InfoHub Logo

Qysqa merzimdi jospar
Qazaq ádebıeti 5 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Sáken Seıfýllın «Aqsaq kıik»
Sabaqtyń maqsaty: Saken Seıfýllınniń ómiri men shyǵarmashylyǵy jaıly, "Aqsaq kıik" óleńiniń mazmuny men ıdeıasyn bilý.
Kútiletin nátıje:
- Sákenniń ómiri men shyǵarmashylyǵy jaıly jan - jaqty biledi;
- «Aqsaq kıik» óleńin jan jaqty taldaı alady.
Derekkózderi: Ádebıet portaly.
Sabaqta oryndalatyn tásilder: Topqa bólý, sýretterdi quraý arqyly toptarǵa bóliný.

Sabaqtyń barysy
Muǵalim áreketi: Topqa bólý.
Bilý
Oqýlyqtan, ǵalamtordan Sáken týraly qarastyrýdy tapsyrý, qosymsha materıaldar berý
Bizge túsiniksizdeý sózder sózdigi:
1. Segiz kóshtik - uzyndyq ólshemi.
2. Tańy - janýardyń ásem, sulý músini.
3. Qos - shatyr, kúrke.
4. Betege - shóp ataýy.
5. Kıik - atalyq janýar.
6. Bóken - analyq janýar.

Oqýshy áreketi.
İ top: Sákenniń dúnıege kelgen ortasy, shyǵarmashylyǵy «Aqsaq kıik» óleńi
İİ top: qyzyl kitap jaıynda «Aqsaq kıik» óleńi
İİİ top: kıikter jaıly «Aqsaq kıik» óleńi

Túsiný
Oqýshylarǵa qosymsha suraqtar qoıý, oqýshylardy tolyqtyryp aqparattar aıtý
Ǵylymı ataýy - Saiga tatarisa
Tóli - Quralaı.
Múıizinen «Pantokrın» dárisi jasalady.
Eti - delıkotes sanalady.
Terisinen - asa baǵaly bylǵary jasalady.
Jaýy – qasqyr, túlki, shıbóriler, búrkit, qyran.
Adamdar eti, múıizi úshin aıaýsyz atady.
Qazaqtar - aqbóken, bóken, kıik, aq kıik,
Ózbekter - saıgaq.
Túrkimender - keıık,
Túrikter - aq quıryq,
Qalmaqtar - býhın,
Mońǵoldar - býhen
1921 jyly kıikti aýlaýǵa tyıym salyndy.
1957 - 1958 jyly olardyń sany 2 mln. asty. Kóbeıýi aýyl, egin sharýashylyǵyna kóp shyǵyn ákeldi. Sonda ǵalym - bıologtar olardyń sanyn retteý úshin kásiptik jolmen aýlaýǵa ruqsat berildi.
Tekeleriniń dene turqy 126 - 150sm salmaǵy 37 - 60kg, al eshkileri kishirek, dene turqy 109 - 130sm, salmaǵy 25 - 40kg bolady. Kıik júgirgende jyldamdyǵy 70km\saǵ. deıin jetedi.
Ár top óz taqyryptaryn qorǵaý.

Sergitý.
Egerde kıiktiń jyldamdyǵy 70km\saǵat bolsa, onda ol 2 saǵat ishinde neshe kılometr jol júgirip ótedi?
s=v * t
Mundaǵy, s - jol,
v - jyldamdyq
t - ýaqyt
Aýyzsha oryndaıdy.
Birneshe joldaryn usynady.

Qoldaný
Oı tolǵaý taqyryptaryn usyný
1. Botadaı kózderi jáýdiregen
2. Adamnyń balasynan kem kórmedim
3. Tar jol, taıǵaq keshken aqyn
4. Dalamnyń bir bólshegi
Berilgen taqyryptardan tańdap, oı tolǵaý jazý.

Taldaý. Jazǵan jumystaryn oqyp, oqýshylardyń pikirin aıtqyzý. Óz jazǵanyn oqyp, ózgelerdiń jazǵanyna pikir qosý.

Jınaqtaý. Sabaqtyń taqyryby boıynsha daıyndalǵan suraqtardy qoıyp, oqýshy bilimin tekserý. Búgingi alǵan bilimderin qoldana otyryp suraqtarǵa jaýap berý.

Baǵalaý. Sýmatıvti baǵa. Baǵalaý paraqtary arqyly óz - ózderin baǵalaıdy.
Oqýǵa arnalǵan tapsyrma. «Aqsaq kıik» óleńin mánerlep oqý. Sáken jaıly qosymsha izdenip kelý.
Refleksıa. Keri baılanys paraqshalaryn jazý.