InfoHub Logo

Taqyryby: «Qustar bizdiń dosymyz»

Taqyryby: Qustar bizdiń dosymyz.
Maqsaty: Toptaǵy tárbıelenýshilerdiń sózdik qoryn damytý, dybystardy aıta bilýge úıretý, torǵaı týraly kórgen, bilgenderin aıtqyzý, qustarǵa qamqorlyq jasaý qajettigin túsindirý, tabıǵatty aıalaýǵa úıretý.

Serýen: Dalada júrgende torǵaılardy baqylaıdy.

Sabaqtyń barysy:
Búldirshinder sheńber jasap, oıyn oınap otyrǵanda tárbıeshi:
- Balalar, bireýdiń ándetken daýysy estiledi ǵoı. Bári únsiz tyńdaı qalady. Daýys estilip turady. Bir ýaqytta esik qaǵylady. (tyq-tyq-tyq)
Tárbıeshi: Bul kim eken? (tordaǵy torǵaı qonaqqa keledi)
Bala: Balalar, men senderge jumbaq jasyraıyn, kóńil qoıyp tyńdańdar, jaraı ma?
Balalarmen tańdasyp,
Jazda baqty qorǵaıdy.
«Shıq-shıq» deıtin daýysy bar
Biraq ózi ushady.(Torǵaı)

- Bul ne? Káne oılanamyz.
- Ózi aǵash basynda otyrady, ushady, bul ne boldy eken dep oılanǵan balalar:
- Torǵaı dep jaýabyn beredi.
- Durys balalar torǵaı.
Tárbıeshi: Mine, balalar, torǵaı, qarańdarshy qandaı ádemi ózi. Biz torǵaıdy serýende júrgende de kórdik qoı, torǵaı ne istep júrdi?
- Ushyp júrdi.
- Qaıda qondy?
- Aǵash basyna qondy.
- Durys balalar endi torǵaıdy mine, jaqynnan kóreıikshi. Torǵaıdyń kózi bar, tumsyǵy bar, qanaty bar, júni jumsaq eken.
- Káne balalar, bárimiz birigip torǵaı dep aıtaıyqshy.
- Torǵaı.
- Balalar men senderge «Torǵaı» degen óleńdi oqyp beremin.

Torǵaı – torǵaı toqyldaq
Jerden tary shoqyp ap.
Bótegesi tompaıyp,
«Shıq-shıq» desip otyrmaq.
- Balalar torǵaı qalaı dybystaıdy eken?
- «Shıq-shıq» - deıdi.
- Al sender qustar týraly qandaı taqpaq bilesińder?
-1-shi oqýshy:Nan qoqymyn shashpańdar,
Jerde jatsa baspańdar,
Terip alyp, qasterlep,
Torǵaılarǵa tastańdar.
2-shi oqýshy:Qarǵa qarǵa qarǵalar,
Qar ústinde jorǵalar,
Boran soqsa doldanyp
Butaǵa kelip qorǵanar.
3-shi oqýshy: Ala qanat saýysqan,
Jerdi shoqyp taýysqan.

Sergitý qımyl – qozǵalysty jasaý úshin, «Torǵaı» óleńin qaıtalap aıtyp, qımyl jasaıdy. Torǵaı – torǵaı toqyldaq, - degende qanatymyzdy jaıamyz.
Jerden tary shoqyp ap,- degende ishimizdi kórsetemiz. Bótegesi tompaıyp
degende qaıtadan otyramyz.
- Al, balalar, torǵaıdyń qarny ashar bolar, jem men sý bereıik.
- Qarańdarshy jemdi qalaı jeıdi?
- Shoqyp jeıdi.
- Sýdy qalaı ishedi eken?
- Sý ishkende basyn kóteredi eken.
Tárbıeshi: Endi, balalar beıneleý buryshyna baraıyq. Sender búgin bizge kelgen qonaqpen torǵaımen tanystyńdar, endi osy torǵaıǵa syılyq jasap bereıik. Árkim ózinshe kim ermeksazben músindeıdi, kim karandashpen torǵaıdyń sýretin salyp beredi eken, kim torǵaıǵa jem salǵysh istep beredi? Ádemilep jasańdar balalar. (Balalar jumysqa kirisedi)

Al, endi sýret salǵan jemderdi torǵaıǵa bereıik. Torǵaıdyń qarny toıdy, senderge rahmet aıtyp. Oıynǵa shaqyrady. Torǵaıdyń joldasy bar mysyq. «Mysyq pen torǵaılar» degen oıyndy oınaımyz.
Oıyn: «Mysyq pen torǵaılar».
Káne balalar (torǵaılar) ushyp kelinder.
- Torǵaılar jem jeńder. Káne kim qalaı jeıdi?
- Torǵaılar sender tez ushyńdar, mysyq uıyqtap jatyr, qazir mysyq oıanyp ketip, ustap alady – degende mysyq:
- Máý – máý dep oıanady, torǵaılardy kórip qulaǵy tikireıedi.
- Torǵaılar alysqa ushyńdar, mysyq oıanady. (mysyq máý dep torǵaılardy qýady. Biraq torǵaılar ustatpaı uıalaryna kiredi).
- Balalar sender bárinde jaqsy oınadyńdar.
- Endi mysyq týraly taqpaq aıtamyz.

1-shi oqýshy: Tikireıip qulaǵy,
Menen buryn turady.
Boıyn jazyp kerilip,
Beti – qolyn jýady.
Máý-máý, máý-máý.
2-shi oqýshy: Pesh ústinde mysyq otyr,
Eki kózin qysyp otyr.
Tyshqan etin jegisi kep,
Onyń tisi qyshyp otyr.
Qorytyndy: Torǵaımen qoshtasý. Balalar torǵaıǵa arnalǵan óleńdi aıtaıyqshy. «Sýyq torǵaı» óleńi.