InfoHub Logo

Ónegeli ómir
Synyp saǵaty

Maqsaty: 1. Qazaq halqynyń tuńǵysh prezıdenti
Nursultan Ábishuly Nazarbaevtyń
ómir joly, týyp - ósken, oqyp bilim alǵan, qyzmet etken jerleri týraly maǵlumat berý.
2. Elbasynyń ómir jolynan úlgi ala otyryp Otanyn halqyn súıýge, erjúrektilikke, azamattylyqqa, patrıottyq sezimin shyńdaýǵa tárbıeleý.
3. shákirt júreginde Elbasyna degen súıispenshilik sezimin oıatý, Elbasyn qurmetteýge, úlgi tutýǵa, jeke tulǵa retinde syılaýǵa baýlý.
Kórnekiligi: Úntaspa, sharlar, sýretter, býklet, kitaptar, «Uly tulǵa ómirine saıahat» sýret kórmesi.

Bizdiń búgingi sabaǵymyz 1 jeltoqsan Tuńǵysh Prezıdent kúnine arnalady.
Bizdiń tuńǵysh Prezıdentimiz týraly, onyń ómiri men qyzmeti týraly «Ónegeli ómir» atty synyp saǵatymyzdy bastaımyz.
Oqýshylar oryndarynan turyp, Qazaqstan Respýblıkasynyń Ánurany oryndalady:

1 - oqýshy: N. Á Nazarbaevtyń ómirbaıanymen tanystyrady.
1940 jyly 6 shildede İle Alataýynyń baýraıyndaǵy Úshqońyr jaılaýynda Ábish pen Áljan Nazarbaevtardyń shańyraǵynda kópten kútken ul ómirge keldi. Oǵan áke - sheshesi Nursultan dep at qoıdy. Sábıge at tańdaýdyń ózi jatqan bir hıkaıaǵa aınaldy. Toıǵa jınalǵan aǵaıyn - týys túrli esimderdi tus - tustan aıtyp jatty. Eń aqyrynda jańa týǵan uldyń ájesi Myrzabala mynadaı usynys bildirdi: «Meniń súıikti nemerem eki birdeı esimdi alyp júrsin. Onyń aty Nursultan bolsyn». Álemdegi barlyq ájeler sekildi Myrzabala da nemeresiniń azamat bolyp qalyptasýyna erekshe eńbek sińirdi. Nursultannyń anasy Áljan Myrzabalanyń balalary men kelinderine aqyl - keńes berip, halyqtyń baıyrǵy dástúrleri men joralǵylary týraly áńgimeleıtinin, nemeresi Nursultannyń tárbıesine asa belsenip kiriskenin eske alady. Myrzabalanyń uly, Nursultan Nazarbaevtyń ákesi – Ábish 1903 jyly Alataýdyń bókterinde, Nazarbaı bıdiń shańyraǵynda ómirge keldi. Ábish Nazarbaev kóńildi, qadirli adam boldy. Ol tek qazaq tilinde ǵana emes, orys jáne balqar tilderinde de erkin sóıleıtin. Ábish qazaq jáne orys ánderin berilip aıtatyn, áńgimelesken adamyn zeıin qoıyp tyńdap, paıdaly keńes bere biletin. Ábish Nazarbaev 1971 jyly qaıtys boldy. Nazarbaevtyń anasy Áljan 1910 jyly Jambyl oblysy Qordaı aýdany Qasyq aýlyndaǵy moldanyń otbasynda dúnıege keldi. Úshqońyrǵa jer aýdarylǵan ákesimen birge kelgen Áljan Ábishpen tanysady. Aýyl arasynda án salý men sýyrypsalmalyq ónerden onyń aldyna túsetin eshkim joq edi. Jarqyn júzdi Áljan ulyn úlkendi qurmetteýge, syılaýǵa baýlydy, onyń ulttyq dástúrlerge, án - jyrlarǵa, salt - ǵuryptarǵa qushtarlyǵyn oıatty. Áljan Nazarbaeva 1977 jyly qaıtys boldy.

Otbasynda Sultan dep atalǵan ulannyń balalyq shaǵy soǵystyń surapyl jyldaryna jáne soǵystan keıingi aýyr kezeńge tuspa - tus keldi. Bul soǵystaǵy jeńiske mıllıondaǵan adamdy qurban etken alyp memlekettiń aıryqsha kúsh jumyldyrǵanynyń arqasynda qol jetti. Jarymjan kúıge túsken el úıindi arasynan shyǵyp, endi ǵana eńsesin kóterdi. Jeńisten keıin birneshe jyl ótken soń KSRO «qyrǵı - qabaq soǵys» dep atalǵan, barlyq aýyrtpalyǵy qarapaıym halyqtyń ıyǵyna túsken jańa mazasyz dodaǵa qosyldy. Bul el áli ash - jalańashtyqtan aryla qoımaǵan aýyr kezeń edi. Biraq bala Nursultannyń jas zerdesinde sol kezeńniń qyspaqqa salǵan qıynshylyqtary ǵana emes, anasynyń aıaly alaqany men ákesiniń meıirli júzi de saqtalyp qaldy. Tatý otbasy, baýyrlar, áke - sheshesi aıtqan ánder... Alataýdyń ásem aqbas shyńdary, balany eliktiretin oıyndar... Onyń qatarlastarynyń báriniń balalyq shaǵy osylaı ótti. Nursultan óz ákesiniń eshqashan qol qýsyryp qarap otyrmaǵanyn kórip, oǵan únemi kómektesýge umtyldy. Úıde de, baqshada da, alma baǵynda da ákesiniń janynda bolyp, kartop pen alma ósirýge járdemdesti. Nursultan mal jaıǵarýmen aınalysty, ákesimen birge taýǵa baryp, shóp shapty. Birde Ábish úıge arnaıy jer aýdarylǵan balqarlar otbasyn ertip keldi. Nazarbaevtar otbasy olardy shańyraǵyna panalatty, jumysqa turýyna kómektesti. Al Ábish Nazarbaev balqarlarmen tez til tabysyp, olardyń tilin úırenip aldy. Kóp ult mekendegen Shamalǵan turǵyndarynyń bári de sóıtti.