Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 kún buryn)
Sáýkeleni sándeý, tigý. Bıser monshaqtarmen áshekeıleý
Sabaqtyń taqyryby: Sáýkeleni sándeý, tigý. Bıser monshaqtarmen áshekeıleý.

Sabaqtyń maqsaty:
1) Bilimdilik: ulttyq kıim túrine jatatyn sáýkelege sıpattama berý;
2) Damytýshylyq: teorıalyq bilimderin is júzinde paıdalana bilýge, halqymyzdyń tarıhyn bilip, estetıkalyq talǵamyn qalyptastyrý, damytý;
3) Tárbıelik: sheberlikke, shydamdylyqqa, ulttyq dástúrdi saqtaı bilýge, eńbekke qyzyǵýshylyǵyn arttyrý arqyly tárbıeleý.
Sabaqtyń tıpi: jańa materıaldy meńgertý.
Pánaralyq baılanys: tarıh, beıneleý, matematıka
Kerekti qural - jabdyqtar: qaıshy, ıne, jip túrleri, matanyń qalyń tústi barqyt túri, metrlik.
Kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, sáýkele túrleri.

Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi.
2. Úı tapsyrmasyn suraý
3. Jańa sabaq
4. Jumysqa qajetti bólikter: Sáýkele úshkili - 4 bólik.
Tehnologıalyq tizbektilik
Sáýkele úshin:
1. Sáýkele úshkiliniń búıir qıyqtaryn qaıyp tigý.
2. Tigisterin aıyra útiktep, qaıyrý.
3. Sáýkeleni astarmen jórmep tigý.
4. Sáýkeleniń tómengi qıyǵyna monshaq, marjandar tigý.
5. Ár úshkiline órnektep qol tigiske keste júrgizý.
6. Sáýkeleniń joǵary tóbeldirigine úki qadaý.

Sáýkele kıgizý (salt). «Qara maqpal sáýkele, shashyń basar jar - jar - aý» (Jar - jar). Ómirde qazaq salt - dástúrleriniń túrleri kóp. Sonyń ishinde qalyńdyqqa sáýkele kıgizýdiń orny bólek. Sebebi sáýkele áıel kıimderiniń ishindegi eń asyly ǵana emes, onyń jubaılyq ómirindegi eleýli keziniń esten ketpes ystyq sáti. Ol - bulǵaqtap ósken oń jaqtaǵy jáne aq bosaǵa attar arasyndaǵy qımas ta qyzyqty kezdiń eskertkishi. Bul az bolsa kelinshekke sáýkele kıgizýdiń ózi bir erekshe saltanat. Buǵan quda - qudaǵılar shaqyrylady. Shashý shashylady. Aq bata arnalady. Sáýkele baıǵazysynyń baǵasy da olqy bolmaıdy. Sáýkeleli kelinshek ajarly da bazarly kórinedi. Ony jurttyń bári kórýge yntyq. Onyń kórimdigi de soǵan laıyq bolý kerek. Jas otaý, sáýkeleli kelinshek, oıyn - saýyq, kóńildi kúlki jańa ómirdiń baqyt esigin ashqandaı áser etedi.

Sáýkele týraly bir - er sóz. Sáýkele - kelinshek kıimi. Ol - bas kıim ǵana emes sán - saltanatynyń, salt - dástúriniń mádenıeti men sheberliktiń ozyq úlgisi, óner týyndysy. «Altynmen aptalyp, kúmispen kúptelip» degendeı, ol injý - marjan, gaýhar, laǵyl, jaqut sıaqty asyl tastar tizbegimen árlenip áshekeılenedi. Negizi maqpal, barqyt sıaqty qymbat matalardan tigilip, bulǵyn, qundyz terilerimen jıektelip, oqamen oıýlanyp, túrli - tústi monshaqtarmen shashaqtalyp, kórkem jiptermen kestelenip, aldyńǵy jaǵy kózdi tastarmen qaptalyp, túrli taǵym, altyn, kúmis teńgelermen bezendiriledi, tóbesine úki taǵylady. Kórse kózdiń jaýyn alatyn osy buıym tek kelinshek sáni ǵana emes, saltanaty men qudalar bedelin de kótere túsetin erekshe kórinis! HIH ǵasyrdyń alǵashqy jartysynda ómir súrgen Kishi júzdiń Baısaqal atty baıynyń qyzynyń sáýkelesin Kenesary hannyń aǵasy Sarjan tóre 500 baıtalǵa baǵalaǵan. (M. J. Kópeev).
Ádet boıynsha oń jaqtaǵy, quda túspegen qyzǵa sáýkele kıgizbeıdi.

Úıge tapsyrma:
1. Halyqtyq qolóner degenimiz ne?
2. Qazaqta bas kıim nege erekshe qasterlengen?
3. Aıyrqalpaq qandaı bas kıim?
4. Sáýkele qandaı bas kıim? Ony qandaı jaǵdaıda kıgen?
5. Sáýkele qansha bólikten turady?
6. Bas kıimderdiń nusqasy men syzbasyn qoldana otyryp, tigý tásili qandaı tizbelikpen júretinin aıtyńdar.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama