InfoHub Logo

Ǵalam jaıly ǵajap syrlar shertedi-

Ertegini táýir kórem men tegi...

Júrsin Erman

Adamnyń qıaldan, oıdan shyǵarǵan barlyq kóne dúnıeleri mıfter, ańyzdar jáne ertegiler bolyp úshke bólinedi.  «Ertegi» degen at ertede, erte kúndegi degen sózderden týǵan. Ertegilerdiń tili kórkem, qarapaıym, túsinikti, jeńil keledi. Ertegi –jaqsylyq pen jamandyqty jeńip,sońy jaqsylyqpen aıaqtalatyn oıdan shyǵarylǵan hıkaıa.Ertegiler - tunyp turǵan qıal-ǵajaıyptar, janýarlar adamsha sóılesedi, batyrlar jaý áskerimen ǵana emes, aıdaharlarmen, jyn-perilermen jáne basqa da halyq qıalynan  týyndaǵan jalmaýyz - qubyjyqtarmen shaıqasady. Ertegiler bizdi jalqaý bolmaýǵa, úlkendi syılaýǵa, jaqsy men jamandy ajyrata bilýge úıretedi. 

Qazaq ertegileri san alýan, olardy haıýanattar týraly ertegiler, qıal – ǵajaıyp ertegiler, turmys - saltqa baılanysty ertegiler, batyrlyq ertegiler, kúldirgi ertegiler dep birneshe topqa bólýge bolady. 

Men alǵash áripterdi tanyǵannan bastap, qolyma ustaǵan kitabym «Ertegiler elinde» edi. Tańǵajaıyp sıqyrǵa toly ertegilerdi súısinip oqı bastadym. Ertegiler meniń  qıalyma qanat bitirip, armanymdy asqaqtatty, qaıratty isterge qulshyndyrdy. Sheshen sóıleýge, oıdy ádemi baıandaýǵa úıretti.Ertegiler meni  nebir qupıa syrlar álemine jeteledi,kózimdi ashyp, keremetterdi tanytty. Ertegi  men úshin adal dosym, ári syrlasym.Qolym qalt etse, ertegiler oqyp, sol keıipkerlermen syrlasyp, jeke bir álemde júrgendeı sezinemin.Men úshin barlyq ertegiler qyzyqty, ondaǵy árbir keıipker unamdy.Biraq solardyń ishinde ózim erekshe súıetin bir keıipkerim bar.

Meniń súıikti keıipkerim – Kúlshe qyz. «Ne úshin unaıdy» dep oılaıtyn shyǵarsyzdar? Kúlshe qyz - óte jas, eńbekqor, úlkendi syılaıtyn, tárbıeli  qyz. Ógeı anasy men onyń eki qyzynan teperish kórip,óz úıinde ózi kúń bolǵan meıirimdi de sulý qyz. Ol óziniń ustamdylyǵymen, aqyl-parasattylyǵymen, eńbekqorlyǵymen, meıirimdiligimen unamdy. Qandaı bolmasyn, ógeı anasynan qansha zábir kórse de, ózine tán ereksheligimen, keń júregimen aqyl taýyp, ómirden baz keship túńilmeı, kerisinshe, úıdegi bar tirlikti óz moınyna alyp, ákesine tirenish bolady.Mine, úı sharýasyndaǵy naǵyz pysyq qyz.Meniń jasymdaǵy árbir qyz bala oǵan uqsaǵysy keledi. Men qazir 6-synypta oqımyn.Ózimdi úlkenmin dep  sanaımyn. Men de Kúlshe qyz sıaqty meıirimdi, sulý, aqyldy qyz bolǵym keledi.Ol sıaqty baqytty bolǵym keledi. Eń bastysy, Kúlshe qyz sıaqty aq, adal bolmysty, eńbekqor bolǵym keledi. Meniń súıikti keıipkerim  maǵan tek jaqsy jaǵynan úlgi boldy.Endeshe ertegi - ata-babadan mura bolyp qalǵan qundy shyǵarma.Onyń qaı- qaısysyn alsaq ta tárbıelik máni kóp. Ertegi keıipkerleri meniń aınymas dostarym, taýsylmas aqylshylarym bolyp qala bermek.

Shymkent qalasy №3 jobbm  
6 «d» synyp oqýshysy Sýltanhodjaeva Shakıra

---