InfoHub Logo

Taqyryby: Qazaqstannyń shóleıt jáne shól zonalary
Silteme: kúntizbelik taqyryptyq jospar 8 - synyp
Sabaqtyń maqsaty: Dúnıetanymdyq kózqarastaryn keńeıtý, oqytý barysynda ınterbelsendi ádis - tásilderdi qoldaný arqyly oqýshylardyń belsendiligin, qyzyǵýshylyǵyn arttyra otyryp, óz oılaryn erkin jetkizýge daǵdylandyrý.
Sabaqtyń túri: jańa bilimdi meńgertý (dástúrli emes sabaq)
Sabaqtyń ádisi: synı turǵydan oılaý strategıasynyń ádisteri, ózdik jumys, toptyq jumys, kesteni toltyrý, izdený, suraq - jaýap, tirek syzba, keskin kartamen jumys.
Sabaqtyń kórnekiligi: Qazaqstannyń fızıkalyq kartasy, jarty sharlar fızıkalyq kartasy, ınterbelsendi taqta, keste, keskin karta, elektrondy oqýlyq.
Kútiletin nátıje: oqýshylardyń shóleıt jáne shól zonasynyń tabıǵatyna salystyrmaly sıpattama bere alýy, kartadan shól, shóleıt zonalarynyń shekarasyn kórsete bilýi, óz oılaryn aıqyn jetkize alýy.

Sabaqtyń barysy:
Uıymdastyrý bólimi
Psıhologıalyq daıyndyq. «Jaqsy sóz, jarym yrys» oqýshylar bir - birine tilek aıtady.
İ. Qyzyǵýshylyqty oıatý
1. Oı qozǵaý negizinde «shól», «shóleıt» sózderine toptastyrý júrgiziledi.
2. «Shóleıt jáne shól zonasy» degen sózden taqyrypty aıqyndap, sabaqtyń barysy men maqsatyn habarlaý.
3. Muǵalim ınterbelsendi taqtadan shól jáne shóleıt zonalarynyń ósimdikteri men janýarlary týraly slaıd kórsetip, taqyryptyń túıindi máselelerine toqtalady.
Oqýshylar Qazaqstannyń fızıkalyq kartasynan shól, shóleıt zonalarynyń aýmaǵyn, iri shólderdi kórsetedi.

İİ. Maǵynany taný
Jańa taqyrypty óz betimen ıgerý maqsatynda oqýshylardy 3 topqa bólip, spıker, taımer saılanady. Toptarǵa oqýlyq mátini bólip beriledi.
1 - topqa shóleıt zonasy
2 - topqa shól zonasy
3 - topqa shóldiń túrleri. Oqýshylar mátindi oqyp, syn turǵysynan oılaý strategıasynyń «Jıgso» ádisimen taldap, bir — birine túsindirýge ýaqyt beriledi. Klaster daıyndap spıker qorǵaıdy.
Elektrondy oqýlyqtan taqyryp mazmuny taqtaǵa kórsetilip, oqýshylar shóleıt jáne shól zonasy taqyrybyn oqyp tómendegi kesteni dápterlerine toltyrady:

Keskin kartamen jumys: keskin kartaǵa shóleıt, shól zonalarynyń shekaralaryn túsirý.
Oqýshylardyń jańa bilimdi ıgerý deńgeıin tekserý barysynda «Ystyq oryndyq» strategıasyn paıdalaný. Oqýshylar sabaqqa baılanysty bir - bir suraqtan jazyp qobdıshaǵa salady. Jerebe boıynsha 1 oqýshy ortadaǵy oryndyqqa kelip otyrady. Qobdıshaǵa salynǵan suraqty tańdaý arqyly sol suraqqa jaýap beredi. Jaýap bere almasa kelesi oqýshy almastyrady.
Suraqtardyń mazmuny:
Shóleıt zonasynyń geografıalyq ornynyń ereksheligi qandaı? Shyǵys Qazaqstan oblysy qandaı tabıǵat zonalarynda ornalasqan?
Klımatynyń kontınentti jáne qurǵaq bolýyna qandaı faktorlar áser etedi?
Shóleıt jáne shól zonasynda topyraqtyń qandaı túrleri bar?
Topyraq quramynda qara shirindiniń mólsheri qansha?
Shóldiń túrlerin atap, kartadan kórset.
Qumdy shólder qalaı paıda bolǵan?
Qumdy shólderdiń tabıǵatynyń ereksheligi qandaı?
Sazdy shólderdiń ósimdikterin ata.
Efemerler men efemeroıdtar degen ne?
Shólde ósetin dárilik ósimdikter týraly ne bilesiz?
Shól zonasynyń ósimdikteri men janýarlary klımattyń qatańdyǵyna qalaı beıimdelgen
Shól zonasynda qandaı qoryqtar bar? Kartadan kórset.
Shól zonasynyń tabıǵatyn qorǵaý maqsatynda qandaı is - sharalar júrgiziledi? Ǵylymı qaǵıdalardy damytý úshin shóldegi negizgi máselelerdi aıqyndaý jáne onyń sheshý joldaryn qarastyrý jóninde oqýshylardyń oı - pikirleri, usynystary tyńdalady.
Sergitý sáti: «Jańbyr» trenıńi

İİİ. Oı tolǵanys.
Oqýshylar «Shóldegi tirshilik» taqyrybyna esse jazyp, jazǵan esselerin oqıdy.

İV. Baǵalaý:
Baǵalaý paraǵyna top basshysy baǵa qoıyp, muǵalim qorytyndy baǵalaıdy.

Ú. Keri baılanys
Oqýshylar sabaqqa baılanysty kóńil kúılerin stıkerge jazyp, taqtaǵa iledi.

Úİ. Úıge tapsyrma:
«Shóleıt, shól zonalary» taqyrybyn oqý, «Qazaqstannyń shóleıt, shól zonalary» taqyrybyna slaıd daıyndaý.

Shyǵys Qazaqstan oblysy, Shar qalasy, Jarma aýdany,
Abaı atyndaǵy mektep - balabaqsha kesheniniń geografıa,
bıologıa pániniń birinshi sanatty muǵalimi
Týngatova Gýlnaz Slámovna