Qazaq halqynyń qoldanbaly óneri
Qazaq halqynyń qoldanbaly óneriniń túrleri
Sabaqtyń maqsaty: Qazaqtyń qoldanbaly óneri aıaqqap, qorjynnyń jasalý túrleri, zergerlik buıymdar men aǵash buıymdaryna túsinik berý
Mindetteri: bilimdiligi: óz betimen meńgergen bilimin tereńdete túsý
Tárbıeliligi: ulttyq ónerge qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, ásemdikke tárbıeleý.
Damytýshylyǵy: óner men ýaqyt saıasatyn ushtastyrýǵa mashyqtaý.
Kórnekilikter: Qazaqtyń ulttyq buıymdary, qorjyn, tuskıiz, toptastyrý qaǵazy, baǵalaý paraǵy, fıshkalar.
Sabaqtyń tıpi: Jańa materıaldy meńgertý
Sabaqtyń ádisi: suraq - jaýap, áńgime.
Sabaqtyń barysy:
Uıymdastyrý kezeńi: 1 - 2 mın túgeldeý
Jańa taqyrypty túsindirý. Qazaqtyń ulttyq buıymdarynyń túrleri: kıiz, tuskıiz, tekemet, syrmaq, qorjyn, alasha, aıaqqap, tutqysh. Aǵash buıymdary: sandyq, kebeje, adalbaqan. Zergerlik buıymdar: syrǵa, bilezik, saqına, boıtumar. Qazaq halqy «Óner - ómirdiń ózińdeı máńgilik» demekshi óner ómirmen birge ushtasyp keledi.
1. Tósenish buıymdary. Tuskıiz - sándik úshin tósektiń tusyna ustaıtyn úı jıhazdarynyń biri. Ony jasaý úshin nyǵyz basylǵan juqa kıiz tańdalyp alynady. Tuskıizdi bezendirip, áshekeıleý úshin tústi barqyttar, jibek, shuǵa t. b. matalardan betine oıý - órnekter tigiledi. Tekemet - betine túrli tústi oıý - órnek basylǵan kıiz. Onyń betine júndi boıap, oıý - órnek jasap, kıiz basqan ádispen basady. Syrmaq - kıizden syryp oıýlap jasalǵan tósenish. Eki tústi kıizden oımalaǵan nemese ústine matadan oıý basqan tigisterine jıek basyp, syryp jasaıdy. Qorjyn - órmek quryp toqylatyn buıym. Uzyndyǵy 120 sm, eni 50 sm bolady. Erdiń artyna bókterip júrý úshin eki basty etip jasalǵan qapshyq. Aıaqqap – ydys - aıaq salýǵa arnalǵan qapshyq. Ol kóbinese kıizden jasalady. Alasha - ár túrli júnnen nemese túrli túske boıalǵan maqta men júnnen toqylǵan tósenish. Alasha terme jáne qaqpa alasha dep ekige bólinedi. Tósenish retinde qoldanady. Tutqysh - as pisiretin qazandy ottan kóterip túsirgende qoldy kúıdirmeý, qazannyń kúıesin qolǵa juqtyrmaý úshin kıizden jasalǵan eki qolǵap. Onyń uzyn etip jasalǵan baýy bolady.
2. Aǵashtan jasalǵan buıymdar. Sandyq kıim keshek taǵy basqa zattardy salýǵa arnalǵan aǵashtan jasalǵan buıym. Kebeje aǵashtan jasalǵan áshekeıli sandyq. Oǵan tamaq, ydys - aıaq salyp saqtaǵan. Adalbaqan - tórde turatyn kıim iletin órnektelgen butaqty, ne butaqtaryn qoldan jasaǵan syryq.
3. Zergerlik buıymdar. Bilezik - bilekke salynatyn sándi zat. Syrǵa – áıelderdiń qulaqqa salynatyn sándi zat, altyn, kúmisten, asyl tastardan jasalǵan. Alqa – altyn, kúmis, marjanmen áshekeılengen omyraýsha, óńir, óńirshe.
Demek qazaq halqynyń qolóner buıymdarynyń túrleri óte kóp. Olardyń shyǵý tarıhy alýan túrli. Mine osyndaı ónerimiz «Óner - ómirdiń ózińdeı máńgilik» demekshi urpaqtan - urpaqqa jalǵasyp, ómirmen birge ushtasyp keledi. Endi biz «Baqytty sát» oıyny (oqyta úıretý oıyndary)(modýldik tehnologıa boıynsha)
Qural jabdyǵy:
1. Sharlar salynǵan qapshyq nemese kishkene bóshke.
2. Sekýndomer (saǵat)
3. Ortaq baǵalaý paraǵy ( qosymsha)
4. Fıshkalar
5. Úı tapsyrmasy ( ár komanda eki suraqtan)
6. Konkýrs tapsyrmalary
7. Jaýap úlgileri
Oıynnyń júrý barysy.
Synyp 2 komandaǵa bólinedi, ár komandanyń óz kapıtany jáne ataýy bolady.
İ geım «Boı sergitý» Komandalarǵa 10 suraqtan berilip, olardy taldaýǵa 5 mınýt bólinedi. Komandanyń bir ókili jaýap beredi, al básekeles komanda jaýaptyń durystyǵyn úlgi boıynsha qadaǵalap otyrady.
Suraqtarǵa eń kóp jaýap bergen komanda utady.
İİ geım « Bóshkeden shyqqan bas qatyrǵylar» Komanda músheleri bóshkeden (qapshyqtan) nómirleri bar sharlar alyp shyǵady. Júrgizýshi ár nómirge jumbaq nemese suraq oqıdy. Óz ishinde talqylaǵan soń, komanda kapıtandary jaýap beredi.
1. Aıaqqap degenimiz ne?
2. Qorjyn degenimiz ne?
3. Tutqysh degenimiz ne?
4. Túıe balasyna baılanysty oıý? (botagóz)
5. Magıalyq oıý qalaı atalady? ( tumarsha)
6. Aqqý oıýy neni beıneleıdi?
7. Eńbek týraly maqal aıtyp ber?
8. Óner týraly maqal aıtyp ber?
9. Oqý - bilim týraly maqal aıtyp ber?
10. Jansyzda bir jansyz bar jalǵyz aıaq
Qyzylorda oblysy, Qazaly aýdany, Áıteke bı kenti,
№266 mektep - lıseıdiń tehnologıa páni muǵalimi
Erbasova Asylzat Begimbaıqyzy.
Sabaqtyń maqsaty: Qazaqtyń qoldanbaly óneri aıaqqap, qorjynnyń jasalý túrleri, zergerlik buıymdar men aǵash buıymdaryna túsinik berý
Mindetteri: bilimdiligi: óz betimen meńgergen bilimin tereńdete túsý
Tárbıeliligi: ulttyq ónerge qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, ásemdikke tárbıeleý.
Damytýshylyǵy: óner men ýaqyt saıasatyn ushtastyrýǵa mashyqtaý.
Kórnekilikter: Qazaqtyń ulttyq buıymdary, qorjyn, tuskıiz, toptastyrý qaǵazy, baǵalaý paraǵy, fıshkalar.
Sabaqtyń tıpi: Jańa materıaldy meńgertý
Sabaqtyń ádisi: suraq - jaýap, áńgime.
Sabaqtyń barysy:
Uıymdastyrý kezeńi: 1 - 2 mın túgeldeý
Jańa taqyrypty túsindirý. Qazaqtyń ulttyq buıymdarynyń túrleri: kıiz, tuskıiz, tekemet, syrmaq, qorjyn, alasha, aıaqqap, tutqysh. Aǵash buıymdary: sandyq, kebeje, adalbaqan. Zergerlik buıymdar: syrǵa, bilezik, saqına, boıtumar. Qazaq halqy «Óner - ómirdiń ózińdeı máńgilik» demekshi óner ómirmen birge ushtasyp keledi.
1. Tósenish buıymdary. Tuskıiz - sándik úshin tósektiń tusyna ustaıtyn úı jıhazdarynyń biri. Ony jasaý úshin nyǵyz basylǵan juqa kıiz tańdalyp alynady. Tuskıizdi bezendirip, áshekeıleý úshin tústi barqyttar, jibek, shuǵa t. b. matalardan betine oıý - órnekter tigiledi. Tekemet - betine túrli tústi oıý - órnek basylǵan kıiz. Onyń betine júndi boıap, oıý - órnek jasap, kıiz basqan ádispen basady. Syrmaq - kıizden syryp oıýlap jasalǵan tósenish. Eki tústi kıizden oımalaǵan nemese ústine matadan oıý basqan tigisterine jıek basyp, syryp jasaıdy. Qorjyn - órmek quryp toqylatyn buıym. Uzyndyǵy 120 sm, eni 50 sm bolady. Erdiń artyna bókterip júrý úshin eki basty etip jasalǵan qapshyq. Aıaqqap – ydys - aıaq salýǵa arnalǵan qapshyq. Ol kóbinese kıizden jasalady. Alasha - ár túrli júnnen nemese túrli túske boıalǵan maqta men júnnen toqylǵan tósenish. Alasha terme jáne qaqpa alasha dep ekige bólinedi. Tósenish retinde qoldanady. Tutqysh - as pisiretin qazandy ottan kóterip túsirgende qoldy kúıdirmeý, qazannyń kúıesin qolǵa juqtyrmaý úshin kıizden jasalǵan eki qolǵap. Onyń uzyn etip jasalǵan baýy bolady.
2. Aǵashtan jasalǵan buıymdar. Sandyq kıim keshek taǵy basqa zattardy salýǵa arnalǵan aǵashtan jasalǵan buıym. Kebeje aǵashtan jasalǵan áshekeıli sandyq. Oǵan tamaq, ydys - aıaq salyp saqtaǵan. Adalbaqan - tórde turatyn kıim iletin órnektelgen butaqty, ne butaqtaryn qoldan jasaǵan syryq.
3. Zergerlik buıymdar. Bilezik - bilekke salynatyn sándi zat. Syrǵa – áıelderdiń qulaqqa salynatyn sándi zat, altyn, kúmisten, asyl tastardan jasalǵan. Alqa – altyn, kúmis, marjanmen áshekeılengen omyraýsha, óńir, óńirshe.
Demek qazaq halqynyń qolóner buıymdarynyń túrleri óte kóp. Olardyń shyǵý tarıhy alýan túrli. Mine osyndaı ónerimiz «Óner - ómirdiń ózińdeı máńgilik» demekshi urpaqtan - urpaqqa jalǵasyp, ómirmen birge ushtasyp keledi. Endi biz «Baqytty sát» oıyny (oqyta úıretý oıyndary)(modýldik tehnologıa boıynsha)
Qural jabdyǵy:
1. Sharlar salynǵan qapshyq nemese kishkene bóshke.
2. Sekýndomer (saǵat)
3. Ortaq baǵalaý paraǵy ( qosymsha)
4. Fıshkalar
5. Úı tapsyrmasy ( ár komanda eki suraqtan)
6. Konkýrs tapsyrmalary
7. Jaýap úlgileri
Oıynnyń júrý barysy.
Synyp 2 komandaǵa bólinedi, ár komandanyń óz kapıtany jáne ataýy bolady.
İ geım «Boı sergitý» Komandalarǵa 10 suraqtan berilip, olardy taldaýǵa 5 mınýt bólinedi. Komandanyń bir ókili jaýap beredi, al básekeles komanda jaýaptyń durystyǵyn úlgi boıynsha qadaǵalap otyrady.
Suraqtarǵa eń kóp jaýap bergen komanda utady.
İİ geım « Bóshkeden shyqqan bas qatyrǵylar» Komanda músheleri bóshkeden (qapshyqtan) nómirleri bar sharlar alyp shyǵady. Júrgizýshi ár nómirge jumbaq nemese suraq oqıdy. Óz ishinde talqylaǵan soń, komanda kapıtandary jaýap beredi.
1. Aıaqqap degenimiz ne?
2. Qorjyn degenimiz ne?
3. Tutqysh degenimiz ne?
4. Túıe balasyna baılanysty oıý? (botagóz)
5. Magıalyq oıý qalaı atalady? ( tumarsha)
6. Aqqý oıýy neni beıneleıdi?
7. Eńbek týraly maqal aıtyp ber?
8. Óner týraly maqal aıtyp ber?
9. Oqý - bilim týraly maqal aıtyp ber?
10. Jansyzda bir jansyz bar jalǵyz aıaq
Qyzylorda oblysy, Qazaly aýdany, Áıteke bı kenti,
№266 mektep - lıseıdiń tehnologıa páni muǵalimi
Erbasova Asylzat Begimbaıqyzy.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
-
Sabaq maqsaty:Bilimdilik:Power Point redaktorynda slaıdty bezendirý jumystaryn jasap úırený.
-
Deńgeılik tapsyrmalar jınaǵy 8 – synyp
