InfoHub Logo

Qyzylorda oblysy Qyzylorda qalasy
M. Yqsanov atyndaǵy Qyzylorda polıtehnıkalyq koleji
Stýdent: Jumabekov Ramazan Jomartuly
Jetekshi: Shamahanova Ýlmeken Erlanovna

Jumystyń maqsaty: GAZ jáne ZIL qozǵaltqyshtarynyń maılaý júıeleriniń bólshek-teri men toraptarynyń ornalasýymen tanysyp, olardyń ózara áserlesýin oqyp úırený. 

Qajetti qural-jabdyqtar: GAZ jáne ZIL qozǵaltqyshtarynyń maı aıdaýshy nasos-tary, maıdy tundyryp tazartý sentrıfýga jınaǵy, kiltter, maılaý júıesiniń plakat-tary.

Jalpy málimetter

Qozǵaltqyshtyń basqa júıelerine qaraǵanda onyń jaqsy jumys isteýi maılaý júıesiniń aqaýlaryna baılanysty bolady jáne de uzaq merzimdiligi men senimdiligi de osyǵan kóbirek baılanysty bolady. Qozǵaltqyshqa az ǵana ýaqyt maılaýshy maıdyń berilmeýi onyń buzylýyna ákelip soqtyrady.

Maılaý júıesiniń aqaýlarynyń negizgi belgilerine júıedegi maı qysymy jáne súzgishterdiń kedergileri, sentrıfýganyń aınalýy men súzgishiniń kedergileri jatady.  Ortasha aınalý jıiligindegi qozdyrylǵan qozǵaltqyshtyń maılaý júıesindegi (ZIL-130 1000 aın/mın) qysym 2,5-3 kg*s/sm² qysym bolýy tıis.

Maılaý júıesindegi jıi kezdesetin aqaýlar túrleri 4.1-kestede keltirilgen. Maıdyń qysymy men temperatýoasyna maılaý júıesi agregattarynyń kúıimen qosa, ıindi-bilikti mehanızmniń qosylystarynyń tozý dárejesine, salqyndatý júıesiniń kúıine, qozǵaltqyshtyń jylýlyq jáne júktemelik rejımine paıdalanatyn maıdyń sorty men sapasy da áser etedi.

Maılaý júıesiniń negizgi aqaýlary

4.1-keste

Aqaýlar túrleri	Belgileri
Dachık nemese qysymdy kórsetkish buzylǵan	Aqaýsyz qozǵaltqyshta maı qysymynyń kórsetkishtik máni shektik máninen asyp ketedi
Maı nasosynyń tozýy	Maıdyń qysymy tómen
Redýksıalyq klapan tozǵan (retteý buzylǵan)	Maıdyń qysymy tómen
Raektıvtik maı sentrıfýgasy buzylǵan	Qozǵaltqysh toqttaǵannan keıin sentrıfý-ganyń jumys isteý dybysy estilmeıdi nemese rotor tez toqtap qalady, rotordaǵy tulǵanyń maı qaldyǵy qalyń bolady

 

Jumysty oryndaý tártibi

1. GAZ jáne ZIL qozǵaltqyshtarynyń maılaý júıeleri elementteriniń ornalasýynyń bir-birimen áserlerin oqyp úırený.

2. Maı aıdaýshy nasosty buzyp, onyń jumys isteý prınsıpimen jáne olarda bolýy múmkin aqaýlarmen tanysý, shesterná men olardy bólgishter arasyndaǵy tqsenishterdiń kúılerin tekserý. Tósenishtiń qalyńdyǵy 0,4-0,1 mm bolýy tıis. Eger de odan kóp bolǵan jaǵdaıda nasostyń ónimdiligi tómendeıdi, al az bolǵan jaǵdaıda tozýy artady. Redýksıalyq klapannnyń jáne ortadan tepkish magıstraldyq maı tazartqyshynyń qurylysymen tanysý. Klapan nasostyń tómengi seksıasynda ornalasqan, ol qysym shamasy 3,5-4 kg*s/sm² bolǵan kezde retteledi.

3. Basty maı magıstralyndaǵy (GAZ-53) redýksıalyq klapan men maı qysymynyń dachıgi ornalasatyn ornymen tanysý. Qysymdy tekserý kezinde baqylaýshy monometrdi burap alynǵan dachıktiń ornyna buraıdy.

4. Ortadan tepkish maı tazartý súzgisiniń qurylysymen, jumys isteý prınsıpimen tanysý.

Sentrıfýganyń negizgi qyzmeti – maı karterinen kelgen jaǵarmaıdy sapaly tazartyp, ortalyq maılaý júıesine jiberý bolyp tabylady. Sentrıfýgaǵa maı nasostyń tómengi seksıasy, tómengi bloktaǵy kanaly men arnaıy tikshe arqyly beriledi. Sentrıfýganyń osindegi qýys arqyly maı qalpaqqa keledi, sodan keıin rotordaǵy torly tesik arqyly ishke berilip, odan laqtyrylady. Joǵarylaǵan aǵystyń áserinen rotor aınalady, onymen birge qalpaq ishindegi maı da aınalady jáne maı qaldyqtary qalpaqqa jasyrylady. Taza maı karterge aǵyp ketedi. Maıdyń qysymy 6-7 kg*s/sm² bolǵan kezde maılardy tazartý qalpaqshasy 5000-6000 aın/mın jıilikpen aınalady. Sentrıfýganyń jumysyn dybys arqyly tekseredi. Qozǵaltqyshty óshirgen kezde aqaýsyz sentrıfýganyń rotory 2-3 mınýttaı aınalyp turady.

4.1-sýret. Sentrıfýganyń sulbasy

Sentrıfýgany kelesideı tártippen buzady:

— kojýh qańqasymen birge jasalǵan gaıkany burap bosatqan kezde kojýh birge alynady;

— qańqanyń búıirindegi tyǵyndy burap alyp, oǵan borodok tyǵyp qańqanyń buralyp ketýinen ustap turady;

— ortadaǵy gaıkany burap alyp, qaqpaǵyn aǵytady;

— súzgishtiń ishki bólshekterin qarap shyǵý;

— sentrıfýgany jınap, rotordyń aınalýyn qolmen tekserý (onyń gaıkasyn bosatyp osin alýǵa bolmaıdy);

—  maıdy tazartqyshty ishinara buzý. Baqylaý monometrleriniń bireýin súzgishtiń engizý nasosyna, al ekinshisin shyǵarý kanalyna bekitedi. Qysym kórsetkishteriniń aýytqý dárejesi súzgishtiń tozý dárejesin kórsetedi.

Baqylaý suraqtary:

1. Maılaý júıesiniń negizgi aqaýlaryn atańyz.

2. Ortasha aınalý jıiligindegi qozdyrylǵan qozǵaltqyshtyń maılaý júıesindegi qysym mólsheri qandaı bolady?

3. Sentrıfýganyń negizgi qyzmeti qandaı?

4. Sentrıfýganyń jumysyn qalaı tekseredi?

5. Maıdyń qysymy 6-7 kg*s/sm² bolǵan kezde maılardy tazartý qalpaqshasy qansha aın/mın jıilikpen aınalady?

---