InfoHub Logo

Maǵjan Jumabaev qazaqtyń birligi men Alashtyń azattyǵy úshin kúresken tanymal tulǵa. Onyń kúreskerlik ómiri men shyǵarmashylyǵy Keńes kezinde kisende boldy. Aqyn 1960 jyly aqtalǵan soń, kitaptary Túrkıada jaryq kóre bastaǵan. Qazaqstanda Jumabaev shyǵarmalary 1989 jyly ǵana qaıtadan jarıalana bastady. Astana, Almaty jáne Petropavl qalalarynda kóshelerge Jumabaev esimi berilgen. Petropavl qalasynda jáne aqynnyń týǵan aýylynda eskertkish qoıylǵan. Soltústik Qazaqstan oblysynyń burynǵy Býlaev aýdany M. Jumabaev aýdany bolyp ataldy.

Maǵjan  –  syrshyl aqyn. Maǵjan sózindeı tilge jumsaq, júrekke jyly tıetin úlbiregen názik áýez qazaqtyń burynǵy aqyndarynda bolǵan emes. Ol júrektiń qobyzyn sherte biledi, onyń júreginen jas pen qany  aralas shyqqan tátti sózderi, ózgeniń júregine tátti ý sebedi. Maǵjan ne jazsa da syrly, kórkem jazady. Maǵjan Jumabaev – birneshe kórkem poema jazǵan qulashy keń epık aqyn. Ol óz zamanynyń tolǵaýy kúrdeli jaılaryn halqynyń ótken tarıhyn jyrlaý arqyly kórsetýge umtyldy. Óıtkeni artta qalǵan qazaq elin alǵa jeteleý sol halyqtyń óz qolynan ǵana kelmek. Sondyqtan da halyqqa kúsh berer osyndaı erlik qaınaryn Maǵjan tarıhtan izdedi. Óz shyǵarmalarynda keshegi ótken batyr babalarymyzdyń erligin jyrlady. Abylaıdy, Kenesaryny jyrǵa qosty. Sol arqyly halqynyń qaıratyn ushtap, sanasyn oıatýdy oılady.

Bıyl osy syrshyl aqynnyń týylǵanyna 130 jyl tolyp otyr. Osy maqsatta,  28 sáýir kúni ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq Ýnıversıteti tarıh fakúltetiniń oqytýshysy  Baıdavletova Madına Dosbergenovanyń jetekshiligimen «tarıh jáne geografıa» mamandyǵynyń 1 - kýrs magıstranttary Mýkysheva A., Qarpyqova T., Shaıdozym N., jáne ekonomıka fakúltetiniń 1-kýrs stýdentteriniń qatysýymen Alash qozǵalysynyń qaıratkeri, aqyn, qazaq ádebıetiniń kórnekti ókili M.Jumabaevtyń 130 jyldyǵyna arnalǵan tárbıelik is-shara uıymdastyryldy. Stýdentter M.Jumabaevtyń ómiri men shyǵarmashylyǵyna arnalǵan baıandama men arnaý óleńder oqyp, áserli kúı tartty.  Maǵjan neni aıtsa da, beınelep aıtady. Ol úshin dalanyń taýy da, sýy da, jeli de ǵajaıyp. Aqyn óleńderinde adam men tabıǵat astasyp jatady. Qaı shyǵarmasynda da Maǵjan osy eki uǵymdy birlikte alyp jyrlaıdy. Bir óleńinde anasyna, jaryna, jalpy adamǵa degen mahabbatyn týǵan jerge katysty sezimimen ushtastyryp jatsa, endi bir jyrlarynda sol tabıǵattyń asyl jemisi – adamdy bárinen joǵary qoıady. Buǵan dálel – "Sen sulý" óleńi. Stýdentter shara sońynda «Sen sulý» ánin hormen oryndady. İs-shara  Arynov Jumahan aǵaıdyń qorytyndy sózimen, stýdentterge jyly lebizimen aıaqtaldy.

Mýkysheva A.M. 1- kýrs magıstranty

Ǵylymı jetekshi: t.ǵ.k., dosent Ýderbaeva S.K. Qazaqstan tarıhy kafedrasy. Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq Ýnıversıteti

---