Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 kún buryn)
Óreli ker (İ nusqa)

Baı esiginde kún kórgen bir kedeı jigittiń shapsa da, jorǵalasa da aldyna at salmaǵan keri aty bolady. Mal men dáýlet bermese de, elge ataǵyn jaıǵan ári júırik, ári jorǵa at bergen táńirge jigit ishteı rıza. Qaıda dýman, qaıda toı bolady, qaıda báıge men jorǵa jarysy bolady, sol top aldymen keri atqa kóz súze qarap, sáıgúlik dep osyny aıt desip tańdanady. «Er qanaty at» degendeı, kedeı jigittiń mańdaıyna bitken jalǵyz atqa kóziniń qurty túsken talaı baı men ákim qolqa salady. Jigit onyń eshqaısysyna kónbeıdi. Jigittiń bul «sarańdyǵyna» ishqusa bolǵan ákimniń biri tartyp alýǵa bel býady da: «Shańyraǵyn shaǵyp, ózin shabyńdar da, keri atty tartyp ákelińder», — dep úkim beredi de, bir top soıylsoǵarlaryn attandyrady. Shash al dese, bas alǵan soıylsoǵarlar irgeli jaýmen shaıqasyp, el kegin qaıyrardaı-aq qaharlanyp, atqa qonady.

Kele jatqan soıylsoǵarlardyń habaryn estigen bireý qalyńdyǵyna uryn kelip jatqan ker attyń ıesine sýyq habardy jetkizedi. Ákimniń soıylsoǵar urdajyqtaryna qarsy turar dármeni joq jalǵyz jigit, tek qashyp qutylýdy oılaıdy. Ádilettigi joq qarań zamannyń nadan bıinen qutylýdyń basqa jolyn taba almaı dal bolady.

Taryqqan jigit atyn izdep shyqsa, bekitip qoıǵan aty joq. Aýyl mańyndaǵy saı-salany tintip, óreli kerin izdep dińkesi quryǵan jigit qoıshyǵa kezigip:

— Oı, qoıshy-aý?! Óreli ker kórdiń be, óreli ker kórdiń be? —  deıdi jalynyshty únmen. Qoı sońyna túsip uzaqty kún dala da júrse de, qoıdan basqaǵa nazaryn salmaǵan qoıshy:

— Oı, jezde-eke-aý! óreli ker kórgem joq, óreli ker kórgem joq, — deıdi aǵynan jarylyp. Óreli kerin taba almaı dal bop júrgen jigittiń alyp ushqan kóńiline: «Úı deımin! Óreli ker munda tur, óreli ker munda tur», — dep daýystaǵan qalyńdyǵynyń úni sabyr beredi. Sóıtip, jaıaý júgire-júgire turalap sharshap, alqyna entikken jigit eki etegin qaıyrǵan kúıi atyna kelse, úrkip aty ustatpaıdy. Sonda «tak-tak ja-
nym, tak-tak» dep atyn shyr aınala júgirgen eken.

Jigit atyn ustap alady. Qýǵynshylardyń býdaq-býdaq shańy kórinip, taıap qalǵandyqtan, jigit atynyń óresin alýǵa da sabyr qylmaı qalyńdyǵyn mingestirip, óreli kermen qashady. Shapsa aldyna ushqan qus túsirmeıtin ker at qýǵynshylarǵa jetkizbeı, aman qutylady. Jaý qarasy alystaǵan soń jigit pen qalyńdyq attan túsip dem alyp, attyń óresin bosatyp, qaıtadan ilgeri quıǵytyp, eline keledi. Óreli kerdiń osy júrisine rıza bolǵan kúıshi «Óreli ker» kúıin shyǵarady.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama