Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Qosh keldiń áz Naýryz!
Taqyryby: Qosh keldiń, áz Naýryz!
Maqsaty: Naýryz meıramy týraly túsinik berý arqyly Qazaq halqynyń salt – dástúrin kórsetý jáne ony qurmetteı bilýge tárbıeleý.
Barysy: Kirispe.
Muǵalim: - Armysyzdar, ustazdar, ata – analar, qonaqtar! Bárimizdiń asyǵa kútken Naýryz toıymyz kelip jetti. Toılaryńyz qutty bolsyn!
Naýryz – «jańa kún» degen sóz. Bul kún – bizdiń ata – babalarymyz, arǵy tegimiz myńdaǵan jyldardan beri toılap kele jatqan jyl basy merekesi. Naýryz toıymyz qutty bolsyn! Ulystyń uly kúni dep atalǵan Naýryzda densaýlyqtaryńyz myqty bolsyn, tilekterińiz qabyl bolsyn!
1 – júrgizýshi: Naýryz – kóktem merekesi.
Naýryz – jyl basy.
Naýryz – jańa serpin, jańa lep.
2 - júrgizýshi: Naýryz – qýanysh merekesi,
Baqyt pen shattyq merekesi.
1 - júrgizýshi: Naýryz – sharýanyń merekesi.
Naýryz – eńbek merekesi.
2 - júrgizýshi: Armysyńdar, halaıyq,
Barmysyńdar, halaıyq.
Naýryz toıyn jup jazbaı
Jylda qarsy alaıyq.

1 - júrgizýshi: Al, halaıyq, turmaıyq,
Ándeteıik jyrlaıyq!
Ortamyzdy ashaıyq,
Yrys tilep bul jylǵa,
Jyrdan shashý shashaıyq!

Hor: «Naýryz»
Daýlet: Qys ótip qar ketti,
Jyrlaıyq jaz jetti.
Meıramy ejelden
Qutty bolsyn Naýryz!
Ánim de saǵan, bıim de,
Qut qonaq óziń úıimde.
Qýanysh syılar elime,
Kúlimde, Naýryz, kúlimde.

Q. Aısha: Kún menen tún teńeldi,
Jer shýaqqa keneldi,
Qýanyshta el endi.
Naýryz keldi saltymyz:
Kógersin dep halqymyz
Kóshege tal egedi.
Naýryz toıy - bereke,
Naýryz toıy – jyr – ańyz.

Muǵalim: Naýryz aıy – Shyǵys kún esebi boıynsha jyldyń alǵashqy aıy. Bul aıda jyldyń alǵashqy aıy esebinde kún men tún teńeledi, sol sebepten Naýryz jyl basy bolyp sanalady.

Aıgúl: Aqpan ketti araz bop Naýryzben,
Naýryz júr joǵalǵan baǵyn izdep.
Kóktem jetti kórisip, janyn úzgen
Qys attandy qoshtasyp taǵy bizben.
Kórinis:
1. Júrgizýshi: Tyńdańyzdar, tyńdańyzdar
Bosqa qarap turmańyzdar.
Naýryz toıy bastaldy
Kórgende armanda,
Kórmegende armanda,
Qyzyqtan tys qalmańyzdar!
2. Júrgizýshi: Qurmetti qonaqtar, ustazdar! Kúlimdegen shýaqty kóktemmen birge qazaq dalasynda jańa jyl keledi. Ár adam keler jyldan úlken úmit kútip, ony aq tilekpen, aq nıetpen qarsy alady. Mine, bizdiń asyǵa kútken jańa - meshin jylymyz da tabaldyryqty attaǵaly otyr. Bárimizge de jańa jyl baqyt jyly, beıbit jyly bolsyn!
Baıan: Meshin jylyn qarsy alar shaqta bul,
Dabylshylar dúrsildete qaq dabyl.
Aıqyn: Meshin jyly, aýyl jyly
Tileımin halqymyzǵa tynyshtyqty
Attaıyn tabaldyryqtan jaqsylyqpen
Alla jazsa, gúldendirem halqymdy.
Aıaýlym: Qosh keldiń meshin jyly! Elime baqyt jyly, qut jyly, beıbit jyly bolyp kir! Tórge shyq qadirli qonaq bol! Búgingi oıyn – saýyq ózini arnalady.
Qańbaq shal: Armysyzdar aǵaıyndylar? Men qaıda keldim?
Baıan: Amansyz ba, ata!? Jol bolsyn!
Qańbaq shal: Áleı bolsyn, balam! Mektepte Naýryz toıy bolyp jatyr dep estip, «Ertegiler elinen» elshiler ertip, jol shyqqanym sol edi, bir álemet jel turyp, ushyryp ala jónelgeni.... Sodan soń jerge top ete qaldym.
Aıaýlym: E, aqsaqal, siz Qańbaq shal degen ataı boldyńyz ǵoı. Onda baǵytyńyz durys. Naýryz toıyn toılap jatyrmyz, tórge shyǵyńyz.
Qańbaq shal: Álgi meniń joldastarym kelýi kerek edi... İshinde Aldar kósesi, Ertóstigi, aıdaı sulý Qarashashy bar, ózderi bir top adam bolatyn.
Mystan: Áı, qaýqıǵan Qańbaq shal, sen qalaı kelip qaldyń - eı bul jerge, menen buryn.
Qańbaq shal: Á..., Mystan kempir, oıbaı..., báıbishe, amansyz ba? Naýryzyń qutty bolsyn!
Mystan: Ne deıdi myna túıeqaryn? Naýryzshylyn.....
Qańbaq shal: Ýa, Mysteke! Myna Naýryz toıyna bir top joldasymdy ertip shyǵyp em, qatty jel turyp.... meni ushyryp áketip...., olar da kelip qalar.
Baıan: Mystan áje, sál sabyr etińiz. Siz birdeńe shatastyryp turǵan bolarsyz. Bizde Naýryz toıy ótip jatyr. Qazir «Ertegiler elinen» qurmetti qonaqtar kelýi kerek.
Mystan: Eshkim de kelmeıdi. Mynanyń álgi dostaryn sıqyrlap tastaǵamBári meniń úlken ulym Qaradáýdiń úıinde uıyqtap jatyr.
Qańbaq shal: Ne deıdi myna Mystan?
Sadyr: Endi qaıttyq? Á, báse, mine kele jatyr ǵoı bireýi.
Tazsha: Assalaýmaǵaleıkým, halaıyq.! Naýryz toıy qutty bolsyn!
Qańbaq shal: E, shyraǵym ózińmen orta tolsyn!
Mystan: Taqyldaǵan kimsiń eı!
Tazsha: E, men elge Tazsha atanǵan, halqyma qylyǵymmen jaqqan Tazsha balamyn, áje. Aý, toıdy bastamaı neǵyp tursyńdar?
Qańbaq shal: Myna Mystan toıǵa kele jatqan «Ertegiler eliniń» elshilerin sıqyrlap, uıyqtatyp tastapty. Ne isterimizdi bilmeı, daǵdyrap turmyz.
Tazsha: Aıtpaqshy, Mystan áje, myna Naýryz toıynda ózińizge arnap bir óleń aıtyp bergim kep tur.
Mystan: Keregi joq óleńiniń. Bilem men senderdi! Báriń jek kóresińder! Ana aq basty kempir - shaldan bastap, myna turǵan balalarǵa deıin meni jek kóredi.!
Tazsha: Sál sabyr etińiz ájetaı! Áýeli tyńdap kórmeısiz be?
Aý, halaıyq, qarasa
Ájem qandaı tamasha!
Aq tisteri marjandaı,
Tizilip tur jarasa!
Kelbetine qarasam,
Naýryzdyń appaq qaryndaı,
Oımaq aýyz, burań bel.
Kim jek kórer osyndaı,
Ózi sulý, aqyldy,
Meniń Mystan Ájemdi - aı.
Mystan: Oı, aınalyp keteıin, Tazsham! Myna óleńiń maǵan unaıdy eı! Bir túrli júrekke jyly tıe me, qalaı!? Qoı bolmas! Men baryp álgi qonaqtardy sıqyrdan aryltyp, osynda jibereıin.
Oqýshy Qurmetti Tazsha, qadirli Qańbaq shal, tórge shyǵyp, toıdyń qadirli qonaǵy bolyńyzdar.
Oqýshy Amansyz ba, Aldar ata!
Aldar kóse Armysyzdar halaıyq? Bar bol balam!
Alda deseń, aldaımyn,
Saıtandy da arbaımyn.
Sarańdarǵa qattymyn
Kedeılerge baldaımyn.
Aaa, eee...
Men Aldarmyn, Aldarmyn,
Shegi joq dańqymnyń.
Ómirimdi arnarmyn
Baqyty úshin halqymnyń.
Shyǵaıbaı: Áı, báıbishe, bol endi Naýryzdan keshigetin boldyq, bolsańshy kúıbeńdemeı...
Báıbishe: Qazir, qazir baıeke! Myna bir ystyq kúlsheni pisirip em. Oıbaı mynaý álgi Aldar ǵoı!... Endi qaıttyq?! Qaıda tyqtyq?
Shyǵaıbaı: Mynda tyq, mynda.
Aldar: Assalaýmaǵaleıkým, Shyǵeke! Naýryzyń qutty bolsyn! Ulystyń uly kúni oıdaǵy, qyrdaǵy qushaqtasyp tabysqaly emes pe?! Kel, baıeke, biz de qushaqtasyp kóriselik.
Shyǵaıbaı: Oıbaı, kúıdim! Kúıip baram jiber, jibere gór, Aldeke. Sen aq alshy osyny.
Oqýshy: Aldar ata Shyǵaıbaı aqsaqal, Naýryz kúni araz aǵaıyn tatýlasyp, renjiskender kelisip jatady emes pe?! Endi sizder tatýlasyp, qutty toıdyń qonaǵy bolyńyzdar.
Er tóstik: Armysyńdar halaıyq? Naýryz qutty bolsyn! Denderiń saý bolsyn!
Oqýshy: Qosh keldiń, Er Tósti batyr! Seni de balalar asyǵa kútýde. Toıdyń qadirmendi qonaǵy bol, myna balalarǵa tilegińdi aıt.
Er Tóstik:
Er Tóstigim dep elim,
Ertegi ǵyp shertedi.
Máńgi jasap kelemin,
Men qazaqtyń órkeni.
Qaıyrmasy:
Eı, eı balalar,
Jylda osylaı toılańdar.
Ulystyń uly kúninde
Bı bılep án salyńdar.
Oqýshy: Batyr, bizdiń balalardyń da ózińe arnaǵan syıy bar, endi sony tamashalańyz.
Oqýshy: Amansyz ba, Qarashash sulý? Qosh keldińiz!
Qarashash: Armysyńdar, aǵaıyn? Naýryzdaryń qutty bolsyn! Aq mol bolsyn, qaıda bolsań jol bolsyn! Nókerlerimdi ertip, men de keldim ortaǵa.
Joǵary shyqsyn qonaqtar,
Kelip turǵan alystan.
Jaqsylyqtyń jolynda,
Jan aıamaı alysqan.
Sizderdiń erlik isteriń,
Ǵasyrlar boıy tynbaıdy.
Ańyz, dastan, jyrlardan,
Jastar oqyp tyńdaıdy.
Ádiljan: Armysyń, Aq áje? Qosh keldińiz!
Aq áje: Bar bol balam! Amansyńdar ma, balapandarym? Naýryz toıy qǵutty bolsyn! Aq mol bolsyn, qaıda barsań jol bolsyn!
Oqýshy: Aq áje, Naýryz kúni balalaryńyzǵa qandaı syı sıapat ákeldińiz?
Aq Áje: Adal aspan buıyrǵan,
Dám tatsyn el jıylǵan.
Bıdaı saldym kójege,
Mol bolsyn dep bıyl nan.
Tary saldym kójege,
Jenti kóp bolsyn dep.
Kúrish saldym kójege
Toıda palaý bolsyn dep.
Aýyzdan aq ketpesin,
Sýdan erin ketpesin,
Kelgen rıza, ketken toq,
Qutty qonaq et jesin.
Osy aq dámnen báriń aýyz tıińder, qaraqtarym.
Muǵalim: Mine, balalar senderge arnap Aq áje taıqazandy toltyryp Naýryz kóje pisirip ákelipti. Al, áje dámińizge rahmet. toıdy odan ári «Tusaý keser yrymymen jalǵastyrsaq degen tilek bar. Búgingideı uly toıda aıaqtaryn apyl tapyl basyp, baqsha esigin attaǵaly otyrǵan shóberelerińiz de bar.
Myna jınalǵan halyq, myna otyrǵan nemerelerińiz ata saltyn, halyq dástúrin kórip tamashalasyn.

Aıaýlym: Naýryzym ǵajap týysyń,
Ulystyń uly kúnisiń.
Jylyttyń jerdiń júregin,
Júregi eldiń jylysyn.

Jańyl: Naýryzym - toıly nurly kún,
Mereıiń asyp tur búgin.
Jerimniń júzin jylyttyń,
Elimniń saqta birligin!
Án: «Naýryz kóktem».

Aıqyn: Arda ósip, adal emgen aq ýyzyń,
Qaldyrǵan ǵasyrlarǵa nárli izin.
Kók bórili baıraǵyn jelbiretip,
Kók túrikter toılaǵan Naýryzym.

Adıljan: Naýryz – dostyq, Naýryz – kún,
Barsha halyq birligi.
Taǵy keldi Ulys kún,
Jalǵasyp ǵalam tirligi.
Baqtybaı: Naýryz toıy – bereke,
Naýryz toıy – jyr – ańyz.
Qyzyq dýman - mereke,
Qyzyq dýman quramyz.

Hormen: Naýryz!
1 - júrgizýshi: Shashý! Shashý!
Kóp shashaıyq shashýdy,
Jaýǵandaı kep aspannan nóser jańbyr.
Ýa, jamaǵat, terip al nesibińdi,
Rızyǵyń bolsyn kól – kósir!

2 - júrgizýshi: Qashanda qut – bereke ornasyn dep,
Toılarda shashý shashý - salty elimniń.
Ýa, halaıyq! Terip al nesibińdi,
Qabyl bolsyn, jamaǵat, aq tileýiń!
Quttyqtaý sóz dırektordyń bastaýysh synyptar boıynsha oqý – tárbıe jónindegi orynbasaryna, ata – analarǵa beriledi.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama