InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Kálkýlátor baǵdarlamasy (prezentasıasymen)
Sabaqtyń maqsaty: Oqýshylardy kálkýlátor baǵdarlamasymen tanystyrý.
Bilimdiligi: Aqparat jáne aqparattyq tehnologıaǵa baılanysty oqýshylardyń alǵan bilimderin nyǵaıtý, qorytyndylaý.
Tárbıeligi: Oqýshylardy óz oılaryn júıeleý tıanaqty jete aıta bilip, ózderin sabyrly, ári tártipti ustaýdy eskertý.
Damytýshylyǵy: Oqýshylardyń kompúter týraly túsinikterin qalyptastyrý jáne tapqyrlyqqa, izdenimpazdyqqa, shyǵarmashylyqqa baýlý, pánge degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý
Kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, kompúter, kálkýlátor, upaı kórsetetin kespe qaǵazdary (jetondar)
Túri: Aralas sabaq
Ádis - tásilderi: «Syn turǵysynan oılaýdy damytý» tehnologıasy.

Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý
İİİ. Jańa sabaqty túsindirý
IV. Sabaqty bekitý
V. Baǵalaý
VI. Úıge tapsyrma berý

İİ. Úı tapsyrmasyn suraý.
“Kim bilimpaz?” Oqýshylar 1, 2, 3 - ke sanalyp, 3 topqa bólinedi. 1 - nómirli oqýshylar A tobyna, 2 - nómirli oqýshylar V tobyna, 3 - nómirli oqýshylar S tobyna jınaqtalady. Ár topqa 2 suraqtan 6 tapsyrma beriledi. Berilgen tapsyrma topta talqylanyp, toptan jeke oqýshy shyǵyp túsindiredi.
1 - top. 1. Arıfmetıkalyq órnek degenimiz ne?
2. Algebralyq órnek degenimiz ne?
2 - top. 1. Logıkalyq órnek degenimiz ne?
2. Arıfmetıkalyq órnekterdi jazý úshin qoldanylatyn arıfmetıkalyq operasıalar qalaı belgilenedi?
3 - top. 1. Jıi qoldanylatyn standartty fýnksıa
2. Logıkalyq operasıalarǵa neler jatady?

İ. Qyzyǵýshylyǵyn oıatý.
Myna rebýsty sheshý arqyly búgingi jańa sabaǵymyzdyń taqyrybyn tabamyz.

İİİ. Jańa sabaq
Jańa sabaq mátinin túsindirýde JIGSO ádisi qoldanylady. A, V, S tobynyń 1-nómirli oqýshylary İ topqa, 2- nómirli oqýshylary İİ topqa, 3- nómirli oqýshylary İİİ topqa jınalyp, berilgen taqyrypty jeke oqyp, topta talqylaıdy. Sodan soń ózderiniń alǵashqy A, V, S toptaryna qaıtyp kelip, oqyǵan málimetterin topta túsindiredi. Sońynan toptan 1 oqýshy shyǵyp qorytyndylaıdy.
1 - top. Negizgi uǵymdar. Kálkýlátordyń máni.
2 - top. Kálkýlátordy júkteý.
3 - top. Kálkýlátordyń jumys tártipteri. Kálkýlátordy basqarý.
Kálkýlátor baǵdarlamasy – sandyq aqparattarmen jumys isteýge, esepteýlerdi jedel oryndaýǵa, esepteýler nátıjelerin Windows - dyń basqa baǵdarlamalaryna jiberýge, sandardy bir sanaý júıesinen basqasyna aýystyrýǵa, logıkalyq arıfmetıka amaldaryn oryndaýǵa, dál esepteýler júrgizýge arnalǵan.
Júıede kálkýlátor eki túrge bólinedi: Qarapaıym (kádimgi) jáne Injenerlik.

Kálkýlátor baǵdarlamasyn iske qosý úshin: Pýsk→Vse programmy→Standartnye→Kálkýlátor
Kálkýlátor sýreti
1. Qarapaıym
2. Injenerlik

Kálkýlátordyń negizgi perneleriniń máni.
Backspace – sońǵy sıfrdy óshirý
SE – ındıkasıa órisinde jazylǵan sandy óshiredi
S – barlyq endirilgen aqparatty óshiredi
/ - engizilgen mándi bóledi
* - engizilgen mándi kóbeıtedi
+ - qosý
- Azaıtý
= - oryndalǵan amaldyń nátıjesin shyǵarady.
Sqrt – kvadrat túbirdi esepteıdi
% - sannyń prosentin tabady
1/h – ekrandaǵy sannyń keri mánin esepteıdi
MS – jadtaǵy mánderdi óshiredi
MR – jadtaǵy mánderdi ındıkatorǵa kóshiredi
MS - ındıkatordaǵy mándi jadqa jazady
M+ - sandy jadtaǵy mánderge qosady.
Pernetaqtanyń sandyq blogynan sandardy engizý úshin NumLock pernesin basamyz. Kálkýlátordyń keıbir nátıjelerdi saqtaýǵa arnalǵan ishki jady bar. Eger jadta nólden ózge bir san (mán) bolsa, onda ındıkatordyń astynda, sol jaq terezeshede M árpi paıda bolady. Al eger jadqa jańa mán engizse, onda aldyńǵy mán óshedi.

İİ.. Oı tolǵanys.
Al, balalar, sabaqty qalaı túsingenimizdi bilý úshin kálkýlátormen esep shyǵaryp kóreıik. Búgingi ótilgen jańa sabaǵymyzdyń barysy boıynsha kálkýlátor terezesin ashyp, myna esepterdi shyǵaryp kóreıik.
1 - tapsyrma:
Birdeı sandarmen tek qosý amaldaryn paıdalanyp:
bes ekiliktiń kómegimen 28 sanyn jazyńdar
2 - tapsyrma:
Nátıjesinde 99 sanyn alý úshin, 987654321 sanyndaǵy sıfrlardyń arasyna qansha + belgisin qoıý kerek?
3 - tapsyrma:
Nátıjesinde 100 sanyn alý úshin, jeti
sannyń arasyna + belgisin qoıyńdar. 1 2 3 4 5 6 7. Sandardyń qataryn ózgertýge bolmaıdy

Jańa sabaqty bekitý.
Sabaq sońynda balalardyń jańadan ótilgen sabaqty bekitý úshin test tapsyrmasyn alamyn.
1. Myna batyrmalardyń “SE” jáne “S” qandaı aıyrmashylyǵy bar?
A) “SE” batyrmasy sońǵy endirilgen sandy óshiredi, al “S” batyrmasy tek jaryqtanyp turǵan sandy óshiredi.
B) “SE” batyrmasy tek jaryqtanyp turǵan sandy óshiredi, al “S” batyrmasy barlyq aqparatty óshirip kálkýlátordy jańa jumysqa daıyndaıdy.
S)“SE” batyrmasy men “S” batyrmasynyń aıyrmashylyǵy joq.

2. Qarapaıym kálkýlátordy ınjenerlik kálkýlátorǵa qalaı aýystyramyz?
A) Túri→ Qarapaıym komandalaryn oryndaımyz.
V) Túzetý→ Injenerlik komandalaryn oryndaımyz.
S) Túri→Injenerlik komandalaryn oryndaımyz.

3. Kálkýlátordyń qandaı túrlerin bilesiń?
A) Statısıkalyq, trıgonometrıalyq
V) Qarapaıym, ınjenerlik
S) Mátindik, sandyq

4. Kálkýlátordyń ishki jady ne úshin kerek?
A) esepteý nátıjelerin saqtap qoıý úshin;
V) mátindik aqparatty endirip qoıý úshin;
S) Kálkýlátordyń ishki jady bolmaıdy;

5. Kálkýlátordyń ishki jadynda belgili bir mán baryn qalaı anyqtaımyz?
A) Eger ishki jadta san bolsa, kálkýlátordyń ındıkasıa órisine san endirilmeı qalady.
V) Eger ishki jadta san bolsa, ındıkasıa órisiniń astyndaǵy sol jaq terezede “M” belgisi janyp turady.
S) İshki jadta sannyń bar ekenin anyqtaı almaımyz.

6. Kálkýlátordyń ishki jadyna sandy endirý úshin qandaı batyrma qoldanylady?
A) MS
V) MC
S) M+

IV. Qorytyndy.
“Avtordyń oryndyǵy” strategıasyn paıdalanyp, sabaqty qorytyndylaımyz. Taqtanyń aldyna oryndyq qoıyp, ár toptan bir oqýshy shyǵyp, oryndyqqa otyryp, búgingi sabaqtan alǵan túsinigin aıtyp shyǵady. Osy kezde toptan oqýshylar avtorǵa suraq qoıa alady

V. Oqýshylardyń bilimin baǵalaý.
Jetondar jınaý arqyly oqýshylardyń bilimin jáne top jumysyn baǵalaımyz.
VI. Úıge tapsyrma berý.
6. 2 taqyryp (183 - 195 bet)