InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: San esimnen ótkendi qaıtalaý

Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik maqsaty: Oqýshylardyń san esim týraly bilimderin eske túsire otyryp, túsinikterin keńeıtý, bilimderin tereńdetý, teorıalyq bilimderin tájirıbemen ushtastyrý.
Damytýshylyq: Oqýshylardyń oılaý, sóıleý, tapqyrlyq qabiletterin damytý. Oqýshylardy shyǵarmashylyqqa baýlý, óz oıyn tıanaqty jetkizýin damytý.
Tárbıelilik: Oqýshylarǵa sandarǵa qatysty uǵymdarǵa mán bere otyryp, shapshańdyqqa izdenimpazdyqqa tárbıeleý, kıeli sandardyń qasıetin bilýge tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: qaıtalaý - qorytyndylaý sabaǵy
Sabaqtyń ádisi: suraq – jaýap, oqýlyqpen jumys. klaster, rebýs, jumbaq, metagramma sheshý
Sabaqtyń kórnekiligi: kompúter, slaıdtar
Pánaralyq baılanys: orys tili, jaǵrafıa, ınformatıka, halyq aýyz ádebıeti
Sabaqtyń barysy:

I. Uıymdastyrý bólimi.
Psıhologıalyq daıyndyq..
Sózjumbaqty sheshseńder búgingi sabaǵymyzdyń taqyryby shyǵady

1. Balalardyń oıyny (asyk)
2. Qazaqstannyń astanasy (Astana)
3. Eń qymbat adam( ana)
4. Altaı Respýblıkasynyń bir aýdany (Chemal)
5. Balany terbetetin ( besik)
6. Janýar (pil)
7. Qazaq halqynyń batyry ( Alpamys)
8 Qosaǵash aýdanynyń ánshisi (Janaıdar)
9. Qoıannyń balasy (kójek)
10. Qazaq halqynyń aspaby (dombyra)

Jaýaby – San esim.
Demek, búgin biz « San esim» memleketine saıahat jasaımyz

Birinshiden, san esim týraly biz ne bilemiz?

Qandaı suraqtarǵa jaýap beredi?
Maǵynalyq túrlerin atańdar
Quramdyq túrleri?
Sóılemde qandaı músheniń qyzmetin atqarady?

Qazaq halqynda qandaı sandar qasıetti bolyp sanalady? (3, 5, 7)
Este saqtańdar!
Jeti qazyna:
1. Er jigit
2. Sulý áıel
3. Aqyl, bilim
4. Júırik at
5. Qyran búrkit
6. Beren myltyq
7. Júırik tazy.

Jeti kún:
1. Búgin
2. Erteń
3. Búrsigúni
4. Arǵy kún
5. Aýyr kún
6. Sońǵy kún
7. Azyna

Jeti jetim:
Tyńdamaǵan sóz jetim,
Kıýsiz tozǵan bóz jetim,
Iesiz qalǵan jer jetim,
Basshysy joq el jetim,
Aqqý - qazsyz kól jetim,
Zamandasy qalmasa -
Bárinen de sol jetim.

Birinshi qala « Eseptik san esim» - « Kolıchestvennye chıslıtelnye»
Mátinnen eseptik san esimderdi tabý

Altaı Respýblıkasynyń astanasy – Gorno - Altaısk qalasy. Onyń kólemi - 92, 6 myń kv. km. halyq sany – 205, 6 myń adam. Respýblıkada 10 aýdan, 1 qala. Eń bıik taý – Belýha, onyń bıiktigi - 5448 metr.

Ekinshi qala «Rettik san esim» - « Porádkovye chıslıtelnye»
Jeti atalaryńdy oıǵa túsirip, rettik san esimderdi jazyńdar

Atasy ( ded) – birinshi
Ákesi ( otes)-...
Balasy( syn) -...
Nemeresi ( vnýk)-...
Shóberesi( pravnýk) -...
Shópshek ( prapravnýk) -...
Nemene(praprapravnýk) -...

Úshinshi qala «Jınaqtyq san esim»- «Sobıratelnye chıslıtelnye»

Jumbaqtardy sheship, jınaqtyq san esimderdi tabyńdar
Kezdespeıdi ekeýi
Kók aspan mekeni ( aı men kún)
Basy da ekeý
Aıaǵy da ekeý ( qaıshy)
Qatar turyp ekeýi
Birin biri kórmeıdi
Kór deseń de kórmeıdi ( eki kóz)
Bireýin berdim,
Onyn terdim.
(tuqym)
Saǵat qansha boldy aıtshy?

Kelesi qala «Bólshektik san esim» - «drobnye chıslıtelnye»

A) Sıfrlardy sózben jazyńdar (230 ýprajnenıe)

B) Metagrammalardy sheshińder

Jazda ósip, pisedi,
Dámi tábet ashady.
«Q» ornyna «J» qoısań,
Kókten tamyp túsedi,
Jerdiń shańyn basady. /Qaýyn — Jaýyn/

Aspan kógi jamyldy,
Qara maqpal búrkenip.
«T» ornyna «K» qoısań,
Jylytyp jon, shaǵyldy,
Turam elge nur tógip. /Tún - Kún/

Qysta sýdy qaptaımyn,
Biraq jazda jatpaımyn.
Alǵashqy árip aýyssa,
Onsyz tamaq tatpaımyn. /Muz - Tuz/
Suıyqpyn da tazamyn,
Basamyn jer tozańyn.
«S» ornyna «B» qoısań,
Bozǵylt bop tozamyn. /Sý - Bý/

Sergitý sáti.

Besinshi qala - Boljaldyq san esim (predpolojıtelnye chıslıtelnye)

A) Sóılemder qurastyryńdar
Jetideı. Júz shamaly. On shaqty
B) Kóp núkteniń ornyna kerekti san esimdi qoıyp jazý
1. Bilekti.... jyǵady, bilimdi.... jyǵady.(birdi)
2. Qyzǵa...... úıden tyıý.(qyryq)
3. Er jigittiń..... sóılegeni ólgeni.(eki)
4..... ala bolsa, aýyzdaǵy ketedi(altaý)
5...... kisi bir jaq, qyńyr kisi bir jaq.(qyryq)
6..... atasyn bilgen er,.... jurttyń qamyn jer.(jeti)
7. Bilgeniń....., bilmegeniń –...... (bir toǵyz), (toqsan toǵyz)

Altynshy qala - Toptaý san esim (razdelıtelnye chıslıtelnye)
Sýretke qarap toptaý san esimdermen sóz tirkester qurastyrý

Logıkalyq suraqtarǵa jaýap berý
1. Qandaı aıda 28 kún?
Otvet: barlyq aıda

2. Aqtóbede bireý, Óskemende joq, Almatyda ekeý, Astanada úsheý? Ol ne?
Jaýaby: “a”árpi

Sandar sóıleıdi?
Baǵalaý
Úıge tapsyrma: