InfoHub Logo

Qazirgideı bilimniń qadiri barynsha artqan, aqparatty tehnologıalar zamanynda elimizde joǵary bilim berýmen aınalysatyn mekemeler az emes – bul, árıne zańdy qubylys. Alaıda sol tolyp jatqan oqý oryndarynyń bári birdeı zaman, qoǵam talabyna tolyq jaýap beredi dep aıtý qıyn.

Joǵarǵy oqý oryndarynyń ishindegi shoqtyǵy bıik, dara ýnıversıtet – 90 jyldyq tarıhy bar kónekóz ýnıversıtet – ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti bolyp tabylady. Bul ýnıversıtet óziniń uzaq ǵumyrynda qalyptasqan baıypty da baısaldy tájirıbesimen erekshelenetin dástúrshil oqý orny ǵana emes, sondaı-aq zamana talabyna der kezinde jaýap berýshi, bilim berýdiń jańa tehnologıalaryn birinshi bolyp ıgerýshi, jańashyl ýnıversıtet.

Qazaqstandyq ýnıversıtetterdiń ishinde alǵash bolyp ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ álemdegi 800 eń úzdik ýnıversıtetter arasynda 2020 j. 165 orynǵa ıe bolyp, QS «World University Rankings» halyqaralyq reıtıńisinde taǵy da birneshe satyǵa kóterildi. Reıtıń boıynsha eń úzdik 200 ýnıversıtetter tobyna postkeńestik keńistikten tek eki ýnıversıtet kiredi, bul – QazUÝ jáne Lomonosov atyndaǵy Máskeý memlekettik ýnıversıteti (RF).

Ýnıversıtettiń osy jetistikterge qol jetkizýine tarıh fakúlteti de –qomaqty úles qosyp otyr. Fakúltette birqatar mamandyqtar boıynsha mamandar daıyndalady, atap aıtqanda, «Tarıh» (sonyń ishinde, ǵylymı jáne pedagogıkalyq baǵyttar boıynsha), «Arheologıa» jáne «Etnologıa», «Murajaıtaný jáne eskertkishterdi qorǵaý», «Muraǵattaný, qujattaný jáne qujattarmen qamtamasyz etý», «Kitaphana isi» sıaqty negizgi mamandyqtarymen birge, ótken oqý jylynda «Tarıh jáne geografıa», «Basqarýdy qujattamamen qamtamasyz etý jáne arhıvterdegi aqparattyq tehnologıalar»  jáne basqa da birqatar qoǵamda suranysqa ıe bolyp otyrǵan jańa mamandyqtar boıynsha oqý baǵdarlamalary jasalyp, oqý úderisine engizildi. Atalmysh mamandyqtar boıynsha bilim berý fakúltettiń úsh kafedrasy – «Qazaqstan tarıhy»,  «Dúnıe júzi tarıhy, tarıhnama jáne derektaný», «Arheologıa, etnologıa jáne mýzeologıa» kafedralarynyń bazasynda júzege asyrylady.

Fakúltet birqatar jyldardan beri Bolonıa úderisi elderimen belsendi áriptestik qyzmetin jalǵastyryp keledi. Sonyń ishinde bilim berý isin ınternasıonalızasıalaý baǵytyndaǵy is-sharalarǵa Dúnıe júzi tarıhy, tarıhnama jáne derektaný kafedrasy qomaqty úles  qosyp otyr. Osy baǵyttaǵy asa mańyzdy jetistik – ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ men álemniń belgili ýnıversıtteteri – Reseı Memlekettik gýmanıtarly ýnıversıteti, Italıanyń La-Sapıenza ýnıversıteti, sondaı-aq Túrkıanyń Stambýl ýnıversıtetterimen  tarıh mamandyǵy boıynsha qos dıplomdyq bilim berý  baǵdarlamasy boıynsha mamandar daıyndaý týraly kelisimniń jasalýy bolyp tabylady. Atalmysh kelisimder is júzine asyrylyp, 2018 jyldan bastap qos dıplomdy mamandar daıyndaý jolǵa qoıyldy. Qos dıplomdy bilim berý baǵdarlamalarynyń alǵashqy ıegerleri, atap aıtqanda, ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ jáne Italıanyń La Sapıenza ýnıversıtetteriniń dıplomyn qatar alǵan Seılbekova Merýert jáne Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ jáne RMGÝ-diń dıplomdaryn qatar alǵan Júnisbaeva Aıda dúnıe júzi tarıhy, tarıhnama jáne derektaný kafedrasyna oqytýshylyq qyzmetke qaldyryldy.

Sondaı-aq, kafedrada mamandar daıarlaý aıasynda Eýropa, AQSH, Reseı, Japonıa, Koreıa jáne Túrkıanyń eń úzdik JOO-men jáne ǵylymı uıymdarymen qyzmettestik baılanystar ornatylǵan. Kafedra magıstranttary atalmysh ýnıversıtetterde ǵylymı-zertteý taǵylymnamalarynan turaqty túrde ótip otyrady. Sondaı-aq fakúltettiń bakalavrıat deńgeıindegi stýdentteri de, ózara almasý baǵdarlamasy boıynsha atalǵan ýnıversıtetterde bilimin tolyqtyryp qaıtyp otyrady. Sonymen birge, atalmysh shetel ýnıversıtetterinen ǵalymdar shaqyrtý isi de jolǵa qoıylǵan. Atap aıtqanda,  kafedranyń shaqyrtýymen 2017 jyldyń 16 qazany – 30 qarashasy aralyǵynda Nevada ýnıversıtetiniń (AQSH) profesory Pol Vert kelip, stýdentter men magıstranttarǵa «Batystaǵy ımperıataný» atty kýrsyn oqysa, 2018 jyldyń 12 qazany – 2019 jyldyń  21 qańtary aralyǵynda Vashıngton ýnıversıtetiniń profesory              M.A. Tolmacheva Fýlbraıt (Fulbright) baǵdarlamasy boıynsha «Eýrazıa tarıhy álemdik baılanystarda» atty kýrsyn oqydy. Al ústimizdegi jyldyń 1 naýryzy – 11 sáýiri aralyǵynda oqylǵan Mınnesota ýnıversıtetiniń (AQSH) profesory Kolen Makfaddenniń dáristeri fakúltet stýdentteri men magıstranntary tarapynan zor qyzyǵýshylyq týǵyzdy. Qazirgi tańda dúnıe júzi tarıhy, tarıhnama jáne derektaný kafedrasynyń shaqyrtýymen fakúltette Varshava ýnıversıtetiniń oqytýshysy Irena Skýba jáne Vıskonson ýnıversıtetiniń oqytýshysy Notan Snodgrass, Reseı Ǵylym Akademıasynyń profesory Kıseleva D.A. dúnıe júzi tarıhy boıynsha birqatar pánderden sabaq berýde.

Mundaı tabystar ýnıversıtetimizdiń árbir fakúltetinde, árbir kafedrasynda bar desek artyq aıtqan bolmaımyz. Ulttyq ýnıversıtettegi sońǵy jyldary qol jetkizilgen osy jetistikterdiń barlyǵy da ýnıversıtet túlekteriniń álemdik naryqtaǵy básekege qabilettigin eselep arttyryp otyr. Bizdiń ýnıversıtettiń dıplomy Qazaqstan ekonomıkasynyń barlyq salasynda, sonyń ishinde bilim berý salasynda da óte joǵary suranysqa ıe. Sondyqtan da mektep bitirýshi túlekterdi Qazaqstandaǵy joǵary oqý oryndarynyń kóshbasshysy – Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetine bilim alýǵa shaqyramyz.

QazUÝ, Tarıh fakúlteti, «Tarıh jáne geografıa» mamandyǵynyń 1 kýrs magıstranty Ǵalymova İnkár
Jetekshisi: Qartabaeva E.T., dúnıe júzi tarıhy, tarıhnama jáne derektaný kafedrasynyń dosenti, t.ǵ.k.,

---