Rámizderim – eldigimniń belgisi
Taqyryby: «Rámizderim – eldigimniń belgisi».
Maqsaty:
bilimdilik – Qazaqstan Respýblıkasynyń memlekettik rámizderin, onyń qurylý tarıhyn, memlekettik atrıbýttardyń máni men rólin zerdeletý, avtorlaryn tanystyrý;
damytýshylyq – jeke tulǵanyń jaǵymdy qasıetterin, sezimderin damytý, taldaý, salystyra oı qoryta bilý qabiletterin damytý;
tárbıelik – qoǵamnyń rýhanı birligi men sabaqtastyǵyn nyǵaıtý, azamattyq, eljandylyq, Qazaqstanǵa súıispenshilikke, rámizderin qasterleý rýhyna tárbıeleý.
Kórnekiligi: Qazaqstan Respýblıkasy rámizderi, naqyl sózder, avtorlar sýreti,
Barysy:
I. Uıymdastyrý bólimi.
Ánuran oryndalady. Trenıń oınatylady.
1 - júrgizýshi: Oqýshylar, sender bilesińder, ár eldiń óz rámizderi bolady. Bizdiń Respýblıkamyzdyń rámizderi, olar: Ánuran, Eltańba, Tý. Biz búgin rámizder eline saıahatqa shyǵamyz.
Qazaqstan Respýblıkasy búginde táýelsiz memleket, egemendi el. Biraq ol mundaı dárejege op - ońaı jete qalǵan joq. Elimiz talaı tar jol, taıǵaq keshýlerden ótti. Qazaqstan ǵasyrlar boıy óz táýelsizdigin alýǵa tyrysty. Ańsaǵan arman jolynda ata – babalarymyz qanshama ter tógip, qajyr - qaırat kórsetti. Ulan baıtaq jerimiz aq bilektiń kúshimen, aq naızanyń ushymen jaýlardan qorǵap, bolashaq urpaq úshin kózdiń qarashyǵyndaı saqtady. Basqa da halyqtarmen beıbitshilikte jáne kelisimde ómir súrýge yntaly bolýynyń arqasynda Qazaqstan tól memlekettiligin qalpyna keltire aldy.
1991 jyldyń 16 jeltoqsanynda Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik Táýelsizdigi týraly Zań jaryqqa shyqty. Osylaısha, árbir táýelsiz memlekettegi sıaqty, bizdiń elimizde de óz memlekettik rámizderimiz – Tý, Eltańba, Ánuran qabyldandy.
Rámizder – bul adamdar toptary úshin erekshe mán - maǵynasy bar sýretter, belgiler nemese sózder.
Rámizder kóne zamandardan beri bar. Tý, tańba, emblemalar rý - taıpalardyń aıyrym belgileri retinde qyzmet atqarǵan. Memleketteri paıda bolǵan kezde olardyń árqaısysy úshin ózderiniń aıyrym belgilerin jasaý qajettigi týyndady. Tý men eltańbany basty ǵımarattarda, qala qaqpalaryna ornalastyrdy. Al gımndi merekeler men memlekettik mańyzy bar oqıǵalar kezinde oryndady. Jıyrmasynshy ǵasyrda ár elde zańmen bekitilgen óz memlekettik rámizderin mindetti túrde qabyldaý dástúri ornady.
Bizdiń búgingi saıahatymyzdyń maqsaty – Rámizder elinen kóp maǵlumat ákelý, olar týraly, avtorlary týraly, jasalý tarıhy t. b. qyzyqty málimetter jınaýymyz kerek. Saıahattan oralǵan soń kim oljaly bolǵanyn baıqaımyz.
II. Shekara beketi.
2 - júrgizýshi: Balalar, biz Rámizder eliniń shekara beketine keldik..
bul jerde bizdi tekserip ótkizedi. (Tekshe laqtyryp, sol tekshedegi nómirdegi suraqqa jaýap berýleri kerek).
Ádilbek (shekarashy):
1. Otanyń qalaı atalady?
2. Memleketiniń prezıdenti kim?
3. Memleketińniń astanasy qalaı atalady?
4. Ata Zańdaryń bar ma? Ol qashan qabyldandy?
5. Memleketińniń tuńǵysh ǵaryshkeri kim?
6. Memleketińniń neshe astanasy boldy, attaryn ata.
III. Memlekettik rámizderdiń saıası mártebesi.
1 - júrgizýshi - Mine, balalar, biz Rámizder eline kirdik. Bul memleket týraly maǵlumat berip keteıik.
Danagúl: Búgin bizdiń elimiz – búkil álem qaýymdastyǵy moıyndap otyrǵan Táýelsiz memleket. Ár memlekettiń óz zańy, óz prezıdenti, óz rámizderi bolady.
Rámiz degenimiz – túrli zattar men uǵymdardyń birlesýi. Biz belgiler áleminde ómir súremiz.
Qandaı da bir memleket bolmasyn onyń alǵashqy qadamy óz Týy, Eltańbasy, Ánuranynan bastalýy kerek. Bul olardyń el Táýelsizdigi men egemendiginiń belgisi bolyp tabylady.
Prezıdent Nursultan Nazarbaevtyń memlekettiń jańa rámizderin qabyldaýǵa erekshe mán berýi de osyǵan baılanysty.
2 - júrgizýshi: Rámizder memleketi úsh aımaqtan turady: «Ánuran», «Eltańba», «Tý». Osy úsh aýylǵa saparymyzdy jalǵastyraıyq.
«Ánuran» eline keldik. Osy eldiń shyǵý tarıhymen, ánshi – kompozıtorlarymen tanysaıyq.
Madıar: Bizdiń elimizde Memlekettik Ánuran retinde «Meniń Qazaqstanym» áni qabyldanǵan. Bul ándi aqyn Jumeken Nájimedenov pen sazger Shámshi Qaldaıaqov 1959 jyly jazǵan. Ol kezde olar konservatorıanyń stýdentteri bolatyn.
Ándi alǵash oryndaǵan – Jamal Omarova. Ánde halyqtyń patrıottyq sezimi berilgen. Bul án ár úıde, árbir mekemede shyrqalatyn. 1986 jyly «Meniń Qazaqstanym» bostandyqty ańsaǵan qazaq jastarynyń beıresmı ánurany bolǵan edi.
«Ánge resmı mártebe beretin ýaqyt jetti!» - dedi 2006 jyly Prezıdentimiz Nursultan Ábishuly Nazarbaev. Prezıdenttiń qatysýymen jazylǵan Ánurannyń jańa mátini qazaq halqynyń asqaq rýhyn, asyl murattarǵa degen qulshynysyn, qazaq jeriniń molshylyǵy men baılyǵynyń artatynyn kórsetedi.
Ánurannyń sózin jazǵan – Jumeken Nájimedenov, Nursultan Nazarbaev.
Sózin jazǵan – Shámshi Qaldaıaqov.
Qazaqstan Respýblıkasy Ánuranynyń avtorlary.
Nuraına: Nursultan Ábishuly Nazarbaev.
Qazaqstan Respýblıkasy Memlekettik ánuranynyń mátininiń avtory, ekonomıka ǵylymynyń doktory, Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq Ǵylym akademıasynyń, Halyqaralyq ınjenerlik akademıasynyń akademıgi, «Altyn qyran» ordeniniń, dúnıejúziniń kóptegen elderiniń joǵarǵy memlekettik nagradalarynyń, birqatar halyqaralyq jáne otandyq qoǵamdyq uıymdardyń arnaıy syılyqtary men ataqtarynyń ıegeri.
1940 jyly Almaty oblysynyń Qarasaı aýdanyndaǵy Shamalǵan aýylynda dúnıege kelgen. Ýkraınadaǵy Dneprodzerjınsk tehnıkalyq ýchılıshesinde, Qaraǵandy metalýrgıalyq zaýyty janyndaǵy Joǵary tehnıkalyq oqý ornynda (zaýyt VTÝZ) oqyp ınjener - metalýrg mamandyǵyn alǵan. Eńbek jolyn Temirtaýda bolat balqytýshy bolyp bastap, kásioryn, qala jáne oblys deńgeıinde basshylyq jumystar istedi.
1991 jyldan Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti.
Altyngereı: Jumeken Sabyruly Nájimedenov (1935 – 1983).
Qazaqstan Respýblıkasy Memlekettik ánurany mátininiń avtory, kórnekti aqyn, Qazaqstan Jastar Odaǵy syılyǵynyń ıegeri.
Atyraý oblysynyń Qurmanǵazy aýdanyndaǵy Qoshalaq aýylynda dúnıege kelgen.
Qurmanǵazy atyndaǵy Almaty Memlekettik konservatorıasynyń halyq aspaptary fakúltetinde jáne Máskeýdegi M. Gorkıı atyndaǵy Ádebıet ınstıtýty janyndaǵy Joǵary ádebı kýrstarda oqyǵan. «Jazýshy» baspasynda, «Lenınshil jas» gazetinde, Qazaqstan Jazýshylar odaǵynda, Baspa isteri jónindegi Memlekettik komıtette, «Mektep» baspasynda jumys istegen.
Bekzat: Shámshi Qaldaıaqov (1930 – 1992).
Qazaqstan Respýblıkasy Memlekettik ánurany mýzykasynyń avtory, kórnekti sazger, Qazaqstannyń halyq ártisi, Qazaqstan Jastar Odaǵy syılyǵynyń ıegeri.
1 - júrgizýshi: Qonaq káde retinde óleńimizdi oqyp bereıik.
Aıtolqyn: Ánuran.
Jigerli shat kóńilmen, maqtanyshpen aıtamyz,
Ózińde aıbyn qýanysh, ózińnen qýat alamyz.
Ashyq aspan, beıbit kún jalǵasa bersin, saltymyz,
Táýelsizdikke tán belgi – shyrqasyn máńgi halqymyz.
Jan azyǵym, qalyqtaı ber, sharyqtaı ber, Ánuran,
Saltanatty asqaq saz, gúldene ber, keń dalam!
Júrekterde jańǵyrady keýdeni kerip Ánuran,
Elimde rýh, mán bergen ıesi onyń – men bolam!
Maqsaty:
bilimdilik – Qazaqstan Respýblıkasynyń memlekettik rámizderin, onyń qurylý tarıhyn, memlekettik atrıbýttardyń máni men rólin zerdeletý, avtorlaryn tanystyrý;
damytýshylyq – jeke tulǵanyń jaǵymdy qasıetterin, sezimderin damytý, taldaý, salystyra oı qoryta bilý qabiletterin damytý;
tárbıelik – qoǵamnyń rýhanı birligi men sabaqtastyǵyn nyǵaıtý, azamattyq, eljandylyq, Qazaqstanǵa súıispenshilikke, rámizderin qasterleý rýhyna tárbıeleý.
Kórnekiligi: Qazaqstan Respýblıkasy rámizderi, naqyl sózder, avtorlar sýreti,
Barysy:
I. Uıymdastyrý bólimi.
Ánuran oryndalady. Trenıń oınatylady.
1 - júrgizýshi: Oqýshylar, sender bilesińder, ár eldiń óz rámizderi bolady. Bizdiń Respýblıkamyzdyń rámizderi, olar: Ánuran, Eltańba, Tý. Biz búgin rámizder eline saıahatqa shyǵamyz.
Qazaqstan Respýblıkasy búginde táýelsiz memleket, egemendi el. Biraq ol mundaı dárejege op - ońaı jete qalǵan joq. Elimiz talaı tar jol, taıǵaq keshýlerden ótti. Qazaqstan ǵasyrlar boıy óz táýelsizdigin alýǵa tyrysty. Ańsaǵan arman jolynda ata – babalarymyz qanshama ter tógip, qajyr - qaırat kórsetti. Ulan baıtaq jerimiz aq bilektiń kúshimen, aq naızanyń ushymen jaýlardan qorǵap, bolashaq urpaq úshin kózdiń qarashyǵyndaı saqtady. Basqa da halyqtarmen beıbitshilikte jáne kelisimde ómir súrýge yntaly bolýynyń arqasynda Qazaqstan tól memlekettiligin qalpyna keltire aldy.
1991 jyldyń 16 jeltoqsanynda Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik Táýelsizdigi týraly Zań jaryqqa shyqty. Osylaısha, árbir táýelsiz memlekettegi sıaqty, bizdiń elimizde de óz memlekettik rámizderimiz – Tý, Eltańba, Ánuran qabyldandy.
Rámizder – bul adamdar toptary úshin erekshe mán - maǵynasy bar sýretter, belgiler nemese sózder.
Rámizder kóne zamandardan beri bar. Tý, tańba, emblemalar rý - taıpalardyń aıyrym belgileri retinde qyzmet atqarǵan. Memleketteri paıda bolǵan kezde olardyń árqaısysy úshin ózderiniń aıyrym belgilerin jasaý qajettigi týyndady. Tý men eltańbany basty ǵımarattarda, qala qaqpalaryna ornalastyrdy. Al gımndi merekeler men memlekettik mańyzy bar oqıǵalar kezinde oryndady. Jıyrmasynshy ǵasyrda ár elde zańmen bekitilgen óz memlekettik rámizderin mindetti túrde qabyldaý dástúri ornady.
Bizdiń búgingi saıahatymyzdyń maqsaty – Rámizder elinen kóp maǵlumat ákelý, olar týraly, avtorlary týraly, jasalý tarıhy t. b. qyzyqty málimetter jınaýymyz kerek. Saıahattan oralǵan soń kim oljaly bolǵanyn baıqaımyz.
II. Shekara beketi.
2 - júrgizýshi: Balalar, biz Rámizder eliniń shekara beketine keldik..
bul jerde bizdi tekserip ótkizedi. (Tekshe laqtyryp, sol tekshedegi nómirdegi suraqqa jaýap berýleri kerek).
Ádilbek (shekarashy):
1. Otanyń qalaı atalady?
2. Memleketiniń prezıdenti kim?
3. Memleketińniń astanasy qalaı atalady?
4. Ata Zańdaryń bar ma? Ol qashan qabyldandy?
5. Memleketińniń tuńǵysh ǵaryshkeri kim?
6. Memleketińniń neshe astanasy boldy, attaryn ata.
III. Memlekettik rámizderdiń saıası mártebesi.
1 - júrgizýshi - Mine, balalar, biz Rámizder eline kirdik. Bul memleket týraly maǵlumat berip keteıik.
Danagúl: Búgin bizdiń elimiz – búkil álem qaýymdastyǵy moıyndap otyrǵan Táýelsiz memleket. Ár memlekettiń óz zańy, óz prezıdenti, óz rámizderi bolady.
Rámiz degenimiz – túrli zattar men uǵymdardyń birlesýi. Biz belgiler áleminde ómir súremiz.
Qandaı da bir memleket bolmasyn onyń alǵashqy qadamy óz Týy, Eltańbasy, Ánuranynan bastalýy kerek. Bul olardyń el Táýelsizdigi men egemendiginiń belgisi bolyp tabylady.
Prezıdent Nursultan Nazarbaevtyń memlekettiń jańa rámizderin qabyldaýǵa erekshe mán berýi de osyǵan baılanysty.
2 - júrgizýshi: Rámizder memleketi úsh aımaqtan turady: «Ánuran», «Eltańba», «Tý». Osy úsh aýylǵa saparymyzdy jalǵastyraıyq.
«Ánuran» eline keldik. Osy eldiń shyǵý tarıhymen, ánshi – kompozıtorlarymen tanysaıyq.
Madıar: Bizdiń elimizde Memlekettik Ánuran retinde «Meniń Qazaqstanym» áni qabyldanǵan. Bul ándi aqyn Jumeken Nájimedenov pen sazger Shámshi Qaldaıaqov 1959 jyly jazǵan. Ol kezde olar konservatorıanyń stýdentteri bolatyn.
Ándi alǵash oryndaǵan – Jamal Omarova. Ánde halyqtyń patrıottyq sezimi berilgen. Bul án ár úıde, árbir mekemede shyrqalatyn. 1986 jyly «Meniń Qazaqstanym» bostandyqty ańsaǵan qazaq jastarynyń beıresmı ánurany bolǵan edi.
«Ánge resmı mártebe beretin ýaqyt jetti!» - dedi 2006 jyly Prezıdentimiz Nursultan Ábishuly Nazarbaev. Prezıdenttiń qatysýymen jazylǵan Ánurannyń jańa mátini qazaq halqynyń asqaq rýhyn, asyl murattarǵa degen qulshynysyn, qazaq jeriniń molshylyǵy men baılyǵynyń artatynyn kórsetedi.
Ánurannyń sózin jazǵan – Jumeken Nájimedenov, Nursultan Nazarbaev.
Sózin jazǵan – Shámshi Qaldaıaqov.
Qazaqstan Respýblıkasy Ánuranynyń avtorlary.
Nuraına: Nursultan Ábishuly Nazarbaev.
Qazaqstan Respýblıkasy Memlekettik ánuranynyń mátininiń avtory, ekonomıka ǵylymynyń doktory, Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq Ǵylym akademıasynyń, Halyqaralyq ınjenerlik akademıasynyń akademıgi, «Altyn qyran» ordeniniń, dúnıejúziniń kóptegen elderiniń joǵarǵy memlekettik nagradalarynyń, birqatar halyqaralyq jáne otandyq qoǵamdyq uıymdardyń arnaıy syılyqtary men ataqtarynyń ıegeri.
1940 jyly Almaty oblysynyń Qarasaı aýdanyndaǵy Shamalǵan aýylynda dúnıege kelgen. Ýkraınadaǵy Dneprodzerjınsk tehnıkalyq ýchılıshesinde, Qaraǵandy metalýrgıalyq zaýyty janyndaǵy Joǵary tehnıkalyq oqý ornynda (zaýyt VTÝZ) oqyp ınjener - metalýrg mamandyǵyn alǵan. Eńbek jolyn Temirtaýda bolat balqytýshy bolyp bastap, kásioryn, qala jáne oblys deńgeıinde basshylyq jumystar istedi.
1991 jyldan Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti.
Altyngereı: Jumeken Sabyruly Nájimedenov (1935 – 1983).
Qazaqstan Respýblıkasy Memlekettik ánurany mátininiń avtory, kórnekti aqyn, Qazaqstan Jastar Odaǵy syılyǵynyń ıegeri.
Atyraý oblysynyń Qurmanǵazy aýdanyndaǵy Qoshalaq aýylynda dúnıege kelgen.
Qurmanǵazy atyndaǵy Almaty Memlekettik konservatorıasynyń halyq aspaptary fakúltetinde jáne Máskeýdegi M. Gorkıı atyndaǵy Ádebıet ınstıtýty janyndaǵy Joǵary ádebı kýrstarda oqyǵan. «Jazýshy» baspasynda, «Lenınshil jas» gazetinde, Qazaqstan Jazýshylar odaǵynda, Baspa isteri jónindegi Memlekettik komıtette, «Mektep» baspasynda jumys istegen.
Bekzat: Shámshi Qaldaıaqov (1930 – 1992).
Qazaqstan Respýblıkasy Memlekettik ánurany mýzykasynyń avtory, kórnekti sazger, Qazaqstannyń halyq ártisi, Qazaqstan Jastar Odaǵy syılyǵynyń ıegeri.
1 - júrgizýshi: Qonaq káde retinde óleńimizdi oqyp bereıik.
Aıtolqyn: Ánuran.
Jigerli shat kóńilmen, maqtanyshpen aıtamyz,
Ózińde aıbyn qýanysh, ózińnen qýat alamyz.
Ashyq aspan, beıbit kún jalǵasa bersin, saltymyz,
Táýelsizdikke tán belgi – shyrqasyn máńgi halqymyz.
Jan azyǵym, qalyqtaı ber, sharyqtaı ber, Ánuran,
Saltanatty asqaq saz, gúldene ber, keń dalam!
Júrekterde jańǵyrady keýdeni kerip Ánuran,
Elimde rýh, mán bergen ıesi onyń – men bolam!
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Burysh. Buryshtardy ólsheý. Transportır.
