InfoHub Logo

Ertede alasa boıly, shaǵyn deneli bir adam ómir súripti. Onyń esimi Mýkrah bolatyn. Alaıda el ony Kishkantaı Mýk dep ataýshy edi. Boıy bar bolǵany úsh fýttaı ǵana bolatyn adamǵa osyndaı esim ábden laıyq. Onyń denesi shaǵyn bolǵanymen, basy basqalarǵa qaraǵanda erekshe úlken bolatyn. Mýk úlken úıde jalǵyz ózi turatyn. Eger aı saıyn belgili bir kúnde serýendeýge shyqpasa, eshkim onyń óli-tirisin bilmeýshi edi. Onyń kóshege shyqqany balalar úshin úlken mereke bolatyn. Aıyna bir ret ashylatyn esikten áýeli úlken sálde oraǵan úlken bas shyǵatyn. Sodan keıin óńi tozǵan shapan kıgen shaǵyn denesi kórinetin. Sodan keıin jalpaq beldik baılaǵan keń shalbaryn da kórýge bolatyn edi. Beldikte úlken qanjar salbyrap turatyn. Qanjardyń úlken bolǵany sonsha, Mýk qanjar taǵynyp júr me, álde qanjar Mýkty kóterip júr me, anyqtaý qıynǵa soǵar edi. Syrt kelbeti osyndaı Kishkentaı Mýk syrtqa aıaq basqan sátte-aq kóshe kúlki men aıqaıǵa tolyp ketetin. Bireýleri qalpaqtaryn aspanǵa atyp qýansa, basqalary onyń aınalasynda bılep júrip, ándetetin:

Kishkentaı Mýk, Kishkentaı Mýk,

Jalǵyz ózi turady.

Bir aı boıy kórinbeı,

Tek bir kúni shyǵady.

Kip-kishkentaı denesi,

Qazandaı alyp basy bar.

Kishkentaı Mýk qanekeı,

Myqty bolsań ustap al!

Kishkentaı Mýk balalardyń mazaǵyna tipti de renjimeıtin. Aıaǵyndaǵy úlken sandalyn súıretken kúıi olardyń janynan kúlimsirep óte shyǵatyn. Serýen aıaqtalǵannan keıin ol úıine kirip ketetin  de, ol jerden bir aı boıy qarasyn kórsetpeıtin. Kishkentaı Mýhty elder dáýletti desedi. Alaıda, ol qashan kórseń de ústindegi kóne kıimderin tastamaıtyn.

Ne úshin olaı eken? Ol týraly bilgiń kelse, onda meniń áńgimeme qulaq túr. Bul kıimder Mýkqa qaıtys bolǵannan keıin ákesinen muraǵa qalǵan. Ol kezde Mýktyń jasy on altyǵa jańa tolǵan edi. Onyń ákesi suńǵaq boıly, symbatty jan bolatyn. Sondyqtan, Mýkqa ákesiniń kıimderi qolaqpandaı keń bolyp shyqty. Biraq, oǵan jasıtyn Mýk pa, kıimniń artyq jerlerin kesip tastap ákesiniń kózindeı kórip, ústine kıip aldy. Beline oraǵan belbeýine qylysh sıaqty etip qanjardy qystyryp, qolyna taıaq alyp, óz baqytyn izdep jolǵa shyqty.

Baqyt izdep ol uzaq jol júrdi. Jolda kezdesken adamdar onyń túrin kórip mazaqtap kúletin. Mýktyń ákesi óziniń usqynsyz uly úshin uıalyp, Mýkty eshqashan syrtqa shyǵarmaı úıde qamap ustaıtyn. Sondyqtan, uzaq jyldan keıin bostandyqqa shyqqan Mýk qatty qýanǵannan keýdesin shattyq kernep, eldiń mazaǵyn nazaryna da ilgen joq. Kóp júrdi me, az júrdi me, bir kezde alystan jarqyraǵan meshittiń munarasyn kórgen Mýktyń qýanyshtan júzi jaınap ketti. Ol aqyry ózi izdegen Baqyt qalasyna jettim dep oılady. Biraq, alystan munartyp kóringen munara jetkizer emes. Qarny ashyp, ózegi talǵan, ál-qýaty qalmaǵan Mýk aıaǵyn áreń súıretin alǵa jyljı berdi. Eki kún boıy toqtaýsyz júrgen baıǵus balanyń jegeni jabaıy jıdek, jatqany qara jer boldy. Úshinshi kúni tańerteń ol úlken qalanyń qarasyn kórdi. Sońǵy kúshin jınap, alǵa jyljyǵan Mýk tal tús bolǵanda qalanyń shetine ilikti. Qaqpadan qýana kirip, qala kóshelerin aralaı bastady. Biraq, bári ol oılaǵandaı bolmaı shyqty. Ol adamdardyń barlyǵy úılerinen shyǵyp, «Kishkentaı Mýh, úıge kirip tamaq jep, sýsynnan ish. Jaqsylap jatyp, tynyǵyp al» deıtin shyǵar dep oılaǵan. Biraq ondaı qonaqjaılyq tanytqan eshkimdi kórmedi. Kenet úlken bir úıdiń terezesi ashylyp, qartań áıel bylaı dep ándete jóneldi,

Kelińder, kelińder, barlyǵyń kelińder,

Dastarhan jaıylyp, senderdi kútedi.

Dostaryń ánekeı kórińder,

Bárińe dámdi as molynan jetedi.

Úıdiń esigi ashylyp, Mýk ol jerge kirip jatqan kóptegen ıtter men mysyqtardy kórdi. Kóp oılanyp turmastan Mýk ta olarmen birge ilesip úıge kirdi. Mana terezeden ándetken qartań áıel odan ne úshin kelgenin surady.

— Siz bárin qonaqqa shaqyrdyńyz ǵoı. Meniń qarnym ash. Sondyqtan men de keldim, - dedi Kishkentaı Mýk.

Qartań áıel kúldi de, bylaı dedi:

— Sen ózi qaıda kelgenińdi bilesiń be, kishkentaı adam? Búkil qala meniń mysyqtaryma taǵam ázirlep, onyń dostaryn ǵana dastarhanǵa shaqyratynymdy biledi.

Kishkentaı Mýk áıelge ákesi qaıtys bolyp, úı-kúısiz qalǵan baqytsyz bala ekenin aıtty. Ahavzı esimdi álgi áıel Kishkentaı Mýkqa jany ashyp, oǵan óziniń úıinde jumys isteýdi usyndy. Onyń mindeti asa qıyn bolǵan joq. Ahavzıdyń alty mysyǵy bolatyn. Ár tań saıyn Mýk olardyń júnderin tarap, qymbat maımen maılap, al keshke jibek jastyqqa jatqyzyp, kesteli jamylǵymen qymtap jaýyp qoıýy kerek boldy. Olarmen qosa Mýk úıdegi bir kishkentaı ıtke de qamqorlyq tanytýy kerek. Árıne, oǵan mysyqtarǵa jasalǵandaı jaıly jaǵdaı jasalmaıdy.

Biraz ýaqyt boıy Mýk ózin baqytty sezindi. Qarny toq, qaıǵysy joq. Biraq, ýaqyt óte kele ol osynyń bárinen jalyǵa bastady. Ahavzı syrtqa ketken kezde, mysyqtar oılaryna kelgenin isteıtin. Bólmeni aınala júgirip, kózderine túsken zattardy laqtyryp, syndyryp, báriniń astań-kesteńin shyǵaratyn. Biraq, qojaıyn áıeldiń kele jatqanyn aıaq dybysyn estigen sátte-aq túk bolmaǵandaı montıyp, oryndaryna jata qalatyn. Shashylyp jatqan bólmeni, synǵan ydystardy kórgen Ahavzı bas-kóz demeı Mýkty tópeleı jóneletin. Ol óziniń esh kinási joq ekenin aıtyp qansha aqtalsa da, sózin qulaǵyna ilmeıtin.

Sonsha izdegen baqytyn bul jerden taba almaǵan Kishkentaı Mýk qatty qapalandy. Ol bul úıden ketpek bolyp sheshti. Biraq, ketpes buryn ol Ahavzıdiń únemi jabyq turatyn qupıa bólmesinde ne bar ekenin bilgisi keldi. Ol bólmege qojaıynnan basqa eshkim kirip kórgen emes.

Bir kúni tańerteń qojaıyn áıel ádettegideı serýendeýge ketken kezde, Mýk álgi bólmege kirip kórmek boldy. Biraq, qalaı kirmek? Sol sátte janynan bir eli qalmaıtyn kishketaı ıt «Artymnan júr» degendeı belgi berip, ony shalbarynan tartqylady. Mýk ta ana beımaza mysyqtarǵa qaraǵanda osy ıtti janyna serik tutyp, jaqsy kóretin. Ittiń aıtqanyna kónip, artynan erdi. Ol Mýkty jasyryn esik arqyly kópten beri qupıasyna qyzyǵyp júrgen bólmege ertip keldi. Ol jan-jaǵyna tańdana qarady. Munda kónergen kıimder men pishini ártúrli ydystardan basqa kózge túser eshnárse de joq bolyp shyqty. Hrýstaldan jasalǵan ádemi órnekti qumyrany kórip, qolyna alyp qyzyqtap turǵan Mýk kenet ony túsirip aldy. Sumdyq-aı! Qatty qoryqqan Mýk ornyna qozǵala almaı qaldy. Endi bári anyq boldy. Qojaıyn áıel kelip, ony ólimshi etip sabamaı turǵanda bul jerden tabanynan jaltyratý kerek. Ol bólmeden apyl-ǵupyl shyǵyp, qashpaqshy bolyp edi, ıt oǵan «Myna úlken sandal men arystannyń basy beınelengen shybyqty al. Sonda, jaǵdaıyń jaqsarady» dep sybyrlady.

Mýk aıaǵyndaǵy etigin sheshe salyp, úlken sandaldy kıip, qolyna arystannyń basy beınelengen shybyqty alyp, bólmeden tez shyǵyp, ústine ákesinen qalǵan kóne shapanyn kıip, basyna ákesiniń sáldesin orap aldy artyna qaramaı qalany betke alyp júgire berdi, júgire berdi. Onyń qatty júgirgeni sonsha, ómirinde osylaı qatty júgirip kórmepti. Biraq, nege ekeni belgisiz, toqtaı alar emes. Bir kezde ol aıaǵyndaǵy sandaldyń ony qalaǵan jaǵyna qaraı júgirtip jatqanyn baıqady. Biraq, qansha tyryssa da toqtaı alar emes. Tek sharasyzdan jylap jiberip, «Áı! Toqta!»degen kezde baryp, kilt toqtady. Qatty sharshaǵan Mýk jerge qulap tústi de, es-túsin bilmeı tereń uıqyǵa ketti. Uıyqtap jatyp tús kórdi. Túsinde álgi ózinen bir eli ajyramaıtyn ıt onyń qulaǵyna «Kishkentaı Mýk, eger oń aıaǵyńdaǵy sandaldyń ókshesimen aınalsań, onda qalaǵan jaǵyńa ushyp bara alasyń. Al qolyńdaǵy shybyq saǵan qazynanyń jasyrynǵan jerin kórsetedi. Altyn jasyrynǵan jerde úsh ret, kúmis jasyrynǵan jerde eki ret jerdi urady» dep sybyrlaıdy. Shoshyp oıanǵan Mýk óziniń túsin synap kórmek bolyp, dereý sandaldy kıip oń ókshesimen aınala bastady. Biraq, onysy sátsiz shyǵyp, jerge qulap tústi de, tumsyǵyn ońdyrtpaı aýyrtyp aldy. Kenet ony esine qolyndaǵy shybyǵy túsip ketti. Ol sonyń kómegimen ókshesimen turyp op-ońaı aınalǵany sol edi, sandaly áýege kóterildi de zýlaı jóneldi. Kishkentaı Mýk kirpik qaqqansha qaladaǵy patsha saraıynyń aldynda tura qaldy. Qaqpa aldyndaǵy kúzetshi odan ne úshin kelgenin surady. Mýk:

— Men patshanyń bas shabarmany bolý úshin keldim,- degeni sol edi.

— Myna túrińmen, myna qysqa aıaqtaryńmen be? – dep sol jerdegi sarbazdardyń barlyǵy qyran-topyran kúlkige qaryq boldy.

— Tez bul jerden tabanyńdy jaltyrat. Bul seniń ázildesetin jeriń emes,- dep kúlip bolǵanan keıin Mýkqa ses kórsetti. Alaıda Mýk aıtqanynan qaıtpaı tabandap turyp alǵan soń, kúzetshi patshaǵa onyń ótinishin jetkizdi. Muny qyzyq kórgen patsha qolastyndaǵylardyń barlyǵyn saraı aldyndaǵy alańǵa jınaýdy buıyrdy. Ol ózi tóreshi bolyp, jelaıaqtardyń jarysyn uıymdastyrmaq boldy. Barlyǵy maqtanshaq Kishkentaı adamnyń qalaı júgiretinin óz kózderimen tamashalaý úshin alańǵa aǵyla bastady. Patsha da balalarymen birge taqtaryna jaılanyp otyrdy. Kishkentaı Mýk pen onyń qarsylasy saraıdyń eń júırik shabarmandary patsha men halyqtyń aldyna keldi. Kishkentaı ǵana kúlkili adamdy kórgende alań shýǵa tolyp ketti. Buryn sońdy qala halqy mundaı qyzyqty tamashalamaǵan edi. Mýk qarsylastaryna birinshi bolyp júgirip ketýin ótindi. Olar qara úzip ketkenniń ózinde, aıaǵyndaǵy úlken sandalymen-aq ol bárin shań qaptyryp ketti. Halyq shynaıy jeńimpazdy dý qol shapalaqtap qarsy aldy. Barlyǵy «Jaraısyń, Kishkentaı Mýk! Naǵyz jelaıaq!» dep aıqaılap, shýyldasty. Rıza bolǵan patsha ony janyna shaqyryp aldy da,

— Kishkentaı Mýk, budan bylaı sen meniń eń senimdi, eń júırik shabarmanym bolasyń. Únemi janymnan tabylýyń kerek. Syı retinde saǵan júz altyn dınar beremin.Kúnde meniń eń jaqyn ýázirlerimmen birge tamaqtanatyn bolasyń,- deıdi.

Kishkentaı Mýk aqyry óziniń kópten beri izdegen baqytyn tapqanyna senimdi boldy. Alaıda, kóp uzamaı-aq ýázirlerdiń ony qyzǵanyp, ózin patshaǵa jamandaıtynyn túsindi. Qatty qapalanǵan baıǵus Mýk olardyń kóńilderin qalaı aýlasam dep kúni-túni ýaıymdady. Saraı baqshasyna baryp, ne isteý keregin bilmeı ári-beri sendelip júrdi. Sol kúni ol qolyna álgi shybyǵynda alyp shyqqan bolatyn. Kenet shybyqtyń jerdi úsh ret urǵanyn baıqady. Dereý sol jerge qanjarymen belgi saldy da, saraıǵa oraldy. Tún ortasy bolǵan kezde kúrek alyp kelip, álgi belgilep ketken jerin qaza bastady. Mine, ǵajap! Mynaý altyn ǵoı! Bir qumyra altyn! Kishkentaı Mýk altynnan kótere alǵanynsha salyp aldy da, qalǵanyn kómip, altyndaryn bólmesine ákelip, jastyǵynyń astyna jasyryp qoıdy. Kelesi kúni ol altyndaryn ýázirlerge teńdeı etip bólip berdi. Osylaısha, olardyń ózine degen kóńilin jibitpekshi boldy. Biraq ol ońbaı qatelesti. Onyń sonsha altyny bar ekenin kórgen ýázirlerdiń qyzǵanyshtary odan ári qoza tústi. «Ol- syıqyrshy!» dedi biri. «Joq, ol urlyqshy. Patshanyń qazynasy qol saldy. Biraz ýaqyttan beri qazyna biraz ortaıyp qalǵan bolatyn» dedi ekinshisi. Muny estigen patsha Kishkentaı Mýktyń artyna ańdý salyp, ony qylmysynyń ústinde ustap alýǵa buıryq berdi.

Tún qarańǵysy qoıýlanǵanda Mýk qolyna kúrek alyp, keshegi altyn jatqan jerge keledi. Onyń ańdyp turǵan ýázir men qazynashy Arhaz Mýk altyndy  qaltasyna toltyryp jatqan sátte tarpa bas salyp ustap alyp, patshaǵa dedektetip súırep ákeledi. Patsha mezgilsiz ýaqytta ózin oıatqandy unatpaıtyn. Tún ortasynda uıqysyn buzǵan jelaıaq shabarmanyna qatty ashýlandy. Tyńshylar ózderimen birge shuńqyrdaǵy qumyra men altyn salǵan Mýktyń kıimin qosa ala kelgen edi. Olar bárin patshanyń aldyna tastady. Qazynashy Mýkty altyn jasyryp jatqan jerinen ustap alǵanyn aıtyp jatty. Patsha Mýktan,

— Mynalardyń aıtqandary ras pa? Eger ras bolsa, osynsha altyndy qaıdan aldyń? – dep qatty ashýmen surady. Baıǵus Mýk basynyń

bálege qalǵanyn túsinip, óziniń eshqandaı altyn urlamaǵanyn, kerisinshe, bir qumyra altyndy baqshadan taýyp alǵanyn aıtyp berdi. Onyń bul sózine ýázirler qarqyldap turyp kúldi. Kishkentaı Mýkqa jany ashysa da, patsha qatty ashýlanyp:

— Ne dep tursyń? Patshań osyndaı sandyraqqa senetin aqymaq dep pe ediń? Qaraı gór! Qazynashy Arhaz! Qane aıt, meniń qazynamda qansha qarjy jetpeıdi? – dep aıqaı saldy.

Qazynashy qazynadan biraz ýaqyttan beri kóp altynnyń urlanǵanyn aıtyp ant-sý ishti.  Patsha Kishkentaı Mýkty zyndanǵa tastaýdy buıyrdy. Ony urlyq jasaǵanyn moıyndamaıynsha, shyǵarmaýǵa buıryq berdi. Al qazynashy altyndy sanaı bastady. Kenet, altynnan bosaǵan qumyranyń ishinen patshanyń kóz aldynda bir qaǵaz túsip qaldy. Ol jerde «Bul qazynany taýyp, ulyma bergen adamǵa meniń ulym meıirimdilik kórsetedi. Saıd patsha» degen jazý jazylǵan eken. Saıd patsha qazirgi patshanyń ákesi bolatyn. Soǵys kezinde ol osy qazynany kómip ketken. Alaıda, ajaly jetkende ol týraly ulyna aıtyp úlgermegen bolatyn. Patsha sol sátte-aq Mýkqa jala jabylǵanyn túsinip, patsha qazynasynan aqsha urlaǵany úshin qazynashyny dereý jazalaýdy buıyrdy. Sodan keıin Kishkentaı Mýkqa qarap:

— Eger sen jyldam júgirýińniń qupıasyn ashsań, seni erkińe jiberem, - dedi. Kishkentaı Mýk bar qupıanyń sandalda ekeni aıtty. Alaıda, oń

óksheniń qupıasyn jasyryp qaldy. Patsha onyń sóziniń ras –ótirigin synap kórý úshin sandaldy aıaǵyna kıgeni sol edi, júgire jóneldi. Toqtaıyn dese, toqtaı almaıdy. Al Kishkentaı Mýk bolsa patshany biraz jazalaǵysy kelip, úndemeı tamashalap tura berdi. Patsha ábden sharshap, es-túsin bilmeı jerge qulap túskende ǵana sandal toqtady.

Patsha esin jıǵan kezde, Kishkentaı Mýkqa qatty ashýlandy.

— Men seni erkińe jiberem dedim. Biraq, jıyrma saǵattyń ishinde meniń patshalyǵymnan ketpeseń, qazynashy sıaqty seni de jazaǵa tartamyn!- dedi.

Burynǵy kúnine zar bolǵan Kishkentaı Mýk qatty qaıǵylandy. Onyń ústine sandaly men shybyǵyn patsha tarytyp alyp, qazynasyna qosyp qoıdy.

Saly sýǵa ketip, basy salbyrap uzaq júrgen Mýk qalyń orman ishindegi bulaqqa jetip biraq toqtady. Ol osynda kúni boıy jatty. Bir kezde butada salbyrap pisip turǵan injir jemisin kórip, úzip alyp, dámin tatty. Sodan keıin bulaqqa kelip, shólin qandyrmaq boldy. Alaıda, sýdaǵy óz beınesine kózi túsip, Mýk shoshyp ketti. Eki qulaǵy qalqaıyp, murny soraıyp ósip ketti. Burynǵy qaıǵysy qaıǵy ma, mynaý tipti sumdyq boldy. Qatty qoryqqanan eki qulaǵyn basyp ustap aldy. Endi qaıtsin, mundaı qulaqty kim kóripti buryn-sońdy. 

— Qudaıym-aı, mynaý esektiń qulaǵy ǵoı. Endi qaıttym? Baqyt izdep júrip naǵyz baqytsyz janǵa aınaldym, - dep zar eńiredi baıǵus Mýk.

Qashan jylasyn, kóz jasy taýsylǵan kezde taǵy da kóleńkeni saıalap aǵash túbine keldi. Qarny ashyp qalypty. Qolyn sozyp, basqa aǵashtyń jemisin terip jedi. Bir kezde ol uzyn qulaǵy sáldesin qozǵaltyp jibergendeı sezinip, ony túzemek bolyp edi, mine keremet, álgi qulaq joq! Qýanyp ketip, bulaqqa júgirip keldi de, úńilip qarady. Baǵanaǵy muny qaıǵyǵa salǵan úlken qulaq pen uzyn muryn joq. Tek óziniń kishkentaı qulaǵy men murny ǵana ornynda. Áı, ómirinde osylaı qýanbaǵan shyǵar! Ol eki aǵashtyń eki túrli qasıeti bar ekenin túsindi. Dereý, basyna keremet oı sap ete qaldy. Ol eki aǵashtan ózi kótere alǵansha injir terip aldy da, jaqyn mańdaǵy qalaǵa jol tartyp ketti. Qaladan  ózine saqal jáne betine jaǵatyn qyna satyp aldy. Saqaldy jabystyryp, qynamen bet-aýzyn boıap, álgi ózin qýyp jibergen patshanyń saraıynyń aldyna keldi. Ol kóp kútken joq. Patsha aspazy kelip, onyń jemisterin naǵyz patsha dastarhanyna laıyq dep, túk qaldyrmaı satyp alyp ketti. 

Patsha sol kúni aspazyna rıza bolyp, ony bal tamǵan dámdi taǵamdaryn jep, maqtaý aıtyp otyrǵan bolatyn. Bas aspaz baǵanaǵy injir esine túsip edi, kúlip qoıa berdi:

— İstiń jaqsy ekenin bastalǵannan bilesiń degen. Mártebelim, meniń sizge arnalǵan taǵy bir dámdi syıym bar, - dedi. Patshanyń qyzy onyń ne

ekenin bilgisi kelip, shydamsyzdana bastady. Aspaz injirdi alyp kelgen kezde bári qýanyp ketti.

— Ne degen keremet jemis!

— Dámi qandaı keremet! – dep tamsana basyn shaıqady Patsha. – Aspaz, sen qandaı maqtaýǵa da laıyqsyń!

Hanzadalar men hanshalar eki-ekiden, al ýázirler bir injirden jedi. Al qalǵanyn patsha túgel ózine qaldyrdy. Kenet Amaza hanshaıym:

— Áketaı! – dep aıqaılap jiberdi.- Túrińiz ne bolyp ketken?!

Barlyǵy patshaǵa jalt qarady. Basynda esektiń qulaǵyndaı úlken qulaqtary salbyrap, betinde uzyn muryn soraıyp turǵan edi. Tek patsha ǵana emes, injirden aýyz tıgen barlyq adamnyń jaǵdaıy dál osyndaı edi. Mundaı sumdyqty buryn-sońdy kim kórgen?! Patsha dereý at shaptyryp, eldegi barlyq dárigerlerdi aldyrdy. Biraq, olardyń qaınatpalary men dárilerinen esh kómek bolmady. Qulaq pen muryndy kesip kórip edi, qas qylǵandaı ol qaıtadan ósip shyǵa berdi. Mine, endi Kishkentaı Mýktyń kúni týdy. Ol uzyn shapan kıip, túrin ózgertip keldi de, ózin qulaq pen muryndy emdeıtin dárigermin dep tanystyrdy. Áýelde oǵan sengen eshkim bolǵan joq. Biraq, hanshaıym ol ákelgen dárilik jemisti jegeni sol edi, qulaǵy men murny burynǵy qalpyna keldi. Patsha Mýkty qazynasyna ertip baryp:

— Mine, mynaý meniń baılyǵym. Meni myna báleden qutqar da, qalaǵanyń al, - dedi. Mýktyń kózi birden sandal men shybyqqa tústi. Ol patshaǵa syr bildirmeı birnárse tańdaǵan adam sıaqty, qazynany aralap júrip sandal men shybyqtyń janyna keldi. Olardy dereý ala saldy da, saqalyn julyp alyp, óz túrin kórsetti. Qatty tań qalǵan patsha ne isterin bilmeı turyp qaldy.

— Meıirimsiz patsha! Sen maǵan ádiletsizdik istediń. Sol úshin menen estelik retinde osy qulaq pen muryndy saǵan qaldyramyn! – dep aıqaılady da, úsh ret oń ókshesimen aınalyp, patsha kómek shaqyrǵansha kózden ǵaıyp boldy. Eshkim Kishkentaı Mýktyń qaıda ketkenin bilmedi. Biraq, ol óziniń ǵajaıyp shybyǵy arqyly eń baı adamǵa aınalǵany anyq. Ol úlken dáýletimen týǵan qalasyna kelip, patshalardaı ómir súre bastady. Biraq, bul áńgimeniń basynda aıtylǵandaı ol kóshege balalardy óziniń ebedeısiz túrimen qýantý úshin aıyna tek bir ret qana shyǵatyn. Osy oqıǵany estigennen keıin kóshe balalary Kishkentaı Mýkty mazaqtamaıtyn boldy. Kerisinshe, ol úıinen shyqqan kúndi asyǵa kútip, ony qaladaǵy eń syıly adam retinde qurmetteıtin boldy. Osymen ertegimiz támam.

Vılgelm Gaýf

Aǵylshyn tilinen aýdarǵan Mıra Sembaıqyzy

---