InfoHub Logo

Qyzylorda oblysy,
Aral qalasy «Jazıra» balabaqshasy
İ sanatty tárbıeshi Báshenova Záýresh Jylqyshybaıqyzy

«Baldáýren» eresek tobynda uıymdastyrylǵan oqý is - áreketiniń tehnologıalyq kartasy
Uıymdastyrylǵan oqý is - áreketi: Kórkem ádebıet
Taqyryby: Q. Baıanbaevtyń «Qaratorǵaı uıasy» óleńin jattaý. Jyl qustary jaıly áńgimelesý.
Maqsaty: Kóktem mezgiliniń ereksheligimen tanystyrý, Qustardyń negizgi belgileri jaıly túsinik berý, qustardyń tabıǵattaǵy tirshiligi, sonyń ishinde jyl qustarynyń kóktemgi tirshiligi týraly, qustarǵa qatysty halyq boljamdary, paıdasy týraly meńgertý.
Balalardyń tilin, oı - qıalyn ushtaý, dúnıetanymyn qalyptastyrý, qustar álemine degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý. Qaldyq materıaldarmen jumys isteı bilýge qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Tabıǵattyń jarshysy - qustardy qorǵaýǵa, aıalaýǵa, qamqorshy bolýǵa tárbıeleý

Kórnekiligi: Q. Baıanbaev sýreti, Qustar týraly slaıd, úntaspa, bos qoraptar, qaıshy, jelim
Sózdik jumys: Páter, turaǵym, qonaqtaý.
Bılıngvızm. Ptensy – balapandar, Ptısy – qustar, Uıa – gnezdo, Skvorechnık - qaratorǵaı uıasy, Skvores - qaratorǵaı.

Motıvasıalyq - qozǵaýshylyq
«Shattyq sheńberi»
Alaqandy ashaıyq,
Kúnniń nuryn salaıyq.
Taza aýadan salaıyq,
Júrek jylýyn salaıyq
Meıirim shoǵyn salaıyq.
Jınalǵan osy shýaqty,
Dostarymyzǵa shashaıyq.
Dos degeniń ómirdegi – tiregiń,
Dos degeniń keýdeńdegi júregiń,
Eger dosyń adal nıet jan bolsa,
Oryndalar armandaǵan tilegiń!
Dostyq týraly tilekter aıtý.

Uıymdastyrýshy izdenýshilik
Balalar búgingi is - áreketimizdi bastamas buryn «Kóktemde» sýretter boıynsha sózdik oıynyn oınap jibereıik. Kún, Qar, Qustar, Aǵashtar, Gúlder, Jańbyr sýretterin kórsete otyryp, «Kóktemde» sózinen keıin sýret boıynsha sóılem quratý.

Jumbaq:
Kókte ushady tizilip,
Biz qaraımyz qyzyǵyp. (qustar)
Balalar, kózimizdi jumyp, erkin otyryp, úntaspaǵa qulaq túreıik:
Úntaspadan qustardyń dybysyn tyńdaý.
- Balalar neniń dybysyn estidińder?
- Durys aıtasyńdar kóktem mezgilinde jyly jaqqa ushyp kelgen ánshi qaratorǵaıdyń dybysy eken.
Olaı bolsa balalar biz búgingi kórkem ádebıet oqý is - áreketinde aqyn jazýshy Qastek Baıanbaev aǵamyzdyń «Qaratorǵaıdń uıasy» óleńin jattap, jyl qustary jaıly áńgimelesetin bolamyz.
Bizdiń jerimizdegi qustardyń kópshiligi - jyl qustary. Olar bizdiń jerimizge uıa salyp, balapan shyǵarý úshin kóktemde ushyp keledi, al kúzde qaıtadan ushyp ketedi. Sondyqtan da olardy jyl qustary dep ataıdy.
- Jyl qustaryna: aqqý, tyrna, kókek, qarlyǵash, qaratorǵaı jáne taǵy basqa qustar jatady.
- Jyl qustarynyń qandaı paıdasy bar?
(Zıandy jándikterdi qurtyp, egin men ormandy, baqty qorǵaıdy.)

Sýretpen jumys:
Jyl qustarynyń birnesheýine túsinik berip, olardyń tirshiligi, uqsastyǵy, dybystaýy jaıly túsindirý.
Jumbaq:
Eki aıyr quıryǵy,
Qıaq murt qanaty,
Ushqyrlardyń júırigi. (Qarlyǵash)
Qarlyǵash - óte kıeli qus. Qarlyǵash - qustyń súıkimdisi. Óte eńbekqor qus. Uıasyn adamdar úıiniń mańyna salady. Onyń quıryǵy aıyr. Sol sebepti ony basqa qustardan tez ajyratýǵa bolady.
- Balalar, qarlyǵash qandaı ertegilerde kezdesedi?
- Qarlyǵash qalaı dybystaıdy?

Jumbaq:
Sıraǵy uzyn,
Tyrnaǵy uzyn.
Balyqty súzbeı,
Ustaıtyn shoqyp,
Tumsyǵy bizdeı. (Tyrna)
Tyrna - sıraǵy uzyn, moıny uzyn iri jyl qusy. Uıasyn sýdyń jıegine qalyń shóp arasyna salady.
- Balalar, tyrna qandaı ertegilerde kezdesedi?
- Tyrna qalaı dybystaıdy?

Jumbaq:
Sý betin syzyp, Aq quman júr súzip. (Aqqý)
Aqqý – sulý ári kıeli qus. Aqqýdy atpaıdy. Aqqý jalǵyz júrmeıdi, jalǵyz óspeıdi. Aqqý uıasyn sý jaǵasyndaǵy qalyń shóp arasyna salady.
- Aqqý qalaı dybystaıdy?

Jumbaq
Qýlyǵyn asyratyn,
Jumyrtqasyn ózi baspaı,
Basqa uıaǵa jasyratyn,
Ózin - ózi áıgileıtin,
Qandaı qus? (Kókek)
Kókek uıa salmaıdy (basqa qustardyń uıasyn paıdalanady), balapan baspaıdy.
- Kókek qalaı dybystaıdy?