InfoHub Logo

Nár bergen án - bulaqtan
Ádebı - mýzykalyq keshtiń maqsaty:
1. Án ónerimizge jaryq juldyzdaı sáýle shashyp, aıryqsha iz qaldyrǵan, «Váls padıshasy» atanǵan Shámshi Qaldaıaqovtyń ómiri men shyǵarmashylyǵyna sholý jasaý, ánderimen tanysý.
2. Shámshi ánderin jasóspirimderge nasıhattaý arqyly halyq arasynda shoqtyǵy bıik juldyzdar shyǵýyna yqpal jasaý
3. Halqymyzdyń uly sazgeri Sh. Qaldaıaqovtyń ánderi arqyly oqýshylardy sulýlyqqa, ásemdikke eljandylyqqa tárbıeleý.
Ádebı mýzykalyq keshtiń kórnekilikteri:
«Qazaq válsiniń koroli» Sh. Qaldaıaqov ómiri men shyǵarmashylyǵyna arnalǵan oqýshylar zertteýleriniń qorytyndysy. Qazaqtyń áıgili adamdarynyń Shámshi Qaldaıaqov týraly pikirleri, ánder jınaǵy, ómiri men shyǵarmashylyǵy týraly derekti fılm, t. b.

1 - júrgizýshi:
- Qurmetti qaýym, ándi qadir tutatyn aǵaıyn. Aıaýly ana, móldir mahabbat, shynaıy baqyt týraly tamasha ánder jazyp, án áleminiń padıshasy atanǵan biregeı talant ıesi, qazaq halqynyń uly maqtanyshy Shámshi Qaldaıaqovty eske alýǵa arnalǵan «Nár bergen án bulaqtan»atty án keshine qosh keldińizder.
2 - júrgizýshi: Adam jylap týady
Jatady ony jubatyp,
Jáne jylap ótedi,
Ózgeni de jylatyp.
Jylaıtyny týa sap,
Jamandar bar qınaıtyn.
Jylaıtyny ólgende,
Jaqsylar bar qımaıtyn.
Osylaı degen ýa, Qadir aǵa, netken ersiń.

Qazaq halqynyń birtýar perzenti, váls padıshasy atanǵan Shámshi Qaldaıaqov óz zamanynyń, ıaǵnı sosıalısik júıeniń eleýsiz qurbanyna aınalǵan.
Degenimen uly daryn ómirden ótkenimen kóńilden ketpedi. Halqymyzdy ásem áýenimen áldılegen ulyn, ata mekeni áldılep júr. Oǵan dálel búgingi qystyń kóńil qulazytar qara sýyǵynda júrekterdi jylytatyn Shámshi áýenderi bolmaq.
Shámshi ómiri jaıly oqylady.
1. Sózi: Muhtar Shahanovtiki
Án - «Arys jaǵasynda» Oryndaıtyn ------------------
2. Sózi: Muhtar Shahanovtiki
Án - «Aq bantık» Oryndaıtyn ------------------
Ár adamǵa álemniń jaryǵyn syılaǵan kim?
Jer betindegi tirshiliktiń qaınar bulaǵy, nár berýshi sol Ana.

Ana - teńdesi joq taýsylmaıtyn jyr. Óner qaıratkerleriniń qaı - qaısysy bolmasyn óz shyǵarmalarynda arnaıy sóz etpeı ketpeıtin bolǵan. «Ana týraly jyrdyń» týýy.
Ánniń shyǵýyna sebep bolǵan Shámshini án dúnıesine jetelegen aıaýly anasy Saqypjamal Buqarbaıqyzynyń mezgilsiz dúnıe salýy. Ananyń armanda ketýi Shámshini qatty tebirentti. Jazylmastaı dertke shaldyqqan anasy Almatydaǵy balasyn shaqyrtady.
- Balam, dedi kózine jas alyp,- jalǵyz tilegim: sen aman bol. Bul ómirde salǵan ániń aıtylmaı jatyp úzilmesin. Ol ániń uzaqqa jetsin. Baqytty bol balam.
- Apa qaryzdarmyn saǵan... Qaryzdarmyn apa. Seniń basyńa keseneden eskertkish ornatý qolymnan kele qoımas. Biraq saǵan ásem ánniń eń asylyn eshqashan umyt bolmaıtyn eskertkish qaldyramyn dedi Shámshi. Bul 1959 j 4 qyrkúıegi bolatyn. Shámshi anasyna bergen ýádesin 2 jyldan soń, 1961 j oryndady. Bul án ana aldyndaǵy eshqashan ótelmeıtin boryshyn sezingen balanyń egile tógilgen kóz jasy edi.
Bul analar týraly Ánuran bolatyn.
3. Sózi: Ǵafý Qaıyrbekovtiki
Án - «Ana týraly jyr» Oryndaıtyn ------------------
4. Sózi: Muhtar Shahanovtiki
Án - «Keshikpeı kelem dep eń» Oryndaıtyn ------------------
5. Birde - bir qýanysh dastarhany áýezdi ánderinsiz ótpeıtin, eshkimdi jatyrqamaıtyn keń peıildi Shámshiniń taǵdyry qataldaý boldy. Úı kúısiz júrgen kezderi bolǵan. Shámshi Qaldaıaqovtyń Jambyldyń túbindegi dúngender aýylynda turǵan kezinde shyǵarǵan «Dúngen qyzy» atty ánin ------------ oryndaýynda qabyl alyńyzdar.
6. Sózi: Tumanbaı Moldaǵalıevtiki
Án - «Baqyt qushaǵynda» Oryndaıtyn ------------------
7. Shámshi Qaldaıaqov 1990 j tamyz aıynyń 17 juldyzynda 60 jasqa toldy. Sháýildirdiń mádenıet úıinde mereı toıǵa baılanysty jıyn ótti. Shámshige zaldaǵylardan kóptegen suraqtar kelip túsip jatty... Solardyń biri «Tvorchestvolyq jolyńyzda sizdi renjitkender boldy ma?» degen saýal. Oǵan Shámshi aǵa bylaı dep jaýap bergen eken: Men ómirde qansha án salsam, sonsha jylaǵan bolýym kerek... Maǵan jaqyn nárse halqymnyń júregi. Sultanmahmut «Jaqsylyq kórsem de, jamandyq kórsem de ózimnen» degen. Men óz ánimniń myqty bolýyn oıladym. Meniń ánderimniń bolashaǵy - halqymnyń bolashaǵyna baılanysty. Halqym barda meniń ánderimde bar.
Sózi: Muhtar Shahanovtiki
Án - «Ómir ózen» Oryndaıtyn ------------------
8. Shámshi Qaldaıaqovtyń Ahmet Jubanovtyń qyzy Ǵazıza Jubanovaǵa arnap shyǵarǵan áni «Shynarym» Oryndaıtyn ----------------------
9. 1991 j 20 jeltoqsanynda QR Prezıdentiniń jarlyǵy boıynsha qazaq mýzyka ónerin damytýdaǵy aıryqsha eńbegi úshin kompozıtor Shámshi Qaldaıaqovqa halyq artısi qurmetti ataǵy berildi.
Ia, 60 asqan shaǵynda berilgen ataq ulyq pa, kishik pe?
10. Muqaǵalı Maqataev «Shámshige» oqıtyn ----------------------------
11. Án «Otyrardaǵy toı»
Oryndaıtyn:--------------------

40 jyldan astam shyǵarmashylyq qyzmetinde Shámshi 300-ge jýyq án jazǵan. Shámshi ánderi tunyp turǵan lırıka mahabbat taqyrybynda bolǵan. Bul ánderdi jurtshylyq barlyq jerde stýdenttik jáne otbasylyq keshterde, demalys kezinde áýeletip shyrqaıtyn.
Án: «Bárinen de sen sulý» Oryndaıtyn:-----------------------
12. «Án aǵa» nemese «Shámshimen syrlasý» Oryndaıtyn -------------------
Meniń Qazaqstanym dep shyrqaǵan jastardyń armany oryndalyp Qazaqstan táýelsiz memleket boldy. Qazaq halqy úshin 100 jylǵa sozylǵan bostandyqtan bosaýyna Shámshi ániniń osylaı septigi tıdi. Bul án elimizdiń ánurany boldy. 1986 jyly 16 jeltoqsanda bostandyqty ańsaǵan qazaq jastary Almatydaǵy respýblıka alańyna «Elim - aı» ánimen birge osy ándi aıtyp shyqty.
Qazaqstan - mereıim,
Seni tórden kóreıin
Jeńisińe jelpinip
Jemisińdi tereıin
13. Hor «Meniń Qazaqstanym»
- Olaı bolsa, bizdi búgin «Nár bergen án bulaqtan» atty ádebı sazdy keshimiz tamamdandy.
- Shámshi ánin óz álimizshe shyrqadyq. Biz «Qazaq válsiniń koroli» atanǵan Shámshi aǵanyń aldynda bas ıemiz.
- Keshke qatysqandaryńyzǵa kóp - kóp rahmet.
Saý bolyńyzdar!