Muqaǵalı Maqataev «Úsh baqytym»
Sabaqtyń taqyryby: M. Maqataev. « Úsh baqytym»
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Óleńdi mánerlep oqýǵa, jatqa oqýǵa daǵdylandyrý. Aqyn óleńiniń ıdeıasyn túsine bilýge jaǵdaı jasaý.
Damytýshylyq: Aqyn shyǵarmalaryn taldaı otyryp, ár oqýshynyń sóıleý tilin damytý. Óz betinshe izdenýge, shyǵarmashylyqqa baýlı otyryp, óz pikirin aıta alatyn shákirt daıyndaý.
Tárbıelik: Oqýshylardy otansúıgishtikke, til, sóz ónerin qurmetteı, qasterleı bilýge tárbıeleý.
Kórnekilikter: Interaktıvti taqtamen jumys, aqynnyń portreti, býkletter t. b.
Sabaqtyń ustanymy:
«Qazaq tilin bilgen adam Muqaǵalı poezıasyn súımeýi múmkin emes, Muqaǵalı poezıasyn súıgen adam, eline, jerine adal, tabıǵatyna janashyr bola alady.»
Uıymdastyrý kezeńi
Muǵalim:-- Natasha, búgin naýryzdyń neshinshi juldyzy?
- Búgin naýryz aıynyń 16-juldyzy.
- Hafız, búgin aptanyń qaı kúni?
Búgin aptanyń sátti kúni.
- Lena, búgin dalada aýa-raıy qandaı?
- Kún jyly, adamdar jyly kıimderin sheshti.
- Bogdan, seniń kóńil-kúıin qandaı?
- Rahmet, Lena, meniń kóńil-kúıim jaqsy
- Muǵalim, sizdiń kóńil-kúıińiz búgin qandaı?
- Rahmet, Bogdan, búgin meniń kóńil-kúıim kóterińki!
- Malıka, aldymyzda qandaı meıram kele jatyr?
- Aldymyzda Ulystyń uly kúni, Naýryz merekesi kele jatyr
- Tamırıs, bizge úıge qandaı tapsyrma berildi?
- Bizge «Bala Muqaǵalı qandaı edi?» aqynnyń jastyq shaǵy jaıly bilip, oqyp kelýge berdi.
Muǵalim: Al káne, balalar, aqynnyń jas kezinde qandaı bala bolǵany jaıly barlyǵymyz bilgimiz keledi emes pe? Káne úı tapsyrmasyn kim aıtady eken?
Sakına: Muqaǵalı óte zerek, alǵyr bolatyn. Ol óleń sózdi bárimizden buryn jattap alýshy edi. Jattaǵan óleńderin mánerlep oqýǵa qumar bolatyn edi deıdi aqynnyń dosy Ábdike Asanov.
Mılana: Muqaǵalı qansha qıyndyq kórse de sabaǵyn óte jaqsy oqydy. Ol ásirese ádebıet pánin unatatyn.
Hafız: Sabaqtan tys aqyn konsert uıymdastyryp, spektákl qoıyp, basty rólderde ózi oınaıtyn.
Elchın: Mekteptegi qabyrǵa gazeti Muqaǵalısyz shyqpaýshy edi. Ol sabaǵy nashar oqýshylarǵa syqaq óleń jazatyn.
Krıstına: Ol bala kezinen taza uqypty júretin. Salaq, ústi basy kir-qojalaq balalardy jek kóretin.
Amına: Aqyn – ádiletsizdikke jany qas edi. Úlkenniń aldyn kesip ótpeıtin. Ózinen kishilerge qamqoryn aıamaıyn.
Aleksandra: Muqaǵalı ájesi Tıynnyń qolynda ósken. Aqynnyń damýyna ájesi qatty áser etken. Jańa sabaq.
Muǵalim: Biz, sizdermen ótken sabaqta aqynnyń ómirbaıanymen tanyssaq, búgin aqyn óleńderin oqyp, bilemiz
Poezıa Paıǵambary atanǵan Muqaǵalı Maqataevqa óleń jazýdan artyq baqyt joq edi. «Óleń meniń tynysym, adal dosym, jubanyshym»- degen eken aqyn. Endeshe, biz sizdermen búgin aqynnyń «Úsh baqytym» atty óleńimen tanysamyz.
Muǵalim: Balalar, men óleńdi mánerlep oqımyn, meni jaqsylap tyńdap otyryńdar.
Júrgiziletin jumys túrleri.
2. Sózdikpen jumys.
3. Ár shýmaqqa toqtalyp óleńniń mazmunyn túsindiremin.
4. Óleńdi oqýshylarǵa jeke, hormen oqytamyn.
5. Óleńniń shýmaq, tarmaǵyn anyqtaımyn.
Tapsyrmalar.
6. Balalar, sonymen aqynnyń úsh baqyty ne eken?
Halyq Til Otan
Muǵalim:- Balalar, aqyn Halqyn, Tilin, Otanyn qandaı kórkem sózderge teńeıdi?
Halyq Til Otan.
Qymbattyraq altynnan. Qasıetti til. Otan Ottan da ystyq.
7. Halyq, Til, Otan sózderiniń sınonımin taýyp kóreıik.
Halyq – el, jurt. Otan – týǵan jer, atameken.
8. Muǵalim: Balalar, osy Halyq, Til, Otan sózderine túsinik bere keteıikshi.
Halyq
1Halyq degenimiz – Qazaqstanda turatyn adamdar.
2. Elimizde 16mıl. halyq turady.
3. 130-daı ult ókilderi turady.
Til.
1. Til degenimiz adamdardyń bir-birimen qarym-qatynas quraly.
2. Qazaqstanda 130-daı til bar.
3. Q. R-nyń Memlekettik tili – qazaq tili.
Otan.
1. Otan ol – ár adamnyń týyp ósken jeri.
2. Otan ol – seniń otbasyń.
9. Kelesi tapsyrma Ári oıyn, ári oqý. Oqýshylar óleńdi oqyp, kitapty jabady da myna tapsyrmalardy oryndaıdy.
«Úsh baqytym» óleńiniń 1-shýmaǵynyn keı sózderin aýdarasyń, 2-shýmaǵy Rebýsty sheshesiń, 3-shýmaqtyń bir tarmaǵynda sózderdiń orny aýystyrylǵan sony durys taýyp ornyna qoıý kerek.
Úsh baqytym.
Eń birinshi baqytym - Halqym meniń,
Soǵan berem oıymnyń zoloto kenin.
On bar bolsa, ıa barmyn, qor bolmaımyn,
Qymbattyraq ız zolota narqym meniń.
Al ekinshi baqytym-- i m meniń
Tas. – ti-kimmen tilimdedim.
Keı-keıde dúnıeden túńilsem de,
Qasıetti-imnen túńilmedim.
Baqytym bar úshinshi-otan degen,
Kim myqty?- dese bireý,- Otan der em.
... Sóngen oty jalǵanda barsyń ba jan
Oılanbaı-aq kel-daǵy ot al menen..
Sergitý saǵaty:
M. Maqataevtyń sózine jazylǵan «sábı bolǵym keledi.» ánin oryndaımyz.
10. Al, balalar, Otan, til, halyq týraly maqal-mátelder, óleńderdi bilemiz ba?
11. Balala, sender aıtyp ketkendeı aqyn jas kezinen óleń jazdy - dedińder. Búgin biz de aqyn aǵamyzǵa uqsap óleń jazsaq qaıtedi. Otan, til, halyq, baqyt taqyrybyna « bes joldy óleń jazyp kórelik»
Refleksıa:
Al, balalar, búgingi sabaǵymyzdy qoryta kele aqyn óleńine satylaı keshendi taldaý jasaıyq
1. Avtory: M: Maqataev.
2. Taqyryby: «Úsh baqytym.»
3. Janyr túri: Óleń.
4. Shýmaq: 3
5. Tarmaq: 12
6. Ár shýmaqtyń mánin ashatyn kórkem, beıneli sózder:
1-shýmaq: Qymbattyraq altynnan, altyn ken.
2-shýmaq: Qasıetti til.
3-shýmaq: « Otan ottan da ystyq.»
Óleńniń ıdeıasy: aqynnyń týǵan jerine, halqyna, tiline degen shekesiz mahabbaty aıtylady.
Muǵalim: Muqaǵalıdaı aqyny bar halyq-baqytty halyq. Qazirgi tańda Muqaǵalı eń kóp oqylatyn aqynnyń biri. Onyń jyrlary adamǵa kúsh-qýat berip, elimizdi, jerimizdi súıýge, olarǵa qashanda qamqor bola bilýge tárbıeleıdi.
Oqýshylardy baǵalaý.
Úıge tapsyrma: «Úsh baqytym» óleńin jattaý.
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Óleńdi mánerlep oqýǵa, jatqa oqýǵa daǵdylandyrý. Aqyn óleńiniń ıdeıasyn túsine bilýge jaǵdaı jasaý.
Damytýshylyq: Aqyn shyǵarmalaryn taldaı otyryp, ár oqýshynyń sóıleý tilin damytý. Óz betinshe izdenýge, shyǵarmashylyqqa baýlı otyryp, óz pikirin aıta alatyn shákirt daıyndaý.
Tárbıelik: Oqýshylardy otansúıgishtikke, til, sóz ónerin qurmetteı, qasterleı bilýge tárbıeleý.
Kórnekilikter: Interaktıvti taqtamen jumys, aqynnyń portreti, býkletter t. b.
Sabaqtyń ustanymy:
«Qazaq tilin bilgen adam Muqaǵalı poezıasyn súımeýi múmkin emes, Muqaǵalı poezıasyn súıgen adam, eline, jerine adal, tabıǵatyna janashyr bola alady.»
Uıymdastyrý kezeńi
Muǵalim:-- Natasha, búgin naýryzdyń neshinshi juldyzy?
- Búgin naýryz aıynyń 16-juldyzy.
- Hafız, búgin aptanyń qaı kúni?
Búgin aptanyń sátti kúni.
- Lena, búgin dalada aýa-raıy qandaı?
- Kún jyly, adamdar jyly kıimderin sheshti.
- Bogdan, seniń kóńil-kúıin qandaı?
- Rahmet, Lena, meniń kóńil-kúıim jaqsy
- Muǵalim, sizdiń kóńil-kúıińiz búgin qandaı?
- Rahmet, Bogdan, búgin meniń kóńil-kúıim kóterińki!
- Malıka, aldymyzda qandaı meıram kele jatyr?
- Aldymyzda Ulystyń uly kúni, Naýryz merekesi kele jatyr
- Tamırıs, bizge úıge qandaı tapsyrma berildi?
- Bizge «Bala Muqaǵalı qandaı edi?» aqynnyń jastyq shaǵy jaıly bilip, oqyp kelýge berdi.
Muǵalim: Al káne, balalar, aqynnyń jas kezinde qandaı bala bolǵany jaıly barlyǵymyz bilgimiz keledi emes pe? Káne úı tapsyrmasyn kim aıtady eken?
Sakına: Muqaǵalı óte zerek, alǵyr bolatyn. Ol óleń sózdi bárimizden buryn jattap alýshy edi. Jattaǵan óleńderin mánerlep oqýǵa qumar bolatyn edi deıdi aqynnyń dosy Ábdike Asanov.
Mılana: Muqaǵalı qansha qıyndyq kórse de sabaǵyn óte jaqsy oqydy. Ol ásirese ádebıet pánin unatatyn.
Hafız: Sabaqtan tys aqyn konsert uıymdastyryp, spektákl qoıyp, basty rólderde ózi oınaıtyn.
Elchın: Mekteptegi qabyrǵa gazeti Muqaǵalısyz shyqpaýshy edi. Ol sabaǵy nashar oqýshylarǵa syqaq óleń jazatyn.
Krıstına: Ol bala kezinen taza uqypty júretin. Salaq, ústi basy kir-qojalaq balalardy jek kóretin.
Amına: Aqyn – ádiletsizdikke jany qas edi. Úlkenniń aldyn kesip ótpeıtin. Ózinen kishilerge qamqoryn aıamaıyn.
Aleksandra: Muqaǵalı ájesi Tıynnyń qolynda ósken. Aqynnyń damýyna ájesi qatty áser etken. Jańa sabaq.
Muǵalim: Biz, sizdermen ótken sabaqta aqynnyń ómirbaıanymen tanyssaq, búgin aqyn óleńderin oqyp, bilemiz
Poezıa Paıǵambary atanǵan Muqaǵalı Maqataevqa óleń jazýdan artyq baqyt joq edi. «Óleń meniń tynysym, adal dosym, jubanyshym»- degen eken aqyn. Endeshe, biz sizdermen búgin aqynnyń «Úsh baqytym» atty óleńimen tanysamyz.
Muǵalim: Balalar, men óleńdi mánerlep oqımyn, meni jaqsylap tyńdap otyryńdar.
Júrgiziletin jumys túrleri.
2. Sózdikpen jumys.
3. Ár shýmaqqa toqtalyp óleńniń mazmunyn túsindiremin.
4. Óleńdi oqýshylarǵa jeke, hormen oqytamyn.
5. Óleńniń shýmaq, tarmaǵyn anyqtaımyn.
Tapsyrmalar.
6. Balalar, sonymen aqynnyń úsh baqyty ne eken?
Halyq Til Otan
Muǵalim:- Balalar, aqyn Halqyn, Tilin, Otanyn qandaı kórkem sózderge teńeıdi?
Halyq Til Otan.
Qymbattyraq altynnan. Qasıetti til. Otan Ottan da ystyq.
7. Halyq, Til, Otan sózderiniń sınonımin taýyp kóreıik.
Halyq – el, jurt. Otan – týǵan jer, atameken.
8. Muǵalim: Balalar, osy Halyq, Til, Otan sózderine túsinik bere keteıikshi.
Halyq
1Halyq degenimiz – Qazaqstanda turatyn adamdar.
2. Elimizde 16mıl. halyq turady.
3. 130-daı ult ókilderi turady.
Til.
1. Til degenimiz adamdardyń bir-birimen qarym-qatynas quraly.
2. Qazaqstanda 130-daı til bar.
3. Q. R-nyń Memlekettik tili – qazaq tili.
Otan.
1. Otan ol – ár adamnyń týyp ósken jeri.
2. Otan ol – seniń otbasyń.
9. Kelesi tapsyrma Ári oıyn, ári oqý. Oqýshylar óleńdi oqyp, kitapty jabady da myna tapsyrmalardy oryndaıdy.
«Úsh baqytym» óleńiniń 1-shýmaǵynyn keı sózderin aýdarasyń, 2-shýmaǵy Rebýsty sheshesiń, 3-shýmaqtyń bir tarmaǵynda sózderdiń orny aýystyrylǵan sony durys taýyp ornyna qoıý kerek.
Úsh baqytym.
Eń birinshi baqytym - Halqym meniń,
Soǵan berem oıymnyń zoloto kenin.
On bar bolsa, ıa barmyn, qor bolmaımyn,
Qymbattyraq ız zolota narqym meniń.
Al ekinshi baqytym-- i m meniń
Tas. – ti-kimmen tilimdedim.
Keı-keıde dúnıeden túńilsem de,
Qasıetti-imnen túńilmedim.
Baqytym bar úshinshi-otan degen,
Kim myqty?- dese bireý,- Otan der em.
... Sóngen oty jalǵanda barsyń ba jan
Oılanbaı-aq kel-daǵy ot al menen..
Sergitý saǵaty:
M. Maqataevtyń sózine jazylǵan «sábı bolǵym keledi.» ánin oryndaımyz.
10. Al, balalar, Otan, til, halyq týraly maqal-mátelder, óleńderdi bilemiz ba?
11. Balala, sender aıtyp ketkendeı aqyn jas kezinen óleń jazdy - dedińder. Búgin biz de aqyn aǵamyzǵa uqsap óleń jazsaq qaıtedi. Otan, til, halyq, baqyt taqyrybyna « bes joldy óleń jazyp kórelik»
Refleksıa:
Al, balalar, búgingi sabaǵymyzdy qoryta kele aqyn óleńine satylaı keshendi taldaý jasaıyq
1. Avtory: M: Maqataev.
2. Taqyryby: «Úsh baqytym.»
3. Janyr túri: Óleń.
4. Shýmaq: 3
5. Tarmaq: 12
6. Ár shýmaqtyń mánin ashatyn kórkem, beıneli sózder:
1-shýmaq: Qymbattyraq altynnan, altyn ken.
2-shýmaq: Qasıetti til.
3-shýmaq: « Otan ottan da ystyq.»
Óleńniń ıdeıasy: aqynnyń týǵan jerine, halqyna, tiline degen shekesiz mahabbaty aıtylady.
Muǵalim: Muqaǵalıdaı aqyny bar halyq-baqytty halyq. Qazirgi tańda Muqaǵalı eń kóp oqylatyn aqynnyń biri. Onyń jyrlary adamǵa kúsh-qýat berip, elimizdi, jerimizdi súıýge, olarǵa qashanda qamqor bola bilýge tárbıeleıdi.
Oqýshylardy baǵalaý.
Úıge tapsyrma: «Úsh baqytym» óleńin jattaý.
You Might Also Like
-
İ. Jansúgirov «Kóktemde»
