InfoHub Logo

Qabylan — sútqorektiler klasy, mysyq tuqymdasyna jatatyn ań. Afrıka, Orta Azıa jáne Úndistanda taralǵan. Qazaqstanda 18-ǵasyrdyń aıaǵy-19-ǵasyrdyń basynda Kaspıı men Aral teńizderinin aralyǵyndaǵy shóldi aımaqta tirshilik etken. 20-ǵasyrdyń 50-jyldary sırek bolsa da, Ústirt pen Mańǵystaý túbeginde kezdesip qalyp júrdi. Qabylannyń dene bitimi uzynsha, turqy 120-150 sm, quıryǵynyń uzyndyǵy 60-75 sm. Qalyń, qysqa, sarǵylt tústi túginiń ústinde qara daqtar bolady. Qabylan tropıktik jáne sýbtropıktik aımaqtardaǵy ormandarda, taý betkeılerinde, jazyq dalalar men savannada, ózen boıyndaǵy toǵaılarda tirshilik etedi. Aǵash basyna, jartastarǵa tez órmelep shyǵady. Qabylan tuıaqty ańdardy (gazel, arqar, t.b.) qýyp júrip (jyldamdyǵy 110 km/saǵ-qa deıin jetedi) aýlaıdy. Jeltoqsan-qańtar aılarynda uıyǵyp, 90-95 kúnnen keıin 2-4 kúshik tabady. Qabylandar qolǵa tez úırenetin jyrtqysh, sondyqtan haıýanattar saıabaǵynda ustaýǵa beıim ań. Terisi baǵaly, kezinde óte kóp aýlanǵan.

Qazir qabylandar jyldan-jylǵa sanynyń azaıýyna baılanysty qorǵaýǵa alynyp, Halyqaralyq tabıǵat qorǵaý odaǵy men Qazaqstannyń "Qyzyl kitabyna" engizilgen.

Oqýǵa keńes beremiz:

Aıý

Qorqaýlar

Jolbarystar

Janýarlar qalaı kóredi?

---