Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Muhtar Áýezov Kókserek (povestinen úzindi)
Ádebıettik oqý 4 synyp

Taqyryby: Muhtar Áýezov Kókserek (povestinen úzindi)
Jalpy maqsaty: Kókserek áńgimesin oqýshylardyń óz betimen izdene otyryp túsinýlerine múmkindik berý.
Mindetteri: - Áńgimeniń mazmuny boıynsha taldaý jasaý. Shyǵarmaǵa syn turǵysynan oılap, talqylaýǵa úıretý.
- Oqýshylardyń sóıleý mádenıettiligin, óz betinshe oı qorytyp tujyrym jasaı bilý belsendiligin arttyrý.
- Tabıǵatty qorǵaı bilýge, qasqyrǵa degen kózqarasty qaıta qaraý; adamgershilikke, ujymshyldyqqa tárbıeleý;
Oqytý nátıjesi: Oqýshylar mátin mazmunyn túsinedi, óz pikirlerin dáleldeı alady, shyǵarmadaǵy keıipkerlerdi tanı alady, ózin - ózi baǵalaı alady.
Qoldanylatyn modýlder 1 2 3 4 5 6 7
Derekkózder men jabdyqtar: Kompúter, oqýlyq, jip, baǵalaý paraqtary, úlestirme paraqtar, plakat.
Tapsyrmalar: «Órmekshi tory» oıyny «Oı qozǵaý» fılmnen úzindi «Taqyryptyq tenıs» ádisi
Tujyrymdamalyq karta
Kezbe tilshi ádisi. Uıymdastyrý kezeńi: Sabaqqa ázirlik, oqýshy zeıinin sabaqqa aýdarý.
Balalar bizdiń búgingi sabaǵymyz kúndelikti sabaqtan ózgeshe, óıtkeni búgin ashyq esik sabaǵy, bizdiń sabaǵymyzǵa qonaqtar qatysady. Sondyqtan senderge osy sabaǵymyzǵa sáttilik tileımin. Búgin biz sendermen, jupta, topta bir - birimizben túrli tapsyrmalar oryndaıtyn bolamyz..

İİ. Úı tapsyrmasyn suraý:
- Úıge qandaı tapsyrma berildi?
«Órmekshi tory» oıyny arqyly úı tapsyrmasyn suraımyn. Suraqtarǵa naqty, ári jyldam jaýap berýleriń kerek

İİİ. Maǵynany taný kezeńi
«Oı qozǵaý» ádisi arqyly oqýshylarǵa fılmnen úzindi kórsetý.
- Bul qaı fılmnen úzindi? (Kókserek)
- Fılmdi kórgenderiń bar ma?
Shyǵarma bizge povesten úzindi túrinde berilgen. Shyǵarma avtory Muhtar Omarhanuly Áýezov. Ol qazirgi Shyǵys Qazaqstan oblysynyń Abaı aýdany jerinde 1897 jyly jıyrma segizinshi qyrkúıekte týǵan.
«Taqyryptyq tenıs» ádisin paıdalana otyryp Muhtar Áýezov týraly bilimderin baıqaý.

İÚ. Jańa sabaq:
Muǵalimniń sózi:
Mátindi úsh bólimge bólip berip oqýǵa tapsyramyn, oqyp bolǵan soń jupta taldap, topta taldap bólimge at qoıady jáne tujyrymdamalyq kartaǵa túsire otyryp túsindirip beresińder.
Bólimderine at qoıady jáne oqıǵa jelisin saqtaı otyryp áńgimeleıdi.

Sergitý sáti oryndalady.
Surǵylt tartqan túsi bar.
Aqsıǵan kóp tisi bar
Tynym tappaı júgirip,
Silekeıi shubyrǵan,
Qystaý mańyn torıdy,
Aýyldyń ósh bar ıti. (Qasqyr)

• Aýa - raıy jaıly bolsa, qasqyrlar orman ishinde 9 km jerdegi dybysty estı alady. Al ashyq dalada 16 km qashyqtyqtaǵy dybysty qulaǵy sezedi.
• Qasqyrdyń ejelgi sýretteri Eýropanyń ońtústigindegi úńgirlerden tabylǵan. Sýretterdiń jasy - 20 000 jyl.
• Qasqyrdy úı kúzetýge májbúrleý múmkin emes. Sebebi olar tanys emes tirshilk ıesinen qorqyp, jasyrynyp júretin bolady.
• Qasqyr 200 mıllıon ıisti sezedi. Adam 5 mln - ge jýyq ıisti ajyrata alatyndyǵyn aıta ketelik.
• Qasqyrlar tiri janýardyń ıisin 1, 5 shaqyrymnan anyq seze alady.
• Qasqyrdyń bóltiriginiń kózderi jańa týǵan kezde kók tústi bolady. Tek 8 aıdan soń ǵana kózderi sarǵysh tartady.
• Qasqyr kúshikterin 65 kúnde týady. Bóltirikter soqyr, sańyraý bolyp týylady. Al salmaǵy nebary jarty kılogramm bolady.
• Qasqyrdyń jaǵy óte kúshti bolady. Tistegen jeriniń 1 sharshy santımetrine shamamen 300 kg kúsh túsedi. Salystyrý úshin aıtsaq, ıtterde bul kórsetkish 150 kg.
• Ash qasqyr bir jegende 10 kg et jeı alady. Salystyrý úshin aıtsaq, bul 100 gambýrgermen para - par.
• Qasqyrlar bir júzgende, 13 kılometrge deıin sharshamaı júze alady.
• Qasqyrlar 2 mınýt boıy 32 km/saǵ jyldamdyqpen júgire alady. Al qaýip sezingen jaǵdaıda, 56 km/saǵ jyldamdyqty da baǵyndyra alady.
• Qasqyrlar bir - birin kele jatqan qaýip - qaterden saqtandyrý úshin ulıdy. Jalǵyz ǵumyr keshetin janýarlar jalǵyzdyqtan da ulýy múmkin. Ádette olar 5 sekýndtan artyq daýysyn sozbaıdy.
• Qasqyrdyń kózinde jaryqty shaǵylystyratyn qabat bolady. Osy qabat arqyly olar túnde de aınalysyndaǵy qozǵalystardy aıqyn baqylap otyra alady.
• Basqa janýarlarǵa qaraǵanda, qasqyrlar ózara túsinisý úshin mımıkalardy kóbirek qoldanady.

Juptyq jumys. (Keste)
Kókserektiń kúshik kezi
Aýyldaǵy kúshikterden onsha.....
Birde - bir ıt muny....
Talaımyn dep ıt umtylsa.

Kókserektiń kók sholaq qasqyr bolǵan kezi
Tamaqqa ólgenshe....
Ezýin ǵana....
Kózderinniń astynan jalt - jult....

Jeke oqýshymen jumys
Al, endi áńgime kestesin quraıyq.
Áńgime aty
Avtory
Keıipkerleri
Nemen aıaqtaldy
Ne úıretti

Ú. Sabaqty bekitý kezeńi
Kezbe tilshi ádisi boıynsha sabaqty qorytyndylaımyn. Bir oqýshy tilshi bolyp, kókserek áńgimesi boıynsha suraqtar qoıady, soǵan jaýap beresińder.

Úİ. Sabaqty qorytyndylaý.
Refleksıa. Búgingi sabaq týraly pikirin bildirý.
Ne qıyn boldy?
Búgingi sabaqta ne unady?
Sabaqtan qandaı áser aldyń?

Úİİ Oqýshylardy baǵalaý.
Sabaqqa belsendi qatysqan oqýshylardy baǵalaý
Úıge tapsyrma berý.
Úıge tapsyrma: 152 - 153 betterdi oqý. «Adam jáne tabıǵat» taqyrybyna esse jazý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama