Qazaqtyń qolóner buıymdary
Sabaqtyń taqyryby: Qazaqtyń qolóner buıymdary
Maqsaty: Qazaqtyń qol óner buıymdarymen jaqynyraq tanysý, olardy baǵalaı bilgizý.
Bilimdiligi. Qazaqtyń áshekeı buıymdarynyń qoldanylý erekshelikterin túsindirý.
Dombyra, qobyz sıaqty qazaqtyń ulttyq aspaptarynyń paıdalaný
erekshelikterin aýyzsha jáne is júzinde jetkize bilý. Oqýshylardy saýatty jazyp, suraqtarǵa oryndy jaýap berýge úıretý.
Tárbıeliligi. Oqýshylardy eńbekke baýlý jáne dombyramen kúı ónerin tamashalata otyryp oqýshylardy qazaq ónerin baǵalap, qurmetteı bilýge baýlý.
Damytýshylyǵy.
Qazaqtyń qol óner buıymdary týraly túsinikterin keńeıte túsý.
Kúndelikti ómirde paıdalaryna jarata bilý. Túrli suraqtarǵa jaýap berý arqyly oqýshylardyń sóıleý tilin, saýatty jaza bilýin, oılaý qabiletterin arttyra túsý.
Sabaqtyń kórnekilikteri: Bilezik, saqına, syrǵa (Eski, jańa úlgileri), sáýkele, quraq kórpeshe, qobyz, dombyra jáne olardyń úlkeıtilgen sýretteri, ınteraktıvti taqta
Sabaqtyń túri, ádisi: Saıahat sabaq, Oıyn, suraq - jaýap ádisteri
Sabaqtyń barysy: 1. Uıymdastyrý
2. Muǵalimniń kirispe sózi
3. Murajaıǵa saıahat jasaý
4. Murajaıdan alǵan áserlerin suraý
5. «Qorjyn toı» oıynyn oınatý
6. Rebýs sheshý
7. Sýret boıynsha jeke jumystar
8. Bekitý. Qorytyndylaý
9. Úıge tapsyrma berý
10. Baǵalaý.
1. Uıymdastyrý bólimi. – Sálemetsizder me, balalar? Otyryńyzdar.
- Búgin synypta kezekshi?
- Kezekshi, synypta kim joq?
- Jaqsy, rahmet
2. Muǵalimniń kirispe sózi.
Balalar, búgin bizde erekshe sabaq. Bizge qonaqtar kelip otyr
- balalar, qane kim aıtady, qazir qaı aı? (Qazir naýryz aıy)
- Durys, qazir qandaı meıram bolyp jatyr. Nemese kele jatyr? (Qazir naýryz bolyp jatyr)
- Naýryz qandaı meıram? (Jyl basy)
- Naýryz meıramynda qalaı kıinedi? Qandaı kıimder? Jáne taǵy neler bolady?
( Ádemi, jańa kıimder kıedi. Qazaqsha kıimder kıedi.., Syrǵa, saqına, bilezikterin taǵady
Án aıtady, bı bıleıdi, dombyra, qobyzda oınaıdy t. b.)
Iá, durys aıtasyzdar. Naýryz meıramynda dombyramen án aıtyp, kúı tartady. Qazaqtyń
dástúrleri kórsetiledi. Túrli qol óner buıymdary bolady. Kıiz úıler tigiledi.
Búgingi bizdiń sabaǵymyzdyń da taqyryby osyǵan baılanysty «Qazaqtyń qolóner buıymdary» dep atalady.
Sizder búgin qazaqtyń qol óner buıymdarymen qysqasha tanysasyńdar Bul zattardy murajaıǵa saıahat jasaý arqyly tanımyz, úırenemiz.
Murajaıǵa saıahat bárimizge túsinikti me? (Pýteshestv v mýzeı)
3. Saıahat jasamas buryn dápterlerińizge kúnniń jadyn, sabaqtyń taqyrybyn jazyp qoıamyz.
- Sender murajaıda bolyp kórdińder me?
- Aqtóbede qandaı murajaılar bar?
- Endi bizdiń mektebimizdegi qazaqtyń qolóner buıymdary murajaıyna saıahat jasaıyq.
Myna zattardyń jeke - jeke sýretterin ınteraktıvti taqtadan kórsetemin.
Kórpe, sáýkele, bilezik, saqına, syrǵa, dombyra, qobyz jáne ol zattardyń ózderi taqtanyń basqa shetinde ilýli bolady
Al bárimiz murajaıǵa keldik dep elesteteıik. Endi sizderge murajaıdy aralatyp, qazaqtyń qol óner buıymdarymen tanystyryp shyǵaıyn.
1 - slaıd
Mynaý - kórpe. Bul ne úshin kerek? Tósenip otyrý úshin, tońsaq jamylý úshin qajet. Kórpeler ártúrli bolyp jasalady. Ájelerimiz, analarymyz ózderiniń fantazıalarymen
túrlendirip tikken. Qonaq, jáı, shaı kórpe degen sıaqty túrleri kóp bolady.
2 - slaıd
Sáýkele. Sáýkele - kelinshek bas kıimi. Ony uzatylǵan qyzdar jáne janyna ergen
qurbylary kıgen. Sáýkeleniń negizgi bólikteri - táj, tóbe, qulaqbaý jáne artqy boıy.
Sáýkeleniń tóbesi qıyq konýs tárizdi bolady. Ol óte bıik bolady. «Táj» bóligin asyl tastarmen áshekeıleıdi.
3, 4, 5 - slaıd qazaqtyń zergerlik áshekeı buıymdary. Bul áshekeı buıymdardy sándik
úshin taqqan. Kóbine kúmisten jasaǵan. Túrli oıý - órnektermen áshekeılengen. Qazirgi kezde de kóp. Kúmis, altyn sıaqty qymbat metaldardan jasaǵan.
6 - slaıd
Dombyra. Dombyra - qazaqtyń eń keń tanymal mýzykalyq aspaby. 2 shekti, 9 perneli. Án - kúı, terme, jyrlar oryndaıdy. Ózderińiz qazir jıi kórip júrsizder. Qazaqtyń ıisin
shyǵaratyn aspap.
7 - slaıd. Qobyz. Qobyzdyń túrleri kóp. Shı, qyl, shań qobyz t. b. Orystyń skrıpkasyna keledi. Kúı, jyr oryndaıdy.
Ár sýretke toqtalǵan saıyn sol zattyń túp nusqasyn da kórsetip shyǵamyn. Saıahattyń sońynda balalardyń qoldaryna berip kórsetemin.
IV. Murajaıdan alǵan áserlerin bilý.
Sonymen bizder jańa murajaıda bolyp keldik.
A) Onda ne boldy? Ne kórdik?
Á) Osy zattardan sizderde qaısysy bar?
B) Aralaryńyzda dombyrada oınaı alatyn bala bar ma?
( Bolsa, oınatamyz. Joq bolsa, basqa klass balalarynyń arasynan daıyndap qoıamyz)
V. «Qorjyn toı» oıynyn oınatý
- Balalar, qazir qandaı meıramnyń kezi?
- Durys. Naýryz meıramy. Búgin bizde toı. Toıǵa kelgen adamdar myna qorjynnan unaǵan zatyn suraqtarǵa durys jaýap berý arqyly alýǵa bolady.
Tapsyrmalar:
1. Qazaqsha kelinshek bas kıimi
2. Qazaqsha jańa jyl qashan bolady?
3. Naýryz týraly óleń bilesiń be?
4. Jer, el, Otan, til týraly maqal aıt
5. Dombyra týraly óleń oqyp ber
6. Bilezik, saqına, syrǵa qandaı buıymdar?
VI. Rebýs sheshý. ( Naýryz sózi jasyrylady)- Na (n)– (ta) ý - (qa) r(b) yz
VII. Naýryz sózimen sózder qurǵyzý ( 2 mınýt ýaqyt beriledi)
VIII. Sýretpen jeke jumystar jasatý
1 qatarǵa – kórpe, bilezik.
2 qatarǵa - sáýkele, bilezik
3 qatarǵa - qobyz, dombyra
Osylardyń sýretteri beriledi. Olardy tolyqtyryp boıap, sol zattardy qatystyryp 2 - 3 sóılem quratý (jazbasha). 3 - 4 baladan surap qalǵandarynyń jumystaryn jınap alamyn.
Bekitý. Balalar, búgin biz sabaqta ne úırendik? Olar ne úshin kerek? Biz bul zattardy úırený maqsatymyz ne? Suraqtarǵa aýyzsha jaýap alamyz.
Úıge tapsyrma berý.
1. Murajaıǵa saıahatta saǵan ne unady, ne unamady? degen suraqtarǵa jaýap jazyp kelý.
2. Bilezik qobyz, dombyra - sózderine fonetıkalyq taldaý jasaý
Baǵalaý
Maqsaty: Qazaqtyń qol óner buıymdarymen jaqynyraq tanysý, olardy baǵalaı bilgizý.
Bilimdiligi. Qazaqtyń áshekeı buıymdarynyń qoldanylý erekshelikterin túsindirý.
Dombyra, qobyz sıaqty qazaqtyń ulttyq aspaptarynyń paıdalaný
erekshelikterin aýyzsha jáne is júzinde jetkize bilý. Oqýshylardy saýatty jazyp, suraqtarǵa oryndy jaýap berýge úıretý.
Tárbıeliligi. Oqýshylardy eńbekke baýlý jáne dombyramen kúı ónerin tamashalata otyryp oqýshylardy qazaq ónerin baǵalap, qurmetteı bilýge baýlý.
Damytýshylyǵy.
Qazaqtyń qol óner buıymdary týraly túsinikterin keńeıte túsý.
Kúndelikti ómirde paıdalaryna jarata bilý. Túrli suraqtarǵa jaýap berý arqyly oqýshylardyń sóıleý tilin, saýatty jaza bilýin, oılaý qabiletterin arttyra túsý.
Sabaqtyń kórnekilikteri: Bilezik, saqına, syrǵa (Eski, jańa úlgileri), sáýkele, quraq kórpeshe, qobyz, dombyra jáne olardyń úlkeıtilgen sýretteri, ınteraktıvti taqta
Sabaqtyń túri, ádisi: Saıahat sabaq, Oıyn, suraq - jaýap ádisteri
Sabaqtyń barysy: 1. Uıymdastyrý
2. Muǵalimniń kirispe sózi
3. Murajaıǵa saıahat jasaý
4. Murajaıdan alǵan áserlerin suraý
5. «Qorjyn toı» oıynyn oınatý
6. Rebýs sheshý
7. Sýret boıynsha jeke jumystar
8. Bekitý. Qorytyndylaý
9. Úıge tapsyrma berý
10. Baǵalaý.
1. Uıymdastyrý bólimi. – Sálemetsizder me, balalar? Otyryńyzdar.
- Búgin synypta kezekshi?
- Kezekshi, synypta kim joq?
- Jaqsy, rahmet
2. Muǵalimniń kirispe sózi.
Balalar, búgin bizde erekshe sabaq. Bizge qonaqtar kelip otyr
- balalar, qane kim aıtady, qazir qaı aı? (Qazir naýryz aıy)
- Durys, qazir qandaı meıram bolyp jatyr. Nemese kele jatyr? (Qazir naýryz bolyp jatyr)
- Naýryz qandaı meıram? (Jyl basy)
- Naýryz meıramynda qalaı kıinedi? Qandaı kıimder? Jáne taǵy neler bolady?
( Ádemi, jańa kıimder kıedi. Qazaqsha kıimder kıedi.., Syrǵa, saqına, bilezikterin taǵady
Án aıtady, bı bıleıdi, dombyra, qobyzda oınaıdy t. b.)
Iá, durys aıtasyzdar. Naýryz meıramynda dombyramen án aıtyp, kúı tartady. Qazaqtyń
dástúrleri kórsetiledi. Túrli qol óner buıymdary bolady. Kıiz úıler tigiledi.
Búgingi bizdiń sabaǵymyzdyń da taqyryby osyǵan baılanysty «Qazaqtyń qolóner buıymdary» dep atalady.
Sizder búgin qazaqtyń qol óner buıymdarymen qysqasha tanysasyńdar Bul zattardy murajaıǵa saıahat jasaý arqyly tanımyz, úırenemiz.
Murajaıǵa saıahat bárimizge túsinikti me? (Pýteshestv v mýzeı)
3. Saıahat jasamas buryn dápterlerińizge kúnniń jadyn, sabaqtyń taqyrybyn jazyp qoıamyz.
- Sender murajaıda bolyp kórdińder me?
- Aqtóbede qandaı murajaılar bar?
- Endi bizdiń mektebimizdegi qazaqtyń qolóner buıymdary murajaıyna saıahat jasaıyq.
Myna zattardyń jeke - jeke sýretterin ınteraktıvti taqtadan kórsetemin.
Kórpe, sáýkele, bilezik, saqına, syrǵa, dombyra, qobyz jáne ol zattardyń ózderi taqtanyń basqa shetinde ilýli bolady
Al bárimiz murajaıǵa keldik dep elesteteıik. Endi sizderge murajaıdy aralatyp, qazaqtyń qol óner buıymdarymen tanystyryp shyǵaıyn.
1 - slaıd
Mynaý - kórpe. Bul ne úshin kerek? Tósenip otyrý úshin, tońsaq jamylý úshin qajet. Kórpeler ártúrli bolyp jasalady. Ájelerimiz, analarymyz ózderiniń fantazıalarymen
túrlendirip tikken. Qonaq, jáı, shaı kórpe degen sıaqty túrleri kóp bolady.
2 - slaıd
Sáýkele. Sáýkele - kelinshek bas kıimi. Ony uzatylǵan qyzdar jáne janyna ergen
qurbylary kıgen. Sáýkeleniń negizgi bólikteri - táj, tóbe, qulaqbaý jáne artqy boıy.
Sáýkeleniń tóbesi qıyq konýs tárizdi bolady. Ol óte bıik bolady. «Táj» bóligin asyl tastarmen áshekeıleıdi.
3, 4, 5 - slaıd qazaqtyń zergerlik áshekeı buıymdary. Bul áshekeı buıymdardy sándik
úshin taqqan. Kóbine kúmisten jasaǵan. Túrli oıý - órnektermen áshekeılengen. Qazirgi kezde de kóp. Kúmis, altyn sıaqty qymbat metaldardan jasaǵan.
6 - slaıd
Dombyra. Dombyra - qazaqtyń eń keń tanymal mýzykalyq aspaby. 2 shekti, 9 perneli. Án - kúı, terme, jyrlar oryndaıdy. Ózderińiz qazir jıi kórip júrsizder. Qazaqtyń ıisin
shyǵaratyn aspap.
7 - slaıd. Qobyz. Qobyzdyń túrleri kóp. Shı, qyl, shań qobyz t. b. Orystyń skrıpkasyna keledi. Kúı, jyr oryndaıdy.
Ár sýretke toqtalǵan saıyn sol zattyń túp nusqasyn da kórsetip shyǵamyn. Saıahattyń sońynda balalardyń qoldaryna berip kórsetemin.
IV. Murajaıdan alǵan áserlerin bilý.
Sonymen bizder jańa murajaıda bolyp keldik.
A) Onda ne boldy? Ne kórdik?
Á) Osy zattardan sizderde qaısysy bar?
B) Aralaryńyzda dombyrada oınaı alatyn bala bar ma?
( Bolsa, oınatamyz. Joq bolsa, basqa klass balalarynyń arasynan daıyndap qoıamyz)
V. «Qorjyn toı» oıynyn oınatý
- Balalar, qazir qandaı meıramnyń kezi?
- Durys. Naýryz meıramy. Búgin bizde toı. Toıǵa kelgen adamdar myna qorjynnan unaǵan zatyn suraqtarǵa durys jaýap berý arqyly alýǵa bolady.
Tapsyrmalar:
1. Qazaqsha kelinshek bas kıimi
2. Qazaqsha jańa jyl qashan bolady?
3. Naýryz týraly óleń bilesiń be?
4. Jer, el, Otan, til týraly maqal aıt
5. Dombyra týraly óleń oqyp ber
6. Bilezik, saqına, syrǵa qandaı buıymdar?
VI. Rebýs sheshý. ( Naýryz sózi jasyrylady)- Na (n)– (ta) ý - (qa) r(b) yz
VII. Naýryz sózimen sózder qurǵyzý ( 2 mınýt ýaqyt beriledi)
VIII. Sýretpen jeke jumystar jasatý
1 qatarǵa – kórpe, bilezik.
2 qatarǵa - sáýkele, bilezik
3 qatarǵa - qobyz, dombyra
Osylardyń sýretteri beriledi. Olardy tolyqtyryp boıap, sol zattardy qatystyryp 2 - 3 sóılem quratý (jazbasha). 3 - 4 baladan surap qalǵandarynyń jumystaryn jınap alamyn.
Bekitý. Balalar, búgin biz sabaqta ne úırendik? Olar ne úshin kerek? Biz bul zattardy úırený maqsatymyz ne? Suraqtarǵa aýyzsha jaýap alamyz.
Úıge tapsyrma berý.
1. Murajaıǵa saıahatta saǵan ne unady, ne unamady? degen suraqtarǵa jaýap jazyp kelý.
2. Bilezik qobyz, dombyra - sózderine fonetıkalyq taldaý jasaý
Baǵalaý
You Might Also Like
