InfoHub Logo

Pán aty: «Adam jáne qoǵam»
Sabaqtyń taqyryby: «Qoǵam jáne ekonomıka»
Sabaqtyń maqsaty: Oıyn oınatý arqyly oqýshylardyń tanymdyq belsendiligi, bilim deńgeıin, pánge degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, teorıa men praktıkany ushtastyrýǵa bilýge, logıkalyq oılaý júıesin qalyptastyrý.
A) bilimdilik: «Adam jáne qoǵam, ekonomıka jaıly bilimderdi jetildirý»
B) damytýshylyq: Túrli derek kózderimen jumys jasaý, biliktilikterin, izdempazdyqtaryn, sóıleý tilderin damytý
V) tárbıelik: Shapshańdyqqa, júıelikke, jaýapkershilikke, izdempazdyqqa, ásemdikke baýly, tarıhty qurmetteýge, otansúıgishtikke, patrıottyq sezimderge.
İİ. Sabaqtyń túri: Dástúrli emes sabaq.
İİİ. Sabaqtyń ádisi: oıyn.
İV. Pán aralyq baılanys: Geografıa, naryqtyq ekonomıka, quqyq, qazaqstan tarıhy.
V. Kórnekiligi: Úlestirmeli qaǵazdar, konvertter, plakattar, kitaptar kórmesi.

Sabaq barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi: Oqýshylardy túgeldep, top oqýshylarynyń sabaqqa daıarlyǵyn tekserý.
Qosh keldiń qutty meken eline,
Batyr atam meken etken jerine.
Shákirtterim, beri jaqyn kelinder,
Baqtaryńdy synǵa salyp kórińder.
Bilimderin synamaqshy oıynda,
Kimder júırik, kimder epti bili4der.
İİ. Taraý boıynsha qaıtalaý bolǵandyqtan oıyn túrde oqýshylardyń bilimin tekserý jáne qosymsha bilimderin jetildirý. Oqýshylardy eki topqa bólemiz. Oıynǵa qatysatyn toptar men jáne oıyn erejesimen tanystyrý. Oıyn İV kezeńnen quralǵan. Ár kezeńde top oqýshylary berilgen suraqtarǵa jaýap berip «Altyn qorǵa upaı jınaıdy».

Oıyn sharty:
İ – kezeń. «Qanat qaqty»
İİ – kezeń. «Domıno oıyny»
İİİ – kezeń. «Samǵaý»
İV – kezeń. «Oılan tap»
V – kezeń. «Strategıalyq baǵyt»kestemen jumys

«Adam baılyǵynyń ishindegi eń tamashasy bilim»,- degen eken shyǵys ǵulamasy Ábý Raıhan Ál – Bırýnı. Endeshe oıynymyzdy bastaıyq.
İ - kezeń.«Qanat qaqty». bul kezeńniń sharty boıynsha eki topqa birdeı bes suraqtan on suraq beriledi. Suraqtarǵa jaýap berý arqyly qus qanatyn qurastyrady. Oıyn sońynda ár top óz upaıyn toptasyp qurǵan qusynan baıqaıdy.

İ – topqa qoıylatyn suraq:
1.. Adam balasynyń qajettiligin óteýdiń naqty joly ne?(Eńbek)
2. Igilik degenimiz ne?(Adamnyń qajettiligin óteıtin zattar tizbesi jáne onyń múddesine maqsatyna paıdalanýshynyń talabyna jaýap beretin eńbek ónimi.)
3. Materıaldyq ıgilikterdiń ekonomıkalyq emes bólimine ne jatady?(Jaratylystyq aýa, sý, kún sáýlesi sıaqty qaı mezgilde qaı ýaqytta bolsyn emin - erkin paıdalanatyn qorlar jatady, oǵan adam jaǵynan eshqandaı áreket qoldanylmaıdy.)
4. Marketıń degenimiz?(Naryq júıesinde tutynýshylarǵa taýarlar men qyzmet túrlerin jetkizý qyzmeti)
5. Memleket degenimiz?(Óz ornalasqan aýmaqtaǵy búkil el kóleminde bılik júrgizetin, basqarý jáne májbúrleý apparaty, óz aldyna derbes erekshe saıası uıym)

İİ. topqa qoıylatyn suraq:
1. Salyq degenimiz ne?( )
2. Ekonomıkalyq táýelsizdik degenimiz?(Ulttyq ekonomıkany tıimdi tutyný qajettilikterin qamtamasyz etý )
3. Materıaldyq qajettilikterdi óteý nege tán?(Jeke adamǵa, adam toptaryna, otbasyna, belgili bir uıymǵa, búkil bir memleketke, jalpy adamzat qoǵamyna)
4. Materıaldyq ıgilikterge neler jatady?(jer, aýa, klımat, tamaq ónimderi, ǵımarattar, mashınalar, qural jabdyqtar, soǵan qosa patentter, avtorlyq quqyqtar)
5. Menejer degenimiz kim?(Kásibı jaldamaly basqarýshy ıaǵnı óndiristi basqarý jónindegi maman)
«Bilim biliktilikke jetkizer baspaldaq, al – biliktilik sol bilimdi iske asyra bilý daǵdysy»- degen uly ustaz A. Baıtursynov.
Sonymen kelesi kezeńimizdi bastaımyz.

İİ – kezeń «Domıno»oıyny Bul oıynda konvertke salynǵan sózderden ereje qurastyrý kerek.
İ topqa berilgen konvert ishindegi sózderden quralǵan sóılem: (Amortızasıa degenimiz – negizgi qorlardyń qunyn, solardyń kómegimen óndiretin taýarlar men kórsetiletin qyzmetterge birte – birte kóshirý nemese aqsha qarajatyn maqsatty túrde jınaqtaý jáne ony tozyǵy jetken negizgi qorlardyń ornyn toltyrý úshin paıdalaný.)

İİ topqa berilgen konvert ishindegi sózderden quralǵan sóılem: (Qarjylandyrý degenimiz Ulttyq ekonomıka men onyń kóptegen salalaryn damytýǵa, áleýmettik mádenı sharalarǵa, qorǵanysqa jumsalatyn shyǵyndar men qamtamasyz etý.)
«Birlikke sengen zamanda – eshkimge ese bermedik,
Bilimge sener zamanda qapy qalyp júrmeıik»,- degen Abylaı hannyń oıly sózimen kelesi kezeńge kóshelik.

İİİ – kezeń. «Samǵaý»Bul kezeńniń sharty boıynsha bir ret nar táýekel jasaýǵa bolady ıaǵnı muǵalimnen kómek suraı alady.
İ topqa beriletin suraq: Naryqtyq qatynastarǵa ótý úshin shokoterapıa amalyn kóptegen memleketter paıdalandy. Ol erkin naryqty júzege asyrady. Mysalǵa Polsha eli jatady. Al endi suraq: Polsha eliniń ıdeıasynyń maqsaty qandaı jáne birinshi kezeńine jatatyndar? Kómek: Shokoterapıa degenimiz - ekonomıkalyq qyzmetter arqyly óz múddeleriniń ekonomıkalyq tıimdiligin qamtamassyz ete otyryp kózdegen maqsatqa qol jetkizý.(kestemen jumys)
Jaýaby.:(Polsha eliniń ıdeıanyń maqsaty: makroekonomıkalyq turaqtandyrý, onyń birinshi kezeńine baǵany yryqtandyrý, barynsha tez jekeshelendirý, ishki naryqty ashyq ustaý qarjylyq turaqtandyrý jatady)

İİ topqa beriletin suraq: Ulttyq valútanyń aınalymǵa engizilýi táýelsiz memleket tarıhynda mańyzy zor kezeń bolyp qalmaq jáne ol Qazaqstan Respýblıkasynyń basty belgisi bolýymen aıqyndalady. Óte qupıa jaǵdaıda jasalynǵan banknot teńge ulttyq valúta1993 j15 qarashada engizildi, onyń İ dollarǵa shaqqandaǵy aıyrbastaý baǵamy 4, 7 teńge boldy. Ulttyq valútanyń engizilýi jetkilikti altyn valúta qoryn jasaýdy qajet etti. Al endi suraq: Qazaqstanda London bırjasynyń talaptaryna saı altyn óndirý qaıda uıymdastyryldy jáne qaı jyly qandaı kompanıa quryldy?

Kómek: Kompanıa tazartylǵan altyn óndirdi, búginde onyń zergerlik óndirisi bar. Sonymen qatar 1994 j 19 mamyr kúni Prezıdent N. Á. Nazarbaev ulttyq banktiń aqsha shyǵaratyn banknot fabrıkasyn saltanatty túrde ashty. Jaýaby:(Óskemen qorǵasyn – myrysh kombınatynda jáne 1993 j jyldyń basynda «Altyn almaz»ulttyq aksıonerlik kompanıasy qurylady.)
«Eshqashan da bárin bilemin, endi maǵan budan artyq úırenetin eshteńe joq dep sanaýshy bolma»N. D. Zelenskııdiń sózimen kelesi kezeńge kóshemiz.
IV – kezeń. «Oılan tap» Eki topqa da bir Rebýs beriledi
V – kezeń «Strategıalyq baǵyt»kestemen jumys. Eki topqa da keste beriledi, kesteni top pen toltyryp, jaýabyn eki toptan eki oqýshy túsindirip beredi.

İİİ. Qaıtalaý sabaǵyn bekitý
IV. Oqýshylardy baǵalaý. Baǵalaý paraǵyn toltyram.
V. Úıge tapsyrma berý
Qoldanylǵan ádebıetter: «Adam jáne qoǵam»oqýlyq, gazet, jýrnaldar.