádisimen ár toptan óz usynystary boıynsha oqýshylar taqtaǵa shyǵady. Mysaly, mátinniń 1 - bólimi boıynsha bir toptan, 2 - bólimi boıynsha kelesi toptan shyǵady. Olar mazmunyn baıandaıdy. Osy ádis boıynsha mátin mazmunymen barlyq synyp oqýshylary tanysady.
1 - top:
«Bes joldy óleń» ádisi
Nusqaýlyq:
1. Taqyrypty sýretteıtin sóz. Zat esim bolýy tıis.
2. Taqyrypty sýretteıtin eki syn esim.
3. İs - áreketti kórsetetin úsh sóz.
4. Tórt sózden turatyn maǵynaly sóılem.
5. Sońǵy sóz sınonım bolýy kerek.
2 - top:
Venn dıagramsy:
● Qajymuqan
● Sar - Kek - Kı
● Ekeýi de palýan
3 - top
Áńgime mazmunyna sáıkes keletin myna maqaldyń ekinshi bóligin taýyp, mánin túsindir.
Qoıandy qamys óltiredi,
Jigitti namys óltiredi.
Qorytyndy:
Búgin kim jaıly bildik?
Qajymuqan sıaqty taǵy qandaı palýandardy bilesiń?
- Qazir qandaı palýan saıystary ótip júr?
- Barys palýandar saıysy ótedi.
Úİİİ. Úıge tapsyrma:
1. túsinip oqý,
2. Q. Muńaıtpasuly týraly referat jazý
Úİİİ. Oqýshylardy baǵalaý, maqaqtaý.
Sabaqtyń taqyryby: Jıb - Jısa kúresi
Sabaqtyń maqsaty:
1. Avtor týraly túsinik berý. Qajymuqan Muńaıtpasov ómiri jaıly tolyq derektermen tanystyrý.
2. Oqýshylardyń syn turǵysynan oılaý qabiletin, til baılyǵyn damytý.
3. Alyp kúsh ıesin qurmetteýge jáne sportty súıýge baýlý. Oqýshylardy birlesip jumys isteýge, ózara syılaýǵa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: damytpaly sabaq.
Sabaqtyń formasy: toptyq.
Kórnekiligi: ınteraktıvti taqta.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý.
- Oqýshylardyń nazaryn sabaqqa aýdarý. Oqýshylardy topqa bólý.
İİ. Qyzyǵýshylyǵyn oıatý.
Balalar, «Balýan» degen sózdi aıtqanda oılaryńyzǵa ne túsedi, onyń maǵynasyn qalaı túsiner edińder?
Yqtımal jaýaptar nemese sózder:
1. zańǵar kúsh ıesi
2. Batyldyq, alǵyrlyq,
3. Qaıratty, kúshti
4. Otanyn, jerin qorǵaýshy
5. Myqty, qaısar
6. Ójet, tabandy
7. Er, batyr
8. Alyp kúsh
9. Kúsh atasy
10. Erlik
Osy atalǵan ataýlar boıynsha ár top ózderi toptyń atyn anyqtap, jazady.
İİİ. Maǵynany taný:
Qalmaqan Ábdiqadyrovtyń «Jıb - jısa» áńgimesi:
1 - top:
- Avtor týraly málimetti tirek syzba arqyly aıtý
Ábdiqadyrov Qalmaqan (15. 4. 1901, qazirgi Qyzylorda oblysy Shıeli aýdany Shıeli kenti — 30. 4. 1964, sonda) — aqyn, jazýshy, aýdarmashy. Alǵashqy “Syrdarıa” degen óleńi “Eńbekshi qazaq” gazetinde jarıalanǵan (1925). Tuńǵysh óleńder jınaǵy “Jalshy” degen atpen 1928 j. jaryq kórdi[
Ábdiqadyrov aýdarma salasynda da jemisti eńbek etti. Ol Shyǵys ádebıetiniń klasıkteri Ábilqasym Fırdoýsı, Álisher Naýaı óleńderin (1948), qyrǵyz A. Toqombaev, orys jazýshysy V. M. Kojevnıkov shyǵarmalaryn aýdarǵan. Ol tikeleı parsy tilinen tárjimalaǵan “Myń bir túnniń” 4 kitaby úsh ret — 1949, 1955, 1962 j. qaıta basyldy. Ábdiqadyrov aýdarmasy álemdik ádebıettiń altyn qazynasyna jatatyn osy shyǵarmanyń eń úzdik nusqalarynyń biri bolyp tabylady. Jazýshy jaýyngerlik Qyzyl Juldyz ordenimen, marapattalǵan.
2 - top:
- Tirek syzba arqyly Qajymuqan Muńaıtpasulynyń ómirbaıanymen tanysý.
Qajymuqan Muńaıtpasuly (1886 - 1948 jj.) — Qazaq halqynyń tarıhyndaǵy tuńǵysh kásipqoı balýan.
Orasan kúshtiń ıesi, kúrestiń birneshe túrinen álem chempıony atanǵan tuńǵysh qazaq alyby. Teńdessiz ónerimen jer sharyn aralaǵan, 28 memlekette kúreske túsip, 56 medal oljalaǵan Qajymuqandaı myqty HH ǵasyrdyń basynda túrki halyqtarynyń ishinde qazaqta ǵana boldy.
Tarıhı derekterge súıensek, ol 1886 jylǵy 7 sáýirde Aqmola ýezi, Qaraótkel aýylynda dúnıege kelgen.
Qajymuqannyń tuńǵysh ret álemdik deńgeıde kóringen shaǵy — 1906 jyl. Almanıada ótken dúnıejúzilik saıysta ol álem chempıony atanady.
Ol 1948 jyly Ońtústik Qazaqstan oblysy, Bógen aýdany, Lenın týy kolhozynda qaıtys boldy. Temirlan degen aýylda, qabyrynyń basyna eskertkish ornatylǵan.
3 - top:
- Jıb - Jısa kúresi
Japonnyń Jıb - jısa kúresine uqsas qazir «Erejesiz kúres» degen sport túri bar. Bul kúreske shyqqandar aıaqqa - qolyn birdeı jumsap kúresedi. Bir - biriniń denesine zaqym keltirsede jazalanbaıdy.
İV. «Dóńgelek ústel» ádisi
1 topqa. Qajymuqan týraly ne bilemiz?
Bul suraqqa «Dóńgelek ústel» ádisimen jaýap beredi. Toptaǵy ár oqýshy Qajymuqan týraly óz bilgenin jazady. Ár oqýshy bir sóılem jazyp, kezekti oń jaǵynda otyrǵan kelesi oqýshyǵa beredi. Kelesi oqýshy óz bilgenderin jazady, aldyńǵy oqýshynyń jazǵanyn qaıtalamaı kerek.
2 topqa. Tirek sózdermen jumys. Tirek sózder: Qajymuqan, palýan, kúres. Osy sózderdi qatystyra otyryp, toptaǵy balalar shaǵyn áńgime qurastyrady.
3 topqa: Qajymuqanǵa minezdeme berý.
V. Mátinmen jumys:
- Mátindi oqý.
- Jospar qurý
1 bólim: Qajymuqannyń Japon palýany Sar - Kek – Kı - men kezdesýi.
2 bólim: Palýandar arasyndaǵy saıys
3 bólim: Qajymuqannyń jeńisi.
- «Akvarıým» ádisimen ár toptan óz usynystary boıynsha oqýshylar taqtaǵa shyǵady. Mysaly, mátinniń 1 - bólimi boıynsha bir toptan, 2 - bólimi boıynsha kelesi toptan shyǵady. Olar mazmunyn baıandaıdy. Osy ádis boıynsha mátin mazmunymen barlyq synyp oqýshylary tanysady.
1 - top:
«Bes joldy óleń» ádisi
Nusqaýlyq:
1. Taqyrypty sýretteıtin sóz. Zat esim bolýy tıis.
2. Taqyrypty sýretteıtin eki syn esim.
3. İs - áreketti kórsetetin úsh sóz.
4. Tórt sózden turatyn maǵynaly sóılem.
5. Sońǵy sóz sınonım bolýy kerek.
2 - top:
Venn dıagramsy:
● Qajymuqan
● Sar - Kek - Kı
● Ekeýi de palýan
3 - top
Áńgime mazmunyna sáıkes keletin myna maqaldyń ekinshi bóligin taýyp, mánin túsindir.
Qoıandy qamys óltiredi,
Jigitti namys óltiredi.
Qorytyndy:
Búgin kim jaıly bildik?
Qajymuqan sıaqty taǵy qandaı palýandardy bilesiń?
- Qazir qandaı palýan saıystary ótip júr?
- Barys palýandar saıysy ótedi.
Úİİİ. Úıge tapsyrma:
1. túsinip oqý,
2. Q. Muńaıtpasuly týraly referat jazý
Úİİİ. Oqýshylardy baǵalaý, maqaqtaý.
You Might Also Like
