Microsoft Excel kestelik prosesory. Negizgi túsinikteri men amaldar. Excel - de derektermen jumys isteý
Sabaq taqyryby: Microsoft Excel kestelik prosesory.
Negizgi túsinikteri men amaldar.
Excel - de derektermen jumys isteý
Sabaqtyń maqsaty:
1. Oqýshylardy Excel - degi negizgi uǵymdarymen jáne amaldardy bilý. Jumystyq keste elementterin tanystyrý. jolyn bilý.
2. Jumystyq bettermen áreketter júrgizýge, ıaǵnı keste betteri boıynsha aýysý, keste betteri arasynda aýysý, jumystyq keste betterin qosý, atyn ózgertý, baǵananyń eni men joldyń bıiktigin ózgertýdi úıretý. Excel – de derektermen jumys isteýge úıretý. Derekter engizý, saqtaý, óńdeý formýlalaryn qoldana bilýdi praktıkalyq daǵdyǵa aınaldyrý, iskerlik, shyǵarmashylyq qabiletin arttyrý.
3. Jaýapkershilikke, zerektikke, uqyptylyqqa, saýattylyqqa tárbıeleý.
Sabaq tıpi: Praktıkým elementteri bar túsindirmeli - kórnekilikti
sabaq.
Sabaq kórnekiligi: Microsoft Excel prosesoy, úlestirmeli kartochkalar,
Microsoft Power Point programmasynda prezentasıa.
Qoldanylǵan OTQ: Kompúter, proektor, ekran.
Sabaq jospary:
İ. Uıymdastyrý –
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý -
İİİ. Jańa sabaq túsindirý -
İÚ. Jańa sabaqty bekitý -
Ú. Sabaqty qorytyndylaý -
Úİ. Úıge tapsyrma -
Sabaq barysy:
İ. Uıymdastyrý.
Oqýshylardy ornalastyrý, sabaqqa nazaryn aýdarý. Qaýipsizdik erejelerin saqtaýdy eskertý.
İİ. Úı tapsyrmasy boıynsha:
1. MS Word-tyń múmkindikterin ata?
2. MS Word mátindik prosesordy qandaı ádistermen iske qosýǵa bolady?
3. Mátindik prosesor jumysyn durys aıaqtaý úshin qandaı ádisti qoldanar
ediń?
4. MS Word qujatynda kerekti sóılemdi kóshirip nemese qıyp alý úshin ne
isteý kerek?
5. MS Word qujatyna kesteni (tablısany) qalaı qoıamyz?
6. Birneshe uıashyqty bir uıashyqqa biriktirý jáne bir uıashyqty birneshe uıashyqqa
bólý qalaı oryndalady?
7. MS Word qujatyna sýretti qalaı qoıylady?
8. Sýrettiń ólshemin qalaı ózgertemiz?
9. Word qujatynda sýret qalaı óshiriledi?
İİİ. Jańa sabaq.
A) Sabaq taqyryby
B) Sabaq maqsatyn jarıalaý
S) Jańa sabaqqa kirispe.
Suraq: Qaǵazdaǵy keste men elektrondy kesteniń eń basty aıyrmashylyǵy nede?
Jaýap: Elektrondy kestede derekterdi kompúterlik óńdeýge bolady.
Jańa sabaq túsindirý.
1. Slaıd1.
Excel - kestesiniń múmkindikteri.
1. Keste qurýǵa jáne olarǵa at qoıyp, dıskide saqtaýdy.
2. Saqtalǵan kestelerdi ashýǵa jáne olarǵa túzetý jasaýdy.
3. Kestege jol, baǵan, uıashyq qosýdy.
4. Kesteden jol, baǵan, uıashyqty alyp tastaýdy.
5. Jol, baǵan, uıashyqtar ishindegi derekterdi kóshirýdi nemese oryn aýystyrýdy.
6. Uıashyqtar ishinde ósýi nemese kemýi boıynsha suryptaýdy.
7. Formýlalar qoldanyp esepteýdi.
8. Dıagram qurýǵa jáne olardy kestege kiristirýdi.
9. Kestege grafıkalyq obektilerdi, sýretterdi engizýdi.
10. Kestelerdi baspaǵa shyǵarýdy.
İske qosý joly keń ekran arqyly kórsetiledi.
2. Slaıd 2. Microsoft Excel - diń terezesi jáne keste elementteri.
• Taqyryp joly
• Menú joly
• Standartty aspaptar paneli
• Pishimdeý paneli.
• Formýlalar joly
• Baǵandar taqyryby
• Baǵandar taqyryby
• Jol nómiri
• Tańbashalar
• Qalyp – kúı joly
• Aınaldyrý jolaǵy
• Mejeleý belgisi
• Aınaldyrý batyrmalary
• Jumys aýmaǵy
Árbir element oqýshy kómegimen taldanyp, qandaı qyzmet atqarylatyny aıtylady. Oqýshylar óz aldaryndaǵy kompúter ekranyna qarap, jumystanady.
3. Slaıd 3.
Jumys kestesiniń elementteri.
Jol - 65536; Belgilenýi: 1, 2, 3,...
Baǵan - 256; Belgilenýi: A, V, S,....
Uıashyq - 16 777 216. Belgilenýi: A1, A2,,,,
Jumys kestesi boıynsha oryn aýystyrý maýs kómegimen oryndalady.
Maýs: Jumys aımaǵynda – Qosý «+» belgisi túrinde bolady, al kesteden tys jerde Baǵdarsha túrinde bolady.
Meńzerdiń ornyn aýystyrý úshin:
Shift +Tab - solǵa
Enter – tómen
Shift +Enter – joǵary jyljytady.
Kitap birneshe jumys betinen turatyn bolǵandyqtan, keste betterimen jumys istegende bir kesteden ekinshi kestege aýysýdyń jyldam ári ońaı ádisi qajet. Betterdi aýystyrýdyń 2 ádisi bar:
1. Terezeniń tómengi jaǵyndaǵy qajetti kesteniń tańbasyn shertý. Aınaldyrý batyrmalaryn qajet baǵytta jyljytý.
2.
EKestege better qosý úshin Vstavka - Lıst komandasyn oryndańdar nemese tańbany tyshqannyń oń jaq batyrmasymen shertip Dobavıt komandasyn oryndańdar. Ashylǵan dıalogtik terezede Lıst belgisinde tyshqandy 2 ret shertý kerek.
Tańbanyń atyn keste mazmunyna saı etip ózgertý úshin, Tańbada tyshqandy1 ret shertip, Ashylǵan kontekstik menúden Pereımenovat komandasyn tańdańdar. Sonda tańba qara túspen boıalady. Jańa ataýdy terip, engiz.
Baǵananyń enin jáne joldyń bıiktigin ózgertý óz betterimen oryndalady. Ol úshin oqýshydan qaǵazdaǵy kesteniń bıiktigi men enin ózgertý jolyn eske túsirý oryndalady.
Derektermen jumys isteý.
1. Derekter engizý.
2. Mátin engizý.
3. San engizý.
4. Uıashyqtar aýqymyn tańdaý.
5. Uıashyqtardyń ishindegisin joıý.
6. Derekterdi saqtaý.
7. Derekterdi - óńdeý formýlalary.
İÚ. Jańa sabaqty bekitý.
Bekitý úshin:
1. Suraqtar berý.
1. Excel kestelik prosesory derektermen qandaı operasıa oryndaýǵa múmkindik beredi?
2. Baǵananyń eni men joldyń bıiktigin qalaı ózgertýge bolady?
3. Derekterdi uıashyqtarǵa engizgende qate terilgen sımvoldar qalaı óshiriledi?
4. Jumys betiniń atyn qalaı ózgertýge bolady?
5. Formýlany engizýdiń erejesi qandaı?
Praktıkalyq tapsyrmalar beriledi.
1. Kesteni quryp, jalpy somany esepte.
Taýar Sany Baǵasy Jalpy somasy
Toqash 130 10 =B2*C2
Samsa 130 10 =B3*C3
Shyryn 140 10 =B4*C4
Taqtaısha 50 50 =B5*C5
Oryndyq 15 100 =B6*C6
=Sýmm (D2: D7)
2. Berilgen órnektiń mánin taýyp, kesteni toltyr.
a b c (a+b)/c
12 36 3
123 121 4
45 135 9
3. Sabaqtyń nemese úzilis uzaqtyǵynyń ózgerýimen birge qońyraý kestesiniń de ilese ózgeretin elektrondyq varıantyn quryńdar.
Oryndalý reti:
1. Uıashyqtarǵa mátinder engizý:
A1, V1, S1 uıashyqtaryn biriktirip, Qońyraý kestesi dep jaz.
V3 - ke – Sabaqtyń bastalýy
S3 - ke – Sabaqtyń aıaqtalýy
A4: A9 - ǵa 1 - sabaq, 2 - sabaq,..., 6 - sabaq
E3 - ke - Sabaqtyń uzaqtyǵy
E4 - ke Úzilistiń uzaqtyǵy
2. Bastapqy mánderdi engizińder:
V4 - ke - 8: 30
Ǵ3 - ke 0: 45
Ǵ4 - ke 0: 10
3. Qalǵan uıashyqtarǵa mynadaı formýla engizemiz:
=V4+V3
=S4+E$3
Qońyraý kestesi
Sabaqtyń -----------------Sabaqtyń
----------bastalýy------ aıaqtalýy ---------Sabaqtyń uzaqtyǵy 0: 45
1 sabaq 8: 30 -------------9: 15 --------------------Úzilis uzaqtyǵy 0: 10
2sabaq
3 sabaq
4 sabaq
5 sabaq
6 sabaq
Úzilis ýaqytyn ózgertip, nátıjedegi ózgeristi baıqańyz.
Ú. Sabaqty qorytyndylaý.
Sabaqty qorytyndylaý úshin:
A) Oqýshylardyń jumysyna taldaý jasaý
V) Slaıd boıynsha teorıalyq shaǵyn test arqyly jumys jasaý
Úİ. Úıge tapsyrma:
1. Oqýlyqtaǵy 165 - 177 betterdegi 11. 1 jáne 11. 2 taqyryptardy oqý.
2. Óz betterińmen esepteýge arnalǵan tapsyrma oılap, jazyp kelý kerek.
Úİ İ. Baǵalaý
Negizgi túsinikteri men amaldar.
Excel - de derektermen jumys isteý
Sabaqtyń maqsaty:
1. Oqýshylardy Excel - degi negizgi uǵymdarymen jáne amaldardy bilý. Jumystyq keste elementterin tanystyrý. jolyn bilý.
2. Jumystyq bettermen áreketter júrgizýge, ıaǵnı keste betteri boıynsha aýysý, keste betteri arasynda aýysý, jumystyq keste betterin qosý, atyn ózgertý, baǵananyń eni men joldyń bıiktigin ózgertýdi úıretý. Excel – de derektermen jumys isteýge úıretý. Derekter engizý, saqtaý, óńdeý formýlalaryn qoldana bilýdi praktıkalyq daǵdyǵa aınaldyrý, iskerlik, shyǵarmashylyq qabiletin arttyrý.
3. Jaýapkershilikke, zerektikke, uqyptylyqqa, saýattylyqqa tárbıeleý.
Sabaq tıpi: Praktıkým elementteri bar túsindirmeli - kórnekilikti
sabaq.
Sabaq kórnekiligi: Microsoft Excel prosesoy, úlestirmeli kartochkalar,
Microsoft Power Point programmasynda prezentasıa.
Qoldanylǵan OTQ: Kompúter, proektor, ekran.
Sabaq jospary:
İ. Uıymdastyrý –
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý -
İİİ. Jańa sabaq túsindirý -
İÚ. Jańa sabaqty bekitý -
Ú. Sabaqty qorytyndylaý -
Úİ. Úıge tapsyrma -
Sabaq barysy:
İ. Uıymdastyrý.
Oqýshylardy ornalastyrý, sabaqqa nazaryn aýdarý. Qaýipsizdik erejelerin saqtaýdy eskertý.
İİ. Úı tapsyrmasy boıynsha:
1. MS Word-tyń múmkindikterin ata?
2. MS Word mátindik prosesordy qandaı ádistermen iske qosýǵa bolady?
3. Mátindik prosesor jumysyn durys aıaqtaý úshin qandaı ádisti qoldanar
ediń?
4. MS Word qujatynda kerekti sóılemdi kóshirip nemese qıyp alý úshin ne
isteý kerek?
5. MS Word qujatyna kesteni (tablısany) qalaı qoıamyz?
6. Birneshe uıashyqty bir uıashyqqa biriktirý jáne bir uıashyqty birneshe uıashyqqa
bólý qalaı oryndalady?
7. MS Word qujatyna sýretti qalaı qoıylady?
8. Sýrettiń ólshemin qalaı ózgertemiz?
9. Word qujatynda sýret qalaı óshiriledi?
İİİ. Jańa sabaq.
A) Sabaq taqyryby
B) Sabaq maqsatyn jarıalaý
S) Jańa sabaqqa kirispe.
Suraq: Qaǵazdaǵy keste men elektrondy kesteniń eń basty aıyrmashylyǵy nede?
Jaýap: Elektrondy kestede derekterdi kompúterlik óńdeýge bolady.
Jańa sabaq túsindirý.
1. Slaıd1.
Excel - kestesiniń múmkindikteri.
1. Keste qurýǵa jáne olarǵa at qoıyp, dıskide saqtaýdy.
2. Saqtalǵan kestelerdi ashýǵa jáne olarǵa túzetý jasaýdy.
3. Kestege jol, baǵan, uıashyq qosýdy.
4. Kesteden jol, baǵan, uıashyqty alyp tastaýdy.
5. Jol, baǵan, uıashyqtar ishindegi derekterdi kóshirýdi nemese oryn aýystyrýdy.
6. Uıashyqtar ishinde ósýi nemese kemýi boıynsha suryptaýdy.
7. Formýlalar qoldanyp esepteýdi.
8. Dıagram qurýǵa jáne olardy kestege kiristirýdi.
9. Kestege grafıkalyq obektilerdi, sýretterdi engizýdi.
10. Kestelerdi baspaǵa shyǵarýdy.
İske qosý joly keń ekran arqyly kórsetiledi.
2. Slaıd 2. Microsoft Excel - diń terezesi jáne keste elementteri.
• Taqyryp joly
• Menú joly
• Standartty aspaptar paneli
• Pishimdeý paneli.
• Formýlalar joly
• Baǵandar taqyryby
• Baǵandar taqyryby
• Jol nómiri
• Tańbashalar
• Qalyp – kúı joly
• Aınaldyrý jolaǵy
• Mejeleý belgisi
• Aınaldyrý batyrmalary
• Jumys aýmaǵy
Árbir element oqýshy kómegimen taldanyp, qandaı qyzmet atqarylatyny aıtylady. Oqýshylar óz aldaryndaǵy kompúter ekranyna qarap, jumystanady.
3. Slaıd 3.
Jumys kestesiniń elementteri.
Jol - 65536; Belgilenýi: 1, 2, 3,...
Baǵan - 256; Belgilenýi: A, V, S,....
Uıashyq - 16 777 216. Belgilenýi: A1, A2,,,,
Jumys kestesi boıynsha oryn aýystyrý maýs kómegimen oryndalady.
Maýs: Jumys aımaǵynda – Qosý «+» belgisi túrinde bolady, al kesteden tys jerde Baǵdarsha túrinde bolady.
Meńzerdiń ornyn aýystyrý úshin:
Shift +Tab - solǵa
Enter – tómen
Shift +Enter – joǵary jyljytady.
Kitap birneshe jumys betinen turatyn bolǵandyqtan, keste betterimen jumys istegende bir kesteden ekinshi kestege aýysýdyń jyldam ári ońaı ádisi qajet. Betterdi aýystyrýdyń 2 ádisi bar:
1. Terezeniń tómengi jaǵyndaǵy qajetti kesteniń tańbasyn shertý. Aınaldyrý batyrmalaryn qajet baǵytta jyljytý.
2.
EKestege better qosý úshin Vstavka - Lıst komandasyn oryndańdar nemese tańbany tyshqannyń oń jaq batyrmasymen shertip Dobavıt komandasyn oryndańdar. Ashylǵan dıalogtik terezede Lıst belgisinde tyshqandy 2 ret shertý kerek.
Tańbanyń atyn keste mazmunyna saı etip ózgertý úshin, Tańbada tyshqandy1 ret shertip, Ashylǵan kontekstik menúden Pereımenovat komandasyn tańdańdar. Sonda tańba qara túspen boıalady. Jańa ataýdy terip, engiz.
Baǵananyń enin jáne joldyń bıiktigin ózgertý óz betterimen oryndalady. Ol úshin oqýshydan qaǵazdaǵy kesteniń bıiktigi men enin ózgertý jolyn eske túsirý oryndalady.
Derektermen jumys isteý.
1. Derekter engizý.
2. Mátin engizý.
3. San engizý.
4. Uıashyqtar aýqymyn tańdaý.
5. Uıashyqtardyń ishindegisin joıý.
6. Derekterdi saqtaý.
7. Derekterdi - óńdeý formýlalary.
İÚ. Jańa sabaqty bekitý.
Bekitý úshin:
1. Suraqtar berý.
1. Excel kestelik prosesory derektermen qandaı operasıa oryndaýǵa múmkindik beredi?
2. Baǵananyń eni men joldyń bıiktigin qalaı ózgertýge bolady?
3. Derekterdi uıashyqtarǵa engizgende qate terilgen sımvoldar qalaı óshiriledi?
4. Jumys betiniń atyn qalaı ózgertýge bolady?
5. Formýlany engizýdiń erejesi qandaı?
Praktıkalyq tapsyrmalar beriledi.
1. Kesteni quryp, jalpy somany esepte.
Taýar Sany Baǵasy Jalpy somasy
Toqash 130 10 =B2*C2
Samsa 130 10 =B3*C3
Shyryn 140 10 =B4*C4
Taqtaısha 50 50 =B5*C5
Oryndyq 15 100 =B6*C6
=Sýmm (D2: D7)
2. Berilgen órnektiń mánin taýyp, kesteni toltyr.
a b c (a+b)/c
12 36 3
123 121 4
45 135 9
3. Sabaqtyń nemese úzilis uzaqtyǵynyń ózgerýimen birge qońyraý kestesiniń de ilese ózgeretin elektrondyq varıantyn quryńdar.
Oryndalý reti:
1. Uıashyqtarǵa mátinder engizý:
A1, V1, S1 uıashyqtaryn biriktirip, Qońyraý kestesi dep jaz.
V3 - ke – Sabaqtyń bastalýy
S3 - ke – Sabaqtyń aıaqtalýy
A4: A9 - ǵa 1 - sabaq, 2 - sabaq,..., 6 - sabaq
E3 - ke - Sabaqtyń uzaqtyǵy
E4 - ke Úzilistiń uzaqtyǵy
2. Bastapqy mánderdi engizińder:
V4 - ke - 8: 30
Ǵ3 - ke 0: 45
Ǵ4 - ke 0: 10
3. Qalǵan uıashyqtarǵa mynadaı formýla engizemiz:
=V4+V3
=S4+E$3
Qońyraý kestesi
Sabaqtyń -----------------Sabaqtyń
----------bastalýy------ aıaqtalýy ---------Sabaqtyń uzaqtyǵy 0: 45
1 sabaq 8: 30 -------------9: 15 --------------------Úzilis uzaqtyǵy 0: 10
2sabaq
3 sabaq
4 sabaq
5 sabaq
6 sabaq
Úzilis ýaqytyn ózgertip, nátıjedegi ózgeristi baıqańyz.
Ú. Sabaqty qorytyndylaý.
Sabaqty qorytyndylaý úshin:
A) Oqýshylardyń jumysyna taldaý jasaý
V) Slaıd boıynsha teorıalyq shaǵyn test arqyly jumys jasaý
Úİ. Úıge tapsyrma:
1. Oqýlyqtaǵy 165 - 177 betterdegi 11. 1 jáne 11. 2 taqyryptardy oqý.
2. Óz betterińmen esepteýge arnalǵan tapsyrma oılap, jazyp kelý kerek.
Úİ İ. Baǵalaý
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: 10 klass. A. Qoramsauly «Qulager» óleńi men áni.
