InfoHub Logo

Atyraý qalasy,
№8 «Aqbota» shıpa - jaı tıpti bóbekjaı - balabaqshasy.
MAD tobynyń tárbıeshisi - Dúsemalıeva Gúlsim Jeksenqyzy

Bilim salasy: Tanym. Áleýmettik orta.
Uıymdastyrylǵan oqý is – áreketi: Ekologıa negizderi. Qorshaǵan orta.

Maqsaty:
Bilimdilik: Balalardyń kóktemniń negizgi belgileri týraly alǵan bilimderin júıelep bekitý; Jansyz tabıǵat qubylystarymen ósimdikter men janýarlardyń tirshiligi jáne maýsymdyq eńbek túrleri arasyndaǵy baılanysty túsindirý.
Damytýshylyq: Tabıǵat qubylystaryn zertteı bilý qasıetterin damytý, tanymdyq belsendilikterin arttyrý.
Tárbıelik: Kóktem mezgilindegi tabıǵat sulýlyǵyn baıqaı bilýge tárbıelep, estetıkalyq talǵamdaryn qalyptastyrý, tabıǵatqa degen janashyrlyq sezimderin oıatý.
Kórnekiligi:
1. Tabıǵat qubylystarynyń, jyl mezgilderi jáne janýarlar beınelengen sýretter;
2. Kóktem mezgiliniń vıdeotaspasy;
3. P. I. Chaıkovskıı «Jyl mezgilderi» shyǵarmasy.
Ádis – tásili: Kórsetý, baıandaý, suraq – jaýap.

Motıvasıalyq – qozǵaýshy
Tynyshtyq sát i (áýenmen) « Aǵashtar»
Maqsaty: Balalarǵa ekologıalyq tárbıe berý.
Júrisi: Baıaý mýzyka áýeni estilip turady. Pedagog: -- Balalar, men senderdi tabıǵatqa saıahatqa shaqyrǵym kelip tur..... Báriń kózderińdi jumyp, ózderińdi kez - kelgen bir ósip turǵan aǵashpyn dep elestetip kórińizdershi. Oılanyńdar: ol úlken be, álde kishkentaı ma, aýa – raıy qandaı – ashyq pa, álde bulyńǵyr ma? Seniń aǵashyń ózin qalaı sezinip tur? Endi ózderińniń elestetip turǵan aǵashty denelerińmen bizge kórsetińdershi... Jaımen kózimizdi ashyp, ózderińdi qorshap turǵan tabıǵat anamyzdy qalaısha qorǵaý kerektigin oılanyp kórińdershi! Mýzyka áýeni toqtap, balalar ózderiniń oılaryn aıtady.

İzdený uıymdastyrýshy
Pedagog balalarǵa tómendegi óleń joldaryn oqyp beredi:
Kóktem kúni kúrkirep,
Jańbyr jaýdy sirkirep.
Báısheshekter dúrkirep,
Shyǵa keldi qyr túlep.
Kóktem kúni shýaqty,
Kóktem kúni qýatty
Mal jaǵalap sýatty,
Saı - salamen sý aqty.

Pedagog:
- Balalar, bul óleń qandaı — kóńildi me, kóńilsiz be, álde saltanatty ma?
- Nelikten bizder bárimiz kóterińki kóńil – kúımen júrmiz?
Balalardyń jaýaby.
- Sebebi kún joǵarylap, aspanda sáýle shashyp jarqyrap tur. Shatyrdan sý tamshylap tur, kúnniń kózi jerdi kúshtirek qyzdyryp, jerge túsken tamshylardan jylǵalar paıda bola bastaıdy. Ár jerden qary erigen qara jerler kórinedi. Aǵashtar men butalardyń búrshikteri paıda bolyp, kóktemniń alǵashqy gúlderi de ashyla bastaıdy.
- Balalar, sender qandaı jyl mezgilderin bilesińder? Balalarǵa tapsyrmalar beriledi:
a) jyldyń qys mezgili beınelengen kartochkalardy kórsetý;
á) jyldyń kóktem mezgili;
b) jyldyń jaz mezgili;
v) jyldyń kúz mezgili beınelengen kartochkalardy kórsetý.
- Bir jylda neshe aı bar? (12)
Pedagog: - Ár jyl saıyn jyl aılary árqaısysy birinen keıin biri óz mezgilderinde bizge keledi. Qazir bizge kóktem mezgili kelip jetti.
- Balalar endi kóktem mezgiliniń aılaryn atańdarshy. (Naýryz, sáýir, tamyz)
Balalardyń jaýaptary.
Balalar ınteraktıvti taqtadan kóktem mezgiliniń kórinisterin vıdeotaspa arqyly tamashalaıdy.
Pedagog:-- Balalar naýryz aıynyń kóktemniń alǵashqy aıy ekendigin bilesińder.
Qazaq halqy kóktemniń alǵashqy aılarynda qardyń kúrt erip, aınalanyń laısańǵa aınalýyn «Alasapyran» dep ataǵan.
- Erte kóktemniń qandaı belgileri bolady?
- Kúnniń shýaǵy kóbeıip, qar borpyldaq qońyrqaı túske enedi.. Shatyrdaǵy muz súńgilerinen aqqan sý jylǵa bolady.
- Naýryz aıyn taǵy da qalaı ataıdy?
-«Kóktem tańy», «jyl tańy» dep te ataıdy.
- Nelikten?
- Óıtkeni kún uzaryp, jándikter oıanyp, janýarlar men qustardyń tirshiligi jandana bastaıdy.
- Balalar, naýryzda halyqtyń «sáskede jaz, keshke qys» degen teńeýlerin qalaı túsinesińder?
- Óıtkeni naýryz aıynda aýa – raıy aýmaly – tókpeli bolyp, áli de bolsa qystyń sońǵy borandary uıtqyp, túnde kún sýyq bolady. Qarly jelderdiń áserinen aǵashtar qystaǵydaı appaq bolyp turady. Kúndiz keı - keıde jyly jelder soǵyp turady.
- Naýryz aıynda orman janýarlarynyń tirshiliginde qandaı ózgerister paıda bolady?
Balalardyń jaýaby. Slaıd. «Orman janýarlary.»
- Aıý áli de bolsa uıqyda jatady. Túlki men qasqyr ormandy jortyp ózderine azyq izdeıdi. Búl kezde borsyq ta ininen shyǵa qoımaıdy. Al qoıan bolsa buta túbinde yqtap otyrady.
- Kóktem qustardyń tirshiligine qandaı ózgerister engizedi?
Balalardyń jaýaby. Torǵaılar kúni boıy tynym tappastan shyqylyqtap, uıa jasaıtyn jer izdep júredi. Al qarǵalar bolsa bul kezde uıa jasap, balapan basa bastaıdy.
Sergitý sáti: Balalar dóńgelenip turyp, tárbıeshiniń suraǵyna hormen jaýap berip, qımylmen kórsetedi.
- Kún sen nege kúrkireısiń?
- Kóktem keldi, kóktem keldi.
- Jańbyr nege sirkireısiń?
- Kóktem keldi, kóktem keldi.
- Bulaq nege syldyraısyń?