InfoHub Logo

Kitap-adamzattyń san ǵasyrlyq aqyl-oıynyń jemisi, tarıhy men qundylyǵynyń altyn sandyǵy. "Kitap degenimiz - aldyńǵy urpaqtyń artqy urpaqqa qaldyrǵan rýhanı ósıeti. Kitap oqýdan tyıylsaq, oı oılaýdan da tyıylar edik", - degen Ǵabıt Músirepovtiń bul sózi búgingi kúni úlken ózektilikke ıe. Qazirgi tańda baıqap qarar bolsaq, aǵa býyn ókilderinen jastardyń kitapqa degen qyzyǵýshylyǵynyń joqtyǵy, olardyń kitapty oqymaıtyndyǵy týraly jıi estip jatamyz. Onyń basty sebebi nede?

«Qazirgi jastar kitap oqymaıdy» degen oıdy basty nazarda ustaǵan orta jastaǵy urpaqtardyń sózinshe, ol kisilerdiń zamanynda qol bosaı qalsa kitapty janynan tastamaı, bos ýaqytyn kitap oqýmen ótkizýge arnaǵanyna kóz jetkize alamyz. Ór tulǵaly sóz patshalarynyń qaldyrǵan muralarymen sýsyndap ósken bul jandar jas urpaqtyń bolashaǵyna alańdaýshylyq bildirip, jastardyń kitap oqymaıtyndyǵyn úlken másele retinde qarastyrǵan jáne áli de qarastyryp keledi. Bul taqyryptyń úlken máselege ulasýyna meniń oıymsha basty sebep, zamannyń jańasha ózgeristeri, jańa tehnologıalardyń jańa álemdi bıleýi. Dálirek aıtqanda, búgingi jastar ǵalamtordyń shyrmaýyna shyrmalyp, túrli áleýmettik jelilerde jańalyq aqtaryp, búginde tanymaldyqqa ıe bolǵandardyń ómirin talqylap, odan qalsa kózbe-kóz tildesýdiń ornyna smartfondaryna telmirip otyrady. Árıne, bul árbirimizdiń kóńilimizge kirbiń uıalatary anyq.

Halyqaralyq sarapshylardyń aıtýynsha, jetistikterge qol jetkizip, básekege qabiletti ári qazirgi qoǵamda ózara baılanys ornata biletin tulǵa bolyp qalyptasý úshin kitap oqýǵa degen qushtarlyqtyń áseri mol. Shynynda da,rýhanı damyp, ómirde bıik belesterdi baǵyndyrý úshin eń áýeli kitap oqyp rýhanı qorymyzdy baıytýymyz kerek.

Bul jaǵdaıdy dáleldeme túrinde qarar bolsaq, kitap oqý saýattylyǵy deńgeıin anyqtaý maqsatynda álemniń kóptegen elderi OECD jáne IEA syndy halyqaralyq salystyrmaly zertteýler qoldanylady. PISA zertteýleriniń nátıjeleri boıynsha, Qazaqstan oqýshylary oqý saýattylyǵy boıynsha Ekonomıkalyq yntymaqtastyq jáne damý uıymyna múshe elderindegi óz qatarlastarynan edáýir artta qalyp otyr. Bul jaǵdaıdyń da týyndaýyna basty sebep bolyp otyrǵan da osy kitapty qolymyzǵa almaýymyz. Endigi bizdegi basty maqsat osyndaı jaǵdaıdyń ornyn túzep, jas urpaqtyń kitapqa qyzyǵýshylyǵyn arttyrý .

Qorytyndylaı kele, Ábish Kekilbaev atamyz aıtqandaı, «Adamdy adam etken – kitap, adamzat etken – kitaphana». Rasymen de, adam bolyp qalyptasýymyzdyń ózi ómirde oqyǵandarymyzben baılanysty. Sebebi, kitap - rýhanı azyq, sózben aıtyp jetkize almaıtyn qundy dúnıe. Qazaqtyń shuraıly tili – qa­zaqtyń kórkem ádebı kitaptarynda.Elimizdiń abyroıyn asqaqtatyp, sanaly urpaq bolyp qalyptasamyz desek eń aldymen jas urpaqty kitap oqýǵa baýlýymyz qajet. Mádenıettiń máıegi - kitap.

Saıabekova Balaýsa Ál-Farabı at.QazUÝ, Jýrnalısıka fakúlteti, Kıno&Medıa mamandyǵynyń 1 kýrs stýdenti.        
Jetekshisi: aǵa oqytýshy, kýrator - N. B. Rýshanova

---