Ósimdikke topyraq kerek
Dúnıetaný 2synyp
Sabaqtyń taqyryby: Ósimdikke topyraq kerek
Sabaqtyń maqsaty: Topyraq túrlerimen tanystyrý, qunarlylyǵyn saqtaý joldaryn úıretý
Mindetteri: Topyraqtyń ne ekenin uqtyrý, topyraqtyń negizgi qasıetterin ajyratý
Kútiletin nátıjeler: Topyraqtyń ne ekenin uqty, topyraqtyń negizgi qasıetterin ajyratty
Kórnekilikteri: sýretter, kesteler, ınternet materıaldary, ydystaǵy sý, topyraqtar.
Sabaqtyń barysy:
I. Uıymdastyrý bólimi. Sálemdesý
Psıhologıalyq daıyndyq.
Synypty bilim aǵashynan alma terý arqyly tórt topqa bólemin.
II. Úı tapsyrmasyn tekserý
Ósimdikke sý kerek taqyrybyndaǵy berilgen mátinniń mazmunyn 2 - 3 oqýshydan suraý. Talantty daryndy balalardyń daıyndap kelgen tanystyrylymdaryn qorǵaýǵa ýaqyt berý
III.«Birge oılaımyz» ádisi boıynsha berilgen suraqtar boıynsha sáıkestendirý.
1 - top Ósimdikti nege tiri aǵza dep ataıdy?
Ósimdik tiri aǵza: qorektenedi, ósedi, qýraıdy, kóbeıedi, tynys alady
2 - top Ósimdiktiń qandaı paıdasy bar?
Ósimdik: Sýsyn, em, aýa, taǵam, jemis, dári, kitap
3 - top Japyraqtyń qyzmeti qandaı?
Japyraq: Ósimdik boıyndaǵy sýdy býlandyrady, aýany tazartady kómirqyshqyl gazyn sińiredi, ottegin shyǵarady, qant, krahmal jasalady, japyraq arqyly ósimdik tynys alady
4 - top Ósimdik qalaı kóbeıedi?
Ósimdiktiń kóbeıýi: tuqymnan, tamyr, sabaq, japyraq, gúl, jemis
IY. Jańa sabaqty meńgertý. Ósimdikke topyraq kerek. Ol ózine kerek qorektik zattardy topyraqtan alady. Sondyqtan qunarly topyraǵy bar jerde ósimdik kóp, ári tez ósedi. Topyraqtyń qunarlyǵyn adamdar oǵan tyńaıtqyshtar qosyp jaqsartady.
Ósimdikke aýa, jaryq, jylý kerek.
Ósimdik aýany tamyr arqyly da japyraǵy arqyly da ala beredi. Sondyqtan topyraqty qopsytyp otyrǵan durys bolady. Tyǵyz topyraq aýany nashar ótkizedi. Kúnniń jylýy kóktemde jetkilikti bola bastaıtyndyqtan ósimdikter kóktemde óse bastaıdy.
Kóktem men jaz ósimdiktiń ósýi úshin óte qolaıly mezgilder.
Y.«Mıǵa shabýyl» ádisi boıynsha oqýshylarǵa suraqtar beremin.
Topyraq degen ne?
Topyraq degenimiz jerdiń ósimdik ósetin qunarly, ústińgi qabaty.
Topyraqtyń negizgi qasıetterin ata.
Topyraqta neǵurlym shirindi kóp bolsa, soǵurlym ol qunarly bolady jáne ósimdik jaqsy ósedi. Topyraqtyń eń basty qasıeti qunarlylyǵy.
YI Mátinmen jumys
Ózim oqyp mátinniń mazmunyn túsindiremin.
Oqýshylarǵa jeke - jeke oqytamyn, tizbektep oqytamyn. Elektrondyq oqýlyqtan tájirıbe jasalý joldaryn tyńdaımyz
Tájirıbe jasaý úshin oqýshylarǵa qaýipsizdik erejesin aıtyp túsindirý.
Tájirıbe jasap oqýshylar óz kózimen kórip, qolymen jasap túsinedi.
Topyraq túrlerimen tanystyrý
Qara topyraq ormandy - dala jáne dala beldemderinde kóp jyldyq shópti ósimdikter astynda, negizinen, lásti borpyldaq jynystarda túzilgen asa qunarly topyraq. Q. t. qabaty qalyń (20 – 40 sm), onyń quramyndaǵy qarashirik 4 – 12%, keıde odan da kóp bolady.
Sor topyraq ormandy dala, shóleıt jáne shóldi aımaqtardaǵy qurǵaq klımat jaǵdaıynda topyraqtyń tuzdanýy nátıjesinde qalyptasady. Quramynda sýǵa tez erıtin tuzdar kólemi kóp bolady.
Tuzdyń topyraqqa jınalýy men jınalý jaǵdaılary, sortańdanǵan topyraq qalyptasýy, tuzdardyń yza jáne topyraq quraýshy jynystar tuzdylyǵy men tuzdardyń topyraq keskininde shoǵyrlanýyna baılanysty. Tuzdar negizinen taý jynystary buzylýy nátıjesinde erimtal kúıinde paıda bolady. Kóptegen tuzdar janartaý shógindilerinde paıda bolady.
YII.«Oılan birik talqyla» ádisi boıynsha toptyq jumys.
1 - top Topyraq nelikten buzylady?
2 – top Topyraqty qorǵaý úshin ne isteý kerek?
3 – top Topyraqtyń quramyna neler jatady?
4 – top Topyraqtyń túrlerin bilemiz be?
YIII.«Qum, tas, sý» oıynyn oınaý
Oıynnyń sharty: Basy «qum»degende ár jerde oqýshylar shashyrańqy bolyp otyrady, «tas» degende óz qolymen músin jasap qatyp qalady, «sý» degende tolqyn bolyp qozǵalady.
IX.«Danalyq qorjyny» ádisi
Oqýshylar ózderi suraq daıyndap sol suraqtaryn «Danalyq qorjynǵa» salady,. sol suraqtardy oqýshylar sýyryp jaýap beredi
X. Baǵalaý. Baǵalaý betshesi arqyly oqýshylar ózin - ózi baǵalaıdy.
Sabaq qorytyndylanyp, úıge tapsyrma beriledi
Sabaqtyń taqyryby: Ósimdikke topyraq kerek
Sabaqtyń maqsaty: Topyraq túrlerimen tanystyrý, qunarlylyǵyn saqtaý joldaryn úıretý
Mindetteri: Topyraqtyń ne ekenin uqtyrý, topyraqtyń negizgi qasıetterin ajyratý
Kútiletin nátıjeler: Topyraqtyń ne ekenin uqty, topyraqtyń negizgi qasıetterin ajyratty
Kórnekilikteri: sýretter, kesteler, ınternet materıaldary, ydystaǵy sý, topyraqtar.
Sabaqtyń barysy:
I. Uıymdastyrý bólimi. Sálemdesý
Psıhologıalyq daıyndyq.
Synypty bilim aǵashynan alma terý arqyly tórt topqa bólemin.
II. Úı tapsyrmasyn tekserý
Ósimdikke sý kerek taqyrybyndaǵy berilgen mátinniń mazmunyn 2 - 3 oqýshydan suraý. Talantty daryndy balalardyń daıyndap kelgen tanystyrylymdaryn qorǵaýǵa ýaqyt berý
III.«Birge oılaımyz» ádisi boıynsha berilgen suraqtar boıynsha sáıkestendirý.
1 - top Ósimdikti nege tiri aǵza dep ataıdy?
Ósimdik tiri aǵza: qorektenedi, ósedi, qýraıdy, kóbeıedi, tynys alady
2 - top Ósimdiktiń qandaı paıdasy bar?
Ósimdik: Sýsyn, em, aýa, taǵam, jemis, dári, kitap
3 - top Japyraqtyń qyzmeti qandaı?
Japyraq: Ósimdik boıyndaǵy sýdy býlandyrady, aýany tazartady kómirqyshqyl gazyn sińiredi, ottegin shyǵarady, qant, krahmal jasalady, japyraq arqyly ósimdik tynys alady
4 - top Ósimdik qalaı kóbeıedi?
Ósimdiktiń kóbeıýi: tuqymnan, tamyr, sabaq, japyraq, gúl, jemis
IY. Jańa sabaqty meńgertý. Ósimdikke topyraq kerek. Ol ózine kerek qorektik zattardy topyraqtan alady. Sondyqtan qunarly topyraǵy bar jerde ósimdik kóp, ári tez ósedi. Topyraqtyń qunarlyǵyn adamdar oǵan tyńaıtqyshtar qosyp jaqsartady.
Ósimdikke aýa, jaryq, jylý kerek.
Ósimdik aýany tamyr arqyly da japyraǵy arqyly da ala beredi. Sondyqtan topyraqty qopsytyp otyrǵan durys bolady. Tyǵyz topyraq aýany nashar ótkizedi. Kúnniń jylýy kóktemde jetkilikti bola bastaıtyndyqtan ósimdikter kóktemde óse bastaıdy.
Kóktem men jaz ósimdiktiń ósýi úshin óte qolaıly mezgilder.
Y.«Mıǵa shabýyl» ádisi boıynsha oqýshylarǵa suraqtar beremin.
Topyraq degen ne?
Topyraq degenimiz jerdiń ósimdik ósetin qunarly, ústińgi qabaty.
Topyraqtyń negizgi qasıetterin ata.
Topyraqta neǵurlym shirindi kóp bolsa, soǵurlym ol qunarly bolady jáne ósimdik jaqsy ósedi. Topyraqtyń eń basty qasıeti qunarlylyǵy.
YI Mátinmen jumys
Ózim oqyp mátinniń mazmunyn túsindiremin.
Oqýshylarǵa jeke - jeke oqytamyn, tizbektep oqytamyn. Elektrondyq oqýlyqtan tájirıbe jasalý joldaryn tyńdaımyz
Tájirıbe jasaý úshin oqýshylarǵa qaýipsizdik erejesin aıtyp túsindirý.
Tájirıbe jasap oqýshylar óz kózimen kórip, qolymen jasap túsinedi.
Topyraq túrlerimen tanystyrý
Qara topyraq ormandy - dala jáne dala beldemderinde kóp jyldyq shópti ósimdikter astynda, negizinen, lásti borpyldaq jynystarda túzilgen asa qunarly topyraq. Q. t. qabaty qalyń (20 – 40 sm), onyń quramyndaǵy qarashirik 4 – 12%, keıde odan da kóp bolady.
Sor topyraq ormandy dala, shóleıt jáne shóldi aımaqtardaǵy qurǵaq klımat jaǵdaıynda topyraqtyń tuzdanýy nátıjesinde qalyptasady. Quramynda sýǵa tez erıtin tuzdar kólemi kóp bolady.
Tuzdyń topyraqqa jınalýy men jınalý jaǵdaılary, sortańdanǵan topyraq qalyptasýy, tuzdardyń yza jáne topyraq quraýshy jynystar tuzdylyǵy men tuzdardyń topyraq keskininde shoǵyrlanýyna baılanysty. Tuzdar negizinen taý jynystary buzylýy nátıjesinde erimtal kúıinde paıda bolady. Kóptegen tuzdar janartaý shógindilerinde paıda bolady.
YII.«Oılan birik talqyla» ádisi boıynsha toptyq jumys.
1 - top Topyraq nelikten buzylady?
2 – top Topyraqty qorǵaý úshin ne isteý kerek?
3 – top Topyraqtyń quramyna neler jatady?
4 – top Topyraqtyń túrlerin bilemiz be?
YIII.«Qum, tas, sý» oıynyn oınaý
Oıynnyń sharty: Basy «qum»degende ár jerde oqýshylar shashyrańqy bolyp otyrady, «tas» degende óz qolymen músin jasap qatyp qalady, «sý» degende tolqyn bolyp qozǵalady.
IX.«Danalyq qorjyny» ádisi
Oqýshylar ózderi suraq daıyndap sol suraqtaryn «Danalyq qorjynǵa» salady,. sol suraqtardy oqýshylar sýyryp jaýap beredi
X. Baǵalaý. Baǵalaý betshesi arqyly oqýshylar ózin - ózi baǵalaıdy.
Sabaq qorytyndylanyp, úıge tapsyrma beriledi
You Might Also Like
