Qazaqstanda ǵylym men ónerdiń damýy
Aqtóbe qalasy,
№33 Qazaq jalpy bilim berý mektebiniń
Tarıh páni muǵalimi: Jurmaǵambet Qobylan Qaltaıuly
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylarǵa kórnekti ǵalymdar jaıly keńinen maǵlumat bere kelip, olardyń eńbekteriniń tarıhı mańyzyn ashyp kórsetý.
Damytýshylyq: Ǵylymı eńbekterdi, kórkem shyǵarmalardy túsinip oqýǵa, izdeniske daǵdylandyrý, toppen jumys jasaýǵa úıretý.
Tárbıelik: Adamgershilikke, kishipeıildikke, ımandylyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: Jańa sabaqty meńgerý, toppen jumys.
Sabaqtyń ádisi: Suraq – jaýap, maqal – mátelderdiń jalǵasyn tabý, tirek – syzba, test, semantıkalyq karta.
Kórnekilik: Qazaqstan Respýblıkasynyń kartasy, Ál - Farabı, M. Qashqarı, J, Balasaǵunı, Qoja Ahmet Iassaýıdiń portretteri, elektrondyq oqýlyq.
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý bólimi.
- Synyp oqýshylaryn topqa bólý.
2. Úı tapsyrmasyn tekserý.
Suraq - jaýap ádisi.
1. Tyń jáne tyńaıǵan jerlerdi ıgerý ıdeıasy qashan qabyldandy, nelikten?
2. Tyń ıgerýshilerge qandaı jaǵdaılar jasaldy?
3. Tyń ıgerý qazaq halqynyń rýhanı ómirine qalaı áser etti?
4. Qazaqstannyń qaı oblystarynda tyń ıgerildi.
5. Tyń jáne tyńaıǵan jerlerdi ıgerýdiń qandaı teris jaqtary boldy?
6. Qazaqstanda qansha gektar jerge egin egildi?
7. Alǵashqy tyń ıgerýshi mehanızator, eńbek eri kim?
8. Kamshat Baıǵazyqyzy Dónenbaeva qaı jyly, qaı jerde dúnıege keldi?
9. «Tyń jáne tyńaıǵan jerlerdi ıgerý» jospary qaı jyly qabyldandy? 1954j
10. Tyń ıgerýdiń alǵashqy jyly Qazaqstanda qansha gektar jer jyrtyldy? 6, 5 mln
11. Memleket turǵyn úı salýǵa qansha som nesıe berdi? 10 som
12. Moldavıadan qansha jumysshy kóship keldi? 650 myń
13. Qazaqstanǵa tyń ıgerý jyldary qansha ult ókilderi kelip qonystandy? 2mln
14. Topyraqtyń qunarly bóligi qalaı atalady? gýmýs
3. Jańa sabaq
Jospar.
1. Qanysh Sátbaev – ǵulama ǵalym, akademık.
2. Qazaqstan ǵylymy.
3. Qazaqstan mádenıeti men ádebıeti.
İ. Qyzyǵýshylyqty oıatý.
Maqal – mátelderdiń jalǵasyn tap:
Ǵylym - teńiz, bilim - qaıyq.
Aqyl azbaıdy, bilim tozbaıdy.
Oqý – bilim azyǵy, bilim – yrys qazyǵy.
Kóp oqyǵan bilmeıdi, kóp toqyǵan biledi.
İlim – bulaq, bilim shyraq.
Erdiń atyn aty shyǵarar, ǵalymnyń atyn haty shyǵarar.
Tilińmen júgirme, bilimmen júgir.
bilim arzan, bilý qymbat.
baılyqtyń kilti - ǵylym.
nadanmen qos bolǵansha, kitappen dos bol.
İİ. Maǵynany taný.
İ top Semeıdegi ǵylymnyń damýyna úles qosqan ǵalymdarǵa baǵa berý.
İİ top Mádenıet pen ónerge úlesin qosqan ǵulamalary týraly maǵlumat berý.
İİİ top Qazaq kınosy men ádebıet salasynyń kemeńgerleri týraly baıandaý.
İİİ. Tolǵanys.
İ top.
Test.
1. Shyǵystyń asa kórneki ǵalymy Ábý Nasyr ál – Farabı shyǵarmalaryn qandaı tilde jazdy?
A) Túrik V) Parsy + S) Arab D) Grek
2. Óz eńbekterinde adam dúnıesi jáne onyń mánin óziniń sezim músheleri men aqyl – oıy arqyly tanıdy dep túsindirgen ǵalym:
a) M. Qashqarı
v) Ál - Farabı
s) J. Balasaǵurı
3. Mahmýd Qashqarıdyń shyn aty:
a) Mahmýd Hýseın ıbn Mahammed+ v) Muhammed Qazy Bahadúr
s ) Ádib Ahmet Mahmuduly.
4. Qazaqtyń áıgili ǵalymy Qydyrǵalı Jalaırıdyń Shyǵarmasy:
a) «Júsip – Zylıqa»
v) «Shejireler jınaǵy»+
s) «Hýsraý – Shyryn»
5. «Tarıh - ı Rashıdı», «Jahanname» shyǵarmasyn jazǵan kim?
a) Muhammed Haıdar Dýlatı
v) Mahmýd Qashqarı
s) Júsip Balasaǵurı
6. Mahmud Qashqarı jasaǵan saıası - etnostyq tarıhı karta qaı ǵasyrda jaryq kórdi?
a) İH ǵasyrda
v) Hİİ ǵasyrda
s) Hİ ǵasyrda+
7. Qoja Ahmet Iassaýıdiń ákesi, ataqty ǵulama adam:
a) Ibrahım
v) Muhammed Qanapıa
s) Máti bı
8. Qoja Ahmet Iassaýı kesenesi qaı qalada salynǵan?
a) Balasaǵun
v) Saýran
s) Iasy
9. Shoqan neshe jasynda dúnıeden ótti?
a) 30 jasynda
v) 35 jasynda
s) 25 jasynda
10. «Qazaq shejiresin «kim hatqa túsirdi?
a) Ian Vansına
v) M. J. Kópeev
s) V. Radlov
İİ top
Semantıkalyq karta
№ Ǵulamalar
Týǵan jyldary 870 - 950 j 1873 j 1806 - 1879 j 1103 - 1167 jj. 1103 - 1167 j 1866 1835 j
1 Qurmanǵazy Saǵyrbaıuly
2 Mahmýd Qashqarı
3 Ábý Nasyr Ál - Farabı
4 Ahmet Baıtursynov
5 Ahmet Iassaýı
6 Shoqan Ýálıhanov
7 Álıhan Bókeıhanov
İİİ top:
A) 1. Muhammed Haıdar Dýlatı -----«Manas» jyry
2. Qydyrǵalı Jalaırı ------------«Jahanname»
3. Qoja Ahmet Iassaýı -------------«Túrik tilderiniń sózdigi»
4. Ál - farabı --------------------------«Shejireler jınaǵy»
5. Mahmýd Qashqarı ------------------«Danalyq kitaby»
6. Shoqan Ýálıhanov -----------------«Danyshpandyq injý - marjany»
B) 1. Mahmýd Qashqarı ------------------ Semeı oblysy
2. Qoja Ahmet Iassaýı -------------- Otyrar
3. Ál - Farabı ---------------------------- Qashqarı
4. Álıhan Bókeıhanov ---------------- Saıram
5. Ahmet Baıtursynov ---------------- Qusmuryn bekinisinde
6. Shoqan Ýálıhanov ------------------ Qostanaı oblysy
1. Tirek – syzba. Ǵylymnyń damý
2. Tirek – syzba.
Til biliminiń damýyna úles qosqan ǵalymdar.
3. Tirek – syzba. Ádebıettiń kórnekti ókilderi.
Bekitý:
1. Ǵylymı jetistik dep neni aıtady?
2. Qazaqstanda ǵylymnyń damýy qandaı dárejede boldy?
3. Mádenıet pen ónerdiń damýyna baǵa ber.
Úıge tapsyrma. 54 - paragrafty oqý, mánjazba jazý.
Baǵalaý.
№33 Qazaq jalpy bilim berý mektebiniń
Tarıh páni muǵalimi: Jurmaǵambet Qobylan Qaltaıuly
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylarǵa kórnekti ǵalymdar jaıly keńinen maǵlumat bere kelip, olardyń eńbekteriniń tarıhı mańyzyn ashyp kórsetý.
Damytýshylyq: Ǵylymı eńbekterdi, kórkem shyǵarmalardy túsinip oqýǵa, izdeniske daǵdylandyrý, toppen jumys jasaýǵa úıretý.
Tárbıelik: Adamgershilikke, kishipeıildikke, ımandylyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: Jańa sabaqty meńgerý, toppen jumys.
Sabaqtyń ádisi: Suraq – jaýap, maqal – mátelderdiń jalǵasyn tabý, tirek – syzba, test, semantıkalyq karta.
Kórnekilik: Qazaqstan Respýblıkasynyń kartasy, Ál - Farabı, M. Qashqarı, J, Balasaǵunı, Qoja Ahmet Iassaýıdiń portretteri, elektrondyq oqýlyq.
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý bólimi.
- Synyp oqýshylaryn topqa bólý.
2. Úı tapsyrmasyn tekserý.
Suraq - jaýap ádisi.
1. Tyń jáne tyńaıǵan jerlerdi ıgerý ıdeıasy qashan qabyldandy, nelikten?
2. Tyń ıgerýshilerge qandaı jaǵdaılar jasaldy?
3. Tyń ıgerý qazaq halqynyń rýhanı ómirine qalaı áser etti?
4. Qazaqstannyń qaı oblystarynda tyń ıgerildi.
5. Tyń jáne tyńaıǵan jerlerdi ıgerýdiń qandaı teris jaqtary boldy?
6. Qazaqstanda qansha gektar jerge egin egildi?
7. Alǵashqy tyń ıgerýshi mehanızator, eńbek eri kim?
8. Kamshat Baıǵazyqyzy Dónenbaeva qaı jyly, qaı jerde dúnıege keldi?
9. «Tyń jáne tyńaıǵan jerlerdi ıgerý» jospary qaı jyly qabyldandy? 1954j
10. Tyń ıgerýdiń alǵashqy jyly Qazaqstanda qansha gektar jer jyrtyldy? 6, 5 mln
11. Memleket turǵyn úı salýǵa qansha som nesıe berdi? 10 som
12. Moldavıadan qansha jumysshy kóship keldi? 650 myń
13. Qazaqstanǵa tyń ıgerý jyldary qansha ult ókilderi kelip qonystandy? 2mln
14. Topyraqtyń qunarly bóligi qalaı atalady? gýmýs
3. Jańa sabaq
Jospar.
1. Qanysh Sátbaev – ǵulama ǵalym, akademık.
2. Qazaqstan ǵylymy.
3. Qazaqstan mádenıeti men ádebıeti.
İ. Qyzyǵýshylyqty oıatý.
Maqal – mátelderdiń jalǵasyn tap:
Ǵylym - teńiz, bilim - qaıyq.
Aqyl azbaıdy, bilim tozbaıdy.
Oqý – bilim azyǵy, bilim – yrys qazyǵy.
Kóp oqyǵan bilmeıdi, kóp toqyǵan biledi.
İlim – bulaq, bilim shyraq.
Erdiń atyn aty shyǵarar, ǵalymnyń atyn haty shyǵarar.
Tilińmen júgirme, bilimmen júgir.
bilim arzan, bilý qymbat.
baılyqtyń kilti - ǵylym.
nadanmen qos bolǵansha, kitappen dos bol.
İİ. Maǵynany taný.
İ top Semeıdegi ǵylymnyń damýyna úles qosqan ǵalymdarǵa baǵa berý.
İİ top Mádenıet pen ónerge úlesin qosqan ǵulamalary týraly maǵlumat berý.
İİİ top Qazaq kınosy men ádebıet salasynyń kemeńgerleri týraly baıandaý.
İİİ. Tolǵanys.
İ top.
Test.
1. Shyǵystyń asa kórneki ǵalymy Ábý Nasyr ál – Farabı shyǵarmalaryn qandaı tilde jazdy?
A) Túrik V) Parsy + S) Arab D) Grek
2. Óz eńbekterinde adam dúnıesi jáne onyń mánin óziniń sezim músheleri men aqyl – oıy arqyly tanıdy dep túsindirgen ǵalym:
a) M. Qashqarı
v) Ál - Farabı
s) J. Balasaǵurı
3. Mahmýd Qashqarıdyń shyn aty:
a) Mahmýd Hýseın ıbn Mahammed+ v) Muhammed Qazy Bahadúr
s ) Ádib Ahmet Mahmuduly.
4. Qazaqtyń áıgili ǵalymy Qydyrǵalı Jalaırıdyń Shyǵarmasy:
a) «Júsip – Zylıqa»
v) «Shejireler jınaǵy»+
s) «Hýsraý – Shyryn»
5. «Tarıh - ı Rashıdı», «Jahanname» shyǵarmasyn jazǵan kim?
a) Muhammed Haıdar Dýlatı
v) Mahmýd Qashqarı
s) Júsip Balasaǵurı
6. Mahmud Qashqarı jasaǵan saıası - etnostyq tarıhı karta qaı ǵasyrda jaryq kórdi?
a) İH ǵasyrda
v) Hİİ ǵasyrda
s) Hİ ǵasyrda+
7. Qoja Ahmet Iassaýıdiń ákesi, ataqty ǵulama adam:
a) Ibrahım
v) Muhammed Qanapıa
s) Máti bı
8. Qoja Ahmet Iassaýı kesenesi qaı qalada salynǵan?
a) Balasaǵun
v) Saýran
s) Iasy
9. Shoqan neshe jasynda dúnıeden ótti?
a) 30 jasynda
v) 35 jasynda
s) 25 jasynda
10. «Qazaq shejiresin «kim hatqa túsirdi?
a) Ian Vansına
v) M. J. Kópeev
s) V. Radlov
İİ top
Semantıkalyq karta
№ Ǵulamalar
Týǵan jyldary 870 - 950 j 1873 j 1806 - 1879 j 1103 - 1167 jj. 1103 - 1167 j 1866 1835 j
1 Qurmanǵazy Saǵyrbaıuly
2 Mahmýd Qashqarı
3 Ábý Nasyr Ál - Farabı
4 Ahmet Baıtursynov
5 Ahmet Iassaýı
6 Shoqan Ýálıhanov
7 Álıhan Bókeıhanov
İİİ top:
A) 1. Muhammed Haıdar Dýlatı -----«Manas» jyry
2. Qydyrǵalı Jalaırı ------------«Jahanname»
3. Qoja Ahmet Iassaýı -------------«Túrik tilderiniń sózdigi»
4. Ál - farabı --------------------------«Shejireler jınaǵy»
5. Mahmýd Qashqarı ------------------«Danalyq kitaby»
6. Shoqan Ýálıhanov -----------------«Danyshpandyq injý - marjany»
B) 1. Mahmýd Qashqarı ------------------ Semeı oblysy
2. Qoja Ahmet Iassaýı -------------- Otyrar
3. Ál - Farabı ---------------------------- Qashqarı
4. Álıhan Bókeıhanov ---------------- Saıram
5. Ahmet Baıtursynov ---------------- Qusmuryn bekinisinde
6. Shoqan Ýálıhanov ------------------ Qostanaı oblysy
1. Tirek – syzba. Ǵylymnyń damý
2. Tirek – syzba.
Til biliminiń damýyna úles qosqan ǵalymdar.
3. Tirek – syzba. Ádebıettiń kórnekti ókilderi.
Bekitý:
1. Ǵylymı jetistik dep neni aıtady?
2. Qazaqstanda ǵylymnyń damýy qandaı dárejede boldy?
3. Mádenıet pen ónerdiń damýyna baǵa ber.
Úıge tapsyrma. 54 - paragrafty oqý, mánjazba jazý.
Baǵalaý.
You Might Also Like
