Kúmis qys
Bilim berý salasy: Tanym
Uıymdastyrylǵan oqý is - áreketi: Aınalamen tanystyrý
Sabaqtyń taqyryby: «Kúmis qys»
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Qys mezgiliniń ereksheligi jaıly túsinik berý. Tájirıbe arqyly muzdyń qasıetimen tanystyrý. Qys mezgiliniń tabıǵı erekshelikterin meńgertý
Damytýshylyq: Tanymdyq, shyǵarmashylyq qasıetterin, tilin, sózdik qoryn damytý. Sabaqqa qyzyǵýshylyǵyn arttyrý
Tárbıelilik: Tabıǵatqa, qorshaǵan ortaǵa degen súıispenshiligin arttyrý. Shydamdylyqqa tárbıeleý.
Túri: Ashyq sabaq.
Tıpi: Damyta oqytý «Táı - táı» baǵdarlamasy.
Qoldanylǵan ádis - tásil: Suraq - jaýap, toppen, Trız, tirek - syzba, algorıtm, tájirıbelik, kórnekilik, oıyn, sózdik, shema arqyly áńgime quraý.
Kórnekilikteri:«Tańǵajaıyp alańy» oıyny, shemalar, sýretter, muz, zerthana prıborlary, maı sham, boıaý, stek, súlgi.
kartochkalar, zertteý quraldary, maı sham, boıaý, qatty qaǵaz.
Sabaqtyń barysy:
Amandasý (Qaıyrly kún, sálemetsiz be?, hosh keldińizder, tórletińizder, Good morning!)
Amansyń ba nurly kún!
Amansyń ba qara jer!
Aman – esen bolaıyq!
Beıbitshilik qalaıyq! Amandasý túrlerin kórsetedi.(qolymen, basynan sıpalap, betinen ustap, qushaqtap)
Uıymdastyrý kezeńi.
- Balalar bir sát ózimizdi – syrtta, taza aýada turǵandaı elesteteıik.
- Aınala qandaı?
- Qar qandaı?
- Al muz she?
- Aýa qandaı?
- Terezelerde ne bar?
Qys qandaı bolady? (qarly, borandy, aıazdy)
Qysta aýlada qaı qusty kezdestirýge bolady?
- Iaǵnı, munyń barlyǵy qaı kezde bolady?
(balalardyń jaýaby)
2 Ǵylym ortalyǵy
Qysta aýa raıynda qandaı ózgerister bolady?
Jerdi qar basady. Ózendi muz basady.
Qustar án salmaıdy. Aǵashtar óspeıdi.
Jándikter tyǵylyp qalady.
Adamdar qalyń kıinedi.
Qys aılary jaıly biz ne bilemiz?.
Jeltoqsan - jyl aıaǵy qystyń basy ol, sýyq, yzǵarly bolady.
Qańtar - Jyl basy qystyń ortasy ol eń qarly aı. Bul aıda qatty sýyq, úskirik aıaz bolady.
Aqpan - jel men borannyń aıy. Bul aıda eń aýyr, ári sýyq dúleı borandar bolady.
Qalaı oılaısyńdar qar degenimiz ne?
Qar - kishkentaı muz krıstaldarynan turady. Qar sýyq aıazdy kúni qıyrshyq túrinde bolady. Kúnniń jyly kezinde qar japalaqtap túsedi. Aıazdy kúni aıaq astynda qar syqyrlaıdy.
Balalar qar týraly kim taqpaq biledi:
Jiger: Dalada qar boraıdy
Aq mamyqqa oraıdy
Muz bolady qatady
Jyp - jyltyr bolyp jatady
Raýshan: Aýlada oınap shýlaıdy
Qar laqtyryp balalar
Syrǵanaqta zýlaıdy
Shańǵyshylar shanalar
Jaraısyńdar al qar nege uqsaıdy?
Qar aq bolsa ony jeýge bolatyn shyǵar.
Joq jeýge bolmaıdy. Qarda kóp mıkrobtar bolady, tamaǵyń aýyryp qalady.
Mıkrobtar bolatynyn qaıdan bilemiz?
Qar erigende sýǵa aınalady, sodan kórýge bolady.
Al, sýdy qatyrsaq ne bolady? Muz paıda bolady.
Jumbaq sheshý
1. Sýda qalqıdy, jylyda balqıdy. (Muz)
Sý – ana jaıly ańyzdy aıtyp beredi.
«Erte, erte, ertede sý - ana ómir súripti. Onyń úlken otbasy bolypty. Uldary - tuman, jańbyr, qar. Qyzdary - shyq, muzdyq, jáne qarsha qyz. Olardyń minezderi ár túrli bolypty. Sý - ana qyzy muzdaqqa qonaqqa keledi. Sý - ananyń qyzynyń qandaı qasıetteri baryn qazir biz bilemiz.
Muzdyń qasıetterin zertteý.
1. Muz tekshelerin jyly jerge qoısaq ol erıdi.
2. Erigen muzǵa boıaý qosyp qatyrsaq túsi ózgeredi.
3. Qalaı oılaısyńdar muzdyń dámi bar ma? Iisi she?
4. Bir qalypty temperatýrasy bola ma?
5. Aýyr ma jeńil me?
Al muz paıdaly ma joq pa?
Nege paıdaly? (balmuzdaq jasaıdy, syrǵanaq jasaıdy, sý astyndaǵy mekendeýshilerge aıaz qorqynyshty emes eken)
Nege zıandy? (jeýge bolmaıdy, qulasań aýyrtady, laqtyrǵanda qatty tıedi, ózende muzdyń betinen júrýge bolmaıdy)
- Balalar biz búgin neni zerttedik?
Muzdy, qardy.
- Qardy jeýge bolady ma eken?
- joq
Endeshe ortaǵa shyǵyp bir sergip qalaıyq?
Óner ortalyǵy
1. Jyl mezgilderin atańdar?
Qys, kóktem, jaz, kúz
2. Qys mezgilderiniń aılaryń atańdar?
Jeltoqsan, qańtar, aqpan
3. Qazir qaı aıy?
Jeltoqsan
Qysta ne jaýady?
Qar
Qardyń túsi qanaı?
Aq
Qar jaýǵanda qandaı oıyndar oınaımyz?
Balalar qys mezgili týraly kim taqpaq biledi?
Arýjan: Aq qarǵa ásem kómilip
Qys keldi taǵy dalaǵa
Jaýraǵan qoldy jylytyp
Turamyz keıde tizilip
Janaıym: Qys degeniń aımaq pa?
Qatyp jatqan qaımaq pa?
Qydyramyz shanamen
Qyr basynan saı jaqqa
Balalar bizge hat kelip tur eken.
Hat: aqqaladan eken. «Balalar búgin meniń týǵan kúnim maǵan senderdiń kómekterin kerek bolyp, eger de sender kómektesseńder, sol maǵan úlken syılyq bolady. Maǵan ózim sıaqty dostar jasap berińdershi.
Tárbıeshi: Balalar aqqalaǵa kómektesemiz be?
Iá
Tárbıeshi: balalar endeshe ótken oqý is - áreketinde jasap bastaǵan aqqalany búgingi oqý is - áreketinde aıaqtap aqqalaǵa dostar jasap berip jibereıik.
Aqqala jasaý úshin bizge mata men jip ár túrli karandashtar kerek eken. Balalar aqqalaǵa syılyqty qýana - qýana jasaıdy. Aqqalany áshekeıleý úshin aldynǵy oqý is - áreketinde tikken kıimderin kıgizeıik.
- Balalar búgin biz ne jasadyq?
Aqqala
- Aqqalany neden jasadyq?
Matadan, jipten
Jaraısyńdar endeshe bir sergip qalaıyq
Aspazdyq ortalyq
Shanamen zyrǵyp jeletin
Kónkı, shańǵy tebetin,
Aqqala jasap oınaıtyn
Qaı mezgil dep oılaısyń?
- Qys mezgili
- Jaraısyńdar, balalar, qys mezgiliniń belgilerin bilemiz be?
- Qar jaýady, aıaz bolyp, boran soǵady.
- Sonymen balalar biz qandaı ortalyqta otyrmyz.
- Al aspazdyq ortalyqta biz ne isteımiz?
Balalar: Aspazdyq ortalyq, ártúrli taǵamdar daıyndaımyz.
- Durys, aıtasyńdar, al as daıyndamas buryn biz ne isteýimiz kerek?
Balalar: - Qoldarymyzdy jýyp, aljapqysh taǵýymyz kerek.
Balalar qys mezgilinde qandaı merekeler bolady?
Balalar: Táýelsizdik kúni, jańa jyl
Jaraısyńdar balalar búgin biz jańa jyl merekesine arnalǵan «aıaz ata»salatyn jasaımyz.
Ol salatty daıyndamas buryn men qalaı jasalý tártibin aıtyp keteıin. Sender muqıat tyńdańdar.
Bul salatty jasaý úshin bizge: jumyrtqa, qyzanaq, sábiz, kishmish
Ia, balalar birinshi tabaqshaǵa sý quıyp jumyrtqany salyp 10 - 15 mınýt qaınatamyz, pisken jumyrtqany qabyǵynan arshyp alyp úgitkishten ótkizemiz. Jumyrtqanyń aǵyn sarysynan bólip ótkizemiz qyzyl qyzanaqty týrap qoıamyz sábizben kishmishti ásemdeý úshin paıdalanyp aıaz ata salatyn jasaımyz. ( taqyrypqa saı sýretterdi ilip kórsetý)
Jaraısyńdar balalar men senderge úıden jumyrtqa pisirip alyp keldim. Al sender jumyrtqany ashyp kómektesińder, jumyrtqanyń aǵyn sarysynan bólip qoıyndar men balqyr buryshyn ýaqtap týrap qoıaıyn. Sosyń myna «aıaz ata» salatynyń sýretine qarap jasaǵan zattarymyzdy qoıamyz.(Balalar qyzyǵa jasaıdy)
Balalar as daıyndap bolǵasyn ne isteımiz?
Jaraısyńdar! Qoldarymyzdy jýyp keleıik.
- Balalar búgin biz ne daıyndadyq?
Aıaz ata salatyn
- Bul salatqa neler kerek eken?
Jumyrtqa, sábiz, qyzanaq
Jaraısyńdar! Endeshe ortaǵa shyǵyp bir sergip qalaıyq
Sergitý sáti
Uıymdastyrylǵan oqý is - áreketi: Aınalamen tanystyrý
Sabaqtyń taqyryby: «Kúmis qys»
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Qys mezgiliniń ereksheligi jaıly túsinik berý. Tájirıbe arqyly muzdyń qasıetimen tanystyrý. Qys mezgiliniń tabıǵı erekshelikterin meńgertý
Damytýshylyq: Tanymdyq, shyǵarmashylyq qasıetterin, tilin, sózdik qoryn damytý. Sabaqqa qyzyǵýshylyǵyn arttyrý
Tárbıelilik: Tabıǵatqa, qorshaǵan ortaǵa degen súıispenshiligin arttyrý. Shydamdylyqqa tárbıeleý.
Túri: Ashyq sabaq.
Tıpi: Damyta oqytý «Táı - táı» baǵdarlamasy.
Qoldanylǵan ádis - tásil: Suraq - jaýap, toppen, Trız, tirek - syzba, algorıtm, tájirıbelik, kórnekilik, oıyn, sózdik, shema arqyly áńgime quraý.
Kórnekilikteri:«Tańǵajaıyp alańy» oıyny, shemalar, sýretter, muz, zerthana prıborlary, maı sham, boıaý, stek, súlgi.
kartochkalar, zertteý quraldary, maı sham, boıaý, qatty qaǵaz.
Sabaqtyń barysy:
Amandasý (Qaıyrly kún, sálemetsiz be?, hosh keldińizder, tórletińizder, Good morning!)
Amansyń ba nurly kún!
Amansyń ba qara jer!
Aman – esen bolaıyq!
Beıbitshilik qalaıyq! Amandasý túrlerin kórsetedi.(qolymen, basynan sıpalap, betinen ustap, qushaqtap)
Uıymdastyrý kezeńi.
- Balalar bir sát ózimizdi – syrtta, taza aýada turǵandaı elesteteıik.
- Aınala qandaı?
- Qar qandaı?
- Al muz she?
- Aýa qandaı?
- Terezelerde ne bar?
Qys qandaı bolady? (qarly, borandy, aıazdy)
Qysta aýlada qaı qusty kezdestirýge bolady?
- Iaǵnı, munyń barlyǵy qaı kezde bolady?
(balalardyń jaýaby)
2 Ǵylym ortalyǵy
Qysta aýa raıynda qandaı ózgerister bolady?
Jerdi qar basady. Ózendi muz basady.
Qustar án salmaıdy. Aǵashtar óspeıdi.
Jándikter tyǵylyp qalady.
Adamdar qalyń kıinedi.
Qys aılary jaıly biz ne bilemiz?.
Jeltoqsan - jyl aıaǵy qystyń basy ol, sýyq, yzǵarly bolady.
Qańtar - Jyl basy qystyń ortasy ol eń qarly aı. Bul aıda qatty sýyq, úskirik aıaz bolady.
Aqpan - jel men borannyń aıy. Bul aıda eń aýyr, ári sýyq dúleı borandar bolady.
Qalaı oılaısyńdar qar degenimiz ne?
Qar - kishkentaı muz krıstaldarynan turady. Qar sýyq aıazdy kúni qıyrshyq túrinde bolady. Kúnniń jyly kezinde qar japalaqtap túsedi. Aıazdy kúni aıaq astynda qar syqyrlaıdy.
Balalar qar týraly kim taqpaq biledi:
Jiger: Dalada qar boraıdy
Aq mamyqqa oraıdy
Muz bolady qatady
Jyp - jyltyr bolyp jatady
Raýshan: Aýlada oınap shýlaıdy
Qar laqtyryp balalar
Syrǵanaqta zýlaıdy
Shańǵyshylar shanalar
Jaraısyńdar al qar nege uqsaıdy?
Qar aq bolsa ony jeýge bolatyn shyǵar.
Joq jeýge bolmaıdy. Qarda kóp mıkrobtar bolady, tamaǵyń aýyryp qalady.
Mıkrobtar bolatynyn qaıdan bilemiz?
Qar erigende sýǵa aınalady, sodan kórýge bolady.
Al, sýdy qatyrsaq ne bolady? Muz paıda bolady.
Jumbaq sheshý
1. Sýda qalqıdy, jylyda balqıdy. (Muz)
Sý – ana jaıly ańyzdy aıtyp beredi.
«Erte, erte, ertede sý - ana ómir súripti. Onyń úlken otbasy bolypty. Uldary - tuman, jańbyr, qar. Qyzdary - shyq, muzdyq, jáne qarsha qyz. Olardyń minezderi ár túrli bolypty. Sý - ana qyzy muzdaqqa qonaqqa keledi. Sý - ananyń qyzynyń qandaı qasıetteri baryn qazir biz bilemiz.
Muzdyń qasıetterin zertteý.
1. Muz tekshelerin jyly jerge qoısaq ol erıdi.
2. Erigen muzǵa boıaý qosyp qatyrsaq túsi ózgeredi.
3. Qalaı oılaısyńdar muzdyń dámi bar ma? Iisi she?
4. Bir qalypty temperatýrasy bola ma?
5. Aýyr ma jeńil me?
Al muz paıdaly ma joq pa?
Nege paıdaly? (balmuzdaq jasaıdy, syrǵanaq jasaıdy, sý astyndaǵy mekendeýshilerge aıaz qorqynyshty emes eken)
Nege zıandy? (jeýge bolmaıdy, qulasań aýyrtady, laqtyrǵanda qatty tıedi, ózende muzdyń betinen júrýge bolmaıdy)
- Balalar biz búgin neni zerttedik?
Muzdy, qardy.
- Qardy jeýge bolady ma eken?
- joq
Endeshe ortaǵa shyǵyp bir sergip qalaıyq?
Óner ortalyǵy
1. Jyl mezgilderin atańdar?
Qys, kóktem, jaz, kúz
2. Qys mezgilderiniń aılaryń atańdar?
Jeltoqsan, qańtar, aqpan
3. Qazir qaı aıy?
Jeltoqsan
Qysta ne jaýady?
Qar
Qardyń túsi qanaı?
Aq
Qar jaýǵanda qandaı oıyndar oınaımyz?
Balalar qys mezgili týraly kim taqpaq biledi?
Arýjan: Aq qarǵa ásem kómilip
Qys keldi taǵy dalaǵa
Jaýraǵan qoldy jylytyp
Turamyz keıde tizilip
Janaıym: Qys degeniń aımaq pa?
Qatyp jatqan qaımaq pa?
Qydyramyz shanamen
Qyr basynan saı jaqqa
Balalar bizge hat kelip tur eken.
Hat: aqqaladan eken. «Balalar búgin meniń týǵan kúnim maǵan senderdiń kómekterin kerek bolyp, eger de sender kómektesseńder, sol maǵan úlken syılyq bolady. Maǵan ózim sıaqty dostar jasap berińdershi.
Tárbıeshi: Balalar aqqalaǵa kómektesemiz be?
Iá
Tárbıeshi: balalar endeshe ótken oqý is - áreketinde jasap bastaǵan aqqalany búgingi oqý is - áreketinde aıaqtap aqqalaǵa dostar jasap berip jibereıik.
Aqqala jasaý úshin bizge mata men jip ár túrli karandashtar kerek eken. Balalar aqqalaǵa syılyqty qýana - qýana jasaıdy. Aqqalany áshekeıleý úshin aldynǵy oqý is - áreketinde tikken kıimderin kıgizeıik.
- Balalar búgin biz ne jasadyq?
Aqqala
- Aqqalany neden jasadyq?
Matadan, jipten
Jaraısyńdar endeshe bir sergip qalaıyq
Aspazdyq ortalyq
Shanamen zyrǵyp jeletin
Kónkı, shańǵy tebetin,
Aqqala jasap oınaıtyn
Qaı mezgil dep oılaısyń?
- Qys mezgili
- Jaraısyńdar, balalar, qys mezgiliniń belgilerin bilemiz be?
- Qar jaýady, aıaz bolyp, boran soǵady.
- Sonymen balalar biz qandaı ortalyqta otyrmyz.
- Al aspazdyq ortalyqta biz ne isteımiz?
Balalar: Aspazdyq ortalyq, ártúrli taǵamdar daıyndaımyz.
- Durys, aıtasyńdar, al as daıyndamas buryn biz ne isteýimiz kerek?
Balalar: - Qoldarymyzdy jýyp, aljapqysh taǵýymyz kerek.
Balalar qys mezgilinde qandaı merekeler bolady?
Balalar: Táýelsizdik kúni, jańa jyl
Jaraısyńdar balalar búgin biz jańa jyl merekesine arnalǵan «aıaz ata»salatyn jasaımyz.
Ol salatty daıyndamas buryn men qalaı jasalý tártibin aıtyp keteıin. Sender muqıat tyńdańdar.
Bul salatty jasaý úshin bizge: jumyrtqa, qyzanaq, sábiz, kishmish
Ia, balalar birinshi tabaqshaǵa sý quıyp jumyrtqany salyp 10 - 15 mınýt qaınatamyz, pisken jumyrtqany qabyǵynan arshyp alyp úgitkishten ótkizemiz. Jumyrtqanyń aǵyn sarysynan bólip ótkizemiz qyzyl qyzanaqty týrap qoıamyz sábizben kishmishti ásemdeý úshin paıdalanyp aıaz ata salatyn jasaımyz. ( taqyrypqa saı sýretterdi ilip kórsetý)
Jaraısyńdar balalar men senderge úıden jumyrtqa pisirip alyp keldim. Al sender jumyrtqany ashyp kómektesińder, jumyrtqanyń aǵyn sarysynan bólip qoıyndar men balqyr buryshyn ýaqtap týrap qoıaıyn. Sosyń myna «aıaz ata» salatynyń sýretine qarap jasaǵan zattarymyzdy qoıamyz.(Balalar qyzyǵa jasaıdy)
Balalar as daıyndap bolǵasyn ne isteımiz?
Jaraısyńdar! Qoldarymyzdy jýyp keleıik.
- Balalar búgin biz ne daıyndadyq?
Aıaz ata salatyn
- Bul salatqa neler kerek eken?
Jumyrtqa, sábiz, qyzanaq
Jaraısyńdar! Endeshe ortaǵa shyǵyp bir sergip qalaıyq
Sergitý sáti
You Might Also Like
-
Almaty oblysy, Raıymbek aýdany, Kegen aýyly.
