Qaratpa sóz
Qazaq tili
Taqyryby: Qaratpa sóz
Sabaqtyń maqsaty: Oqýshylarǵa qaratpa sóz týraly bilimderin tolyqtyrýǵa múmkindik týǵyzý; oqýshylardyń óz betimen jumys jasaý arqyly teorıalyq oılaýyn, sóıleý tilin damytý; uıymshyldyqqa, dostyqqa, adamgershilikke tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: aralas sabaq.
Sabaqtyń ádis - tásilderi: kórnekilik, suraq - jaýap, taldaý, jınaqtaý, toptaý.
Sabaqtyń kórnekilikteri: tirek syzbalar, mazmundy sýretter, oıyn quraldary.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi: sabaqqa daıarlyq.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý: 3 - jattyǵý Mátindi kóshirip jazý. Qaratpa sózderdi tabý, olardyń qandaı tynys belgilermen ajyratylǵan? Abaı Qunanbaev kim bolǵan? Erejemen jumys oqý, taldaý, este saqtaý.
İİİ. Ótkendi tekserý
Oı sergitý jattyǵýy - " Bul durys pa?"
" Naǵashy, et týrap berińizshi! " sóılemin taldaǵan kezde, Naǵashy - bastaýysh, týrap berińizshi - baıandaýysh, etti - turlaýsyz múshe dep taldady Baýyrjan. Ol bastaýyshty durys tapty ma?
- Qaratpa sóz sóılem múshesi bola almaıdy.
- Oǵan suraq qoıylmaıdy.
Tirek syzbamen jumys. Mysal keltirý. Taldaý.
İÚ. Jańa sabaq. Oqýlyqpen jumys.
Kún retin jazý. Kórkem jazý 7 - jattyǵý sóılemderdi mánerlep oqý, qaratpa sózderdi taýyp, tıisti tynys belgimen tolyqtyrý. Kóshirip jazý. 1. - Túıe, qaıda barasyń? - deıdi túlki ("Balalar fólklory"). 2. Kel balalar, kelińder. Keremetti kórińder! (S. Seıitov). 3. Jańa jyl, Jańa jyl! Ne ákeldiń, sen bizge? (H. Erǵalıev). 4. Qulpyra bershi, keń dala! Gúlińdi kúnde tereıin (J. Saın). Anaý taǵany balam, ala júr (Y. Altynsarın).
- Nelikten útir qoıdyń?
- Qaratpa sóz sóılem múshesi bola almaıdy. Oǵan suraq qoıylmaıdy. Qaratpa sózdi bastaýyshtan ajyrata bilý kerek.
Bilgishbektiń aıtqanyn oqý, taldaý, este saqtaý.
Shyǵarmashylyq dıktant.
8 - jattyǵý. Habarly sóılemderdi qaratpa sózi bar sóılemderge aınaldyryp jazý:
- Serik, kitaphanadan alǵan kitaptaryńdy ótkiz. - Án shyrqańdar, balalar! - Jylqyshy, attardy aıdap ket! - Aıdos, úlken kisige oryn ber!
9 - jattyǵý Mátindi túsinip oqý. Qaratpa sózderdi alyp tastap, mátindi oqýda ne ózgeris bolǵanyn suraý. Qaratpa sózi bar sóılemderdi kóshirip jazý, astyn syzý.
Kákenniń demalysy kezinde ákesi:
- Erteń jolǵa shyǵamyz, balam, taǵy da taýǵa shyǵyp ketpe, dedi.
- Qaıda baramyz, kóke? - dep, Káken kádimgideı kóńildenip, qýanyshyn jasyra almaı qýtyńdap qaldy.
- Aýylǵa baramyz, babańa sálem berip, batasyn alyp qaıtamyz.
- Baba degen kim ol kóke?
- Babań - ákeńniń atasy, atańnyń ákesi.
( Ábdibaı Tabyldy)
"Men ne bildim"....
10 - jattyǵý. Ata, týǵan ólkem sózderi birde qaratpa sóz, ekinshi jaǵdaıda bastaýysh bolatyndaı sóılem quratyp jazdyrý.
Qaratpa sóz ekenin dáleldeı bilýge úıretýde tómendegi kesteni paıdalaný.
Toptyq jumys.
Oı sergitý jattyǵýy - " Esterińde me?"
1. Jambyldyń, İ. Jansúgirovtyń qaı óleńi senderdiń nazarlaryńdy aýdarý úshin, ózderińniń ataýlaryńdy bildiretin sózben bastalatyny esterińde me?
2. Qaraǵym, janym degen qaratpa sózder I. Krylovtyń qaı mysalynda kezdesetin edi? Ol sózder neniń nege aıtqan sózi edi?
3. B. Maılınniń Áıt, shý... ala atym! Jaý - jaý jańbyr, jaý jańbyr degen óleń joldary nemenege qaratylyp aıtylǵan?
"Kórshińmen áńgimeles"
11 - jattyǵý. Ertegiden úzindini oqý. Qaı ertegiden ekenin esińe túsir. Qaratpa sózderdi tabý, ertiegini ary qaraı jalǵastyrý.
Shyǵarmashylyq dıktant.
12 - jattyǵý. Kóp núkteniń ornyna qaratpa sózderdi qoıyp kóshirip jazý.
1. Ápke, meni kósheden ótkizip jibershi. 2. Terezeni durystap japshy, Áset. 3. Iá, balam, oqyp júrsiń be? 4. Kóke, meniń balam babama kim bolady?
Ú. Qorytyndylaý. Tolyqtyrý testi.
Óleńnen qaratpa sózderdi taýyp, olardy tynys belgilermen tolyqtyr.
"Besik jyry"
Áldı, áldı aq bópem
Aq besikke jat bópem.
Jylama bópem jylama,
Jilik shaǵyp bereıin,
Baıqutannyń quıryǵyn
Jipke taǵyp bereıin.
Qýyp oıdyń jetegi,
Bilip ǵylym tetigin,
Ǵalym bolar ma ekensiń?
Eńbek etip bar elge,
Ónerińmen álemge
Málim bolar ma ekensiń?
Kóp qıynnan ótersiń,
Maqsatyńa jetersiń.
Uıyqtaı qoıshy bópeshim!
(" Besik jyry" kitabynan)
Úİ. Úıge tapsyrma:
Atyraý qalasy,
I. Taımanov atyndaǵy №27 orta mektebiniń
bastaýysh synyp muǵalimi Otarshıeva K. A.
Taqyryby: Qaratpa sóz
Sabaqtyń maqsaty: Oqýshylarǵa qaratpa sóz týraly bilimderin tolyqtyrýǵa múmkindik týǵyzý; oqýshylardyń óz betimen jumys jasaý arqyly teorıalyq oılaýyn, sóıleý tilin damytý; uıymshyldyqqa, dostyqqa, adamgershilikke tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: aralas sabaq.
Sabaqtyń ádis - tásilderi: kórnekilik, suraq - jaýap, taldaý, jınaqtaý, toptaý.
Sabaqtyń kórnekilikteri: tirek syzbalar, mazmundy sýretter, oıyn quraldary.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi: sabaqqa daıarlyq.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý: 3 - jattyǵý Mátindi kóshirip jazý. Qaratpa sózderdi tabý, olardyń qandaı tynys belgilermen ajyratylǵan? Abaı Qunanbaev kim bolǵan? Erejemen jumys oqý, taldaý, este saqtaý.
İİİ. Ótkendi tekserý
Oı sergitý jattyǵýy - " Bul durys pa?"
" Naǵashy, et týrap berińizshi! " sóılemin taldaǵan kezde, Naǵashy - bastaýysh, týrap berińizshi - baıandaýysh, etti - turlaýsyz múshe dep taldady Baýyrjan. Ol bastaýyshty durys tapty ma?
- Qaratpa sóz sóılem múshesi bola almaıdy.
- Oǵan suraq qoıylmaıdy.
Tirek syzbamen jumys. Mysal keltirý. Taldaý.
İÚ. Jańa sabaq. Oqýlyqpen jumys.
Kún retin jazý. Kórkem jazý 7 - jattyǵý sóılemderdi mánerlep oqý, qaratpa sózderdi taýyp, tıisti tynys belgimen tolyqtyrý. Kóshirip jazý. 1. - Túıe, qaıda barasyń? - deıdi túlki ("Balalar fólklory"). 2. Kel balalar, kelińder. Keremetti kórińder! (S. Seıitov). 3. Jańa jyl, Jańa jyl! Ne ákeldiń, sen bizge? (H. Erǵalıev). 4. Qulpyra bershi, keń dala! Gúlińdi kúnde tereıin (J. Saın). Anaý taǵany balam, ala júr (Y. Altynsarın).
- Nelikten útir qoıdyń?
- Qaratpa sóz sóılem múshesi bola almaıdy. Oǵan suraq qoıylmaıdy. Qaratpa sózdi bastaýyshtan ajyrata bilý kerek.
Bilgishbektiń aıtqanyn oqý, taldaý, este saqtaý.
Shyǵarmashylyq dıktant.
8 - jattyǵý. Habarly sóılemderdi qaratpa sózi bar sóılemderge aınaldyryp jazý:
- Serik, kitaphanadan alǵan kitaptaryńdy ótkiz. - Án shyrqańdar, balalar! - Jylqyshy, attardy aıdap ket! - Aıdos, úlken kisige oryn ber!
9 - jattyǵý Mátindi túsinip oqý. Qaratpa sózderdi alyp tastap, mátindi oqýda ne ózgeris bolǵanyn suraý. Qaratpa sózi bar sóılemderdi kóshirip jazý, astyn syzý.
Kákenniń demalysy kezinde ákesi:
- Erteń jolǵa shyǵamyz, balam, taǵy da taýǵa shyǵyp ketpe, dedi.
- Qaıda baramyz, kóke? - dep, Káken kádimgideı kóńildenip, qýanyshyn jasyra almaı qýtyńdap qaldy.
- Aýylǵa baramyz, babańa sálem berip, batasyn alyp qaıtamyz.
- Baba degen kim ol kóke?
- Babań - ákeńniń atasy, atańnyń ákesi.
( Ábdibaı Tabyldy)
"Men ne bildim"....
10 - jattyǵý. Ata, týǵan ólkem sózderi birde qaratpa sóz, ekinshi jaǵdaıda bastaýysh bolatyndaı sóılem quratyp jazdyrý.
Qaratpa sóz ekenin dáleldeı bilýge úıretýde tómendegi kesteni paıdalaný.
Toptyq jumys.
Oı sergitý jattyǵýy - " Esterińde me?"
1. Jambyldyń, İ. Jansúgirovtyń qaı óleńi senderdiń nazarlaryńdy aýdarý úshin, ózderińniń ataýlaryńdy bildiretin sózben bastalatyny esterińde me?
2. Qaraǵym, janym degen qaratpa sózder I. Krylovtyń qaı mysalynda kezdesetin edi? Ol sózder neniń nege aıtqan sózi edi?
3. B. Maılınniń Áıt, shý... ala atym! Jaý - jaý jańbyr, jaý jańbyr degen óleń joldary nemenege qaratylyp aıtylǵan?
"Kórshińmen áńgimeles"
11 - jattyǵý. Ertegiden úzindini oqý. Qaı ertegiden ekenin esińe túsir. Qaratpa sózderdi tabý, ertiegini ary qaraı jalǵastyrý.
Shyǵarmashylyq dıktant.
12 - jattyǵý. Kóp núkteniń ornyna qaratpa sózderdi qoıyp kóshirip jazý.
1. Ápke, meni kósheden ótkizip jibershi. 2. Terezeni durystap japshy, Áset. 3. Iá, balam, oqyp júrsiń be? 4. Kóke, meniń balam babama kim bolady?
Ú. Qorytyndylaý. Tolyqtyrý testi.
Óleńnen qaratpa sózderdi taýyp, olardy tynys belgilermen tolyqtyr.
"Besik jyry"
Áldı, áldı aq bópem
Aq besikke jat bópem.
Jylama bópem jylama,
Jilik shaǵyp bereıin,
Baıqutannyń quıryǵyn
Jipke taǵyp bereıin.
Qýyp oıdyń jetegi,
Bilip ǵylym tetigin,
Ǵalym bolar ma ekensiń?
Eńbek etip bar elge,
Ónerińmen álemge
Málim bolar ma ekensiń?
Kóp qıynnan ótersiń,
Maqsatyńa jetersiń.
Uıyqtaı qoıshy bópeshim!
(" Besik jyry" kitabynan)
Úİ. Úıge tapsyrma:
Atyraý qalasy,
I. Taımanov atyndaǵy №27 orta mektebiniń
bastaýysh synyp muǵalimi Otarshıeva K. A.
You Might Also Like
