InfoHub Logo

Jyl saıyn Qazaqstanda jumyssyzdyq deńgeıi jastar arasynda ózekti problemaǵa aınalyp jatqany sózsiz ras.Jumyssyzdyq deńgeıi kedeıshilik deńgeıin arttyryp qana qoımaı,sonymen qatar psıhologıalyq soqqy bolyp tıip jatatynyn da ashyq aıtsaq bolady.Al jumyssyzdyq deńgeıin tómendetý,memleketpen aldaǵy jyldarǵa eldiń áleýmettik-ekonomıkalyq damýynyń boljamdary jasalyp,soǵan qol jetkizý maqsatynda tıimdi sharalardy ári qaraı júzege asyrý dep bilemin.Elimizdiń eńbek naryǵynda, atap aıtqanda jańa jumys oryndaryn qurý, jastardy jumyspen qamtý, jastardyń jumyssyzdyq deńgeıin tómendetý sıaqty áleýmettik-ekonomıkalyq máselelerdi sheshýde jáne jetildirýde shaǵyn jáne orta bıznes pen iskerlik belsendikti qoldaý boıynsha jumystardy jalǵastyrýdyń mańyzy zor.Ózimiz aıta júrgendeı,elimizdiń  bolashaǵy jastardyń qolynda, al jastar biliminiń sapasy ustazdardyń qolynda. Sondyqtan eńbek naryǵynyń suranysy men talaptaryna saı mamandar daıyndaý, olardyń biliktiligin arttyrý, jumyspen qamtý sıaqty máseleler memleketimizdiń alǵa qoıǵan basty mindetteriniń biri. Meniń oıymsha,bul turǵyda jastardy aıyptaý emes,jumysqa degen qulshynysy múldem joq dep aıtýǵa da kelmeıdi.Másele,jumys jasaý tájirıbeniń azdyǵy, jalaqynyń tómen bolýy, turǵylyqty ornalasatyn jerleri bolmaýy men qatar básekelestiktiń tómen bolýynan zardap shegýde.Joǵaryda aıtylǵan sebepterden bólek,sarapshylar taǵy da birqatar máselelerdi atap ótti:jastardyń iskerlik qarym-qatynas ornata almaýy,tanystyqtyń joqtyǵy,eńbek naryǵy men jumys izdeý ádisteri týraly aqparattyń azdyǵy.

Al, memleket azamattardyń jumyspen nátıjeli ári erkin tańdaý arqyly qalyptasýyna járdemdesý saıasatynyń júrgizilýin qamtamasyz etedi. Osyǵan oraı, memleket jumyssyzdyqtaǵy áleýmettik qorǵaýdyń mynadaı túrlerin atap kórsetedi:

 • jumysqa ornalasýǵa járdemdesý;

 • jumyssyzdar úshin kásibı daıarlaý, biliktilikti arttyrý, qaıta daıarlaý jáne qoǵamdyq jumystardy uıymdastyrý;

 • qoǵamdyq jumystarda isteıtin jumyssyzdar eńbegine aqy tóleý;

 • tabysy az azamattarǵa jatatyn jumyssyzdarǵa ataýly áleýmettik kómek kórsetý;

 • Qazaqstan respýblıkasynda jumyssyzdyqqa qarsy áleýmettik saıasatty jetildirý úshin 2011– 2020 jyldarǵa arnalǵan jumyspen qamtý baǵdarlamasy qabyldandy;

 • bul baǵdarlamanyń negizgi baǵyttary ekonomıka salalarynda jańa jumys oryndaryn qurý bolyp tabylady;

 • jumys kúshine suranys pen usynys teńgerimdiligi jónindegi sharalar júrgizý;

 • halyqty áleýmettik   qoldaýǵa   muqtaj    nysanaly   toptardyń   jumyspen   qamtylýyn uıymdastyrý;

 • qosymsha jumys oryndaryn quratyn shaǵyn jáne orta kásipkerlikti qoldaý men damytý;

 • jumyspen qamtýdyń óńirlik máselelerin sheshýde jergilikti atqarýshy organdardyń róli jónindegi sharalar qabyldaý;

 • bilim berý uıymdarynyń túlekterin jumyspen qamtýǵa járdemdesý jáne t.b.

Kasımbek Janel

---