InfoHub Logo

Qurylymdyq materıaldyń jiktelýi
Maqsaty:
Bilimdilik: Qurylymdyq materıaldar týraly jalpy maǵlumat berý.
Damytýshylyq: Metal túrlerimen qasıetteri jaıly jáne metaldaǵy tańbalardy oqýdy úıretý.
Tárbıelik: Maqsatyna jetýge umtyldyrý, uqyptylyqqa, izdenimpazdyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: Túsindirý, suraý.
Kórnekilikter: Plakattar, tańbalardyń kartochkalary, qural túrleri, vıdeo rolık.
Pánaralyq baılanys: hımıa.

Sabaqtyń barysy.
İ. Uıymdastyrý kezeńi
Psıhologıalyq ahýal. (Bir - birine tilekter aıtý)
2. Topqa bólý. «Sıqyrly sandyq» Sandyqtyń ishinde metaldar jazylǵan qıma qaǵazdar bar. Sol qaǵazdardy alý arqyly topqa bólinedi.
1 - top: Qara metaldar
2 - top: Tústi metaldar

İİ. "Detektıv ádisi" arqyly úı tapsyrmasyn pysyqtaý.
Eki topqa úsh úshten alty suraq jazý.
İ top
1. Tokar stanogynyń bólikterin ata.
2. Jumys jasaý tehnologıasyn aıtyp ber.
3. Óńdeýge qajet aǵashtardy ata.
İİ top
1. Tokar stanogymen jumys kezindegi qaýipsizdik erejesin aıtyp ber.
2. Qashaý túrlerin ata.
3. Qolónerdiń eń kóp taraǵan túrleriniń biri.

Úı tapsyrmasyn baǵalaý
Refleksıa.
«Baǵdarsham» arqyly.
- tolyq túsindim
- jartylaı túsindim
- túsinbedim
Metaldar týraly vıdeo kórsetý. 2 - 3 mınýt

İİİ. Jańa sabaqty túsindirý.
Qurylymdyq materıaldar - bul mashına tetikterin, mehanızmniń, ǵımrattardy jáne basqa tehnologıalyq obektilerdi daıyndaýǵa qoldanylatyn materıaldar. Qurylymdyq materıaldar tabıǵatyna qaraı: metal, metal emes dep ekige bólinedi. Metaldar: qara jáne tústi metaldar bolyp negizgi eki topqa bólinedi.

Tehnologıalyq qoldanylýyna qaraı: quıylǵan, pishini ózgergen, pisirilgen, qaqtalǵan dep bólinedi.
Jumys jaǵdaıyna qaraı: jylý ustaǵysh, jylýǵa tózimdi, tozýǵa tózimdi jáne arnaýly dep bólinedi.
Tehnıkada 10000 nan astam metal qorytpalary qoldanylady. Ondaı qorytpalar alý úshin 40 tan astam hımıalyq elementter paıdalanylady.
Qara metaldar - bul mehanızmder, tetikter, mashınalar jáne basqa qurylymdar jasaýdaǵy negizgi materıaldar bolyp tabylady. Qazirgi kezde dúnıejúzinde óndiriletin barlyq metaldardyń 94% - yn osy qara metaldar quraıdy. Tabıǵatta temir taza kúıinde kezdespeıdi, ony qorytý arqyly alady. Qara metaldyń qasıetin ózgertýge áser etetin negizgi element kómirtek bolyp tabylady. Qara metaldar qorytpasynyń quramyndaǵy kómirtektiń úlesine qaraı: shoıyn jáne bolat dep bólinedi.
Shoıyn - temirdiń kómirtekpen 2, 14% qorytpasy. Shoıyn aq shoıyn jáne sur shoıyn bolyp bólinedi.
Bolat - temirdiń 2% kómirtekpen jáne basqa elementtermen qorytpasy. Bolatty aq shoıyndy marten, konverter jáne elektr peshterinde kúıdirý arqyly alady.
Serpimdilik qasıetteri joǵary bolattar mashına jáne aspap jasaý óndirisinde keńinen qoldanylady.
Bolat hımıalyq quramyna qoldanylýyna qaraı: kómirtekti, aspaptyq jáne qospalanǵan dep úshke bólinedi.

Kómirtekti bolattyń quramynda kómirtek 0, 7% - ǵa deıin bolady. Qarapaıym kómirtekti bolat St árpimen jáne 0 - den 6 - ǵa deıingi sıfrmen belgilenedi. Sıfrlar ósken saıyn markada kómirtektiń úlesi arta túsedi. St 0 - den St 2 - ge deıingi tańbaly bolattar jumsaq jáne ılemdi bolatqa jatady. St 3 - ten St 6 - ǵa deıingi tańbaly bolattar qasıeti jaǵynan birdeı. Mundaı bolattardan bilikter, tisti dońǵalaqtar, relster jasalady. Al 10 sanynan 70 sanyna deıingi tańbalanatyn bolattan arqanǵa arnalǵan sym, joǵarǵy qysymǵa arnalǵan qubyr, kran bólshekteri jasalady.

Ótkizgen: Tapalov K. A.

Qurylymdyq materıaldyń jiktelýi. júkteý