InfoHub Logo

Shymkent qalasy
№2 «Avısenna» kópsalaly medısınalyq kolejiniń
Farm–22-18r top stýdenti Ismaılova Nýrhan Alymbekovna
Ǵylymı jetekshisi: Aıtenova Nurgýl Ydyrysqyzy

Cu²⁺  ıondarynyń reaksıalary

1. NaOH, KOH  áseri.

Cu²⁺  tuzdary siltilermen árekettesip jasyl kók tústi Cu(OH)₂ túzedi. Mys gıdroksıdi mıneraldy, sharap jáne lımon qyshqyldarynda erıdi:

Cu²⁺  + 2 OH^- ↔ Cu(OH)₂↓

Cu(OH)₂ + 4 NH₃ • H₂O → [Cu(NH₃)₄]²⁺ + 2 OH^- + 4 H₂O

Cu(OH)₂  tunbasyna NH₄OH artyq mólsherde qosatyn bolsa kompleksti qosylys túziledi.

Reaksıanyń oryndalýy. Eki probırkaǵa 2-3 tamshydan CuSO₄ eritindisin alyp 2-3 tamshy 2 n.  NaOH  qosady. Tunba túskennen keıin 1 probırkaǵa H₂SO₄ , ekinshi probırkaǵa 25% amıak eritindisin qosady. Tunba erıdi, al ekinshi probırkadaǵy komplekstiń túsi qanyq kók tústi bolady.

2. Amıakpen árekettesýi.

Amıak eritindisimen mys (İİ) jasyl – kók tústi mystyń negizdik tuzyn túzedi, bul tuz amıaktyń artyq mólsherinde erip, eritindi qanyq kók tústi bolady.

2 Cu²⁺  + 2  NH₃ • H₂O  + SO₄^2- → (CuOH)₂ SO₄↓ + 2 NH₄⁺

(CuOH)₂ SO₄ + 8 NH₃ • H₂O → 2 [ Cu(NH₃)₄]²⁺ + 2 OH^- +  SO₄^2- + 8 H₂O

2 CuOH⁺ + 8 NH₃ • H₂O → 2 [ Cu(NH₃)₄]²⁺ + 2 OH^-  + 8 H₂O

Reaksıanyń oryndalýy. Probırkaǵa 2-3 tamshy CuSO₄ eritindisin alyp 2 n. amıak eritindisin tamshylatyp qosady. Tunba túskennen keıin  25% NH₄ON eritindisin qosyp tunbanyń erigenin kóredi.

3. Kalıı geksasıanoferraty (İİ)-nyń  áseri

K₄[Fe(CN)₆] mys ıondarymen qyzyl – qońyr tústi kompleks túzedi:

2 Cu²⁺ + [Fe(CN)₆] ^4- → Cu₂[Fe(CN)₆] ↓

Bul reaksıaǵa Fe³⁺ tuzdary kedergi jasaıdy. Túzilgen tunba qyshqyldarda erimeıdi, biraq NH₄ON artyq mólsherinde erıdi, al siltiler kompleksti ydyratady:

Cu₂[Fe(CN)₆] + 4 KON → 2 Cu (ON)₂ ↓ + K₄[Fe(CN)₆]

Cu₂[Fe(CN)₆] + 4 ON^- → 2 Cu (ON)₂ ↓ +  [Fe(CN)₆]^4-

Reaksıanyń oryndalýy. Cu²⁺ eritindisiniń 1-2 tamshysyna 1-2 tamshy  K₄[Fe(CN)₆] qosyp qyzyl – qońyr tústi tunba túzilgenin kórý. Tunbany ekige bólip bir bóligine 25 prosent NH₄ON, ekinshisine silti eritindisin qosyp tunbanyń erigenin baıqaý.

4. H₂S  áseri

Siltilik jáne qyshqyldyq ortalardan kúkirtti sýtek mys (İİ) katıondarymen  qara tústi tunba túzedi:

Cu³⁺ +  H₂S → CuS ↓ + 2 H⁺

Mys (İİ) sýlfıdi mıneraldy (HCl, H₂SO₄) qyshqyldarda erimeıdi, biraq totyqtyrǵysh qyshqyldarda erıdi:

3 CuS + 8 HNO₃ → 3 Cu(NO₃)₂ + 2 S ↓ + 2 NO ↑ + 4 H₂O

3 CuS + 8 H⁺ + 2 NO₃^- → 3 Cu²⁺ + 2 S ↓ + 2 NO ↑ + 4 H₂O

Reaksıanyń oryndalýy. Mys (İİ) eritindisiniń 1-2 tamshy H₂S jiberedi, túzilgen tunbanyń qasıetin zertteý.

5. Na₂S₂O₃  áseri.

Natrıı tıosýlfaty mys (İİ) eritindilerinen joǵary temperatýrada qara tústi mys (İ) sýlfıdin túzedi:

2 Cu²⁺ + 2 S₂O₃^2- + 2 H₂O →  Cu₂S ↓ + S ↓ + 4 H⁺ + 2 SO₄^2-

Kadmıı katıondary  Na₂S₂O₃ qyshqyldyq ortada tunba túzbeıdi, sondyqtan bul reaksıalar Cd²⁺ katıonyn Cu²⁺ katıonynan bólý úshin paıdalanady.

Reaksıanyń oryndalýy. Mys (İİ) katıony eritindisiniń 1-2 tamshysyna 1 tamshy kúkirt qyshqyly eritindisin, 1-2 Na₂S₂O₃ tamshysyn qosyp, probırkany 1-2 mınýt qyzdyrady.Tunba túzilgenin baıqaý.

6. Kİ  áseri.

Kalıı ıodıdi eritindisi mys (İİ) ıondarymen sýda nashar erıtin aq tústi mys (İ) ıodıdin túzedi, sonymen qatar derbes ıodta bólinedi:

2 Cu²⁺ + 4 İ^- → 2 Cuİ ↓ + İ₂ ↓

Reaksıanyń oryndalýy. Mys (İİ) eritindisiniń 1-2 tamshysyna 3-4 tamshy kalıı ıodıdi eritindisin qosý kerek.

7. Metaldyq alúmınıdiń, temirdiń, myryshtyń  áseri.

Bul metaldar mys (İİ) katıondaryn onyń eritindilerinen derbes kúıinde bólip shyǵarady:

2 Cu²⁺ + 4 Al → 3 Cu ↓ + 3 Al³⁺ ↓

Bul reaksıa mysty (İİ) kadmııden bólip alý úshin paıdalanylady. Alúmınıdiń, temirdiń, myryshtyń standartty potensıaldaryn kadmııdiń standartty potensıaldarymen salystyratyn bolsa, onda kadmııde eritindilerinen derbes kúıinde bólinýi múmkin, biraq  H₂SO₄ ortasynda kadmıı derbes kúıinde bólinbeıdi, sebebi ol H₂SO₄ sýtekti bólip shyǵarady.

Mysta azot qyshqyly ortasynda derbes kúıinde bólinbeıdi, sebebi myna reaksıa júredi:

3 Cu + 2 NO₃^- + 8 N ⁺ → 3 Cu²⁺ + 2 NO ↑ + 4 H₂O

Sondyqtan, bul reaksıamen mys (İİ) anyqtaý úshin aldymen azot qyshqylyn joıý qajet, ol úshin eritindini H₂SO₄ býlandyrady.

Reaksıanyń oryndalýy. Mys (İİ) eritindisiniń 1-2 tamshysyna 1-2 tamshy 2 n. H₂SO₄ eritindisin qosyp derbes Al (Zn, Fe) salady.Qyzǵylt tústi tunba túzilgenin kórý.

8. Kýpron 1 - benzoınoksımniń  áseri.

Cu²⁺  tuzdarymen kýpron árekettesip tunbada jasyl tústi kompleksti qosylys túzedi. Tunba amıak eritindisinde erimeıdi:

Reaksıanyń oryndalýy. Cu²⁺  tuzynyń 1-2 tamshysyna 1 tamshy qyshqyl tamyzyp baryp 5 % kýpronnyń spırttegi eritindisin jáne amıak qosqanda jasyl tústiń paıda bolǵanyn kórýge bolady.

9.  Jalyndy boıaý  áseri.

Mys (İİ) galogenıdteri jalyndy ashyq jasyl túske boıaıdy.

Reaksıanyń oryndalýy. Nıhrom symyn konsentrli HCl qyshqylyna batyryp alyp mystyń qurǵaq tuzyna salady. Osylaı daıyndalǵan symdy jalynnyń tússiz bóligine engizedi.Jalyn ashyq jasyl túske boıalady.

---