InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: S. Seıfýllın Aqsaq kıik
Maqsaty: Aqyn shyǵarmashylyǵymen tanystyrý, óleńniń mazmunyn meńgertý, estetıkalyq jáne ekologıalyq tárbıe berý; ádebıet teorıasynan maǵlumat alý

Mindeti: oqýshylar top ishinde yntymaqtastyqpen jumys isteıdi; bir-birimen oı bólisip, berilgen óleńdi taldap salystyrady; jumys kezinde oılaryn ortaǵa salyp, jaýap beredi.
Sabaqtyń ádisi: suraq-jaýap, toptastyrý, deńgeılik tapsyrmalarmen jumys

Pánaralyq baılanys: geografıa, sýret.
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, aqynnyń portreti, Qazaqstan kartasy, janýarlar sýreti.
Barysy: Synypty úsh topqa bólý, top jetekshilerin taǵaıyndaý.
Úı tapsyrmasyn suraý
1. Jambyldyń ustazy kim?
2. Oqýshylardyń batyrlyq, týǵan jer, tórt túlik týraly jazǵan jumystaryn tyńdaý
3. Peızaj degen ne?
4. Túrkistan qalasy týraly ne bilemiz?

Oı qozǵaý.
- Oqýshylar, myna bir óleńdi eske túsireıik.
Úıden shyǵyp balalar
«Jaz boldy, mine!» desip tur.
Saǵyndyrǵan jaz jeli
Ońtústikten esip tur.
Jyly eskektiń lebimen
Dúnıe balqyp ıip tur.
Saǵyndyrǵan jaz áseri
Qushaqtap betten súıip tur.

- Sáken Seıfýllınniń «Naýryz» óleńi.
- Óte durys. Sonymen búgingi sabaǵymyz Sáken Seıfýllınniń óleńi «Aqsaq kıik» Endeshe, Sáken týraly ne bilemiz? Deńgeılik tapsyrmalarmen jumys júrgizeıik.

İ deńgeı
1. Oqýlyqtan aqyn ómirine toptastyrý jumysyn júrgizý(1-slaıd Sákenniń sýreti,toptastyrý syzbasy) 2. Sýret arqyly kıikti taýyp, aqynnyń shyǵarmasy kıikke arnalǵanyn anyqtaý (2-slaıd ańdardyń sýretter toptamasy)

Muǵalimniń qosymsha derek berýi. ( Aqbóken, kıik – jup tuıaqtylar otrádynyń bókender týysyna jatatyn, tulǵasy iri, qoıǵa uqsas, dóńes tumsyqty, kúıis qaıyratyn túz janýary. Ústińgi erni salbyrap, etti tumsyqqa aınalǵan. Tekesiniń múıizi qaıqylaý keledi, eshkisinde múıiz bolmaıdy. Jaz aılarynda arqa túsi sarǵysh tartady, qysta túsi aqshyldanady. Qazaq halqy «Quralaıdyń salqyny» dep ataıtyn mamyr aıyndaǵy kıiktiń balasyn órgizýine ataǵan. Kóbine egizden, keıde 3 laq ta týady. Óte aqyldy jáne qandaı tabıǵı ortada bolmasyn, tez beıimdelip ketetin janýar ekendigi anyq. Betpaqdaladaǵy aqbókender ósimdiktiń 81 túrimen qorektenedi. Olar ár túrli shópterdi jyldyń mezgiline qaraı tańdap jeıdi. Kıikter shópti jerden julyp jeýge ǵana daǵdylanǵan.)
3. «Aqsaq kıik» óleńin túsine, mánerlep tizbekteı oqý (Oqýlyqpen jumys)

İİ deńgeı
1.Óleńde qandaı jerdi sýrettegen? (3-slaıd Qazaqstan kartasynan Betpaqdalany kórsetý) (Betpaqdala – Saryarqa degen úlken aımaqtyń shól dalasy. Onda kıik meken etedi. Óıtkeni ol shóldi jaqsy kóredi. Onda eldi meken, ózen, kól de bolmaıdy. Ósimdikten jýsan ósedi. Shaǵyn butaqtardyń ózinde de «qý baıalysh» japyraq bolmaıdy.)
2. Qandaı ósimdik ataýlary kezdesti? Dáptermen jumys. (Kókpek, baıalysh, jýsan shóldi jerde ósetin japyraqsyz shópter)
3. Kıikti nege teńeıdi? (Óleńde kıik sýretteledi. Aqyn ony jas balaǵa teńeıdi. Árbir kishkentaı bala sulý bolady. Bóken bala sıaqty sulý. )

İİİ deńgeı
1. Kıiktiń portreti qandaı?
(Tańy appaq, eki kózi móldir qara
Bókennen sulý ańdy men kórmedim
Kózderi móldiregen aq bókendi
Qap - qara eki kózi móldiregen
Ádemi eki tanaý jelbiregen)
2. Óleń qalaı aıaqtalǵan? (Óleńde sulý ań kıiktiń aıanyshty taǵdyry, adam qolynan jasalǵan qıanat aıtylady. Oqıǵa japan dalada oq tıip jaralanǵan bókenniń shybyn janyn qoıarǵa jer tappaı mazasyzdanǵan sátin sýretteýmen aıaqtalady.)
3. Óleńge taldaý jasa Dáptermen jumys. (1.Taqyryby:kıiktiń aıanyshty taǵdyryna arnalǵan; 2. Shýmaq sany -17; býyn sany – 11; ıdeıasy – ekologıalyq jaǵdaıdy ashyna aıtýy)

İÚ deńgeı
1. «Azaıdy sońǵy kezde baıǵus bóken»,
«Múıizin paıda qylyp, shetke satqan» degen joldarda neni túsindik? (Adamdardyń óz tabıǵatyna zıankestik is-áreket jasap, zıany joq ańdardyń sany qazirgi kezde sırep ketkeni týraly aıtsa, kıik múıizinen paıda tapqysy kelgen paıdakúnem , aqshaǵa qunyǵyp, tabıǵatqa kesel keltirgen adamdardy ashyq aıyptap otyr).
2. Óleń saǵan nesimen áserli boldy? (Óleńdegi aqynnyń tabıǵatty sýretteýi, janashyrlyǵy unady. Basqa shyǵarmalarǵa qaraǵanda bizge áser etkeni – adamdardyń tabıǵatty qorǵamaýy, mergenderdiń aıaýsyz jazyqsyz ańdy atýy. Mergenniń mergendigi jalǵyz kıikke túskeni adam balasyn ashyndyrmaı qoımaıdy. Sebebi qazirgi tańda sany jaǵynan azaıyp bara jatqan túz janýary.)

3. Óleń qalaı aıaqtalady dep boljam jasaısyń? (Aqyn kıiktiń ólgeni ne ólmegeni týraly bizge naqty málimet aıtpaǵan. Sondyqtan qansyrap ólýi múmkin nemese jolaýshyǵa kez bolyp meıirimdi jandardyń qolynda jaraqatynan jazylýy múmkin, ıt – qusqa jem bolýy múmkin nemese jolshybaı adamǵa kez bolyp, ol adam qazaqsha baýyzdap etin azyq etýi múmkin.)
Bekitý:

1. Betpaqta kele jatty, sandalyp,
Qańǵyraqtap basyn ıip,
Anda-sanda álin jıyp,
Shaǵady shybyn jannyń qınalǵanyn
Jalǵyz - aq móldiregen eki kózi
Áli ketip sorly kıik jyǵylǵanda
Botagóz saharada qyna tergen – óleń joldarynan ádebıet teorıasynyń qaı túri bar? (keıipteý)
Úıge tapsyrma 1) Óleńnen úzindi jattaý
2 ) Qazaqstannyń «Qyzyl kitapqa» engen janýarlar jáne qustar týraly málimet jınap kelý.