Naýryz kelse qut kelgeni halaıyq!
Sabaq taqyryby: Naýryz kelse qut kelgeni halaıyq!
Sabaq maqsaty: qazaqtyń salt - dástúrleri týraly bilimderin keńeıtý, sóıleý sheberlikterin jetildirý, mánerlep oqýǵa daǵdylandyrý, sahnalaý ónerin baýlý, balalardy ulttyq salt-dástúr úlgisinde tárbıeleý.
Kórnekiligi: Sahnany merekege saı bezendirý, qabyrǵa gazetteri, naqyl sózder.
1. O, jarandar, jarandar!
Báriń munda qarańdar.
Naýryz toıy bastaldy,
Tekke qarap turmańdar.
2. Áýelesin armandar.
Úmiti ot bop janǵandar
Baq daryp, Qyzyr qarasyn,
Merekeden qalmańdar.
3. O, jarandar, jarandar
Tamashadan qalmańdar.
Qus qanatty kóńilmen
Jer álemdi sharlańdar.
4. Oıatyp shyń men asqardy.
Eritip muz Ben aq qardy.
Nurlandyrǵan dalany
Naýryz kóktem bastaldy.
(Bastalar aldynda 4 jigit shyǵyp sóıleıdi)
(Sońynda 4-ýi birge «Naýryz merekesi barshańyzǵa qut bereke ákelsin»
1-júrgizýshi: Assalaýmaǵaleıkým, barsha halyq.
Qartqa qurmet syılaıyq jasqa shabyt
Salty solaı Naýryzdyń
Eı, adamdar, baýyrlarsha kelińder bas qosalyq.
2-júrgizýshi Kóktem saıyn arda emgen Anna-Kúndi,
Dúbirlesin dýmannan dala kúlli.
Salty solaı Naýryzdyń
Eı, adamdar, týystarsha toılaıyq Jańa jyldy.
1-júrgizýshi: Qurmetti halaıyq! Naýryz merekesine arnaǵan oıyn-saýyq keshimizge qosh keldińizder! Merekelerińiz qutty bolsyn!
2-júrgizýshi: Naýryz án-kúı, bı, dostyq, yntymaq merekesi. Bul kúni aldaǵy kúnderge arnalyp izgi oı, arman-maqsat aıtylyp, tilekter tilengen.
1-júrgizýshi: Aý, dostym, toqtaı tur. «Áke turyp ul sóılegennen bez, sheshe turyp qyz sóılegennen bez» demekshi aldymen úlkenderge sóz bereıik!
Endeshe Bastasa –eldiń kósemi,
Sóılese - sózdiń shesheni.
Aqyly asqan Abyzdaı,
Bar túıindi sheshedi, - deı otyryp, mektep dırektory Mámbetov Álisher aǵaıǵa sóz kezegin beremiz.
( Hor :)
Zalǵa birin-biri ıterip, qaljyńdasyp Qojanasyr men Aldar kóse shyǵady.
Qojanasyr: Assalaýmaǵaleıkým, halaıyq! Aldar kóseni kórmedińder me? Meni aldap ketti. Qaıda júr eken, á? Qazir kezdessin bálem! Aldar! Aldar! Qaıdasyń? Meniń jańa shapanymdy aldap kıip ketipti.
Aldar kóse: Eı, Qojeke ne boldy, sonsha aıqaılap. Nege shaqyrdyń? Óziń berdiń ǵoı sol shapandy.
Qojanasyr: Ákel shapanymdy, Ber deımin shapanymdy.
Júrgizýshi: Qoıyńyzdar aǵalar ne boldy sizderge! Búgin meıram, Ulystyń uly kúni. Bul kúni adamdar renjispeıdi. Renjisken adamdar tós qaǵysyp tatýlasady.
Aldar: Keshirińiz Qojeke, kelińiz tatýlasaıyq, renjimeńiz.
Qojanasyr:Tatýlassaq tatýlasaıyq. Toıǵa qutty bolsyn aıtaıyq.
Araıy bar dalanyń,
Amansyń ba, jańa kún.
Sálem, halqym, tiregim
Sendermen birge júregim,
Oryndalsyn oılaryń,
Qutty bolsyn toılaryń!
Aldar: Sálem Naýryz kúnimiz
Meıman parqyn bilińiz
Qyrýar isti bastaımyz,
Qýanyshty únimiz!
Qaıtqan emes tolaıym,
Aldaryńa kep turmyn,
Aınalaıyn, aǵaıyn.
Júrgizýshi: Endeshe ánshi atalar
Shalqytyp merekede án salaıyq
Ónerpaz órenderge tamsanaıyq.
Áselhan men Gúldananyń oryndaýynda «Toıǵa shashý» qabyl alyńyzdar.
(kishkentaı qyz ortaǵa shyǵyp)
Shashý shashý shashaıyq
Án dýmanǵa basaıyq
Naýryz keldi dalama
Jańa jyl keldi aýlyma. (Shashý shashylady)
Gúlnaz: Shashý shashtyq bolsyn dep aman halqym,
Bolǵan soń mundaı dástúr jaqsy saltym.
Shashýdy ter, mol bolsyn dep nesibeli
Keler jylǵa jetsek dep aman-esen.
«Qazaq bıi» bir top bıshiler
Júrgizýshi: Ulttyq dástúrimiz boıynsha qalada bolsyn, dalada bolsyn ár uıym, óz naýryz saltanatyn kórsetip, oıyn saýyqtaryn jasaıdy. Bul musylman qaýymyna asa mańyzdy qýanyshty mereke. Kórkem bezendirilgen qazaqy úıler, sáýletti ulttyq dástúrler kórinisteri, qyzyqty oıyndar kórsetedi.
Júrgizýshi: «Tusaýyńdy keseıin, kúrmeýińdi shesheıin», - dep sábı qaz turǵannan keıin tez júrip ketsin degen nıetpen jasalatyn ǵuryp, ári yrym. Tusaý keser kórinisin tamashalańyzdar.
(Tusaý keserden keıin tamaq tartý rásimi)
Júrgizýshi: Jınalǵan mynaý halyqqa,
Jyr marjannan shashaıyq.
Batasyn alyp qarttardyń,
Naýryz kóje berý rásimin jasaıyq.
Júrgizýshi: Naýryzym mine keldi jaırańdaǵan,
Yntymaq pen dostyq bir saırańdaǵan
Mol dastarhan aq nıet yrys tolǵan,
Kóktemniń bul kúnine qaıran qalam.
Aqbalanyń oryndaýynda «Gúlsiń -aý»áni
Júrgizýshi: Gúl jaınaǵan kóktemde,
Gúldep syılyq kóp mende.
Áne Ardaq keledi,
Qazir bılep beredi. «Uıǵyr bıi»
Júrgizýshi: Ózi Naýryz aıy toı bereke, ańyzǵa, qyzyq dýman merekege toly –olı bolsa jigitterimizdiń ázil –syqaq áńgimelerin tamashalaıyq.
Júrgizýshi: Naýryz kelse qut kelgeni, halaıyq!
Esik ashyp, shashý shashyp,
El bop qarsy alaıyq!
Álıanyń oryndaýynda «Dostarym» áni
Júrgizýshi: Jyldyń basy –Naýryz,
Jyrdyń basy – Naýryz.
Naýryzǵa jyr arnap,
Ándetermiz áli biz.
Naýryz áni Qabyl alyńyzdar.
Júrgizýshi: Ulystyń uly kúni, jańa jylda naýryzdyń 21 nen 22- sine qaraǵan túni dalany Qyzyr baba arlaıdy eken. Qyzyr baba úıge engende «Jalǵyz shala sáýle bolmas» dep tórge shyraq jaǵylyp qoıylady.
(7 shyraq jaǵyp 7 qyz shyǵady mýzykamen, sahnany aınalady)
(Ortaǵa Qyzyr ata keledi)
Qyzyr ata: Al balapandarym. Jaraısyńdar, «Atanyń sózi –aqyldyń kózi» degendeı ata saltyn umytpaı, ulys toıyn ótkizip jatqandaryń óte jaqsy.Kósegeleriń kógersin, yrysymyz kóp bolsyn dep Naýryz toıyna bata bereıin.
(Bata beriledi)
Halqymyz ejelden turaqtylyq pen beıbitshilikti, el arasyndaǵy tatýlyq pen birlikti erekshe baǵalaǵan. Kelesi jyly da basymyz Aman, jurtymyz tynysh, jaıly bolsyn, halaıyq!
Jasaı bersin jańa kún!
Týa bersin jańa nur!
Dúr silkinsin dala bir.
Qutty bolsyn Naýryz toıy,
Qutty bolsyn jańa jyl!
(birge) Kóriskenshe kún jaryq bolsyn!
Sabaq maqsaty: qazaqtyń salt - dástúrleri týraly bilimderin keńeıtý, sóıleý sheberlikterin jetildirý, mánerlep oqýǵa daǵdylandyrý, sahnalaý ónerin baýlý, balalardy ulttyq salt-dástúr úlgisinde tárbıeleý.
Kórnekiligi: Sahnany merekege saı bezendirý, qabyrǵa gazetteri, naqyl sózder.
1. O, jarandar, jarandar!
Báriń munda qarańdar.
Naýryz toıy bastaldy,
Tekke qarap turmańdar.
2. Áýelesin armandar.
Úmiti ot bop janǵandar
Baq daryp, Qyzyr qarasyn,
Merekeden qalmańdar.
3. O, jarandar, jarandar
Tamashadan qalmańdar.
Qus qanatty kóńilmen
Jer álemdi sharlańdar.
4. Oıatyp shyń men asqardy.
Eritip muz Ben aq qardy.
Nurlandyrǵan dalany
Naýryz kóktem bastaldy.
(Bastalar aldynda 4 jigit shyǵyp sóıleıdi)
(Sońynda 4-ýi birge «Naýryz merekesi barshańyzǵa qut bereke ákelsin»
1-júrgizýshi: Assalaýmaǵaleıkým, barsha halyq.
Qartqa qurmet syılaıyq jasqa shabyt
Salty solaı Naýryzdyń
Eı, adamdar, baýyrlarsha kelińder bas qosalyq.
2-júrgizýshi Kóktem saıyn arda emgen Anna-Kúndi,
Dúbirlesin dýmannan dala kúlli.
Salty solaı Naýryzdyń
Eı, adamdar, týystarsha toılaıyq Jańa jyldy.
1-júrgizýshi: Qurmetti halaıyq! Naýryz merekesine arnaǵan oıyn-saýyq keshimizge qosh keldińizder! Merekelerińiz qutty bolsyn!
2-júrgizýshi: Naýryz án-kúı, bı, dostyq, yntymaq merekesi. Bul kúni aldaǵy kúnderge arnalyp izgi oı, arman-maqsat aıtylyp, tilekter tilengen.
1-júrgizýshi: Aý, dostym, toqtaı tur. «Áke turyp ul sóılegennen bez, sheshe turyp qyz sóılegennen bez» demekshi aldymen úlkenderge sóz bereıik!
Endeshe Bastasa –eldiń kósemi,
Sóılese - sózdiń shesheni.
Aqyly asqan Abyzdaı,
Bar túıindi sheshedi, - deı otyryp, mektep dırektory Mámbetov Álisher aǵaıǵa sóz kezegin beremiz.
( Hor :)
Zalǵa birin-biri ıterip, qaljyńdasyp Qojanasyr men Aldar kóse shyǵady.
Qojanasyr: Assalaýmaǵaleıkým, halaıyq! Aldar kóseni kórmedińder me? Meni aldap ketti. Qaıda júr eken, á? Qazir kezdessin bálem! Aldar! Aldar! Qaıdasyń? Meniń jańa shapanymdy aldap kıip ketipti.
Aldar kóse: Eı, Qojeke ne boldy, sonsha aıqaılap. Nege shaqyrdyń? Óziń berdiń ǵoı sol shapandy.
Qojanasyr: Ákel shapanymdy, Ber deımin shapanymdy.
Júrgizýshi: Qoıyńyzdar aǵalar ne boldy sizderge! Búgin meıram, Ulystyń uly kúni. Bul kúni adamdar renjispeıdi. Renjisken adamdar tós qaǵysyp tatýlasady.
Aldar: Keshirińiz Qojeke, kelińiz tatýlasaıyq, renjimeńiz.
Qojanasyr:Tatýlassaq tatýlasaıyq. Toıǵa qutty bolsyn aıtaıyq.
Araıy bar dalanyń,
Amansyń ba, jańa kún.
Sálem, halqym, tiregim
Sendermen birge júregim,
Oryndalsyn oılaryń,
Qutty bolsyn toılaryń!
Aldar: Sálem Naýryz kúnimiz
Meıman parqyn bilińiz
Qyrýar isti bastaımyz,
Qýanyshty únimiz!
Qaıtqan emes tolaıym,
Aldaryńa kep turmyn,
Aınalaıyn, aǵaıyn.
Júrgizýshi: Endeshe ánshi atalar
Shalqytyp merekede án salaıyq
Ónerpaz órenderge tamsanaıyq.
Áselhan men Gúldananyń oryndaýynda «Toıǵa shashý» qabyl alyńyzdar.
(kishkentaı qyz ortaǵa shyǵyp)
Shashý shashý shashaıyq
Án dýmanǵa basaıyq
Naýryz keldi dalama
Jańa jyl keldi aýlyma. (Shashý shashylady)
Gúlnaz: Shashý shashtyq bolsyn dep aman halqym,
Bolǵan soń mundaı dástúr jaqsy saltym.
Shashýdy ter, mol bolsyn dep nesibeli
Keler jylǵa jetsek dep aman-esen.
«Qazaq bıi» bir top bıshiler
Júrgizýshi: Ulttyq dástúrimiz boıynsha qalada bolsyn, dalada bolsyn ár uıym, óz naýryz saltanatyn kórsetip, oıyn saýyqtaryn jasaıdy. Bul musylman qaýymyna asa mańyzdy qýanyshty mereke. Kórkem bezendirilgen qazaqy úıler, sáýletti ulttyq dástúrler kórinisteri, qyzyqty oıyndar kórsetedi.
Júrgizýshi: «Tusaýyńdy keseıin, kúrmeýińdi shesheıin», - dep sábı qaz turǵannan keıin tez júrip ketsin degen nıetpen jasalatyn ǵuryp, ári yrym. Tusaý keser kórinisin tamashalańyzdar.
(Tusaý keserden keıin tamaq tartý rásimi)
Júrgizýshi: Jınalǵan mynaý halyqqa,
Jyr marjannan shashaıyq.
Batasyn alyp qarttardyń,
Naýryz kóje berý rásimin jasaıyq.
Júrgizýshi: Naýryzym mine keldi jaırańdaǵan,
Yntymaq pen dostyq bir saırańdaǵan
Mol dastarhan aq nıet yrys tolǵan,
Kóktemniń bul kúnine qaıran qalam.
Aqbalanyń oryndaýynda «Gúlsiń -aý»áni
Júrgizýshi: Gúl jaınaǵan kóktemde,
Gúldep syılyq kóp mende.
Áne Ardaq keledi,
Qazir bılep beredi. «Uıǵyr bıi»
Júrgizýshi: Ózi Naýryz aıy toı bereke, ańyzǵa, qyzyq dýman merekege toly –olı bolsa jigitterimizdiń ázil –syqaq áńgimelerin tamashalaıyq.
Júrgizýshi: Naýryz kelse qut kelgeni, halaıyq!
Esik ashyp, shashý shashyp,
El bop qarsy alaıyq!
Álıanyń oryndaýynda «Dostarym» áni
Júrgizýshi: Jyldyń basy –Naýryz,
Jyrdyń basy – Naýryz.
Naýryzǵa jyr arnap,
Ándetermiz áli biz.
Naýryz áni Qabyl alyńyzdar.
Júrgizýshi: Ulystyń uly kúni, jańa jylda naýryzdyń 21 nen 22- sine qaraǵan túni dalany Qyzyr baba arlaıdy eken. Qyzyr baba úıge engende «Jalǵyz shala sáýle bolmas» dep tórge shyraq jaǵylyp qoıylady.
(7 shyraq jaǵyp 7 qyz shyǵady mýzykamen, sahnany aınalady)
(Ortaǵa Qyzyr ata keledi)
Qyzyr ata: Al balapandarym. Jaraısyńdar, «Atanyń sózi –aqyldyń kózi» degendeı ata saltyn umytpaı, ulys toıyn ótkizip jatqandaryń óte jaqsy.Kósegeleriń kógersin, yrysymyz kóp bolsyn dep Naýryz toıyna bata bereıin.
(Bata beriledi)
Halqymyz ejelden turaqtylyq pen beıbitshilikti, el arasyndaǵy tatýlyq pen birlikti erekshe baǵalaǵan. Kelesi jyly da basymyz Aman, jurtymyz tynysh, jaıly bolsyn, halaıyq!
Jasaı bersin jańa kún!
Týa bersin jańa nur!
Dúr silkinsin dala bir.
Qutty bolsyn Naýryz toıy,
Qutty bolsyn jańa jyl!
(birge) Kóriskenshe kún jaryq bolsyn!
You Might Also Like
