InfoHub Logo

Tehnologıa, gadjet jáne elektrondy júıeler qazirgi qoǵamnyń ajyramas bóligine aınaldy.Olar adamdardyń ómirin jeńildetip qana qoımaı, damýdyń dańǵyl jolyn ashýda.

Úsh jyl buryn Astana qalasyndaǵy Nazarbaev Zıatkerlik mektebiniń oqýshysy Tomırıs Ydyrysbaeva kún sáýlesiniń áserinen qarapaıym meńniń ólimge ákelýi múmkin ekenin estıdi. Oqýshynyń aıtýynsha, Qazaqstanda teri melanomasymen aýyrǵandardyń qyryq paıyzy kesh anyqtalǵandyqtan dert asqynyp ketedi jáne kóp jaǵdaıda pasıentti aman alyp qalý qıyn. Al erte dıagnoz qoıylǵan jaǵdaıda toqsan paıyz aýrýdy emdeýge bolady.

«Adamdar dermatolog mamanǵa jumystyń kóptiginen bara almaıtyndaryn aıtyp jatady. Bul aýrýdy asqyndyryp alýdyń birden-bir sebebi. Zertteý kezeńinde biz qaterli isik aýrýlarynyń shamamen on tórt paıyzyQazaqstandaǵy teri qaterli isigine jatatynyn bildik. Árıne, óte qorqynyshty statısıka, – deıdi 11-synyp oqýshysy Tomırıs Ydyrysbaeva.

Tórt oqýshydan quralǵan top teridegi qartaıý daqtaryn skanerleýge negizdelgen teri aýrýlarynyń jedel dıagnostıkasyn usynady.

«DermaMarker» dep atalatyn qosymsha denedegi teriniń pıgmentti (qal, meń) zaqymdanýyn skanerleıtin jáne olardyń qaýiptiligin neırondyq jeli (jasandy ıntellekt) arqyly taldaıtyn platforma. Platforma teriniń pıgmentti túzilýiniń 9 túrli dıagnozyn anyqtaıdy.

«Elimizde teri aýrýlaryn aldyn-alatyn qosymsha áli joq. Sondyqtan biz óz úlesimizdi qosqymyz keldi. Bul joba Qazaqstanda teri qaterli isiginen bolatyn ólim-jitimniń aldyn alý úshin teri aýrýlaryn ýaqtyly dıagnostıkalaýdy nasıhattaı alady,– dep atap ótti birlesken avtor Araı Kamalıeva.

Qosymshaǵa qajetti arnaıy saıtty qurastyrýmen 11 synyp oqýshysy Ámir Jaqsylyq aınalysqan. Ol Garvard ýnıversıtetiniń dataset negizinde pasıenttiń fotosýretterinen uqsas dıagnozdardy anyqtaıtyn neırondyq jelini jasady.

 «Platforma fotosýret arqyly teri pıgmentin dıagnostıkalaýdy usynady. Fotosýret júıege telefon arqyly júkteledi. Fotosýretti sátti júktegennen keıin onyń belgishesi ekranǵa shyǵarylyp, osylaısha neırojeli 5 sekýnd ishinde latyn ataýlarymen uqsas nátıjelerdi kórsetedi, – dep túsindirdi jas novatorlar. 

Zıatkerler keri baılanys negizinde saıttyń tolyq nusqasyn kópshilikke usynbaq. Saıtty sátti iske qosqannan keıin mobıldi qosymshany ázirleý jáne paıdalanýshylar sanyn paraleldi kóbeıtý de josparlanǵan. Sondaı-aq básekege qabiletti júıeni álemdik naryqqa shyǵarýdy kózdep otyr.

---