Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 5 kún buryn)
Modýldik tehnologıa
Modýldik oqytý tehnologıasyn paıdalanyp oqýshylardyń tanymdyq qabiletin damytý
Bilim berý júıesi - ár eldiń damý bolashaǵyn aıqyndaıtyn, álemdik órkenıetke jetýdiń negizgi baǵyttaryn kórsetetin birtutas qurylym.
Qazirgi tańdaǵy egemendi elimizdiń bolashaǵy daryndy, bilimdi, izdenimpaz jastarǵa baılanysty. Osyǵan oraı búgingi kún mektep aldynda turǵan basty mindet - ózindik aıtar oı - pikiri bar, joǵary sapaly, belsendi azamat tárbıelep shyǵarý. Qoǵamdaǵy túbegeıli ózgerister bilim berý júıesiniń aldyna jańa adamdy qalyptastyrý, damytý maqsattaryn qoıyp otyr.

Oqýshylardyń oılaý qabiletin damytý, oı - pikiriniń derbestigi men erkindigin keńeıtý, olardyń óz betimen bilim alýǵa degen yntasyn arttyrý, ony óz tájirıbelerinde jańa jaǵdaılarǵa baılanysty qoldana alý, ıaǵnı biliktilikterin qalyptastyrý jáne damytý bolyp tabylady.

Pedagogıkalyq úrdistiń tıimdiliginiń artýyna múmkindik beretin bilim berý men tárbıe birligin saqtaı otyryp, oqýshyǵa beriletin bilimniń úılesimdiligimen qatar, árbir jeke tulǵanyń ereksheligin eskere otyryp, bilimdiligine sáıkes baǵdar berý, tanymdyq izdenimpazdyǵyn damytýdaǵy oqytýdyń progresıvtik qadamynyń biri – modýldik oqytý.
Maqsaty: Modýldik oqytý tehnologıasyn qoldana otyryp, oqýshynyń pánge degen qyzyǵýshylyǵyn, tanym - belsendiligin arttyrý.
-
Oqý materıaldaryn meńgerý deńgeıine qoıylatyn talaptar:
- Oqýshylardyń ǵylymı kózqarasyn qalyptastyrý.
Dıagnostıkalyq quraldar: baqylaý; test; jobalar jasaý; referat jasaý; taldaý; saýalnama;; tájirıbe jınaqtaý.
Kútiletin nátıje:
- keleshekte oqýshylardyń kásibı bilim alýyna aldyn ala daıarlyqtan ótedi;
- qosymsha materıaldarmen tanysýǵa múmkindik alady;
Ózin - ózi basqara, baǵalaı alatyn, ǵylymı jumystarǵa beıim jáne aqparattyq tehnologıany jetik meńgergen tulǵany damytý.
Boljamy: Modýldik oqytý tehnologıasy tıimdi uıymdastyrylsa, onda oqýshylardyń bilimge degen qajettilikteri, qyzyǵýshylyǵy men qabilettiligi, túrli modýldik oqýdy tańdaý quzyrettiligi joǵarǵy deńgeıde qalyptastyrylady.

Modýldik oqytý – bilim mazmuny, bilimdi ıgerý qarqyny, óz betinshe jumys isteı alý múmkindigi, oqýdyń ádisteri men tásilderi boıynsha oqytýdyń derbestigin qamtamasyz etedi. Al «modýl» degenimiz – is - árekettiń maqsatty baǵdarlamasy belgilegen deńgeıine (josparlanǵan aldaǵy nátıje) jetý úshin suryptalǵan, dıdaktıkalyq óńdelgen bilim, bilik, daǵdynyń belgili mazmunynyń birligi jáne onyń ádistemelik nusqaýy nemese aıaqtalǵan oqý aqparaty bolyp tabylatyn modýldik baǵdarlamanyń negizgi quraly. Basqasha aıtqanda, adamnyń ózindik damýynyń shamasy. Jalpy «modýl» sózi «oqytýdyń mazmuny men tehnologıasyn» bildiredi.

«Modýl mazmuny» ózindik maǵyna beretin oqý materıalynyń kólemi retinde usynylady.
Modýl – oqý mazmuny men tehnologıany biriktirip turǵan maqsatty fýnksıonaldy baılanystyrýshy.
Oqý modýli, negizinen, úsh qurylymdy bólikten: kirispe, sóılesý bólimi jáne qorytyndy bólimnen turady.
Ár oqý modýlinde saǵat sany ártúrli bolady. bul oqý baǵdarlamasy boıynsha sol taqyrypqa, taqyryptar tobyna nemese taraýǵa bólingen saǵat sanyna baılanysty. Zertteýler nátıjesi 7 - 12 saǵattan turatyn oqý modýliniń neǵurlym tıimdi ekenin kórsetti.
Oqý modýliniń ózgeshiligi – jalpy saǵat sanyna qaramastan, kirispe jáne qorytyndy bólimderge 1 - 2 saǵat beriledi. Barlyq qalǵan ýaqyt sóılesý bóliminiń menshiginde bolady.
Kirispe bóliminde muǵalim oqýshylardy oqý modýliniń jalpy qurylymymen, onyń maqsat - mindetterimen tanystyrady. Sodan soń muǵalim osy oqý modýliniń barlyq ýaqytyna eseptelgen oqý materıalyn qysqasha (10 - 20 mınýt ishinde) prezentasıa, syzba, keste jáne t. b. belgilik úlgilerge súıene otyryp túsindiredi.

Oqýshylardyń oqý materıalyn qaıta jańǵyrtý deńgeıin, qarapaıym bilik pen daǵdylardy jáne bilimin is júzinde birneshe ret qaıta qoldanýy sóılesý bólimi sabaqtarynda júzege asyrylady.
Sóılesý bóliminde tanymdyq proses synypty 2 - 6 adamnan shaǵyn toptarǵa bólý arqyly, negizinen, oqýshylardyń ózara áreket etýine qurylǵan. Oqýshylar qandaı da bir deńgeıdegi tapsyrmalardy ózderi tańdaıdy. Tapsyrmalardy qarapaıymnan kúrdelige qaraı kezeń - kezeńimen oryndaý mindetti emes. Oqýshy tapsyrmany óziniń oryndaý múmkindigine qaraı tańdaýǵa erikti.

Oqý modýliniń sóılesý bóliminiń taǵy bir ereksheligi bar. Zertteý kórsetkenindeı, oqytýdyń belsendi jáne oıyn formalaryn keńinen qoldaný oqýshylardyń oqý materıalyna birneshe márte 13-ten 24 retke deıin qaıta oralyp, ǵana jumys isteýine múmkindik beredi.
Oqý bóliminiń qorytyndy bólimi – baqylaý. Eger sóılesý bóliminiń barlyq sabaqtarynda oqýshylardyń bir - birine kómegi, birin - biri oqytýy, túrli ǵylymı kózderdi paıdalanýy quptalynyp kelse, endi qorytyndy bólimde oqýshy óziniń sóılesý bóliminde alǵan bilimin, bilgi men daǵdylaryn eshkimniń kómeginsiz kórsetýi tıis.

Oqýshy bilimin baqylaýdyń formalary retinde testilik tapsyrmalar, baqylaý jumystary, synaq, zerthanalyq jumystar nemese eksperımenttik esepter oqý pániniń ereksheligine oraı, oqý modýliniń qorytyndy bóliminde beriledi.
Modýldik oqytý tehnologıasynyń jeke tulǵanyń óz - ózin damytýǵa, shyǵarmashylyq qabiletterin arttyrýǵa qajetti iskerlikteri men daǵdylaryn qalyptastyratyn birden - bir tehnologıa. Modýldik oqytý tehnologıasyn 7a synybynda
paıdalandym.

Modýldik oqytýdyń sóılesý bóliminde oqýshylar kóbinese toptarǵa bólinip, ótilgen materıaldy qaıta jańǵyrtyp, termınderdi, negizgi uǵym - erejelerdi biledi.
Endi atalǵan pedagogıkalyq tehnologıa boıynsha sabaqtyń ótý barysyn qarastyraıyq.
İ kezeń (5 - 7 mınýt)
1) Uıymdastyrý kezeńi
2) Úı jumysyn tekserý
Maqsaty: ótken taqyryp boıynsha deńgeılik tapsyrmalardy aıaqtaý dárejesin tekserý (ótken taqyryp boıynsha deńgeılik tapsyrmalardy aıaqtap kelý dárejesi tekserilip, tıisti upaı sany ótken sabaqtyń sońynda jıǵan upaıyna qosylady. Bul áreketti oryndaý mehanızmi tómendegi «Taqyryptyq jospar» kestesindegi sońǵy baǵanda keltirilgen): Úzdik oqýshylar óz dápterleri boıynsha basqa oqýshylardy tekseredi. Muǵalim árbir oqýshynyń úıde oryndaǵan tapsyrmalar úshin jınaǵan jáne qorytyndy upaıyn «ashyq jýrnalǵa» jazady, tıisti baǵaǵa aınaldyryp, synyp jýrnalyna qoıady.
3) Ótkendi pysyqtaý. Mysaly qorytý boıynsha ótkizilgen 7 a synybyndaǵy «Paint shyńy» sabaq josparyn qarastyraıyq.
- Uıymdastyrý kezeńi
«Paint shyńy» oıyny
Shyǵarmashylyq jumystaryn qorǵaý
- Úıge tapsyrma
- Baǵalaý
Modýldik oqytýda ınteraktıvti taqtany paıdalaný óte tıimdi. Óıtkeni, qajetti syzbalardy, elektrondy oqýlyqty, zerthanalyq tájirıbelerdi kerek bolǵan jaǵdaılarda paıdalanýǵa múmkindik beredi.
Oqýshylar modýldik oqytý tehnologıasymen ótken sabaqtar týraly oı - pikirlerin bylaı deıdi:
- MOT bergen sabaqtar maǵan óte unaıdy, ásirese, sóılesý sabaqtary;
- synypta bir - birimizben pikir almasý unaıdy, ártúrli oıyndarmen óte qyzyqty ótedi;
- ár taqyrypty sóılesý sabaqtarynda birneshe ret taldaımyz, osyndaı sabaqtan jaqsy túsinemin.
Eki jyl eki klasty salystyra otyryp kórsetken nátıjesi:
Bul bilim sapasyn, tanymdyq deńgeıin arttyrýda tıimdi. Modýldik oqytýda eksperıment retinde 9 a synyby, baıqaý synyby retinde 9 b synybyn aldym. Osy eki synyptardy salystyrǵandy monıtorıńten kórýge bolady: toqsandyq baǵalary men toqsandyq baqylaýlary.
9 a synybynyń İ toqsannyń bilim sapasy 89%, İİ toqsannyń bilim sapasy-92%. Al. 9 b synybynyń İ toqsandaǵy bilim sapasy – 85%, İİ toqsany – 82%. 9 a synybynyń toqsandyq test qorytyndysy – 80%, İİ toqsan boıynsha – 85%. Al. 9 b synybynyń toqsandyq test qorytyndysy – 81%, İİ toqsan boıynsha – 68%.

Bul tehnologıamen 2007 - 2008 oqý jylynyń jartysynan bastap jumys isteýdemin. Bir jyl ishinde mol tájirıbe jınadym dep aıta almaımyn, biraq oqytýshynyń yntasy, jumys isteýge degen qushtarlyǵy bilim berý júıesinde nátıjege jetkizetinin baıqadym. Oqýshylardyń tapsyrmany óz betimen oryndaýy – shyǵarmashylyq jumystyń bastamasy. Sonymen qatar, top oqýshylarynyń qaı pánge ıkemdi ekenin baıqap, ári qaraı damytýǵa kóp kómegin tıgizedi. Oqýshylar 1 deńgeıdi oryndaýǵa eliktep, sabaqtan tys ýaqytta da óz betimen jumys isteýge otyratyn boldy. Bir baıqaǵanym, shyǵarmashylyq qabilet ol oqýshynyń tabıǵatynda bolýy múmkin ǵoı. Sondyqtan da meniń mindetim – oqýshynyń boıynda jasyrynyp jatqan múmkindikterin ashyp kórsetý.
Oqýshylardyń jetken jetistigi: Aýdandyq olımpıadada 9 synyp oqýshysy Qalas Narqyz İİ oryn

Sondaı - aq, oqýshylar óz shyǵarmashylyq qabiletterin ushtaýmen birge, ótken jyldarǵa qaraǵanda olımpıada jetistikterin de joǵary dárejede kórsete bildi.
Sóz sońynda búgingi kún talabyna saı naqty, tereń bilim berýde jańa tehnologıalar birden - bir ustaz súıener tutqa degim keledi.
Paıdalanylǵan ádebıetter tizimi:
Janpeıisova M. M. «Modýldik oqytý tehnologıasy oqýshyny damytý quraly retinde». Almaty 2006 jyl.
Qamzına M. «Modýldik oqytý tehnologıasy».//Tárbıe quraly. 2005 jyl, №4.
Pedagogtyń kásibı deńgeıin ósirýde ádistemelik jumysty uıymdastyrý joldary.//Ǵylymı-praktıkalyq jınaq. Almaty, 2008 jyl.
Iskakova R., Ernazarova Z. «Jańa tehnologıany paıdalaný ádisteri». Qyzylorda, 2004 jyl.

Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama