Muńlyq — Zarlyq
Ertede, qylyshynan qan tamǵan qaharly hannyń jalǵyz qyzy boıjetkende bir kedeı jigitke ǵashyq bolyp, kóńil qosyp júredi eken. Muny bilip qoıǵan han jigitti darǵa astyrady. Jigit ólgennen keıin qyz mezgiline jetpeı bir ul, bir qyz tabady. Kóp kózinen, el sózinen seskengen han
jaman atqa qalmaýdyń amalyn izdep, qos búldirshinniń kózin joıýdy astyrtyn Mystan kempirge tapsyrady. Mystan kempir ómirge jańa ǵana kelgen sábılerdi kóz kórmes, qulaq estimes jerge aparyp, bıik ósken jap-jasyl aǵashtyń basyna qyzdy shyǵysqa, uldy batysqa qaratyp ilip ketedi. Nárestelerdiń kóz jasy tamǵan aǵash butaqtary sýalyp, qýara bastaıdy. Qos júrek soǵýyn toqtatqanda, báıterekte ósýin doǵarady.
El ishindegi ósek sóz, ótirik-ókpege shydamaǵan patshanyń qyzy egizin izdep jolǵa shyǵady. Barmaǵan jer, baspaǵan taýy qalmaıdy. Kúlkisiz kúnder, uıqysyz túnder, armanmen aılar, jylaýmen jyldar ótedi.
Qatty sharshap, dińkesi qatqan qyz ábden qýrap, qabyǵy túsip, shirýge aınalǵan bıik aǵashtyń túbine kelip qısaıady. Uıyqtap ketken soń, ony bir súıkimdi saz, sıqyrly áýen oıatady. Qulaq túrip, tyń tyńdasa, «án salyp» turǵan qasyndaǵy bıik aǵash eken. Qyz kúndiz qos búldirshinin izdep, túnde osy «ánshi» aǵashtyń túbine kelip, neshe túrli áýez estip, kóńil jubatyp, tynyǵyp júredi.
Bir kúni aınalaǵa kóz salmaq bolǵan qyz aǵashtyń basyna shyǵamyn dep ony qulatyp alady. Biraq kóp uzamaı samal soǵyp, «ánshi» aǵash qaıta zarlaı jóneledi. Qyz onyń qupásyn bilmek bolyp, tekseredi. Aǵash jýan túbinen basyna deıin qýys eken. Jińishke basynyń eki jaǵynda butaqtan butaqqa kerilip qalǵan ishekterdi kóredi. Bul — qyzdyń eki balasynan qalǵan jurnaq edi. Batys jaǵyndaǵy ishek bostaý, al shyǵys jaǵyndaǵy ishek qatty tartylypty. Egiziniń óliminen habary joq qyz, endi aǵash nege án salatynyn túsinedi de, ózi de qýys aǵash jasap alyp, manaǵy eki ishekti soǵan taǵady. Shertip kórse, úni júregine jaqyn, janyna jaıly estiledi. Qyz baıǵus bostaý tartylǵan ishekke úni muńdy shyǵatyndyqtan, «ulym — Muńlyq», al ashshy, tym zarly shyǵatyndyqtan, qatty tartylǵan ishekke «qyzym — Zarlyq» dep at qoıyp, kúndiz-túni qolynan tastamaı kúı shyǵaryp, el kezip, egizin izdep ketken eken...
You Might Also Like
-
...Bir baı bolypty. Ol kedeılenedi. Kúnderdiń kúninde óledi. Artynda azyn-aýlaq múlki, bir uly jáne bir túıesi qalypty. Sol túıe botalaıdy. Álgi ul botany satamyn dep jetelep júredi. Sóıtip júrgend...
-
Baıaǵyda kempir men shal mal baǵypty. Toǵyz uly birinen soń biri es bile bastaǵanda shetineı beredi eken. Onynshy uly dúnıege kelgende, shildehananyń ústine qudaıy qonaq kelip qonypty. Qonaq keterinde:
