Otanshyldyq – uly qasıet
8 – synyp
Sabaqtyń taqyryby: «Otanshyldyq – uly qasıet»
Sabaqtyń maqsaty:
1) modýl boıynsha Otan týraly alǵan bilimderin jınaqtaý arqyly óz oılaryn, mazmunyn ashýǵa úıretý.
2) oqýshylardyń monologty, dıalogty sóılese alý, sózderge qosymshalardy durys jalǵap sóıleý, jazý saýattylyǵyn, este saqtaý qabileti men sózdik qoryn damytý.
3) oqýshylardyń boıyndaǵy otansúıgishtik qasıetterin, óz elimizdiń táýelsizdigin qadirleı bilýge, ony óz qabiletinshe qorǵaı bilýge baýlý.
Kútiletin nátıje: Otan, týǵan jer taqyrybyna óz oıyn erkin jetkize alatyndaı sózdik qorynyń qalyptasýy.
Sabaqtyń túri: aralas.
Sabaqtyń ádis – tásilderi: suraq – jaýap, izdendirý, oı qozǵaý kórnekilik.
Sabaqtyń kórnekiligi: Qazaqstan kartasy, slaıdtar, «Atameken» ániniń úntaspasy.
Sabaqtyń pánaralyq baılanysy: tarıh, qazaq ádebıeti, saz, jaǵrapıa
Sabaqtyń barysy:
A. Kirispe bólimi.
1. Uıymdastyrý kezeńi (oqýshylarmen amandasý, sabaqqa qatysyn tekserý)
2. Sabaqqa psıhologıalyq daıyndyq jasaý.
B. Negizgi bólimi.
3. Úı tapsyrmasyn tekserý.
4. Jańa taqyryp.
V. Qorytyndy bólimi.
5. Sabaqty bekitý.
6. Sabaqty baǵalaý.
«Bilim bırjasy» oıyny arqyly júzege asady. Ár durys emes jaýapqa sary tústi «aksıa», durys, tolyq emes jaýapqa qyzyl tústi «aksıa», tolyq, durys jaýap úshin kók tústi «aksıa», óte jaqsy, dáıekti (dálel keltirý) jaýapqa jasyl tústi «aksıa» beriledi. Suraqtarǵa jaýap berilgen soń ár oqýshy qolyndaǵy «aksıalaryn» sanap, tústerine qaraı suryptaıdy. Qaı tústi «aksıa» kóp bolsa, soǵan saı baǵalanady.
Sary tústi «aksıa» - 2, qyzyl tústi «aksıa» - 3, kók tústi «aksıa» - 4, jasyl tústi «aksıa» - 5 degen baǵamen baǵalanady.
Qyzyǵýshylyǵyn oıatý.
- Balalar, sizder qaıda otyrsyńdar?
- Sizder mektepke qaıdan keldińizder?
- Úılerińiz qaıda ornalasqan?
- Al, aýylymyz qaıda ornalasqan?
- Batys Qazaqstan oblysy qaı memlekette ornalasqan?
- Árıne, Qazaqstan Respýblıkasynda ornalasqan.
- Mine, balalar, Otan qaıdan bastalady eken?
- Otan týǵan jerimizden, óz aýylymyzdan, óz úıimizden, óz otbasymyzdan bastalady eken.
- Búgingi sabaǵymyzdyń taqyryby «Otansyz adam – ormansyz bulbul» dep atalady. Halqymyzdyń júreginde máńgi saqtalǵan otanǵa, týǵan jerge, elge degen súıispenshilikti bildiretin, bizderdi otanshyldyqqa tárbıeleıtin maqal – máteldermen tanysamyz.
- Olaı bolsa, balalar, taqtaǵa nazar aýdaraıyq. Dápterimizdi ashyp, búgingi sabaǵymyzdyń taqyrybyn jazyp alaıyq.
Slaıd: Qazaqstan Respýblıkasynyń kartasynan óz týǵan jerin taýyp, kartadaǵy kórinisine toqtalý.
Slaıd: sýretti sózben almastyryp, maqal-máteldi oqy, maǵynasyn túsindir.
1. Otan (ottan) da ystyq.
2. Týǵan jerge (týyń) tik.
3.Týǵan jerdiń (kúni) de ystyq, (túni) de ystyq. 4.Óz eliń altyn (besik).
5.Otannyń alǵysy – (júrektiń) qýanyshy. 6.Otansyz adam – ormansyz (bulbul).
Sózdik jumysy.
Túsinikteme. «Otan» sózi arabtyń «vatan», ıaǵnı «ólke» degen sózinen shyqqan.
Gramatıkalyq taqyryp: Qosymsha jáne onyń túrlerin qaıtalaý.
1.Qosymsha neshege bólinedi?
2.Sózge jańa maǵyna beretin nemese maǵynasyn ózgertpeı-aq ústeme maǵyna beretin qosymsha qalaı atalady?
3.Jalǵaýdyń neshe túri bar jáne onyń atqaratyn qyzmeti qandaı?
Mátinmen jumys (oqyp, qosymshasy bar sózderge taldaý jasa).
Slaıd: jazbasha tapsyrmalardy orynda.
№1. Kóp núkteniń ornyna tıisti jalǵaýdy qoıyp jaz.
«Otan» degen sóz...(t.s) kún saıyn estımiz. Otan degenimiz adam...(i.s) týyp-ósken jer...(t.j). Qazaq eli...(j.s) turatyn adamdar...(i.s) Otany – Qazaqstan Respýblıka...(t.j).
Adamnyń jaqsy, baqytty ómir súrý...(t.j) kóp jaǵdaıda Otan...(b.s) degen súıispenshiligi...(b.s) baılanysty.
Otanyń...(t.s) súıe bilse...(j.j) – ataq ta, jumys ta, qurmet te bolady.
№2. Sandardy áriptermen aýystyryp jaz.
/20.25.1.18/
/28.34.38.18/
/20.25.15.1/
/25.28.24/ - /14.28.13.17.8.13.24.38.19/.
« Otan úshin otqa tús – kúımeısiń»
/8.16.7.38/,
/20.25.1.18.7.37/
/24.28.13.8.25.38.18.7.38.5.38.19.7.38/
/24.21.11.3.8.18/ /8.17.8.24/,
/38.24.22.8.18/
/7.2.16.8.16.7.8/.
«Eldi, otandy súıetindigińdi sózben emes, ispen dálelde» /B.Momyshuly/
№4. Maqal-mátelderdiń aýdarmasyn taýyp, mazmunyn túsindirińder.
1. Otan - eldiń anasy,
El-erdiń anasy. Rodnaıa zemlá-zolotaıa kolybel.
2. Týǵan jerdeı jer bolmas,
Týǵan eldeı el bolmas.
Kajdomý rodnaıa zemlá - raı.
3. El ishi-altyn besik. Na chýjbıný popav, poımesh, kak doroga Rodına.
4. Árkimniń óz jeri-jumaq. Rodına - mat narodý, narod – mat djıgıtý.
5. Týǵan jerdiń qadirin
Shette júrseń bilersiń. Net zemlı lýchshe Rodıny, net lúdeı lýchshe, chem na Rodıne.
№5. Qate qurastyrylǵan sóılemderdi durystap jaz. Qosymshalardyń túrin ajyrat.
Qate sóılemder Durys sóılemder
1.Óz súımeıtin eliniń adamdar qorǵany halqyn bola almaıdy.
2.Azamattyń týy namys altyn.
3.Óziniń ósken adam aýylyn qadirlegen otanshyl bolady.
4.Ol syılaıdy adamdardy.
Sabaqty bekitý. Qorytyndy sóz.
Qus uıasyz, jyrtqysh insiz bolmaıdy.
Otansyz jan ómirinde ońbaıdy.
Ózin-ózi qorlaıdy da, sorlaıdy,
Tiri adamǵa – sol qaıǵy,
Bilesiń be, Otannyń sen ne ekenin?
Eki Otan joq,
Jalǵyz Otan – mekeniń!- dep aqıyq aqyn Muqaǵalı Maqataev jyrlaǵandaı Otanymyzdyń jalǵyz ekenin umytpaıyq.
Sabaqty baǵalaý.
Sabaq sońynda jerles aqyn – sazgerlerimiz Q.Myrza Álı men E.Hasanǵalıevtiń sózi men ánine jazylǵan «Atameken» áni oryndalady.
Batys Qazaqstan oblysy, Zelenov aýdany,
Mahambet JOBBM
qazaq tili men ádebıeti páni
muǵalimi Kabeshova Danagúl Amangeldiqyzy
Sabaqtyń taqyryby: «Otanshyldyq – uly qasıet»
Sabaqtyń maqsaty:
1) modýl boıynsha Otan týraly alǵan bilimderin jınaqtaý arqyly óz oılaryn, mazmunyn ashýǵa úıretý.
2) oqýshylardyń monologty, dıalogty sóılese alý, sózderge qosymshalardy durys jalǵap sóıleý, jazý saýattylyǵyn, este saqtaý qabileti men sózdik qoryn damytý.
3) oqýshylardyń boıyndaǵy otansúıgishtik qasıetterin, óz elimizdiń táýelsizdigin qadirleı bilýge, ony óz qabiletinshe qorǵaı bilýge baýlý.
Kútiletin nátıje: Otan, týǵan jer taqyrybyna óz oıyn erkin jetkize alatyndaı sózdik qorynyń qalyptasýy.
Sabaqtyń túri: aralas.
Sabaqtyń ádis – tásilderi: suraq – jaýap, izdendirý, oı qozǵaý kórnekilik.
Sabaqtyń kórnekiligi: Qazaqstan kartasy, slaıdtar, «Atameken» ániniń úntaspasy.
Sabaqtyń pánaralyq baılanysy: tarıh, qazaq ádebıeti, saz, jaǵrapıa
Sabaqtyń barysy:
A. Kirispe bólimi.
1. Uıymdastyrý kezeńi (oqýshylarmen amandasý, sabaqqa qatysyn tekserý)
2. Sabaqqa psıhologıalyq daıyndyq jasaý.
B. Negizgi bólimi.
3. Úı tapsyrmasyn tekserý.
4. Jańa taqyryp.
V. Qorytyndy bólimi.
5. Sabaqty bekitý.
6. Sabaqty baǵalaý.
«Bilim bırjasy» oıyny arqyly júzege asady. Ár durys emes jaýapqa sary tústi «aksıa», durys, tolyq emes jaýapqa qyzyl tústi «aksıa», tolyq, durys jaýap úshin kók tústi «aksıa», óte jaqsy, dáıekti (dálel keltirý) jaýapqa jasyl tústi «aksıa» beriledi. Suraqtarǵa jaýap berilgen soń ár oqýshy qolyndaǵy «aksıalaryn» sanap, tústerine qaraı suryptaıdy. Qaı tústi «aksıa» kóp bolsa, soǵan saı baǵalanady.
Sary tústi «aksıa» - 2, qyzyl tústi «aksıa» - 3, kók tústi «aksıa» - 4, jasyl tústi «aksıa» - 5 degen baǵamen baǵalanady.
Qyzyǵýshylyǵyn oıatý.
- Balalar, sizder qaıda otyrsyńdar?
- Sizder mektepke qaıdan keldińizder?
- Úılerińiz qaıda ornalasqan?
- Al, aýylymyz qaıda ornalasqan?
- Batys Qazaqstan oblysy qaı memlekette ornalasqan?
- Árıne, Qazaqstan Respýblıkasynda ornalasqan.
- Mine, balalar, Otan qaıdan bastalady eken?
- Otan týǵan jerimizden, óz aýylymyzdan, óz úıimizden, óz otbasymyzdan bastalady eken.
- Búgingi sabaǵymyzdyń taqyryby «Otansyz adam – ormansyz bulbul» dep atalady. Halqymyzdyń júreginde máńgi saqtalǵan otanǵa, týǵan jerge, elge degen súıispenshilikti bildiretin, bizderdi otanshyldyqqa tárbıeleıtin maqal – máteldermen tanysamyz.
- Olaı bolsa, balalar, taqtaǵa nazar aýdaraıyq. Dápterimizdi ashyp, búgingi sabaǵymyzdyń taqyrybyn jazyp alaıyq.
Slaıd: Qazaqstan Respýblıkasynyń kartasynan óz týǵan jerin taýyp, kartadaǵy kórinisine toqtalý.
Slaıd: sýretti sózben almastyryp, maqal-máteldi oqy, maǵynasyn túsindir.
1. Otan (ottan) da ystyq.
2. Týǵan jerge (týyń) tik.
3.Týǵan jerdiń (kúni) de ystyq, (túni) de ystyq. 4.Óz eliń altyn (besik).
5.Otannyń alǵysy – (júrektiń) qýanyshy. 6.Otansyz adam – ormansyz (bulbul).
Sózdik jumysy.
Túsinikteme. «Otan» sózi arabtyń «vatan», ıaǵnı «ólke» degen sózinen shyqqan.
Gramatıkalyq taqyryp: Qosymsha jáne onyń túrlerin qaıtalaý.
1.Qosymsha neshege bólinedi?
2.Sózge jańa maǵyna beretin nemese maǵynasyn ózgertpeı-aq ústeme maǵyna beretin qosymsha qalaı atalady?
3.Jalǵaýdyń neshe túri bar jáne onyń atqaratyn qyzmeti qandaı?
Mátinmen jumys (oqyp, qosymshasy bar sózderge taldaý jasa).
Slaıd: jazbasha tapsyrmalardy orynda.
№1. Kóp núkteniń ornyna tıisti jalǵaýdy qoıyp jaz.
«Otan» degen sóz...(t.s) kún saıyn estımiz. Otan degenimiz adam...(i.s) týyp-ósken jer...(t.j). Qazaq eli...(j.s) turatyn adamdar...(i.s) Otany – Qazaqstan Respýblıka...(t.j).
Adamnyń jaqsy, baqytty ómir súrý...(t.j) kóp jaǵdaıda Otan...(b.s) degen súıispenshiligi...(b.s) baılanysty.
Otanyń...(t.s) súıe bilse...(j.j) – ataq ta, jumys ta, qurmet te bolady.
№2. Sandardy áriptermen aýystyryp jaz.
/20.25.1.18/
/28.34.38.18/
/20.25.15.1/
/25.28.24/ - /14.28.13.17.8.13.24.38.19/.
« Otan úshin otqa tús – kúımeısiń»
/8.16.7.38/,
/20.25.1.18.7.37/
/24.28.13.8.25.38.18.7.38.5.38.19.7.38/
/24.21.11.3.8.18/ /8.17.8.24/,
/38.24.22.8.18/
/7.2.16.8.16.7.8/.
«Eldi, otandy súıetindigińdi sózben emes, ispen dálelde» /B.Momyshuly/
№4. Maqal-mátelderdiń aýdarmasyn taýyp, mazmunyn túsindirińder.
1. Otan - eldiń anasy,
El-erdiń anasy. Rodnaıa zemlá-zolotaıa kolybel.
2. Týǵan jerdeı jer bolmas,
Týǵan eldeı el bolmas.
Kajdomý rodnaıa zemlá - raı.
3. El ishi-altyn besik. Na chýjbıný popav, poımesh, kak doroga Rodına.
4. Árkimniń óz jeri-jumaq. Rodına - mat narodý, narod – mat djıgıtý.
5. Týǵan jerdiń qadirin
Shette júrseń bilersiń. Net zemlı lýchshe Rodıny, net lúdeı lýchshe, chem na Rodıne.
№5. Qate qurastyrylǵan sóılemderdi durystap jaz. Qosymshalardyń túrin ajyrat.
Qate sóılemder Durys sóılemder
1.Óz súımeıtin eliniń adamdar qorǵany halqyn bola almaıdy.
2.Azamattyń týy namys altyn.
3.Óziniń ósken adam aýylyn qadirlegen otanshyl bolady.
4.Ol syılaıdy adamdardy.
Sabaqty bekitý. Qorytyndy sóz.
Qus uıasyz, jyrtqysh insiz bolmaıdy.
Otansyz jan ómirinde ońbaıdy.
Ózin-ózi qorlaıdy da, sorlaıdy,
Tiri adamǵa – sol qaıǵy,
Bilesiń be, Otannyń sen ne ekenin?
Eki Otan joq,
Jalǵyz Otan – mekeniń!- dep aqıyq aqyn Muqaǵalı Maqataev jyrlaǵandaı Otanymyzdyń jalǵyz ekenin umytpaıyq.
Sabaqty baǵalaý.
Sabaq sońynda jerles aqyn – sazgerlerimiz Q.Myrza Álı men E.Hasanǵalıevtiń sózi men ánine jazylǵan «Atameken» áni oryndalady.
Batys Qazaqstan oblysy, Zelenov aýdany,
Mahambet JOBBM
qazaq tili men ádebıeti páni
muǵalimi Kabeshova Danagúl Amangeldiqyzy
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby. Baýyrlastyq degen ne? M.Maǵaýınniń «Bir atanyń balalary» povesindegi jetimder taǵdyry.
