Manastyń balalyq shaǵy
Ádebıet
Synyby: 6
Sabaqtyń taqyryby: Manastyń balalyq shaǵy
Sabaqtyń maqsaty:
1. Bilimdilik maqsat – jyrdyń mazmunyna toqtalyp, jyrdyń aýyz ádebıetindegi batyrlar jyrymen uqsastyǵyn túsindire ketý.
2. Damytýshylyq maqsat - oı – órisin, oılaý belsendiligin, sóıleý sheberligin, til mádenıetin damytý, shyǵarmashylyq izdeniske baýlý.
3. Tárbıelik maqsat – elin, jerin súıýge, adamgershilikke baýlý. Adaldyqqa, eńbeksúıgishtikke tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq
Sabaqtyń ádisi: Túsindirý, salystyrý, suraq – jaýap.
Sabaqtyń kórnekiligi: Kórkem ádebıetter, ınteraktıvti taqta.
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi
Sálemdesý
Kezekshi málimdemesi
Jýrnal boıynsha túgeldeý
2. Úı tapsyrmasyn suraý
D. Isabekovtiń «Ata úmiti» hıkaıatyn eske túsirý.
Adamgershilik týraly oılaryn ortaǵa salý.
Jańa sabaq
Manas dastany – qyrǵyz halqynyń dástúrli eposy. Aýyz ádebıetiniń tamasha úlgisi, bul dastan ǵasyrlar boıy urpaqtan urpaqqa jyrlanyp, halyq esinde saqtalýda. Epos úlken úsh bólimnen turady: Manas jyry, Manastyń uly Sámeteıdiń jyry jáne Manastyń nemeresi Seıtektiń jyry.
Dastannyń ózekti taqyrybyn qytaı men qalmaq dushpandaryna qarsy shaıqastar sıpattaıdy. Ol – tek qyrǵyz halqynyń ǵana emes, kúlli túrki halyqtarynyń tarıhy men salt – dástúrinen mol maǵlumat beretin ensıklopedıa tektes mura. Onda qazaq halqynyń tarıhyna qatysty oqıǵalar da keńinen qamtylyp otyrady. Manasshylar kúndi kúnge, aıdy aıǵa qosyp jyrlaıtyn alyp jyrdyń kórkemdik tabıǵatyna kezinde qazaqtyń uly ǵulamalary Shoqan Ýálıhanov, Muhtar Áýezovter erekshe kóńil aýdaryp, onyń alǵashqy zertteýshileri bolǵan.
Senderdiń nazarlaryńa, balalar, Manastyń alǵashqy erlikterin beıneleıtin yqshamdalǵan taraýy usynylyp otyr. Manastyń balalyq shaǵy.
Eposta Manas atsa oq, shapsa qylysh ótpeıtin batyr, qara qyldy qaq jarǵan ádil han beınesinde kórinedi. Jyrda Manas jalǵyz emes, onyń janynda Aqbalta, Ajybaı, Syrǵaq, Shýaq, Baqaı, Almambet, Er Kókshe syndy batyrlardyń erligi erekshe áspetteledi.
Manastyń anasy Chıyrdy, qudaı qosqan jary, aqyly men ajary kelisken Qanykeı.
Bastalýy: perzentsiz ata – ana, onyń hal – jaıy, keıipkerdiń tótenshe jaǵdaıda týý tarıhy, jyldam ósýi.
Negizgi oqıǵa: batyrdyń elin qorǵaýy men erlik joryqtary, shapqynshy jaýmen soǵys, jaýdy jeńip, ata – mekenine oralýy.
Aıaqtalýy: jeńis, qýanysh – toı, tynysh ómir, batyrdyń balasynyń dúnıege kelýi, balasynyń erlikteri.
Manas Manas bolǵaly, Manas áýlıe atqa qonǵaly oǵan shaq keler teńdes tabylmady. Manas barmaqtaıynan baqyrsa, taýdaǵy buǵy bitken úrikti, toǵaıdan jolbarys qashty, qyzyl shoqty jalańaıaq basty, úıdeı tasty taýdan qulatty, on bestegi balanyń qolyn ustaǵanda syndyra jazdap jylatty. Bala úshke kelgende úlken Jyndy degen atqa ıe boldy.
Jospar boıynsha taqyrypty ashý.
1. Manastyń qyryq qyrǵyz balasymen Altaı taýynyń baýyryna jınalyp oınaýy.
2. 8 jasar Manas bastaǵan oıyn balalaryna 80 qalmaq, olardy bastaǵan zor qalmaq balasy qyrǵyz balalaryn kemitip, mazaq qylyp, uryp – soǵýy.
3. Manastyń alǵashqy batyrlyq erliginiń sýrettelýi (Oqýshylarǵa mátinnen taýyp, oqytý)
4. Ákesi Jaqyptyń Manasqa ursýy.
5. Qarıa Aqbaltanyń Jaqypqa qaıyrǵan jaýaby jáne Manastan kútken úmiti.
6. Manastyń aty Aımanboz.
7. Manastyń jaýǵa shabýy.
8. Qanjarqoldy óltirýi.
Sergitý sáti
Batyrlar týraly maqal – mátelderdi eske túsireıik:
1. Elin súıgen er bolar
2. Er jigit eli úshin týady, eli úshin óledi.
3. El úmitin er aqtar, Er ataǵyn el saqtar
4. Erlik bilekte emes, júrekte.
Interaktıvti taqtadan beınefılm kórsetý.
Sabaǵymyzdy qorytyndylaı kele bes joldy óleń jazaıyq.
1. ne?
2. qandaı?
3. ne istedi?
4. ne úshin?
5. jalpy oıdy túıindeý.
Oqýshylardy baǵalaý
Úıge tapsyrma: «Manas» jyrynyń balalyq shaǵynan úzindi jattaý.
Synyby: 6
Sabaqtyń taqyryby: Manastyń balalyq shaǵy
Sabaqtyń maqsaty:
1. Bilimdilik maqsat – jyrdyń mazmunyna toqtalyp, jyrdyń aýyz ádebıetindegi batyrlar jyrymen uqsastyǵyn túsindire ketý.
2. Damytýshylyq maqsat - oı – órisin, oılaý belsendiligin, sóıleý sheberligin, til mádenıetin damytý, shyǵarmashylyq izdeniske baýlý.
3. Tárbıelik maqsat – elin, jerin súıýge, adamgershilikke baýlý. Adaldyqqa, eńbeksúıgishtikke tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq
Sabaqtyń ádisi: Túsindirý, salystyrý, suraq – jaýap.
Sabaqtyń kórnekiligi: Kórkem ádebıetter, ınteraktıvti taqta.
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi
Sálemdesý
Kezekshi málimdemesi
Jýrnal boıynsha túgeldeý
2. Úı tapsyrmasyn suraý
D. Isabekovtiń «Ata úmiti» hıkaıatyn eske túsirý.
Adamgershilik týraly oılaryn ortaǵa salý.
Jańa sabaq
Manas dastany – qyrǵyz halqynyń dástúrli eposy. Aýyz ádebıetiniń tamasha úlgisi, bul dastan ǵasyrlar boıy urpaqtan urpaqqa jyrlanyp, halyq esinde saqtalýda. Epos úlken úsh bólimnen turady: Manas jyry, Manastyń uly Sámeteıdiń jyry jáne Manastyń nemeresi Seıtektiń jyry.
Dastannyń ózekti taqyrybyn qytaı men qalmaq dushpandaryna qarsy shaıqastar sıpattaıdy. Ol – tek qyrǵyz halqynyń ǵana emes, kúlli túrki halyqtarynyń tarıhy men salt – dástúrinen mol maǵlumat beretin ensıklopedıa tektes mura. Onda qazaq halqynyń tarıhyna qatysty oqıǵalar da keńinen qamtylyp otyrady. Manasshylar kúndi kúnge, aıdy aıǵa qosyp jyrlaıtyn alyp jyrdyń kórkemdik tabıǵatyna kezinde qazaqtyń uly ǵulamalary Shoqan Ýálıhanov, Muhtar Áýezovter erekshe kóńil aýdaryp, onyń alǵashqy zertteýshileri bolǵan.
Senderdiń nazarlaryńa, balalar, Manastyń alǵashqy erlikterin beıneleıtin yqshamdalǵan taraýy usynylyp otyr. Manastyń balalyq shaǵy.
Eposta Manas atsa oq, shapsa qylysh ótpeıtin batyr, qara qyldy qaq jarǵan ádil han beınesinde kórinedi. Jyrda Manas jalǵyz emes, onyń janynda Aqbalta, Ajybaı, Syrǵaq, Shýaq, Baqaı, Almambet, Er Kókshe syndy batyrlardyń erligi erekshe áspetteledi.
Manastyń anasy Chıyrdy, qudaı qosqan jary, aqyly men ajary kelisken Qanykeı.
Bastalýy: perzentsiz ata – ana, onyń hal – jaıy, keıipkerdiń tótenshe jaǵdaıda týý tarıhy, jyldam ósýi.
Negizgi oqıǵa: batyrdyń elin qorǵaýy men erlik joryqtary, shapqynshy jaýmen soǵys, jaýdy jeńip, ata – mekenine oralýy.
Aıaqtalýy: jeńis, qýanysh – toı, tynysh ómir, batyrdyń balasynyń dúnıege kelýi, balasynyń erlikteri.
Manas Manas bolǵaly, Manas áýlıe atqa qonǵaly oǵan shaq keler teńdes tabylmady. Manas barmaqtaıynan baqyrsa, taýdaǵy buǵy bitken úrikti, toǵaıdan jolbarys qashty, qyzyl shoqty jalańaıaq basty, úıdeı tasty taýdan qulatty, on bestegi balanyń qolyn ustaǵanda syndyra jazdap jylatty. Bala úshke kelgende úlken Jyndy degen atqa ıe boldy.
Jospar boıynsha taqyrypty ashý.
1. Manastyń qyryq qyrǵyz balasymen Altaı taýynyń baýyryna jınalyp oınaýy.
2. 8 jasar Manas bastaǵan oıyn balalaryna 80 qalmaq, olardy bastaǵan zor qalmaq balasy qyrǵyz balalaryn kemitip, mazaq qylyp, uryp – soǵýy.
3. Manastyń alǵashqy batyrlyq erliginiń sýrettelýi (Oqýshylarǵa mátinnen taýyp, oqytý)
4. Ákesi Jaqyptyń Manasqa ursýy.
5. Qarıa Aqbaltanyń Jaqypqa qaıyrǵan jaýaby jáne Manastan kútken úmiti.
6. Manastyń aty Aımanboz.
7. Manastyń jaýǵa shabýy.
8. Qanjarqoldy óltirýi.
Sergitý sáti
Batyrlar týraly maqal – mátelderdi eske túsireıik:
1. Elin súıgen er bolar
2. Er jigit eli úshin týady, eli úshin óledi.
3. El úmitin er aqtar, Er ataǵyn el saqtar
4. Erlik bilekte emes, júrekte.
Interaktıvti taqtadan beınefılm kórsetý.
Sabaǵymyzdy qorytyndylaı kele bes joldy óleń jazaıyq.
1. ne?
2. qandaı?
3. ne istedi?
4. ne úshin?
5. jalpy oıdy túıindeý.
Oqýshylardy baǵalaý
Úıge tapsyrma: «Manas» jyrynyń balalyq shaǵynan úzindi jattaý.
You Might Also Like
