Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Ótegenniń aılasy nemese qyryq tazy týraly

Ótegen batyrdyń qartaıǵan shaǵy bolsa kerek. Bir kúni ań aýlaýǵa shyqqan ol qasyndaǵy az ǵana adammen Shý ózeniniń salasyndaǵy kókoraı shalǵynǵa kelip, tynyǵyp otyrady. Osy arada serýen quryp, erigip júrgen qyrǵyzdyń bir top tentekteri kezdese ketedi. Qazaq pen qyrǵyz arasynda bir túsinispeýshilik oryn alǵan kez bolýy kerek, qazaqtardy kórgen ári olardyń mingen tulparlaryna, qymbat er-turmanyna qyzyqqan álgi qyrǵyzdar:

— Mynaý qazaqtyń ataqty batyry Ótegen ǵoı. Biz bulardy aldaýsyratyp aýylǵa alyp keteıik te, qazaqtardan qunyn surataıyq. Qazaqtar ol úshin baryn berýge ázir. Sóıtip bir oljaǵa bataıyq, — deıdi de, qannan-qapersiz otyrǵan Ótegen batyrdy jigitterimen elderine alyp ketedi.
Elderine aparǵan soń batyrdyń ózine bólek úı tigip, qadirlep kútedi, biraq qaıtarmaıdy. Arada biraz kún ótken soń qazaqtarǵa: «Batyr kerek bolsa, qunyna bir túıeniń moınyny gaýhar tastan tizilgen monshaq salyp ákep, alyp ketińder!» — dep adam jiberedi.

Bir kúni Ótegen batyr qyrǵyzdarǵa:

— Meniń úlken ulym Qosaǵal kele jatyr, onyń ashýy qatty. Úılerińdi bıikke tigip, maldaryńa ıe bolyndar, erteń myna jerdiń bárin sý alady, — deıdi. Qyrǵyzdar senbeıdi, batyrdyń aıtqanyna qulaq aspaıdy.

Ertesinde shynymen-aq kún kúrkirep, naızaǵaı satyrlap, seldetip jańbyr quıyp beredi. Qyrǵyzdardyń otyrǵan úılerin, jerlerin tegis sý basyp, esterinen tanady. Qun suramaq turmaq, óz maldaryna ıe bola almaı qalady. Sóıtse, Ótegenniń tuńǵyshy Qosaǵaldyń qatty ashýlanǵanda kúndi kúrkiretip, naızaǵaı oınatatyn, jańbyr jaýdyratyn qasıeti bar eken. Sonymen, Qosaǵaldyń qoly qyrǵyzdardyń bar malyn aıdap, Ótegen batyrdy bosatyp áketedi.

Esin jıǵan soń qyrǵyzdar jaǵy:

— Bizden bir qatelik ótti. Ótegen batyr keshsin, Qosaǵal qalaǵan malyn alyp, qalǵanyn qaıtarsyn! — dep keshirim surap kelipti.

Sonda Ótegen batyr:

— Jaraıdy, keshirdim. Biraq qoıatyn bir shartym bar, sony oryndasańdar, maldaryndy túgel qaıtartam, oryndaı almasańdar, maǵan ókpelemeńder! — deıdi.

Ótegen olarǵa aldyna qyryq tazy salyp aıdatyp, bir batyrlaryn jiberý kerektigin aıtady. Qyrǵyzdar kelisedi.

Qyrǵyzdar elderine barǵan soń, jan-jaqtan tazy ıt jınaıdy. Qyryq tazy da tabylady, olardy aparatyn batyr da tabylady. Biraq álgi batyrlary qyryq tazyny aldyna salyp aıdaı almaı mysy qurıdy. Sebebi, ıt adamnyń sońynan ileskenimen, esh ýaqytta aldyǵa salyp aıdaýǵa kónbeıdi eken.

Sóıtip, ońaı oljaǵa batpaq bolǵan qyrǵyzdar malynan aıyrylyp bir uıatqa qalsa, sózden jyǵylyp, shartty oryndaı almaı eki uıatty bolypty.

Oqýǵa keńes beremiz:

Ótegenniń qyz berýi

Ótegenniń qaryzyn qaıtarýy

Ótegenniń Abylaıdy synaýy


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama