InfoHub Logo

Taqyryby: Shalqan ertegisi
Maqsaty:
Bilimdilik: «Shalqan» ertegisi týraly maǵlumat berý; shalqanǵa túsinik berý.
Damytýshylyq: «Shalqan» ertegisine sahnalyq qoıylym kórsetý.
Ertegini sahnalaý arqyly oı – qıalyn damytý.
Tárbıelik: Shalqan ertegisin kórsete otyryp, balalarǵa bir otbasynyń tatýlyǵyn, birlikterin kórsetý;
Kórnekilikteri: sýretter, slaıd, kóriniske kerekti sózder...
Túri: kórinis
Muǵalim sózi:
Qurmetti ustazdar men oqýshylar!
Búgingi «Erkin eldiń erteńi – kemel bilim men kenen ǵylymda» atty aptalyǵymyzda daıarlyq tobynyń ertegiler eline qosh keldińizder! Búgingi sahnalaıtyn ertegimiz «Shalqan ertegisi». Shalqan ertegisi orys ertegisi.
Erteginiń negizinen kóptegen túrleri bar.
1. Qıal – ǵajaıyp ertegi
2. Shynshyl ertegi
3. Jan – janýarlar ertegisi
4. Turmys – salt ertegisi

Shalqan ertegisi turmys – salt ertegisine jatady eken.
Shalqan oramjapyraq tuqymdasyna jatatyn eki jyldyq kókónis.
Shalqannyń túsi aq nemese sary bolady. Shalqannyń quramynda aǵzamyzǵa qajetti dárýmender bar. Emdik qasıeti bar. Sonymen qatar shash kútimine de paıdaly. Shalqannyń japyraǵyn qaınatyp, shashty jýsa shashyń túspeıdi, maılanbaıdy. Paıdasy kóp.

Shalqan ertegisiniń sahnalyq qoıylymyn tamashalańyzdar.

Ataı shalqan egipti. Shalqan úıdeı bolyp ósipti. Ataı shalqandy jerden sýyryp almaq bop, shalqalaı tartady. Olar tartqylaıdy, bylaı tartqylaıdy, sýyra almaıdy.
Ataı ájeıdi shaqyrady. Ájeı nemere qyzyn shaqyrady. Nemere qyzy ájeıdiń belinen ustaıdy. Ataı shalqannyń jeleginen ustaıdy. Olar tartqylaıdy, bylaı tartqylaıdy, tartyp sýyra almaıdy. Nemeresi kúshigin shaqyrady.
Kúshik mysyqty shaqyrady. Mysyq kúshiktiń quıryǵynan ustaıdy, kúshik nemere qyzdyń eteginen ustaıdy, qyz ájeıdiń belinen ustaıdy, ájeı ataıdyń belbeýinen ustaıdy, ataı shalqannyń jelinen ustaıdy, olaı tartqylaıdy, bylaı tartqylaıdy, sýyra almaıdy.
Mysyq tyshqandy shaqyrady, tyshqan mysyqtyń quıryǵynan ustaıdy, mysyq kúshiktiń quıryǵynan ustaıdy, kúshik nemere qyzdyń eteginen ustaıdy, qyz ájeıdiń belinen ustaıdy, ájeı ataıdyń belbeýinen ustaıdy, ataı shalqannyń jelinen ustaıdy, qatty tartyp qalǵanda, shalqandy sýyryp alypty.

Baıaǵyda bir úıde,
Shal men kempir bolypty.
Tirlikterine ómirde,
Kóńilderi tolypty.

Bir kúni shal aýlaǵa,
Shalqan dánin egipti.
Shalqan qashan piskenshe,
Mańdaı terin tógipti.
Shalqan ábden piskesin,
Shal keledi julýǵa.
Arly - berli tartqylap,
Jula almasyn biledi.

Shaqyrady kómekke,
Úıde júrgen kempirin,
Ekeýi julyp – ala almaı,
Sharshap qaldy entigip.

Shaqyrady taǵy da,
Nemeresin úıdegi
Úsheýlep júrip tartsa da,
Shyqpaıdy shalqan túınegi.

Úsheýi júrip oılanyp,
Shaqyrady kúshigin
Jabylǵanmen qolǵa alyp
Jetpesterin bildi kúshiniń.

Tórteýi tartyp ary - beri,
Sharshady ábden terledi.
Mysyǵy keldi kómekke,
Onda da álderi kelmedi.

Ne isteý kerek dep,
Otyryp bári oılandy.
Kómekke endi keletin
Úıde endi kim qaldy?

Úılerinde tyshqannan,
Basqa eshkim joq edi.
Shaqyrǵasyn tyshqandy
Kómekke ol da keledi.

Shaly baryp shalqannyń,
Sabaǵynan ustaıdy.
Bir - birine jalǵasyp,
Kúshterin jıyp nyqtaıdy.

Jabylyp bári tartady,
Kúshteri endi artady.
Birlesip tartyp qalady
Shalqandy julyp alady.

Kórdińder me, balalar,
Aýyzbirshiliktiń ne ekenin
«Jumyla kóterse júk jeńil»
Maqsatyńa jetersiń.
Án: Ertegiler eline