Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 kún buryn)
Qazaq qyzy týraly

Kóktemdi qanatyna qondyryp qus qaıtty. Shýaqty ilestire kelgen qustar ásem, áýezdi ún aıtty.

Jer dúnıeni jylylyqqa orap, júrekterge ińkár sezim syılap, kóktem keldi. Jer-Ana býsanyp, tońy jibip, jany kirip, tirshilik qaıta jalǵasady. Al Jer-Anamen qatar Analar da shattyqqa bólenedi. Óıtkeni kóktemniń alǵashqy kúnderinde dúnıe dıdary áıel balasynyń kóńiline aýady. Kirpigine kirbiń uıalatpaýǵa, jaıdary júzge enýine, júregine qýanysh syılaýǵa umtylady. Sebebi bul – 8 naýryz.

Qazaqtyń qyzy! Osy bir aıaýly esim janyńdy terbep, jarańdy emdep, shabyttandyryp, qolyńdy sermep, sezim gúldep, júrektegi otty úrlep jiberedi. Qazaqtyń muńy, zary, armany, úmiti, ardaǵy, amanaty, tarıhy, ómiri – bári-bári qazaq qyzynyń kirpiginde turǵandaı kórinedi. Ult bolyp uıysýda, jurt bolyp jumylýda, halyq bolyp qaırat tanytýda qazaq qyzynyń (áıelderiniń) atqarar róli, alar orny tym erekshe. Óıtkeni tal-besikti terbetken analar ulttyń ulyn tárbıeleıdi.

Qazaqtyń qyzy! Er etigimen qan keshken, at aýyzdyqpen sý ishken jaýgershilik zamanda qarashańyraqtyń otyn óshirmeı eriniń artyn baǵyp qaldy. Dúnıe otqa oranyp, oq aýada zýlaǵan tusta tylda eńbek etip, beli qaıysyp, saýsaqtary maıysyp, soǵys dalasyna azyq jiberdi. Názik saýsaqtary kanal qazdy. Egin ekti. Qoı baqty. Zaýyttarda temir balqytty. Jaýǵa qarata atylatyn árbir oqty daıarlady. Qajymady. Eńsesi túspedi. Qaıta qaıratqa mindi. Qaısarlana tústi. Sharyqqa túsken qanjardaı jarqyraı berdi.

Qazaqtyń qyzy! Jeltoqsan jurtynyń esesin qaıtaramyn dep, qazaqqa derbestik áperemin dep, Alashtyń arda uldary bılikten shettetilmesin dep, gúrzi etektiń, shombaldaı shoqpardyń astyna tústi. Jany jaralandy. Ary taptaldy. Taıaqqa jyǵyldy. Qan-josasy shyqty. Itke talandy. Abaqtyǵa jabyldy. Temir tordan syǵalap sáýlege qarady. Biraq muqalmady. Azamattarmen birge bir shepte turdy. Qandykóz ımperıanyń jendetterinen qaımyqpady. Ózderin qurbandyqqa shaldy.

Qazaqtyń qyzy! «Balapan basyna, turymtaı tusyna» ketken tusta otbasyn asyraýǵa kiristi. El – erge, er jerge qaraǵan zamanda qazaqtyń qyzdary qareket qamyn jasady. Ala dorba asyndy. Temir tósek jastandy. Qytaı bardy. Túrkıa asty. Saýda jasady. Úıinde ulardaı shýlaǵan  bala-shaǵasynyń qamy úshin, er-azamatynyń ary úshin janyn aıamady. Aptap ystyqta, qytymyr aıazda, jańbyrly kúnde, qarly borandy túnde birdi ekige jalǵap, qazaq deıtin qarǵa tamyrly eldiń erteńgi ulandaryn taryqtyrmaýǵa tyrysty. Qamyqtyrmaýǵa baryn saldy. Saǵyzdaı sozylǵan ótpeli kezeńde úzilip ketpesek, ol – arba súıregen, ala dorba arqalaǵan analardyń arqasy.

Qazaq qyzy! Alyp atyrapty alyp jatqan azǵantaı eldiń basyna qara bult úıirilgende, qarańǵylyq jamyla bastaǵanda atqa qonady. Qazaq qyzy atqa qonǵanda olardyń jeńissiz oralmaıtyn tusy kemde-kem.

Keshegi Domalaq ana, Aısha-bıbi, Qurtqa, Baıan, Uljan, Zerdelerdiń búgingi urpaǵynyń aqylyna kórki, paıymyna parasaty saı. Biri kem deı almaısyń. Óıtkeni olar – qazaqtyń qyzy!


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama