Saqtar
Almaty oblystyq №15 mektep - ınternatynyń
tarıh pániniń muǵalimi Turlyǵulova Janar Raıqyzy
Sabaqtyń taqyryby: Saqtar
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik
1. Ejelgi Qazaqstan terıtorıasynda ómir súrgen saq taıpalarynyń tarıhyn, mádenıeti men sharýashylyǵyn qaıtalaý
Damytýshylyq: Óz bilgenderin aıta otyryp taldaý jasaý, óz kózqarasyn bildirý, pikirtalas týǵyzý. Oqýshylarda tabandylyq, synǵa tózimdilik qasıetterin baýlý.
Tárbıelik: Oqýshylardyń ózindik, toptyq jumystaryn uıymdastyra otyryp, oılaý, sóıleý, qarym - qatynas jasaı bilý qasıetterin damytý.
Toptyq jumys prosesine baılanysty mindet:
Oqýshynyń qıalyn damytý. «Meniń oıymsha» degen jaýapqa daǵdylandyrý. Ártúrli jaýapty sońyna deıin tyńdaý. Bir - birine degen syılastyq. Oqýshynyń óz pikirin qalyptastyrý.
Sabaqtyń túri: Panoramalyq sabaq
Oqytý tehnologıasy: Syn turǵysynan oılaý.
Sabaqta paıdalanatyn ádis - tásilder: toptyq, zertteýshilik, suraq - jaýap.
toppen jumys, kýbızm ádisi.
Sabaqqa qajetti materıaldar: ınteraktıvti taqtadan slaıdtar, taratpa materıaldar
1. Sabaqtyń barysy: Uıymdastyrý kezeńi. Psıhologıalyq kóńil - kúı. «Jymıý»(1mın)
Oıyn maqsaty: Oqýshylardyń ózderine degen senim uıalatý, ózara syılastyq qarym - qatynasqa tárbıeleý, kóńil - kúılerin kóterý, sabaqqa baǵdarlaý.
A) Muǵalim:
- Balalar kúnnen ne taralady?(shýaq, nur shapaq, sáýle, jylý, jaryq)
- Osy ádemi kún sıaqty biz de bir - birimizge ádemi jymıyp, kúlkimizdi syılaıyq
Uıymdastyrý kezeńi. 1. Topqa bólý.. «Sýretter syry» ádisi. Synyp oqýshylary jup jáne taq sandar arqyly 2 topqa toptastyrylady.
Baǵalaý paraǵy taratylady.
Sabaq barysynda «Syrly jol» oıynyn oınaımyz. «Syrly jolda» túrli torsyqtar shyǵady.
1. Qaraqshylar
2. Juldyzdar álemi
3. Asyq atý
4. Aýyr tas kedergileri shyǵady.
Eger osy torsyqtardan kóp upaı jınap shyqqan top altyn qazynaǵa ıe bolady.
İ kezeń. «Qaraqshylar» oıyny: Bul oıynnyń sharty boıynsha oqýshylar slaıdta turǵan qaraqshylardyń suraqtaryna jaýap berý kerek.
Kýbıktegi suraqtarǵa jaýap berý
1. Saq jerine basyp kirgen parsy patshasy Darııge jibergen saqtardyń jumbaq syılyǵynda qandaı zattar bar? Tyshqan, qus, qurbaqa, jebe
2. Saq - skıf jerine basyp kirgen grek - makedon áskeriniń qolbasshysy.(A. Makedonskıı)
3. Saq qoǵamynda aq kıim kıgender. (Abyzdar)
4. Saq qoǵamyndaǵy abyzdardyń tanymal belgisi. (Tostaǵan men bas kıim)
5. Saq qoǵamyndaǵy “segizaıaqtylar” dep atalǵandar. (malshylar men eginshiler)
6. Jazba derekterden belgili b. z. b. 570 - 520 jyldary ómir súrgen saq patshaıymy. (Tomırıs)
7. Saqtar derekterde qalaı atalady?
8. Saqt qoǵamy neshege bólindi jáne olar qalaı kıindi?
İİ kezeń. «Juldyzdar álemi» oıyny: (postermen jumys)
1 - top. «Altyn kıimdi adam» tabylǵan jerlerdi belgile.
2 - top. Kartaǵa saq taıpalaryn ornalastyr.
İİİ kezeń. «Asyq atý» oıyny: Bul shartymyzda oqýshylar asyq atyp tıgizse 1 upaı qosylady. Al asyqqa tıgizip suraǵyna da jaýap berse 2 upaıǵa ıelenedi.
1 - top. Tómendegi sýrette qandaı jaǵdaı beınelengen? (Shyraq batyrdyń erligi), taqtada kórsetiledi.
2 - top. Bul sýret týraly ne bilesiń? (Sarmat kósemi. Aral tóbe qorǵany. 2 - altyn adam)
IV kezeń. «Aýyr tas» oıyny: Oılan tap! Bul oıynymyzdan soń jeńimpaz anyqtalady. Aldymyzdaǵy aýr tastardy jyljytý úshin, biz ondaǵy suraqtarǵa jaýap berýimiz kerek.
1 - top.
Gerodot bylaı dep jazdy: “Olardyń jerine basyp kirgen jaýdyń esh - qaısysy qashyp qutyla almaıdy. Eger olar ashyq soǵysýdy ózderi qalamasa, eshkim olardy qýyp jete de almaıdy,
sebebi olarda ————- da, —————– te joq. Alaıda olar óz baspanalaryn ózderimen birge ala
júredi óri olardyń barlyǵy da at ústinde sadaqty jaqsy atatyn mergender. Azyqty olar jerden emes, mal ósirýden tabady. Osyndaı jaǵdaıda olar qalaı jeńimpaz bolmasyn”.
Saqtar týraly bilgenińdi eskere otyryp, olardaǵy joq nárseni tap. Qala, bekinis.
2 - top. Ejelgi grek Fýkıdıdtiń aıtýynsha saqtarǵa jetispeıtin nárse: Yntymaq pen tártip.
Mánjazba qorǵaý
1. Ertede saq eliniń birligi buzylyp, ishin alaýyzdyq jaılaǵan kezinde, el kósemderi halyqtyń basyn biriktirý úshin úlken qazan quıýǵa buıyrady. Saq sarbazdary jebeleriniń mys masaǵyn jınatyp, sodan narqazan quıady. Osy qazanǵa pisirilip taratylǵan taǵamnan dám tatqan saqtar ókpe - nazdaryn umytyp, qazan asyp, ot basynda qaıtadan tatýlasyp, osylaısha el birligi saqtalyp qalǵan eken. Qazirgi kezde qazaq halqynda osy jaǵdaılar jasalatyn meıram bar. Ol qandaı meıram. Ol týraly ne bilesiń?
2. Bar ańsary bireýdiń elin shaýyp, oljaǵa batyp, ataǵyn shyǵarýǵa aýǵan Kır Saq dalasyna basyp kirdi. Eger sen Kırdiń aqylshysy bolsań, oǵan qandaı aqyl aıtar ediń?
Qorytyndy.
mádenıetsiz el - máńgúrt el,
Ádebıetsiz el - ádepsiz el,
Bilimsiz el - biliksiz el,
Ónersiz el - órissiz el,
Ǵylymsyz el - jumyssyz el.- degendeı ótken tarıhymyzdy bileıik.
Ózindik baǵalaý paraǵyn qorǵaý.
VI. Refleksıa
tarıh pániniń muǵalimi Turlyǵulova Janar Raıqyzy
Sabaqtyń taqyryby: Saqtar
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik
1. Ejelgi Qazaqstan terıtorıasynda ómir súrgen saq taıpalarynyń tarıhyn, mádenıeti men sharýashylyǵyn qaıtalaý
Damytýshylyq: Óz bilgenderin aıta otyryp taldaý jasaý, óz kózqarasyn bildirý, pikirtalas týǵyzý. Oqýshylarda tabandylyq, synǵa tózimdilik qasıetterin baýlý.
Tárbıelik: Oqýshylardyń ózindik, toptyq jumystaryn uıymdastyra otyryp, oılaý, sóıleý, qarym - qatynas jasaı bilý qasıetterin damytý.
Toptyq jumys prosesine baılanysty mindet:
Oqýshynyń qıalyn damytý. «Meniń oıymsha» degen jaýapqa daǵdylandyrý. Ártúrli jaýapty sońyna deıin tyńdaý. Bir - birine degen syılastyq. Oqýshynyń óz pikirin qalyptastyrý.
Sabaqtyń túri: Panoramalyq sabaq
Oqytý tehnologıasy: Syn turǵysynan oılaý.
Sabaqta paıdalanatyn ádis - tásilder: toptyq, zertteýshilik, suraq - jaýap.
toppen jumys, kýbızm ádisi.
Sabaqqa qajetti materıaldar: ınteraktıvti taqtadan slaıdtar, taratpa materıaldar
1. Sabaqtyń barysy: Uıymdastyrý kezeńi. Psıhologıalyq kóńil - kúı. «Jymıý»(1mın)
Oıyn maqsaty: Oqýshylardyń ózderine degen senim uıalatý, ózara syılastyq qarym - qatynasqa tárbıeleý, kóńil - kúılerin kóterý, sabaqqa baǵdarlaý.
A) Muǵalim:
- Balalar kúnnen ne taralady?(shýaq, nur shapaq, sáýle, jylý, jaryq)
- Osy ádemi kún sıaqty biz de bir - birimizge ádemi jymıyp, kúlkimizdi syılaıyq
Uıymdastyrý kezeńi. 1. Topqa bólý.. «Sýretter syry» ádisi. Synyp oqýshylary jup jáne taq sandar arqyly 2 topqa toptastyrylady.
Baǵalaý paraǵy taratylady.
Sabaq barysynda «Syrly jol» oıynyn oınaımyz. «Syrly jolda» túrli torsyqtar shyǵady.
1. Qaraqshylar
2. Juldyzdar álemi
3. Asyq atý
4. Aýyr tas kedergileri shyǵady.
Eger osy torsyqtardan kóp upaı jınap shyqqan top altyn qazynaǵa ıe bolady.
İ kezeń. «Qaraqshylar» oıyny: Bul oıynnyń sharty boıynsha oqýshylar slaıdta turǵan qaraqshylardyń suraqtaryna jaýap berý kerek.
Kýbıktegi suraqtarǵa jaýap berý
1. Saq jerine basyp kirgen parsy patshasy Darııge jibergen saqtardyń jumbaq syılyǵynda qandaı zattar bar? Tyshqan, qus, qurbaqa, jebe
2. Saq - skıf jerine basyp kirgen grek - makedon áskeriniń qolbasshysy.(A. Makedonskıı)
3. Saq qoǵamynda aq kıim kıgender. (Abyzdar)
4. Saq qoǵamyndaǵy abyzdardyń tanymal belgisi. (Tostaǵan men bas kıim)
5. Saq qoǵamyndaǵy “segizaıaqtylar” dep atalǵandar. (malshylar men eginshiler)
6. Jazba derekterden belgili b. z. b. 570 - 520 jyldary ómir súrgen saq patshaıymy. (Tomırıs)
7. Saqtar derekterde qalaı atalady?
8. Saqt qoǵamy neshege bólindi jáne olar qalaı kıindi?
İİ kezeń. «Juldyzdar álemi» oıyny: (postermen jumys)
1 - top. «Altyn kıimdi adam» tabylǵan jerlerdi belgile.
2 - top. Kartaǵa saq taıpalaryn ornalastyr.
İİİ kezeń. «Asyq atý» oıyny: Bul shartymyzda oqýshylar asyq atyp tıgizse 1 upaı qosylady. Al asyqqa tıgizip suraǵyna da jaýap berse 2 upaıǵa ıelenedi.
1 - top. Tómendegi sýrette qandaı jaǵdaı beınelengen? (Shyraq batyrdyń erligi), taqtada kórsetiledi.
2 - top. Bul sýret týraly ne bilesiń? (Sarmat kósemi. Aral tóbe qorǵany. 2 - altyn adam)
IV kezeń. «Aýyr tas» oıyny: Oılan tap! Bul oıynymyzdan soń jeńimpaz anyqtalady. Aldymyzdaǵy aýr tastardy jyljytý úshin, biz ondaǵy suraqtarǵa jaýap berýimiz kerek.
1 - top.
Gerodot bylaı dep jazdy: “Olardyń jerine basyp kirgen jaýdyń esh - qaısysy qashyp qutyla almaıdy. Eger olar ashyq soǵysýdy ózderi qalamasa, eshkim olardy qýyp jete de almaıdy,
sebebi olarda ————- da, —————– te joq. Alaıda olar óz baspanalaryn ózderimen birge ala
júredi óri olardyń barlyǵy da at ústinde sadaqty jaqsy atatyn mergender. Azyqty olar jerden emes, mal ósirýden tabady. Osyndaı jaǵdaıda olar qalaı jeńimpaz bolmasyn”.
Saqtar týraly bilgenińdi eskere otyryp, olardaǵy joq nárseni tap. Qala, bekinis.
2 - top. Ejelgi grek Fýkıdıdtiń aıtýynsha saqtarǵa jetispeıtin nárse: Yntymaq pen tártip.
Mánjazba qorǵaý
1. Ertede saq eliniń birligi buzylyp, ishin alaýyzdyq jaılaǵan kezinde, el kósemderi halyqtyń basyn biriktirý úshin úlken qazan quıýǵa buıyrady. Saq sarbazdary jebeleriniń mys masaǵyn jınatyp, sodan narqazan quıady. Osy qazanǵa pisirilip taratylǵan taǵamnan dám tatqan saqtar ókpe - nazdaryn umytyp, qazan asyp, ot basynda qaıtadan tatýlasyp, osylaısha el birligi saqtalyp qalǵan eken. Qazirgi kezde qazaq halqynda osy jaǵdaılar jasalatyn meıram bar. Ol qandaı meıram. Ol týraly ne bilesiń?
2. Bar ańsary bireýdiń elin shaýyp, oljaǵa batyp, ataǵyn shyǵarýǵa aýǵan Kır Saq dalasyna basyp kirdi. Eger sen Kırdiń aqylshysy bolsań, oǵan qandaı aqyl aıtar ediń?
Qorytyndy.
mádenıetsiz el - máńgúrt el,
Ádebıetsiz el - ádepsiz el,
Bilimsiz el - biliksiz el,
Ónersiz el - órissiz el,
Ǵylymsyz el - jumyssyz el.- degendeı ótken tarıhymyzdy bileıik.
Ózindik baǵalaý paraǵyn qorǵaý.
VI. Refleksıa
You Might Also Like
