Oqýshynyń óz betimen jumys isteý daǵdylaryn qalyptastyrý
Árbir oqytý ádisi oqýshylardyń ózindik jumysyn qamtıdy. Oqytý ádisiniń mindeti – kishi mektep jasyndaǵy oqýshylardyń derbestigin arttyrý, ózdiginen jumys isteýge baýlý. Bilim alýda oqýshylardyń belsendiligi men sanalyǵyn, bilim alý daǵdysyn qalyptastyrýdy talap etedi.
Adamnyń qandaı da bolmasyn áreketi belgili qajettilikterden týady. Osy qajetterdi óteý nemese qanaǵattandyrý úshin ǵana adam belsendi áreket jasaıdy. Oqýshylardyń tanym áreketi bilim alý qasıetimen ushtasyp jatady. Kishi mektep jasyndaǵy oqýshylardyń ózdiginen isteıtin áreketi onyń belsendiligi degenimiz - oqýǵa qajetti bilim men daǵdysyn meńgerý ǵana emes, olardy ómirde, praktıkada paıdalana bilýge, úırenýge, isteıtin materıalyn túsiný úshin, oqýshylardyń zeıin qoıyp tyńdaı bilýi, al oǵan bilimin keńeıtip, tolyqtyrý úshin ózdiginen kitap oqý, baqylaý, tájirıbe jasaý, jazý, syzý sıaqty jumystar oryndaý qajet. Óıtkeni, ótken materıaldy sanaly túrde qaıtalaý, bilim alý daǵdylaryn úırený belsendilikti qajet etedi. Iaǵnı oqýshylardyń belsendiligi aýyzsha, jazbasha jumystarda, baqylaý júrgizý barysynda qalyptasady. Oqý barysynda oqýshynyń belsendiligi eki túrli sıpatta bolady: birinshi - syrtqy belsendilik, ekinshi - ishki belsendilik. Syrtqy belsendilik degenimiz - oqýshy áreketiniń syrtqy kórinisteri. Olar mynalar: belsendi qımyl - qozǵalystary, praktıkalyq áreketteri, muǵalimge zeıin qoıyp qaraýy, mımıkasy.
Oqýshynyń ishki belsendiligine - belsendi túrde oılaý áreketi jatady. Belsendilik jeke basqa tán, mańyzdy bir qasıet bolyp tabylady. Oqýshy belsendiligi bir qalypty bolmaıdy. Oqýshynyń jas erekshelikterine, jeke psıhıkalyq damý dárejesine qaraı belsendiliktiń birneshe túri qalyptasyp damıdy.
1. Qımyl jáne sóıleý.
2. Oıyn jáne oqý.
3. Ózin - ózi tárbıeleý.
Osydan shyǵatyn qorytyndy: oqýshylardyń ózindik jumysy oqytý ádisi de, oqytý prınsıpi de emes, ol – oqýshynyń kúrdeli áreketiniń bir túri nemese oqý jumysynyń arnaıy bir formasy bolyp tabylady. Qazaq tili sabaǵynda qys taqyrybyna sýret boıynsha «Esse» jazyp kelý tapsyrylǵan bolatyn.
1. Qysqy oıyn.
Qys. Aınalanyń bári appaq. Marat shanamen syrǵanady. Kúshigi odan qalmaı júr. Aıgúl, Shynar, Aıbekter aqqala jasady. Balalardyń bári kóńildi.
2. Qys qyzyǵy.
Men aqqala jasaýdy unatamyn. Keshe Nurgúl ekeýmiz aqqala jasadyq. Adamnyń murnyn sábizden, kózin kómirlen jasadyq. Qolyna sypyrǵysh ustattyq. Basyna tesik shelek kıgizdik. Ol ádemi bolyp shyqty. Biz oǵan qýandyq.
Toppen óz betterinshe jumys jasaý.
Qys sózine asosıasıa qurý tapsyryldy. Sonda oqýshylar qys sózin bylaı túsinedi eken.
QYS
↓
- Qar, qyraý, sýyq
- qolǵap, qulaqshyn, pıma
- shańǵy, shana
Ádebıettik oqý páninde «Qyzǵaldaq pen Qarasora» mátinin ótkende jaqsy qasıetter men jamanshylyqtardy qaı ósimdiktiń boıynan tabýǵa bolady dep tapsyrma berdim.
Qyzǵaldaqtyń boıynan:
Talap, eńbek, tereń oı, raqym, qanaǵat.
Qarasoranyń boıynan:
Ósek, ótirik, maqtanshaq. erinshek, beker mal shashpaq
Sabaq sońynda Qyzǵaldaq pen Qarasoraǵa minezdeme berdik.
Úıge osy keıipkerlerdińbireýine esse jazyp kelińder dep tapsyrma berildi. Kelesi joly Qudiret mynadaı esse jazyp keldi.
Adamnyń qandaı da bolmasyn áreketi belgili qajettilikterden týady. Osy qajetterdi óteý nemese qanaǵattandyrý úshin ǵana adam belsendi áreket jasaıdy. Oqýshylardyń tanym áreketi bilim alý qasıetimen ushtasyp jatady. Kishi mektep jasyndaǵy oqýshylardyń ózdiginen isteıtin áreketi onyń belsendiligi degenimiz - oqýǵa qajetti bilim men daǵdysyn meńgerý ǵana emes, olardy ómirde, praktıkada paıdalana bilýge, úırenýge, isteıtin materıalyn túsiný úshin, oqýshylardyń zeıin qoıyp tyńdaı bilýi, al oǵan bilimin keńeıtip, tolyqtyrý úshin ózdiginen kitap oqý, baqylaý, tájirıbe jasaý, jazý, syzý sıaqty jumystar oryndaý qajet. Óıtkeni, ótken materıaldy sanaly túrde qaıtalaý, bilim alý daǵdylaryn úırený belsendilikti qajet etedi. Iaǵnı oqýshylardyń belsendiligi aýyzsha, jazbasha jumystarda, baqylaý júrgizý barysynda qalyptasady. Oqý barysynda oqýshynyń belsendiligi eki túrli sıpatta bolady: birinshi - syrtqy belsendilik, ekinshi - ishki belsendilik. Syrtqy belsendilik degenimiz - oqýshy áreketiniń syrtqy kórinisteri. Olar mynalar: belsendi qımyl - qozǵalystary, praktıkalyq áreketteri, muǵalimge zeıin qoıyp qaraýy, mımıkasy.
Oqýshynyń ishki belsendiligine - belsendi túrde oılaý áreketi jatady. Belsendilik jeke basqa tán, mańyzdy bir qasıet bolyp tabylady. Oqýshy belsendiligi bir qalypty bolmaıdy. Oqýshynyń jas erekshelikterine, jeke psıhıkalyq damý dárejesine qaraı belsendiliktiń birneshe túri qalyptasyp damıdy.
1. Qımyl jáne sóıleý.
2. Oıyn jáne oqý.
3. Ózin - ózi tárbıeleý.
Osydan shyǵatyn qorytyndy: oqýshylardyń ózindik jumysy oqytý ádisi de, oqytý prınsıpi de emes, ol – oqýshynyń kúrdeli áreketiniń bir túri nemese oqý jumysynyń arnaıy bir formasy bolyp tabylady. Qazaq tili sabaǵynda qys taqyrybyna sýret boıynsha «Esse» jazyp kelý tapsyrylǵan bolatyn.
1. Qysqy oıyn.
Qys. Aınalanyń bári appaq. Marat shanamen syrǵanady. Kúshigi odan qalmaı júr. Aıgúl, Shynar, Aıbekter aqqala jasady. Balalardyń bári kóńildi.
2. Qys qyzyǵy.
Men aqqala jasaýdy unatamyn. Keshe Nurgúl ekeýmiz aqqala jasadyq. Adamnyń murnyn sábizden, kózin kómirlen jasadyq. Qolyna sypyrǵysh ustattyq. Basyna tesik shelek kıgizdik. Ol ádemi bolyp shyqty. Biz oǵan qýandyq.
Toppen óz betterinshe jumys jasaý.
Qys sózine asosıasıa qurý tapsyryldy. Sonda oqýshylar qys sózin bylaı túsinedi eken.
QYS
↓
- Qar, qyraý, sýyq
- qolǵap, qulaqshyn, pıma
- shańǵy, shana
Ádebıettik oqý páninde «Qyzǵaldaq pen Qarasora» mátinin ótkende jaqsy qasıetter men jamanshylyqtardy qaı ósimdiktiń boıynan tabýǵa bolady dep tapsyrma berdim.
Qyzǵaldaqtyń boıynan:
Talap, eńbek, tereń oı, raqym, qanaǵat.
Qarasoranyń boıynan:
Ósek, ótirik, maqtanshaq. erinshek, beker mal shashpaq
Sabaq sońynda Qyzǵaldaq pen Qarasoraǵa minezdeme berdik.
Úıge osy keıipkerlerdińbireýine esse jazyp kelińder dep tapsyrma berildi. Kelesi joly Qudiret mynadaı esse jazyp keldi.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
