InfoHub Logo

Ol kóz janaryn jaqsartyp, salmaqtan aryltady jáne adamǵa kúsh beredi. Biraq janama áserleri de bolýy múmkin.  

Biz qazir qatty dáriptelip júrgen sýperfýd — godjı jıdegin taldap shyǵyp, ǵylymı turǵydan onyń paıdasy men zıany týraly bárin anyqtap qoıdyq.

Godjı jıdeginiń paıdasy nede  

Ejelgi Qytaıda bul qyzyl tústi jıdek ómirdi uzartady degen pikirde bolǵan. Qazirgi tańda ınternette godjı jıdeginiń salmaq tastaýda pármeni kúshti degen qaýeset kóp: keı baǵy janǵandar aıyna 23 kılogramm salmaqtan qutylǵany jaıynda aıtyp maqtanyp júr.

Bundaı áńgimelerde aqıqattyń úlesi bar. Endi godjı jıdegin óz rasıonyńyzǵa qosýyńyz kerek ekenine úndeıtin ǵylymı turǵyda rastalǵan godjıdiń segiz qasıetin tizip shyǵaıyq.    

1. Kóz janaryn saqtaıdy  

Godjı jıdeginiń qanyq qyzyl tústi bolatyny sábizdiń de túsin qyzǵylt sary etetin zattek — karotınoıdterdiń arqasy. Onyń ishinde beta-karotıniń arqasy. Ol organızmge jaıylǵan soń A dárýmenine aınalyp ketedi. Bul dárýmen kóz bolaty úshin asa mańyzdy. Eger ol jetkilikti mólsherde bolmasa, bizdiń kórý qabyletimizge áser etetin kózdegi asa sezimtal pıgmentter durys shyqpaı qalady.

Godjı jıdeginiń [Goji Berries (Tibetan)] 1 ýnsıasynan (28 g) A dárýmeniniń bir kúndik normasynyń 50% deıingi mólsherin alýǵa bolady

Godjı jıdeginde beta-karotınnen bólek antıoksıdanttardyń da kóp mólsheri bar. Bul zattekter erkin radıkaldarmen — juptaspaǵan elektrondary bolatyn molekýlalarmen kúresedi. Ol molekýlalar denedegi basqa da moleýlalardy zaqymdaıdy. Molekýlalyq deńdeıde bolatyn bundaı aqaýlar aǵzalar men ulpalardyń, onyń ishinde kóz ulpalarynyń údemeli túrde qartaıa bastaýyna aparyp soǵady.    

Godjı jıdegin jep júrý antıoksıdanttar deńgeıin joǵarylatady da, osy arqyly kóz janaryndaǵy ómir jasqa baılanysty buzylys-aqaýlardyń damyp jetilýin baıaýlatady.  

Taǵy bir bonýs bar: godjı jıdegi sýqarańǵy (glaýkoma) aýrýyna — qaterligi boıynsha álemdegi zaǵıp bolyp qalý sebepteriniń ishinde ekinshi orynda turǵan sozylmaly kóz aýrýyna shaldyǵý qaıbylyn azaıtady.  

2. Qartaıýdy tejep baıaýlatady  

Godjı jıdeginiń quramynda bar antıoksıdanttar búkil organızmdegi erkin radıkaldarmen kúresý quraly. Osynyń arqasynda ómirjastyq ózgerister báseńdeıdi. Bul ájimge (teriniń ıkemdiligi men birtegistigi uzaǵyraq saqtalady) de, basqa da aýyr buzylys-aqaýlarǵa qatysty: júrek-qan tamyr aýrýlarynyń, myıdyń ómirjastyq dısfýnksıalaryn jáne obyrdyń alýan túriniń paıda bolyp, asqyný qaıbylyn tómendetedi.

3. Imýnıtetti nyǵaıtady  

Godjı jıdeginde joǵaryda aıtyp ótken zattek-antıoksıdanttar men A prodárýmeninen basqa S dárýmeni de jetkilikti. Bul norma boıynsha qajetti 100 gramnyń 10% jýyǵyn beredi.

A jáne S dárýmenderiniń durys ımmmýnıtetti ustap turý úshin jáne salqyn tıgizýden bastap onkologıalyq dertter taqylettes san alýan aýrý túrleriniń aldyn alý úshin mańyzy zor.   

4. Obyr aýrýlaryna qarsy turýy múmkin  

Jıdekti adamdarǵa berý arqyly áli zerttelip kórgen joq. Biraq godjı jıdeginiń shyryny tamaqtandyrý rasıonyna qosylǵan tyshqandarǵa istelgen zertteýler kezinde ǵalymdar mynany anyqtady: bulaı tamaqtandyrý zıandy isikterdiń ósimin toqtatyp, obyrdan emdeý pármendiligin arttyra túsken.  

5. Qandaǵy qant deńgeıin qalypqa túsiredi  

Godjı jıdegin paıdalaný 2-tıpti qant dıabetine shaldyqqan naýqastarǵa glúkozanyń qanǵa túsýin baqylaýda ustaýǵa septigin tıgizedi. Sonymen qatar ǵalymdar qanda «jaqsy» holesterınniń deńgeıiniń artýyn jıdekti tutynýmen baılanystyrady.   

6. Toryǵyp, jan kúızelgen kezde jaǵdaıdy jaqsartady  

Jan jaqty zertteýler qazirshe tek tyshqandarǵa ǵana jasaldy. Biraq jasalǵan tájirıbeler kóńil kónshiterlik-aq. Ǵalymdar godjı jıdeginiń shyrynyn tutyný mazasyzdyqty shegerip, jan toryqqanda jaǵdaıdy jaqsartatynyn jáne uıqyny tynysh qylatynyn naq dáleldep shyqty. 

7. Kúsh-qýatyńdy tasytady  

Godjı jıdeginiń bul qasıeti adamdarda synalyp dáleldendi. Bir zertteý barysynda ǵalymdar eriktilerge godjı jıdeginiń 120 gram shyrynyn kúndelikti berip otyrdy. Sosyn olardyń sezim-túısigin baqylaýdaǵy toppen — plasebo alatyn alamdarmen salystyryp otyrdy. Nátıjesi keremet. Tájirıbeniń on besinshi kúni-aq godjı shyrynyn ishetin synaqqa alynǵan adamdar:   

— ózin kúsh-qaıratty sezinetinin; 

— jumys kezindegi tapsyrmalarly oryndaýda muqıattyraq bola bastaǵanyn;  

— aqyl-oıy burynǵydan góri zerek bola bastaǵanyn;  

— sporttaǵy nátıjeleriniń jaqsara bastaǵanyn;   

— burynǵyǵa qaraǵanda baısaldy, sabyrly bolǵanyn jáne ómirge kóńili tola bastaǵanyn habarlady.

Baqylaýdaǵy topta bundaı effekt baıqalmaǵan.  

Bunda myna bir jaıdy atap ótken abzal: áńgime aldyn ala nátıjeler jaıynda bolyp otyr. Godjı jıdeginiń adam psıhofızıkalyq jaı-kúıine etetin yqpaly budan góri aýqymdy zertteýler arqyly qaıta tekserilýge tıis.   

8. Salmaqty baqylaýda ustaýǵa septigi tıedi  

Basqasyn aıtpaǵanda, qyshqyl-tátti godjı jıdegi jasunyqqa (klechatka) baı keledi. Asqazanǵa jetken kezde ol isinip ketedi de, tipti 2-3 tal jıdekti ǵana jeseńiz de, qaryn toqtyq sezimine bóleıdi. Osylaısha godjı jıdegi qaryn ashý sezimin jumsartyp, artyq tamaq jep jiberýden saqtanýǵa sep bolady. Bul bolsa salmaqty baqylaýda ustaýdaǵy mańyzdy faktor.    

Godjı jıdegi kimge zalal keltirýi múmkin   

Densaýlyq úshin paıdaly ekeni aıdan anyq bolǵanyna qaramastan, godjı jıdegi esh baqylaýsyz tutyna beretin taǵam emes. Onyń quramynda, mysaly, ishken dári-dármekpen ózara árekettesýi múmkin belsendi zattar bar.  

Osy sebepti, bul ǵajaıyp jıdekti tatyp kórgińiz kelse, bul jóninde terapevtińizben keńesip alyńyz. Eger siz:   

— gıpoglıkemıaǵa — qan quramyndaǵy qant deńgeıiniń tómendep ketýine shaldyqsańyz; 

— qandy suıyltatyn dári-dármek iship júrseńiz;  

— qan qysymyńyz joǵary nemese tómen bolyp qınalyp júrseńiz;

— jemis-jıdekke nemese kókóniske alergıańyz bolsa, mindetti túrde keńesińiz.

Bólek atap ótetin jaıt bar: godjı jıdeginde A prodárýmeni kóp. Artyq mólsherde iship qoımaý úshin jıdekti basqa dárýmen qospalarymen birge paıdalanýǵa bolmaıdy. Buny da sizdiń dárigerińiz qadaǵalap otyrýǵa tıis.

Godjı jıdegin qalaı jáne nesheýin jeý kerek  

Bizde godjı jıdegi, kóbinese, keptirilgen kúıinde satylady. Ony sol kúıinde jeı berýge bolady. Organızmdi oǵan paıdaly zattekterge keneltý úshin kúnine 1 úlken qasyq jıdekti jep tursańyz jetip jatyr.    

Al mynaý godjı jıdegin kúndelikti rasıonǵa qosyp otyrýdyń kóp taraǵan túrleri:  

— qaınaǵan shaıǵa qosyńyz (sodan soń, álbette, jep qoıyńyz);

— ıogýrtpen aralastyryp jeńiz;  

— jemis jáne kókónis túrlerinen jasalatyn salattarǵa salyńyz;  

— tańǵy asqa arnalǵan jarma qaýyz taǵamdarǵa qosyńyz.  

Energetıkalyq áserin eskersek, godjı jıdegin túske deıin jegen abzal.

Oqýǵa keńes beremiz:

Godjı jıdegi

Qaterli isiktiń aldyn alýshy — júzim

Sábiz shyrynynyń 10 paıdasy

Jańǵaqtyń asqazanǵa paıdasy

Keremet áseri bar tabıǵı "energetıkter"

Úılesimdi jáne tıimdi tamaqtaný

---