InfoHub Logo

Túsinik hat
Ókinben men de bir kún ólemin dep,
Ókinem uqsata almaı kelemin dep,
Kúnine júz oılanyp myń tolǵanam,
Ózimmen birge ólmesin óleńim dep.
(Q. Amanjolov)

Bul baǵdarlamada qazaq ádebıetinde ózindik órnek salyp, oqyrmandardy ózderiniń ǵajaıyp jyrlarymen sýsyndata bilgen Q. Amanjolov, T. Aıbergenov, M. Shahanov, M Maqataev haqynda tereń bilim berý kózdeledi. Alǵashqy toqsanda Qasymnyń qazaq ádebıetinen alatyn ózindik orny, onyń nóserdeı seldetken, almas semserdeı jarqyldaǵan, ottaı laýlaǵan, jalyndaı jandyrǵan ǵajaıyp poezıasy, qandaı da bir erekshe talantty degen kompozıtorlarmen ıyq tirkestire alatyn názik áýezdi ánderi, óziniń de kompozıtorlyq ereksheliginiń mańyzy jaıynda sóz qozǵaı otyryp, uly tulǵalardy qadirleı bilýge baýlý. Aqynnyń orys ádebıetin, orys poezıasyn tereń bilýi, ǵajaıyp aýdarmalary týraly áńgimeleý. Shevchenko, Pýshkın, Tvardovskıımen qosa Nızamıdiń «Láıli - Májnúnin» aýdarǵandyǵy jaıly málimet berý.

İİ toqsan. Tólegen Aıbergenovtyń ómiri men qyzmeti, onyń jyrlarynyń qazaq óleńine iri betburys ákelgeni, ol betburystyń basty máni - aqyn óleńderiniń ádemi sezimge qurylatyndyǵynda, móldirligi men beıneliliginde ekenin túsindirý. Ózimen tustastar men ózinen keıingiler poezıasyna erekshe áseri, óz zamanyndaǵy «Tólegen mektebiniń» izgi dástúri, aıryqsha qymbat aqyndyq murasy jaıly áńgimeleý.
Ne jaqsylyq bolsa aldymen elge bolsyn degensiń,
Sondyqtan da seniń dańqyń, seniń saltyń kógersin.
Saıyn dalań jyryńdy eske ap kúlkisin sál shegersin.
Ár júrekte bultqa oranǵan qasıetti bir shyń bar,
Ol - aqyndyq márttik shyńy, Aıbergenov degen shyń
.............................................
Ult rýhy qaı kezde de qanattyǵa astana, Aıbergenov shyńyn kórseń, atyńnan tús, jas bala!
M. Shahanov

İİİ toqsan. M. Shahanovtyń qazaq poezıasyn izgilik, ımandylyq, bıik adamdyqty jyrlaıtyn balladalarmen baıytýy, qoǵamdyq qyzmeti, 1986 jylǵy Jeltoqsan oqıǵasyna baılanysty Ortalyqtyń jantúrshigerlik, is - áreketin aıdaı álemge áshkereleýge muryndyq bolýy, Araldy qutqarý jónindegi isteri, azamattyq kelbeti jaıly bilimderin baıytý. Shyǵarmalaryndaǵy aqyl, ósıet, úlgi - ónegesi, adamzatty bir - birin túsinýge, ásirese daryndardy túsinýge shaqyrǵan úni, urpaq qamy týraly oılaryn uǵyndyrý.

Máńgi laýlap janý úshin ǵalamda,
Úlken baqyt tabý úshin ǵalamda,
Úlken bolyp qalý úshin ǵalamda.
Úlken arman kerek eken adamǵa.
M. Shahanov.

İV toqsan. Muqaǵalı murasynyń shynaıy poezıadan turatyny, 1960 - 1970 jyldardaǵy qazaq poezıasyn bıik shyńǵa kótergen syrly da sazdy, muńdy da qýatty jyrlary, qýanysh pen qaıǵy, úmit pen muńǵa toly ómir joly, shyǵarmashylyq taǵdyry jaıly sóz qozǵaı otyryp, onyń naǵyz talant ıesi ekenin dáleldeý.
Oıly jas! Óleń meniń syrlasymdaı,
Syrlassam da qumarym tur basylmaı.
Aıtyp ótken aqynda arman bar ma,
Júreginiń túbine kir jasyrmaı.
M. Maqataev.